Mất Ngủ Khó Ngủ

Ngủ là nhu cầu sống cần thiết của con người, theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, ngủ chiếm thời gian ⅓ cuộc đời của mỗi người. Thông thường, một người bình thường sẽ ngủ trung bình từ 7 – 8 tiếng/ đêm. Để đảm bảo chất lượng giấc ngủ, chúng ta cần đáp ứng đầy đủ các yêu cầu cơ bản như ngủ đủ giờ, ngủ sâu và khi thức dậy cảm thấy thực sự khỏe khoắn, tỉnh táo…

Trên thực tế, mất ngủ là một dạng rối loạn thần kinh được khởi phát từ nhiều nguyên nhân. Chủ yếu là do cơ thể mất dần khả năng sản sinh hormone gây buồn ngủ (melatonin). Mất ngủ thực chất là khi giấc ngủ của bạn rơi vào trạng thái rối loạn. Ban đêm, người bệnh khó đi vào giấc ngủ, trằn trọc, không thể ngủ sâu giấc, dễ giật mình tỉnh giấc giữa đêm khuya hoặc lúc sáng sớm.

Các chuyên gia cũng cho biết thêm, đây là bệnh lý xuất hiện phổ biến ở người cao tuổi, phụ nữ mãn kinh và những người bị bệnh trầm cảm, thường xuyên đối mặt với áp lực hoặc chấn thương tâm lý kéo dài…

Theo thông tin từ các chuyên gia, có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh mất ngủ, trong đó phổ biến nhất là do căng thẳng quá mức và suy nhược thần kinh. Cụ thể các nguyên nhân này như sau:

1. Căng thẳng, suy nhược thần kinh

Đây là 2 nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh mất ngủ hiện nay. Những bệnh lý này tác động vào hệ thần kinh trung ương và gây rối loạn chức năng điều khiến giấc ngủ, não bộ bị kích thích và hưng phấn quá mức dẫn đến tình trạng khó có thể đi vào giấc ngủ.

Bên cạnh đó, tình trạng căng thẳng kéo dài còn khiến cho não bộ rơi vào trạng hoạt động liên tục không ngừng nghỉ. Điều này tưởng chừng như vô hại nhưng thực chất lại không như vậy, khi hoạt động liên tục không nghỉ ngơi khiến não bộ mệt mỏi, giảm khả năng sản sinh hormone melatonin – một loại hormone gây cảm giác buồn ngủ, thư giãn cơ bắp.

2. Tuổi tác cao

Khoa học đã chứng minh. tuổi tác ngày càng cao sẽ càng làm giảm khả năng sản sinh hormone melatonin. Vì vậy, đây chính là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra mất ngủ ở người cao tuổi.

3. Yếu tố giới tính

Theo một thống kê về tỷ lệ mắc chứng khó ngủ, mất ngủ giữa nam giới và nữ giới cho thấy chị em phụ nữ là đối tượng dễ mắc bệnh hơn nam giới. Các chuyên gia cho rằng, tâm lý của phụ nữ thường nhạy cảm, dễ bị kích động dẫn đến áp lực, rơi vào lo âu, đặc biệt trong một số giai đoạn như mang thai hay giai đoạn tiền mãn kinh…

4. Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Bên cạnh đó, mất ngủ cũng là hậu quả mà nhiều người phải gánh chịu khi có thói quen sinh hoạt không khoa học, lành mạnh. Trong đó, có thể kế đến một số thói quen xấu ảnh hưởng đến giấc ngủ như:

• Ngủ trưa quá nhiều
• Ăn quá no
• Tập thể dục muộn
• Sử dụng chất kích thích trước khi đi ngủ
• Lạm dụng thiết bị điện tử
• Môi trường, không gian phòng ngủ không thoải mái, quá nóng hoặc quá lạnh.
• ….

5. Do stress kéo dài

Trong cuộc sống hằng ngày và công việc không thể nào thoát khỏi những lúc stress, mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài quá mức, não bộ luôn phải suy nghĩ về những điều tiêu cực, phức tạp quá nhiều sẽ gây ra mất ngủ. Khác với những người cao tuổi mất ngủ do suy giảm hormone, stress gây ra mất ngủ mới là nguyên nhân chính khiến họ bị mất ngủ.

