Hắc Lào
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Hắc lào là căn bệnh da liễu thường gặp, gây ra triệu chứng ngứa ngáy khó chịu. Mặc dù không quá nguy hiểm đến sức khỏe, tuy nhiên các mảng hắc lào lan rộng làm mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh. Nhằm hạn chế hắc lào lan rộng và để lại thâm sẹo, người bệnh cần chủ động điều trị sớm.
Bệnh hắc lào là gì?
Bệnh hắc lào hay còn gọi là nấm da là bệnh da liễu thường gặp, có liên quan đến các loại vi nấm tấn công và gây hại như microsporum, trychophyton, epidermophyton,… Bất kỳ vùng da nào trên cơ thể cũng có thể xuất hiện tình trạng bệnh, trong đó phổ biến như tay, cổ, háng,… những vùng da non.
Người ta còn gọi bệnh hắc lào theo dân gian là lác đồng tiền. Do không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nên nhiều người chủ quan không điều trị sớm khi mảng hắc lào xuất hiện trên diện tích nhỏ. Đến khi bệnh lan rộng không kiểm soát sẽ gây khó khăn cho việc điều trị.
Đặc biệt, trường hợp hắc lào tạo vết thương hở có nguy cơ dẫn đến nhiễm trùng, chàm hóa và tăng khả năng tái phát, khó trị dứt điểm. Tình trạng bội nhiễm khi bệnh trở nặng sẽ làm vùng da bị tổn thương mưng mủ, sưng đau, để lại sẹo mất thẩm mỹ trên cơ thể người bệnh.
Những trường hợp bênh xuất hiện ở các vùng da lộ ra bên ngoài như da mặt, cổ, tay,… ảnh hưởng đến sinh hoạt. Điều này gây ra không ít trở ngại trong giao tiếp, công việc của người bệnh. Không những thế, trường hợp bệnh ăn vào máu sẽ làm bệnh thường xuyên tái phát, gây bệnh da liễu mãn tính.
Mặc dù không quá nguy hiểm sức khỏe, tuy nhiên các mảng hắc lào lan rộng ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý và cuộc sống của người bệnh. Chính vì thế, khi nhận thấy cơ thể có các triệu chứng bệnh, người bệnh nên chủ động thăm khám và điều trị sớm, phòng tránh các rủi ro không mong muốn.
Nguyên nhân hắc lào
Như trên đã đề cập, bệnh hình thành dưới tác hại của các loại vi nấm, chúng thuộc nhóm dermatophytes. Những loại nấm này có kích thước nhỏ chỉ có thể quan sát thấy thông qua kính hiển vi. Điều kiện thuận lợi để vi nấm gây hại sinh sôi là khi môi trường nóng ẩm, cơ thể ẩm ướt.
Nguyên nhân khiến vi nấm xâm nhập và tấn công cơ thể người bệnh thường do vấn đề sinh hoạt hàng ngày không đảm bảo vệ sinh. Ngoài ra, theo thống kê người có da dầu, hệ miễn dịch suy yếu có khả năng cao mắc phải chứng bệnh này hơn so với những đối tượng khác.
Dưới đây là một số yếu tố chính làm bệnh khởi phát, bạn đọc nên lưu ý:
- Vệ sinh không sạch sẽ: Nhiều ngày không tắm, mặc lại quần áo bẩn, quần áo chưa khô, còn ẩm ướt là thói quen có thể gây ra các bệnh lý về da, trong đó có hắc lào. Thói quen này tạo môi trường tốt cho các vi nấm tấn công, sinh sôi trên da cơ thể.
- Lây bệnh từ người bị bệnh: Việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân của người bệnh là nguyên do khiến bạn mắc phải chứng bệnh này. Do đó bạn cần lưu ý không sử dụng chung khăn tắm, quần áo, bàn chải,… hoặc tiếp xúc trực tiếp da của người bệnh để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm.
- Tác nhân môi trường: Người có môi trường sống không đảm bảo, sống nơi bụi bẩn, nước bị ô nhiễm, có hóa chất độc hại dễ gặp phải các bệnh lý về da.
