Nghiên Cứu Giải Pháp Điều Trị Bệnh Xương Khớp Từ Tinh Hoa Y Học Cổ Truyền Việt Nam

Nhiều năm tìm kiếm và nghiên cứu các giải pháp điều trị bệnh xương khớp, Viện Y dược cổ truyền dân tộc hoàn thiện đề tài nghiên cứu giải pháp điều trị bệnh xương khớp từ tinh hoa Y học cổ truyền Việt Nam. Giải pháp được chuyển giao và ứng dụng thành công tại đơn vị Y học cổ truyền uy tín giúp đông đảo người bệnh xương khớp chấm dứt các cơn đau, phục hồi chức năng vận động, có hệ xương khớp khỏe mạnh hơn.

Những năm 2010 đến 2020 được xem là “thập niên xương khớp” vì mức độ phổ biến và ngày càng có xu hướng trẻ hóa của các bệnh xương khớp trong dân số thế giới. Bệnh xương khớp thường gặp nhất bao gồm: Thoái hóa xương khớp, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, viêm đau khớp, viêm khớp dạng thấp, vôi - gai cột sống, khô khớp, loãng xương…

Khi mắc các bệnh lý xương khớp, người bệnh phải đối mặt với các triệu chứng đau nhức tại các khớp xương mà chủ yếu là đau lưng, đau đầu gối, đau cột sống, đau nhức chân, tay, đau thần kinh tọa… Các cơn đau ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, công việc và cuộc sống của người bệnh.

Biến chứng của bệnh xương khớp là nỗi lo lắng của nhiều người, nhất là người cao tuổi. Từ biến dạng khớp, hạn chế vận động cho đến mất khả năng vận động, tàn phế… là những biến chứng không thể xem thường mà bệnh xương khớp gây ra.

Y học cổ truyền Việt Nam mang trong mình nhiều giá trị đặc biệt, là phương pháp phòng và điều trị bệnh quan trọng được ứng dụng trong nhiều thế kỷ qua, kể cả khi y học hiện đại đã phát triển. Các bài thuốc Y học cổ truyền có khả năng điều trị hiệu quả các bệnh lý nan y, mạn tính, trong đó có bệnh xương khớp.

Thuốc và liệu pháp Y học cổ truyền điều trị bệnh xương cơ khớp từ căn nguyên, vừa điều trị vừa bồi bổ, phục hồi xương khớp và sức khỏe một cách toàn diện. Nhờ vậy, Y học cổ truyền duy trì được hiệu quả lâu dài, hạn chế khả năng bệnh tái phát. Đồng thời, phương pháp này sử dụng hoàn toàn dược liệu là thuốc Nam tự nhiên nên an toàn, không tác dụng phụ.

Trước các vấn đề đó, đội ngũ bác sĩ, chuyên gia Y học cổ truyền tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc đã thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học “Ứng dụng Y học cổ truyền điều trị bệnh xương khớp”. Đề tài được thực hiện bởi Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ CKII Lê Hữu Tuấn - Nguyên PGĐ Trung tâm CNC Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương - Viện Phó Viện Y dược cổ truyền dân tộc cùng các cộng sự.

Mục tiêu chính của đề tài nghiên cứu gồm:

• Tính ứng dụng của các bài thuốc chữa bệnh xương khớp cổ phương trong thực tiễn điều trị hiện nay.
• Phương pháp điều trị bệnh xương khớp bằng Y học cổ truyền.
• Tính chất, khả năng ứng dụng các loại thảo dược trong điều trị bệnh xương khớp tại Việt Nam.
• Mức độ hiệu quả của các bài thuốc điều trị bệnh xương khớp từ Y học cổ truyền.
• Hợp tác và mở rộng ứng dụng phác đồ điều trị bệnh xương khớp từ thảo dược.

Giải pháp điều trị bệnh xương khớp từ Y học cổ truyền được đội ngũ chuyên gia, bác sĩ Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc thực hiện dựa trên cơ sở sau:

• Tính chất, thể bệnh xương khớp và cơ địa người Việt Nam hiện nay.
• Sự thay đổi dược tính của nhiều vị thuốc, dược liệu.
• Các bài thuốc cổ phương bí truyền của đồng bào dân tộc đã được lưu truyền từ lâu đời.
• Lý luận Y học cổ truyền trong điều trị bệnh xương khớp được các danh y ghi chép trong các văn thư cổ.
• Kiến thức y khoa hiện đại về cơ xương khớp và giải phẫu hệ xương cơ thể người.
• Các tiến bộ khoa học kỹ thuật, thành tựu y khoa hiện đại được ứng dụng trong điều trị bệnh xương khớp.

