Cách Chữa Mất Ngủ Khó Ngủ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Tiến sĩ. Bác sĩ Tiến Sĩ Bác Sĩ Nguyễn Thị Vân Anh

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – TRADIMEC

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Mất ngủ là một tình trạng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe nếu diễn ra quá thường xuyên. Mất ngủ bao gồm rất nhiều dạng như khó ngủ, tỉnh dậy giữa đêm, ngủ không sâu giấc. Lúc này, cơ thể sẽ mệt mỏi, thiếu sức sống, không tỉnh táo và năng lượng không đủ để cho các hoạt động cho ngày tới. Bệnh mất ngủ do nhiều nguyên nhân gây ra như căng thẳng quá độ, sử dụng các chất kích thích, ăn quá no trước khi ngủ,… Để tìm được những cách chữa mất ngủ khó ngủ hiệu quả, mời bạn đọc tham khảo bài viết bên dưới đây.

Đặt lịch hẹn

×

Tiến sĩ. Bác sĩ Tiến Sĩ Bác Sĩ Nguyễn Thị Vân Anh

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – TRADIMEC

Đặt lịch

Cách chữa mất ngủ khó ngủ tại nhà

Với tình trạng khó ngủ, bạn có thể áp dụng một vài mẹo dưới đây để cải thiện nhanh chóng.

• Tắm với nước ấm trước khi đi ngủ: Khi tắm nước ấm vào buổi tối sẽ kích thích lưu thông tuần hoàn máu trong toàn bộ cơ thể, tăng cường đưa dưỡng chất đến các tế bào thần kinh trên não bộ, đồng thời giảm căng thẳng, giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn.
• Mát xa chân chữa mất ngủ: Đây là cách giúp kích thích nhiều huyệt đạo trên bàn chân. Nhờ vậy, thần kinh sẽ được thư giãn, tăng cường lưu thông máu lên não, mang lại một giấc ngủ ngon.
• Tinh dầu oải hương: Loại tinh dầu này có chứa chất an thần nhẹ, khi xông tinh dầu sẽ cảm thấy cơ thể được thư giãn, thoải mái và ngủ ngon giấc hơn vào ban đêm.
• Ngâm chân bằng nước ấm: Bạn có thể ngâm chân vào chậu nước khoảng 40 – 50 độ C trong thời gian 15 phút. Giúp tăng cường lượng máu lưu thông, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ, tránh việc tỉnh dậy giữa đêm.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất đầy đủ: Người bệnh cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể, đặc biệt là các khoáng chất giúp an thần, hỗ trợ cho giấc ngủ tốt.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Mất ngủ là tình trạng không phải lúc nào cũng cần sự hỗ trợ của bác sĩ. Tuy nhiên, đối với một vài trường hợp đặc biệt, có thể nguy hiểm đến sức khỏe, bạn nên thăm khám bác sĩ và nhận tư vấn để có phác đồ điều trị phù hợp:

• Tình trạng mất ngủ, khó ngủ diễn ra trong thời gian dài hơn một tháng dù đã áp dụng nhiều cách trị mất ngủ và thường xuyên lặp lại nhiều lần, lúc này bạn nên đến cơ sở y tế thăm khám bác sĩ.
• Mất ngủ sẽ gây ảnh hưởng đến các hoạt động hằng ngày như công việc, học tập, tương tác xã hội và đặc biệt là sức khỏe của cơ thể.
• Việc khó ngủ đi kèm với các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi hoặc buồn ngủ suốt cả ngày, tính khí nóng nảy, mất tập trung, trầm cảm hoặc có suy nghĩ tiêu cực thì bạn cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ.
• Việc thức dậy giữa đêm thường xuyên, thở khó, thở khò khè, cử động nhiều hoặc bị co giật trong lúc ngủ, đây là những dấu hiệu cho thấy giấc ngủ của bạn đã bị rối loạn, cần được thăm khám, chẩn đoán và điều trị.
• Nếu đã thử biện pháp sử dụng thuốc ngủ hoặc thuốc giảm đau nhưng không thấy tiến triển thì bạn cần đến bệnh viện để được khám chuyên sâu và thay đổi phương pháp điều trị phù hợp.

Sử dụng Tây y chữa mất ngủ

Phương pháp Tây y sẽ mang lại hiệu quả điều trị cao, là lựa chọn đối với tình trạng bệnh ở mức độ vừa và nặng.

Ưu nhược điểm khi sử dụng thuốc điều trị mất ngủ?