- Nhiễm vi nấm từ thú nuôi: Chó, mèo, thú cưng trong nhà nếu không tắm rửa sạch sẽ thường xuyên là nơi mang nhiều vi nấm mà mắt thường chúng ta không nhìn thấy được. Khi tiếp xúc trực tiếp với chúng, vi nấm có thể từ thú nuôi bám vào da và sinh sôi phát triển, tăng nguy cơ mắc bệnh hắc lào.
Trên đây là những nguyên nhân chính gây bệnh, bạn đọc nên lưu ý. Ngoài ra, nhóm đối tượng dễ mắc bệnh có thể kể đến như trẻ em dưới 15 tuổi, người có hệ miễn dịch yếu, cơ địa dễ dị ứng, sinh hoạt chung với người bị bệnh lý này,… Cần sớm phát hiện và điều trị để phòng tránh nguy cơ hắc lào lan rộng, ảnh hưởng cuộc sống.
Triệu chứng hắc lào
Người mắc bệnh sẽ gặp phải triệu chứng ngứa ngáy khó chịu. Cơn ngứa này càng nặng hơn khi vùng da nấm tiết nhiều mồ hôi, hoặc khi chúng bị bong tróc vảy trên bề mặt. Bạn có thể quan sát thấy mảng hắc lào trên da tương tự như hình đồng tiền xu. Dấu hiệu cụ thể như sau:
- Tổn thương trên da có hình dạng bầu dục, tròn, có ranh giới rõ ràng với các vùng da xung quanh.
- Chúng sau đó có khả năng liên kết lại với nhau tạo thành mảng da hắc lào lớn.
- Màu sắc của vùng da bị tổn thương thường đỏ hoặc có màu nâu thâm, phần rìa bên ngoài cứng, ngứa ngáy và bong tróc.
- Một số người còn gặp phải tình trạng mụn mủ vàng, mún nước nhỏ xuất hiện trên da. Dấu hiệu này cảnh báo nguy cơ bội nhiễm do cào gãi, làm xước da.
Để bạn đọc dễ dàng nhận biết dấu hiệu của bệnh, dưới đây là hình ảnh của bệnh và những thông tin về các dạng hắc lào tại các vị trí thường gặp trên cơ thể:
Hắc lào trên mặt và cổ:
Trên da mặt sẽ xuất hiện dấu hiệu của bệnh là các đốm tròn có màu khác so với vùng da xung quanh. Người bệnh sẽ bị ngứa ngáy, khi cào gãi có nguy cơ làm tổn thương cấu trúc da. Một thời gian vùng da này sẽ bị bong tróc, sậm màu làm mất thẩm mỹ. Ngoài ra, khu vực hắc lào ở mặt có thể lan xuống vùng cổ, gây phồng rộp, đau rát, khó chịu.
Hắc lào ở mông:
Tương tự như vùng da mặt, khu vực da mông cũng là nơi dễ bị bệnh do kín và dễ ẩm ướt, đổ mồ hôi. Lúc này trên da cũng bắt đầu có các mảng đỏ, đôi khi còn kèm theo mụn nước li ti, có viền bên ngoài phân biệt rõ với vùng da khác.
Hắc lào ở mông gây ra không ít bất tiện cho người bệnh trong sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, khu vực kín, mặc quần áo nên dễ đổ mồ hôi làm cho tình trạng đau rát, ngứa ngáy tăng lên. Nguy cơ bệnh lan ra các vùng da khác khá cao, đặc biệt còn dễ tổn thương, bội nhiễm, mưng mủ.
Hắc lào ở tay và chân:
Khu vực da tay và chân cũng rất dễ bị hắc lào. Đốm đỏ xuất hiện có viền bờ mụn nước rõ ràng, có hình dạng ban đầu như đồng xu. Nếu không có biện pháp can thiệp, bệnh sẽ lan rộng thành hình vòng cung, bong tróc da, ngứa rát khó chịu.
Hắc lào ở vùng kín:
Vùng kín khá nhạy cảm, khi bị bệnh sẽ gây ra không ít rắc rối cho người bệnh. Tương tự như các tình trạng kể trên, người bệnh cũng nhận thấy khu vực này xuất hiện các nốt mẩn đỏ, viền lấm tấm mụn nước, hình dạng tròn và lớn dần thành vòng cung. Hắc lào thường nổi ở háng làm người bệnh ngứa rát, thâm đen da, sần sùi.