Trên cơ sở đó, đội ngũ bác sĩ, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc tiếp tục đi sâu nghiên cứu cơ chế bệnh sinh, xác định rõ nguyên tắc điều trị bệnh xương khớp trong Y học cổ truyền. Tạo nền tảng vững chắc xây dựng, hoàn thiện phác đồ điều trị bệnh xương khớp phù hợp nhất với cơ địa người Việt hiện thời.

Y học cổ truyền cho rằng, cơ thể con người là một thể hoàn chỉnh. Khi bị những yếu tố bất lợi từ bên ngoài tác động hoặc vấn đề nội sinh trong cơ thể biến đổi ít nhiều đều ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ.

Nhóm bệnh xương khớp được Y học cổ truyền xếp vào phạm trù “Chứng tý” - tức khí huyết bị bệnh tà nghẽn lấp. Các tà khí: Phong - Hàn - Thấp - Nhiệt xâm nhập vào cơ biểu, kinh lạc sẽ khiến khí huyết ứ trệ, khó lưu thông, làm khớp, cơ bắp, gân xương đau mỏi, sưng nóng, tê bì, tấy đỏ, khó co duỗi…

Cơ chế bệnh sinh các thể bệnh xương khớp được Y học cổ truyền cho là có liên quan đến:

• Ngoại cảm: Lục tà gồm Phong - Hàn - Thử - Thấp - Táo - Hỏa xâm nhập thông qua tấu lý (lỗ chân lông) trong thời gian dài hoặc khi đề kháng suy giảm khiến kinh lạc tắc ứ, khí huyết đình trệ, ngưng tụ lâu ngày gây nên Chứng tý.
• Nội thương: Thể trạng mệt nhọc, thể lực suy yếu do tuổi cao, mắc bệnh nền lâu ngày khiến sức khỏe suy giảm, chức năng tạng Can - Thận ảnh hưởng. Can Thận hư suy không nuôi dưỡng được kinh mạch, cơ nhục, gân cốt gây đau nhức, tê bì…
• Chấn thương: Hệ cơ xương khớp có tiền sử chấn thương hoặc người bệnh vận động không đúng tư thế trong thời gian dài khiến khí huyết vận hành kém, gây khí trệ, huyết ứ và dẫn đến các Chứng tý.

Việc chủ quan không điều trị Chứng Tý ngay từ giai đoạn đầu có thể khiến bệnh tà đi từ nông vào sâu, tấn công kinh lạc, lục phủ ngũ tạng làm cho can thận bất túc. Điều này dẫn đến bệnh tình ngày càng trở nặng, khó chữa, xương khớp đau nhức và khó hồi phục bình thường.

Xuyên suốt quá trình thực hiện đề tài “Ứng dụng Y học cổ truyền điều trị bệnh xương khớp”, đội ngũ y bác sĩ tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc luôn bám sát các y lý, nguyên tắc của Y học cổ truyền. Trong đó, đề tài xác định TRỊ BỆNH TỪ GỐC là mục tiêu đầu tiên và quan trọng nhất.

Để thực hiện được mục tiêu đó, cần xác định nguyên nhân gây bệnh xương khớp, giai đoạn tiến triển để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Thông qua việc phối chế nhiều thảo dược thiên nhiên, Y học cổ truyền từng bước loại bỏ Lục tà, bồi bổ can thận, dưỡng huyết, thông kinh lạc, nâng cao thể trạng, phục hồi vận động.

Song thực tế, điều trị bệnh xương khớp bằng Y học cổ truyền là sự kết hợp hài hoà của các phương pháp: Nội khoa - Chỉnh hình - Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Nếu ở giai đoạn đầu của bệnh chỉ cần dùng thuốc kết hợp vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Tuy nhiên, khi bệnh đã ở giai đoạn nặng, khớp cứng, tiềm ẩn cứng khớp thì cần thêm một số can thiệp như nắn chỉnh.

Nhìn chung, đối với bệnh xương khớp, việc sử dụng các bài thuốc thảo dược để điều trị nội khoa vẫn luôn đóng vai trò trung tâm. Do vậy, tập trung nghiên cứu và ứng dụng bài thuốc Y học cổ truyền, xây dựng phác đồ điều trị xương khớp hoàn chỉnh luôn được Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ CKII Lê Hữu Tuấn và các cộng sự đặt làm ưu tiên số 1.

