Nấm Da Đầu

Nấm da đầu còn có tên gọi khác là giun gai, đây là bệnh da liễu thường gặp ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau. Tổn thương do bệnh lý gây ra đặc trưng bởi tình trạng vảy ngứa, gây rụng tóc, sẹo vĩnh viễn nếu không được kiểm soát và chăm sóc đúng cách.

Thực tế nhận thấy, các biểu hiện của nấm da đầu tương tự với một số bệnh da liễu khác như bệnh á sừng, vảy nến da đầu, viêm da tiết bã, chấy. Tuy nhiên, căn nguyên gây bệnh thường có liên quan đến các loại nấm da. Do đó, bệnh nhân cần phân biệt chính xác để có hướng điều trị phù hợp, tránh xử lý sai cách khiến tổn thương do bệnh lý gây ra tiến triển dai dẳng.

Nấm da đầu và bệnh vảy nến da đầu có những biểu hiện ban đầu tương tự nhau nên thường dễ bị nhầm lẫn. Để phân biệt, người bệnh có thể căn cứ vào các biểu hiện sau:

Nấm da đầu:

• Vùng da đầu bị tổn thương có vảy màu trắng mọc thành từng mảng cứng, có thể xuất hiện các mụn nước
• Da đầu nổi các mụn đỏ và có xu hướng lan rộng ra các vùng da khỏe mạnh
• Vảy trắng mọc thành từng mảng bết dính, khó chịu
• Tóc rụng nhiều và có thể rụng thành từng mảng tại vùng bị nhiễm nấm
• Da đầu ngứa ngáy, khó chịu

Vảy nến da đầu:

• Trên da đầu xuất hiện các mảng đỏ, sờ cảm giác cộm, có kích thước và hình dáng đa dạng
• Xuất hiện vảy trắng ở khu vực viền tai, trán mọc chồng chất lên nhau, dễ bong tróc, sờ vào có thể tan thành mảng nhỏ rớt xuống
• Bệnh vảy nến da đầu không quá ngứa ngáy

Theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh vảy nến da đầu có mối liên hệ mật thiết với nội tiết trong cơ thể. Trong khi đó, nấm da đầu xảy ra do các vi nấm nên phương pháp điều trị cũng như biện pháp chăm sóc của hai bệnh lý này là hoàn hoàn khác nhau.

Việc nhầm lẫn trong quá trình điều trị có thể khiến tổn thương da đầu do bệnh lý gây ra tiến triển nặng hơn, lây lan và gây ảnh hưởng đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Do đó, khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn nên đến bệnh viện để được chẩn đoán, xác định nguyên nhân và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Nguyên nhân gây ra bệnh nấm da đầu chủ yếu là sự phát triển quá mức của các loại nấm da, trong đó phổ biến nhất là nhóm nấm sợi thuộc loài Trichophyton và Microsporum. Chúng sẽ tấn công vào các sợi tóc trên da đầu và gây tổn thương, tóc dần suy yếu và kèm theo một số biểu hiện khó chịu trên da đầu.

Có 3 loại nấm da đầu chính, bao gồm:

• Nấm Trichophyton: Nhóm nấm này gây xuất hiện những vảy có hình tròn trên da đầu, sau thời gian dài sẽ gây sưng đỏ, mưng mủ và bong tróc nhanh chóng. Lúc này, chân tóc trở nên cứng và dễ gãy hơn, đi kèm với biểu hiện ngứa ngáy và hói tạm thời.
• Nấm Microsporum: Loại nấm này thường ảnh hưởng ở nhóm đối tượng trẻ nhỏ từ 1 – 2 tuổi. Theo đó, nấm Microsporum làm rụng tóc thành từng mảng với đường kính khoảng vài centimet. Vùng da đầu bị rụng tóc thường có màu xám, sợi tóc gãy gần sát gốc.
• Nhiễm nấm Kerion de celse: Khi bị nhiễm chủng nấm này, da đầu sẽ xuất hiện những ổ mủ ở nang lông, lõm sâu và có thể chứa dịch mủ màu vàng ở những vùng da đầu bị nhiễm nấm gây ra mùi hôi khó chịu ở da đầu.