Hắc lào toàn thân:
Người bệnh không kiểm soát bệnh khiến vùng da hắc lào ngày càng lan rộng toàn thân khá cao. Đặc biệt ở những người không giữ vệ sinh cá nhân, thường xuyên cào gãi vùng da tổn thương, không kiểm soát chế độ ăn uống hoặc sống trong môi trường ô nhiễm,…
Ngoài các dạng hắc lào kể trên, người bệnh có thể gặp phải tổn thương ở các khu vực khác như da đầu, da đùi,… Mảng hắc lào còn có thể có màu sắc khác nhau như hồng, nâu, trắng, tình trạng này được gọi là hắc lào đa sắc. Triệu chứng khó chịu kéo dài làm ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, sức khỏe, mức độ nặng nguy cơ phát sinh nhiều hệ lụy khác.
Cách Chữa Hắc Lào
Cách Chữa Bệnh Hắc Lào: Dân Gian, Nam, Đông Y và Tây Y
Trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Các phương pháp dân gian tại nhà thường chỉ mang tính chất hỗ trợ.
Cách Dân Gian:
Quả Chuối Xanh:
- Tác dụng: Ức chế nấm, tạo kháng sinh tự nhiên.
- Cách sử dụng: Đắp lát chuối xanh lên vùng bị hắc lào 2 lần/ngày.
Rau Răm:
- Tác dụng: Sát trùng, kháng khuẩn.
- Cách sử dụng: Đắp rau răm giã nhỏ lên vùng bị hắc lào, sau đó rửa lại.
Củ Riềng:
- Tác dụng: Hỗ trợ chống viêm, kháng khuẩn.
- Cách sử dụng: Nước ép riềng thoa lên vùng da bị hắc lào.
Trầu Không:
- Tác dụng: Sát khuẩn, giảm viêm.
- Cách sử dụng: Lá trầu không giã nát, thêm muối, thoa lên vùng bị hắc lào.
Lời Khuyên:
- Cách dân gian chỉ hỗ trợ và không thay thế định của bác sĩ.
- Phù hợp cho bệnh nhân với bệnh nhẹ, tổn thương nhỏ.
Biện Pháp Tây Y:
Thuốc Bôi:
- Dung dịch BSI 1-3%, Dung dịch ASA 1-2%, Kem kháng nấm.
Thuốc Toàn Thân:
- Thuốc kháng nấm: Itraconazole, Griseofulvin.
- Thuốc kháng Histamin H1: Clorpheniramin, Cetirizin.
Nguyên Tắc Chung:
- Điều trị liền mạch theo liệu trình, sau khi lành vẫn dùng thêm ít nhất 14 ngày.
- Thăm bác sĩ nếu không có cải thiện hoặc triệu chứng nặng hơn.
Thuốc Đông Y:
Bài Thuốc Số 1:
- Tác dụng: Dưỡng huyết, hoạt huyết.
- Cách dùng: Uống trước bữa ăn.
Bài Thuốc Số 2:
- Tác dụng: Bổ huyết, chủ trị hắc lào khô.
- Cách dùng: Uống 3 lần/ngày.
Bài Thuốc Số 3:
- Tác dụng: Chủ trị hắc lào, ghẻ ngứa.
- Cách dùng: Chườm túi vải lên vùng bị bệnh.
Khuyến Nghị An Toàn:
- Chỉ sử dụng thuốc Đông y dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc.
- Chú ý vệ sinh cá nhân và theo dõi cơ thể.
Thuốc Chữa Hắc Lào
Để đạt hiệu quả nhanh chóng trong việc trị hắc lào, quan trọng nhất là tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị và tránh sử dụng thuốc một cách không kiểm soát. Dưới đây là danh sách một số loại thuốc thông dụng được chuyên gia đề xuất:
- Thuốc trị hắc lào Miconazole: có hiệu quả lên đến 80% – 90%, dạng xịt, dung dịch, bột hoặc kem bôi. Sử dụng hàng ngày theo hướng dẫn của bác sĩ, có thể gặp phản ứng phụ như buồn nôn.