Bằng việc nhuần nhuyễn y lý trị bệnh của Y học cổ truyền, các bác sĩ tại Trung tâm Thuốc dân tộc đã lựa chọn bài thuốc chữa bệnh xương khớp của người Tày - Bắc Kạn làm nền tảng nghiên cứu. Sau những nỗ lực không ngừng nghỉ với sự trợ giúp của các thành tựu y khoa hiện đại, bài thuốc cổ phương được phân tích, chiết tách thành phần chi tiết.

Trải qua nhiều nghiên cứu chuyên sâu, đội ngũ chuyên gia đi đến kết luận về bài thuốc chữa xương khớp của người Tày:

• Bài thuốc quy tụ nhiều bí dược điều trị xương khớp, nhiều loại là những loài cây có đặc tính sinh trưởng mạnh mẽ.
• Các vị thuốc được phối chế theo công thức đặc biệt, vừa trị bệnh vừa nuôi dưỡng xương khớp.
• Có sự kết hợp của thuốc uống và thuốc đắp/bôi ngoài da nhằm tăng tính hiệu quả trong điều trị.
• Hạn chế của bài thuốc là phù hợp với cơ địa người bản địa với tính chất cuộc sống, công việc thường xuyên đi rừng lội suối, khác biệt hoàn toàn với lối sống hiện thời.

Vì vậy, để đem lại hiệu quả điều trị tối ưu nhất với người hiện thời, cần gia giảm tỷ lệ và thành phần dược liệu. Đây là nền tảng quan trọng cho sự ra đời của bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang cùng phác đồ điều trị bệnh xương khớp chuyên sâu được ứng dụng sau này.

Giải pháp điều trị bệnh xương khớp từ tinh hoa Y học cổ truyền Việt Nam do Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc thực hiện được nghiên cứu trên nhiều nhóm bệnh nhân xương khớp ở các giai đoạn cấp và mãn tính. Bao gồm:

• Bệnh nhân thoát vị đĩa đệm, thoái hóa xương khớp/cột sống/đốt sống
• Bệnh nhân khô khớp
• Bệnh nhân viêm khớp dạng thấp
• Bệnh nhân viêm khớp, viêm đa khớp
• Bệnh nhân gai cột sống/Vôi hóa cột sống
• Bệnh nhân gout (gút)

Để đưa ra kết luận chính xác, nghiên cứu của Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc dựa trên phương pháp sau:

• Phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng: Phỏng vấn bệnh nhân, tổng hợp và phân tích tài liệu/thống kê về bệnh xương khớp tại Việt Nam, sàng lọc dữ liệu được thu thập...
• Phương pháp thực nghiệm: Quan sát và ghi nhận số liệu, thông tin về nhóm bệnh xương khớp cùng khả năng điều trị bằng Y học cổ truyền.
• Phương pháp phân tích và tổng hợp: Phân chia các nhóm bệnh nhân theo đặc điểm bệnh lý, cơ địa, thói quen sử dụng thuốc,... từ đó đưa ra kết luận chính xác.
• Phương pháp quy nạp và diễn giải: Xác định cơ chế tác động của Y học cổ truyền với bệnh xương khớp.
• Phương pháp lịch sử và phương pháp logic: Phát hiện đặc trưng, cách thức sử dụng thảo dược thiên nhiên trong điều trị bệnh xương khớp của người dân bản địa từ đó tổng hợp, đi đến hoàn thiện nghiên cứu.

Khi được ứng dụng trong điều trị bệnh xương khớp, các bài thuốc Y học cổ truyền cho hiệu quả cao với nhiều ưu điểm:

• Bền vững, ngăn tái phát lâu dài: Các bài thuốc tạo tác động từ gốc bệnh nên triệt tiêu được căn nguyên, cho hiệu quả lâu dài và tỷ lệ tái phát thấp.
• Tính an toàn cao: Y học cổ truyền sử dụng 100% thảo dược thiên nhiên nên an toàn, phù hợp với nhiều đối tượng.
• Nâng đỡ, điều dưỡng cơ thể: Dược liệu tác động từ sâu bên trong cơ thể, vừa xử lý bệnh hiệu quả vừa giúp nâng đỡ và điều dưỡng tạng phủ, nâng cao miễn dịch.
• Hiệu quả cao khi kết hợp vật lý trị liệu: Bài thuốc kết hợp với vật lý trị liệu tạo tác động từ trong ra ngoài, nâng cao hiệu quả xử lý các vấn đề xương khớp, rút ngắn thời gian điều trị.

Sau thành công của đề tài nghiên cứu “Ứng dụng Y học cổ truyền điều trị bệnh xương khớp” là sự ra đời của bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang cùng phác đồ điều trị xương khớp HOÀN CHỈNH. Dưới sự giám sát của Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc, phác đồ đang được ứng dụng trong điều trị cho bệnh nhân xương khớp từ nhẹ đến nặng tại hệ thống phòng khám Trung tâm Thuốc dân tộc trên cả nước.

Bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang

Bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang kết tinh hơn 50 thảo dược sạch chuẩn GACP-WHO, được phối chế theo công thức “3 trong 1”. Đó là sự kết hợp của 3 nhóm thuốc: Quốc dược Phục cốt hoàn - Quốc dược Giải độc hoàn - Quốc dược Bổ thận hoàn. Từ đó đem đến hiệu quả mạnh mẽ trong:

• Tấn công loại bỏ căn nguyên gây bệnh xương khớp.
• Loại bỏ phong, hàn, thử, thử thấp, lưu thông khí huyết, thông kinh hoạt lạc
• Chữa lành tổn thương ở xương khớp chấm dứt cơn đau, triệu chứng kêu lục khục, đau nhức, phục hồi vận động.
• Bồi bổ thận và tạng phủ, làm mạnh gân cốt, gia tăng độ dẻo dai của xương khớp.
• Tiêu viêm, tăng cường tái tạo và phục hồi đốt sống/khớp, bảo vệ đĩa đệm/sụn khớp, chống tái phát toàn diện.
• Cung cấp dưỡng chất bồi bổ cơ thể, nâng cao đề kháng cho hệ xương khớp, cho hiệu quả lâu dài và chống tái phát.

Phác đồ kết hợp “4 trong 1” CHUYÊN SÂU

Để tăng cường hiệu quả đẩy lùi mọi thể bệnh xương khớp, bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang được kết hợp với:

• Cồn xoa bóp thảo dược: Sử dụng xoa bóp tại chỗ, thẩm thấu nhanh qua da tăng hiệu quả giảm đau và đẩy lùi đau nhức xương khớp.
• Vật lý trị liệu: Kết hợp một hoặc nhiều biện pháp như xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu, cấy chỉ… Tuỳ thuộc vào từng bệnh lý, tình trạng mỗi bệnh nhân mà giải pháp vật lý trị liệu tương ứng sẽ được lựa chọn.
• Tư vấn dinh dưỡng tập luyện theo mô hình 1 bác sĩ - 1 bệnh nhân: Bác sĩ đồng hành cùng người bệnh trong suốt thời gian điều trị nhằm tư vấn chế độ dinh dưỡng, hướng dẫn tập luyện phù hợp giúp phục hồi vận động, theo sát tiến triển của bệnh để kịp thời điều chỉnh phác đồ.

Bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang và phác đồ điều trị bệnh xương khớp đang được Trung tâm Thuốc dân tộc áp dụng cho nhóm các bệnh nhân:

• Thoái hóa xương khớp, thoái hóa cột sống
• Thoát vị đĩa đệm lưng, cổ
• Viêm đau khớp, viêm đa khớp dạng thấp
• Vôi hóa cột sống, gai cột sống
• Đau nhức xương khớp, tê bì chân tay, cứng khớp, khó vận động…
• Bệnh gút gây sưng, nóng, đỏ, đau tại các khớp
• …

Hiệu quả trong thực tiễn điều trị

Mỗi năm, Trung tâm Thuốc dân tộc tiếp nhận, thăm khám và điều trị cho hàng ngàn bệnh nhân xương khớp. Hơn 95% bệnh nhân trong số đó đẩy lùi được đau nhức, phục hồi vận động chỉ sau 2-3 tháng sử dụng bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang kết hợp ăn uống, tập luyện khoa học.

Tình trạng bệnh được thuyên giảm rõ rệt qua từng giai đoạn:

• Giai đoạn điều trị căn nguyên: Triệu chứng đau nhức, sưng cứng khớp giảm 20-30%.
• Giai đoạn điều trị triệu chứng: Giảm 50-60% bệnh, vận động được cải thiện rõ rệt.
• Giai đoạn tái tạo và phục hồi xương khớp: Triệu chứng đau nhức được giải quyết đến 80-90%, chức năng vận động của người bệnh gần như trở lại bình thường.
• Giai đoạn duy trì, chống tái phát: Bảo vệ sức khỏe xương khớp, tăng cường thể trạng, ngăn đau nhức quay trở lại.

Được ứng dụng và cho hiệu quả cao tại Trung tâm Thuốc dân tộc, bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang càng khẳng định rõ vai trò của giải pháp điều trị bệnh xương khớp từ tinh hoa Y học cổ truyền. Bài thuốc đồng thời mở ra hướng điều trị hiệu quả, an toàn, phù hợp với lối sống hiện đại.