6. Do ảnh hưởng của một số loại thuốc

Việc sử dụng các loại thuốc trị bệnh có chứa thành phần Caffeine như Panadol Extra, thuốc chứa chất kích thích nói chung, thuốc giảm đau, thuốc chống dị ứng, thuốc hen suyễn hay thuốc trầm cảm… cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh mất ngủ. Trên thực tế, đây chỉ là tác dụng phụ của thuốc và người bệnh sẽ quay lại giấc ngủ bình thường khi không còn sử dụng thuốc.

7. Môi trường ô nhiễm

Môi trường xung quanh bị ô nhiễm, nhiều bụi bẩn… hay không gian ngủ chật hẹp, không thoải mái, nhiều tiếng ồn cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra chứng khó ngủ, mất ngủ.

8. Thay đổi múi giờ

Những người thường xuyên phải di chuyển xa, từ quốc gia này sang quốc gia khác, hay ngủ ngày làm đêm khiến cho chu trình thức – ngủ của cơ thể bị rối loạn vì múi giờ sinh lý bị thay đổi. Trong thời gian đầu bị thay đổi múi giờ bạn sẽ rơi vào trạng thái mệt mỏi, khó ngủ, mất ngủ do cơ thể chưa kịp thích nghi.

9.  Ảnh hưởng của một số bệnh lý

Bên cạnh những nguyên nhân vừa kể trên, việc mắc phải hội chứng khó ngủ, mất ngủ một cách bất thường có thể bắt nguồn từ một số bệnh lý sau:

• Bệnh trầm cảm, rối loạn lo âu: Đây là những dạng bệnh về tâm lý với triệu chứng đặc trưng là mất ngủ, khó ngủ. Theo các chuyên gia, người mắc phải bệnh trầm cảm hay rối loạn lo âu kéo dài khiến cho não bộ bị rối loạn, suy giảm chức năng… Từ đó gây ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ thức ngủ tự nhiên của cơ thể. Bạn có thể dễ dàng nhận biết bệnh thông qua các triệu chứng như khó ngủ, trằn trọc, âu lo quá độ, hồi hộp vô cớ, ngủ không sâu giấc, dễ tỉnh giấc giữa đêm…
• Bệnh trào ngược dạ dày: Bệnh lý này không trực tiếp gây ra mất ngủ nhưng những triệu chứng của bệnh hoàn toàn có thể. Khi bị trào ngược dạ dày khiến người bệnh thường xuyên có cảm giác buồn nôn, ăn không tiêu, ợ hơi, ợ nóng, nóng rát vùng thượng vị… Đặc biệt, những triệu chứng này thường bùng phát mạnh hơn khi bạn nằm ngủ vào ban đêm. Từ đó gây ra khó ngủ, giật mình tỉnh giấc giữa đêm, uể oải và mệt mỏi sau khi thức dậy.
• Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Khi mắc phải hội chứng ngưng thở khi ngủ khiến người bệnh ngáy to, khó thở, mệt mỏi… Các triệu chứng này khiến người bệnh khó ngủ, mất ngủ, đau đầu, uể oải sau khi ngủ dậy.

Ngoài những bệnh lý trên, những người có tiền sử mắc bệnh tiểu đường, bệnh dạ dày, tuyến giáp, viêm khớp, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, bệnh tim,… cũng làm tăng nguy cơ bị khó ngủ, mất ngủ.

Để nhận biết chính xác bệnh mất ngủ, người bệnh có thể dựa vào một số các dấu hiệu sau đây:

• Khó đi vào giấc ngủ ban đêm, nằm thao thức, thậm chí không thể chợp mắt.
• Giấc ngủ dễ bị gián đoạn, không sâu giấc, chập chờn do các tác nhân từ môi trường hoặc nằm ác mộng, khi tỉnh giấc không thể ngủ lại được.
• Thức giấc từ lúc nửa đêm hoặc từ sáng sớm nhưng không có cảm giác thoải mái, thay vào đó là sự mệt mỏi, uể oải, thiếu tinh thần.
• Có cảm giác khó chịu, buồn tiểu và đi tiểu nhiều lần trong đêm.
• Suy giảm chất lượng cuộc sống, hiệu quả công việc, học tập vào ban ngày do lờ đờ, buồn ngủ, phản xạ kém, giảm tập trung…