- Thuốc trị hắc lào Oxiconazole: sản phẩm của Úc, có độ an toàn cao và sử dụng cho trẻ em. Dạng kem bôi ngoài da giúp ức chế nấm, liều lượng và thời gian sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc Griseofulvin kháng nấm: dùng viên uống hoặc kem bôi da. Liều dùng phụ thuộc vào loại thuốc và tình trạng sức khỏe, có thể gây mẫn cảm với ánh nắng.
- Butenafine: là thuốc dùng thoa tại chỗ, ức chế hoạt động của vi nấm. An toàn cho trẻ em, không phù hợp cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú. Liều dùng và thời gian sử dụng theo chỉ định, có thể thấy thuyên giảm sau 4 – 6 lần sử dụng.
- Thuốc Ciclopirox: là lựa chọn phổ biến chữa trị hắc lào. Thuốc dạng kem hoặc gel có tác dụng diệt nấm, cũng như dầu gội cho da tiết bã. Ciclopirox kiểm soát nhanh chóng tình trạng nấm, hỗ trợ da phục hồi.
- Thuốc Itraconazole: là lựa chọn cho bệnh nhân nhiễm nấm như coccidioides, cryptococus, candida. Thuốc dạng dung dịch hoặc viên uống ức chế nấm hiệu quả. Dùng cho hắc lào và nấm ở mọi vùng da. Không dùng cho phụ nữ mang thai, cho con bú, và các trường hợp đặc biệt.
- Thuốc Nizoral: giúp kiểm soát hắc lào, lang ben, chàm. Thành phần chính Ketoconazole hấp thụ vào cơ thể, ức chế nấm, ngăn phát triển. Không dùng cho bà bầu, vùng da nhạy cảm và khi sử dụng corticoid.
- Thuốc Terbinafine: diệt nấm rộng, ức chế sự sinh sôi của nấm sớm. Sản phẩm đánh giá cao, sử dụng rộng rãi. Dùng uống hoặc bôi cho hắc lào, lang ben, nấm candida.
- Kem Lamisil: với thành phần chính là terbinafine kiểm soát hoạt động nấm, làm dịu da và hỗ trợ phục hồi. Thường được kê đơn cho hắc lào ở mặt, cổ, tay, chân. Ngoài hắc lào, còn được sử dụng cho chàm, vảy nến và bong da.
- Kem Kedermfa: là kem bôi an toàn, không kích ứng, phù hợp với người Việt. Sử dụng cho hắc lào, lang ben, chàm da, nấm. Kem giúp tiêu diệt vi khuẩn, ký sinh trùng, ngăn nguy cơ tổn thương lan ra khu vực khác và phục hồi tổn thương da.
Bị Hắc Lào Kiêng Ăn Gì
Bị hắc lào, cần kiêng ăn những thực phẩm sau để hỗ trợ quá trình điều trị:
- Đồ nếp: Tránh các sản phẩm như xôi, chè, bánh chưng, cơm nếp, vì chúng có thể làm da mưng mủ và tăng nguy cơ để lại sẹo.
- Rau muống: Chứa nhiều chất xơ và Madecassol có thể kích thích tế bào da, tạo ra sẹo lồi không đồng nhất.
- Thịt đỏ: Các loại thịt này có thể làm tăng cholesterol xấu và gây quá tải protein, làm da dễ gia tăng phản ứng viêm nhiễm.
- Hải sản: Cần tránh các loại hải sản có hàm lượng histamin cao, để giảm rủi ro lan rộng của hắc lào.
- Đồ ăn cay: Thực phẩm cay nóng có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể, khích lệ sự phát triển của nấm, làm lan rộng vết thương.
- Thịt gà: Thịt gà có tính lạnh và chứa nhiều mỡ, có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển.
- Sữa và bánh kẹo: Có hàm lượng đường lớn và chất béo, có thể gây dị ứng và cản trở quá trình lành da.
- Đồ uống kích thích: Rượu, bia, cà phê và các đồ uống chứa cồn có thể làm yếu hệ miễn dịch và làm khô da, làm tăng cơn ngứa ngáy.
Ngoài việc kiêng ăn, trong sinh hoạt hàng ngày, bệnh nhân cũng nên hạn chế quan hệ tình dục, tránh mặc quần áo bó chặt, và sử dụng sản phẩm tắm rửa nhẹ. Đồng thời, việc ăn các thực phẩm giàu vitamin C, E, A và tỏi có thể hỗ trợ quá trình điều trị hắc lào.