Có thể thấy, nguyên nhân chính gây ra bệnh nấm da đầu là do các loại nấm. Tuy nhiên, các triệu chứng bệnh có thể tăng nguy cơ bùng phát và tiến triển nặng nề khi gặp các yếu tố thuận lợi. Cụ thể:

• Vệ sinh da đầu kém: Việc vệ sinh da đầu kém là một trong những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho vi nấm phát triển và gây ra bệnh lý. Cụ thể, da đầu thường tiết nhiều mồ hôi, ẩm ướt và dễ bám bụi bẩn khi hoạt động ngoài trời. Nếu không gội đầu sạch sẽ sẽ khiến nấm men phát triển và gây tổn thương da đầu. Bên cạnh đó, trong quá trình gội đầu, thao tác chà xát, cào gãi quá mức có thể khiến da đầu bị tổn thương, trầy xước và vi nấm dễ dàng tấn công, xâm nhập mạnh mẽ hơn.
• Thói quen sinh hoạt: Thói quen để tóc ướt khi đi ngủ được xem là tác nhân tạo điều kiện thuận lợi để nấm men xâm nhập và tấn công vào chân tóc dễ dàng hơn. Nguyên nhân là khi da đầu ướt, lỗ chân lông trên da sẽ được mở to hơn, làm chân tóc trở nên xơ yếu. Bên cạnh đó, tình trạng này còn có thể khiến người bệnh bị đau đầu, tóc rụng, ngứa ngáy và khó chịu.
• Lây nhiễm từ người bệnh: Các trường hợp bị nhiễm nấm thường có nguy cơ lây nhiễm cao. Do đó, việc sử dụng chung các vật dụng cá nhân của người bệnh như khăn tắm, lược, mũ, cột tóc, nón bảo hiểm,… cũng có nguy cơ bị nấm da đầu cao hơn so với người bình thường.
• Lây nhiễm từ động vật: Theo các chuyên gia, một số vi nấm gây nấm da đầu có thể ký sinh trên cơ thể một số loài động vật như mèo, chó và lây nhiễm cho cơ thể người thông qua hành động xoa đầu, ôm ấp,… Đặc biệt, vi nấm có nguy cơ xuất hiện cao ở các loài động vật lạ sống hoang dã không rõ nguồn gốc.
• Mắc một số bệnh lý về da đầu: Những người mắc các bệnh về da đầu trước đó như bệnh á sừng, vảy nến thường có tổn thương da từ trước nên khi gặp một tác động nhỏ cũng có thể khiến bệnh nấm da đầu bùng phát.

Thực tế nhận thấy, nấm da đầu có tính chất mãn tính, tiến triển dai dẳng và có nguy cơ tái phát cao nếu không được kiểm soát và chăm sóc đúng cách. Thông thường, lần bùng phát tiếp theo sẽ tiến triển nặng, tổn thương nặng hơn so với lần trước. Do đó, người bệnh cần sớm phát hiện bệnh ngay thời điểm khởi phát để can thiệp điều trị phù hợp.

Các triệu chứng bệnh lý thường diễn tiến quá các giai đoạn sau:

1. Giai đoạn xuất hiện vảy gàu

Đây được xem là giai đoạn khởi phát bệnh với những biểu hiện như rụng tóc, xuất hiện vảy gàu, ngứa nhẹ. Khi đó, nấm bắt đầu tấn công vào da đầu và kích thích tiết ra nhiều bã nhờn hơn mức bình thường, kết hợp với những tế bào chết như bụi bẩn trên da tạo thành các mảng màu trắng trên da đầu.

Tuy nhiên, hầu hết ở giai đoạn khởi phát, các biểu hiện do bệnh lý gây ra chỉ ở mức độ nhẹ, không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày nên bệnh nhân thường chủ quan, không tiến hành thăm khám.

2. Giai đoạn ngứa ngáy dữ dội

Ở giai đoạn này, tổn thương da đầu và các biểu hiện lâm sàng dần tiến triển nặng nề hơn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Lúc này, các mảng màu trắng trên da đầu kết hợp chất chất nhờn khiến tóc luôn trong tình trạng bết dính, ngứa ngáy dữ dội. Tình trạng này có thể khiến người bệnh khó chịu, bứt rứt và dù vừa gội đầu thì tóc vẫn bị bết dính nhanh chóng.

Biểu hiện ngứa ngáy, khó chịu có thể khiến người bệnh cào gãi, tác động lên da đầu và gây lở loét, trầy xước và khiến tình trạng viêm nhiễm tiến triển nặng nề. Một số trường hợp có thể bị nổi các nốt sần đỏ li ti và mụn trên da đầu. Chúng lan rộng ra khắp đầu và hình thành nấm da trên diện rộng khiến quá trình điều trị gặp khó khăn.

3. Giai đoạn tóc rụng nhiều

Trường hợp nấm da đầu không can thiệp sớm sẽ khiến da đầu bị tổn thương nặng nề, các mảng da bị bong tróc khiến tóc rụng theo từng mảng. Đồng thời, da lúc này cũng xuất hiện những triệu chứng như viêm da, lở loét nặng và vùng da đầu vô cùng nhạy cảm.

Lúc này, người bệnh nhanh chóng can thiệp y tế để kiểm soát triệu chứng bệnh lý, kết hợp các biện pháp chăm sóc đúng cách để điều trị bệnh nhanh chóng, phòng ngừa tái phát và tác động tích cực đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.