Bệnh hắc lào có lây không? Lây qua đường nào?
Bệnh có khả năng lây nhiễm cao, đặc biệt là khi bạn tiếp xúc trực tiếp da của người bệnh. Tình trạng hắc lào có thể lan ra các thành viên trong nhà hoặc tập thể nếu có người mắc phải chứng bệnh này. Như đã đề cập bên trên, bệnh hình thành do các loại vi nấm gây hại trên da.
Vi nấm từ người bệnh có khả năng bám vào da của người bình thường và tiếp tục sinh sôi, phát triển. Các con đường lây bệnh được các chuyên gia đề cập như tiếp xúc trực tiếp, dùng chung đồ dùng cá nhân, quan hệ tình dục với người bệnh, tiếp xúc với vật nuôi mang mầm bệnh,…
Chính vì thế, người mắc bệnh được khuyến cáo nên hạn chế tiếp xúc với người xung quanh trong quá trình chữa bệnh. Ngoài ra người thân trong gia đình cần sử dụng riêng đồ dùng cá nhân, tránh dùng chung đồ dùng với người bệnh để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Bệnh hắc lào có chữa khỏi được không? Chữa trong bao lâu?
Bên cạnh thắc mắc bệnh có lây không, nhiều người cũng quan tâm đến việc bệnh lý da liễu này có chữa khỏi không và mất bao lâu để trị dứt điểm. Theo chuyên gia, chứng bệnh này hoàn toàn có thể chứa khỏi. Tuy nhiên thời gian bao lâu còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như cơ địa, dạng bệnh và quá trình chăm sóc cơ thể của người bệnh.
- Thời gian điều trị hắc lào còn dựa vào mức độ bệnh, cách điều trị và nhiều yếu tố khác
- Qua một vài thống kê gần đây cho thấy, tỷ lệ khỏi bệnh ở các vùng có thời gian ướt tính như sau:
- Người bị hắc lào ở cổ, mặt và tay chân thường mất 1 – 16 tuần điều trị.
- Người bị hắc lào ở nách, khu vực lưng và ngực phải mất 2 – 18 tuần.
- Người bị hắc là ở vùng kín như bẹn, háng, mông thường điều trị trong 4 – 18 tuần.
- Người bị hắc lào ở cơ quan sinh dục hoặc các vùng da nhạy cảm có thể phải điều trị trong 8 – 24 tuần.
Thời gian chữa khỏi bệnh còn phụ thuộc vào mức độ của từng người. Theo đó, nếu người bệnh chỉ nổi 1 – 5 đốm hắc lào thì rất dễ kiểm soát, thời gian từ 1 – 6 tuần sẽ chữa khỏi bệnh. Tuy nhiên những trường hợp nặng, bệnh lan ra nhiều khu vực hơn thì phải mất từ 4 – 16 tuần để kiểm soát triệu chứng bệnh. Trường hợp hắc lào chuyển thành mãn tĩnh khả năng chữa dứt điểm không cao.
Bên cạnh các vấn đề kể trên, việc chữa bệnh nhanh hay chậm còn phụ thuộc vào cách can thiệp của người bệnh. Thông thường nhiều người lựa chọn thuốc Tây y trị bệnh do có hiệu quả nhanh hơn so với người áp dụng mẹo dân gian hoặc thuốc Đông y. Tuy nhiên dù áp dụng cách thức nào cũng sẽ có mặt tích cực và hạn chế riêng.
Chẳng hạn thuốc tân dược có thể phát sinh tác dụng phụ, điều trị triệu chứng khó chữa tận gốc bệnh, khả năng tái phát vẫn còn.
Trong khi đó, nhiều người bệnh áp dụng biện pháp điều trị bằng Đông y thường ít nguy cơ tái phát hơn, nhưng phải dùng trong thời gian kéo dài.
Trên đây là thông tin về bệnh hắc lào, bệnh da liễu thường gặp, gây ra không ít phiền toái cho người bệnh. Bạn đọc nên sớm điều trị khi bệnh mới khởi phát để phòng tránh các rủi ro không mong muốn làm ảnh hưởng tâm lý, cuộc sống. Nếu nhận thấy các mảng hắc lào càng ngày càng lan rộng nên chủ động đến bệnh viện thăm khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!