Một vài ưu, nhược điểm khi sử dụng phương pháp Đông y như sau:

Ưu điểm: 

• Có tác dụng nhanh chóng, thời gian ngủ được kéo dài, không tỉnh giấc giữa đêm.
• Khi sử dụng thuốc còn có thể giảm căng thẳng, lo lắng và giúp tăng chất lượng giấc ngủ.
• Thuốc có thể điều chỉnh cấu trúc giấc ngủ, giúp giấc ngủ sâu hơn và giấc ngủ REM.

Nhược điểm:

• Nếu lạm dụng có thể gây nghiện và phụ thuộc vào thuốc để ngủ, việc ngủ tự nhiên sẽ không thể diễn ra khi ngừng thuốc.
• Thuốc ngủ có thể xảy ra các tác dụng phụ như mệt mỏi, tập trung kém, chóng mặt, đau đầu, buồn ngủ vào ban ngày.
• Thuốc ảnh hưởng tới chức năng thần kinh, giảm khả năng phản ứng, ảnh hưởng tới các hoạt động hằng ngày.
• Hãy chú ý khi sử dụng cùng các loại thuốc khác bởi khi kết hợp có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

Mất ngủ uống thuốc gì để cải thiện giấc ngủ?

Tình trạng mất ngủ nếu diễn ra trong thời gian dài cần được bác sĩ thăm khám, kê đơn thuốc phù hợp. Dưới đây là một vài loại thuốc được sử dụng phổ biến.

• Thuốc an thần: Bao gồm các loại thuốc như Bromazepam, Rotunda, Clonazepam và Diazepam,... dành cho các bệnh nhân mắc chứng mất ngủ ngắn, bệnh chưa nghiêm trọng vì nếu sử dụng trong thời gian dài có thể gây nhờn thuốc.
• Thuốc ngủ: Gồm các loại thuốc như Zolpidem, Phenobarbital, được sử dụng cho bệnh nhân mất ngủ ngắn và lưu ý là không dùng thuốc quá 3 ngày. Một vài tác dụng phụ có thể gặp phải như đau đầu, chóng mặt, đường tiêu hóa bị rối loạn.
• Thuốc an thần kinh: Bao gồm Quetiapine, Olanzapine và Amisulpride,... thuốc có công dụng mạnh, dành cho trường hợp mất ngủ trong thời gian dài, giúp giải tỏa căng thẳng, giảm lo âu, trầm cảm hay tình trạng chán ăn do tâm lý.
• Thuốc kháng Histamin: Bao gồm các thuốc như Clorpheniramin, Dimedrol và Promethazine,... thuốc dành cho các trường hợp mất ngủ do mắc các bệnh ngoài da như tổ đỉa, hắc lào, eczema, giảm ngứa ngáy và chống viêm hiệu quả. Một vài tác dụng phụ có thể gặp phải như khô mũi, miệng, mệt mỏi, trí não bị ảnh hưởng,...
• Thuốc chống trầm cảm 3 vòng, đa vòng: Bao gồm Mirtazapine và Clomipramin, có tác dụng điều trị tình trạng mất ngủ, tránh thức giấc giữa đêm. Ngoài ra, loại thuốc này còn sử dụng cho các trường hợp  lo âu, trầm cảm, mất ngủ do đau (ung thư, chấn thương, đau dây thần kinh) và mất ngủ tiên phát.

Thuốc Nam chữa bệnh

Trong y học dân gian có rất nhiều loại cây có thể sử dụng để chữa mất ngủ, khó ngủ như sau:

Cây lạc tiên

Cây lạc tiên là cây thuốc nam trị mất ngủ thuộc họ dây leo hay còn gọi là dây nhãn lồng, cây lồng đèn, cây hồng tiên, cây mắc mát,…Trong lạc tiên có chứa các hoạt chất an thần như Cyanohydrin Glycoside, Sulphate Ester, Tetraphyllum, Passiflorin… Đặc biệt là Alkaloid, hoạt chất chống oxy hóa Flavonoid và các vitamin thiết yếu giúp giảm mệt mỏi, giải tỏa căng thẳng, chống viêm. Nhờ vậy, người bệnh có thể dễ đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.

Cách sử dụng:

• Hái phần lá và ngọn của cây lạc tiên, bạn có thể đem đi luộc hoặc nấu canh như một loại rau xanh và ăn trong các bữa ăn thường ngày.
• Lạc tiên có để đem đi phơi khô để hãm trà với nước nóng và uống trong ngày.

Tâm sen

Tâm sen hay còn gọi là tim sen, một loại hạt có kích thước nhỏ, nằm giữa hạt sen. Sau khi tách hạt sen làm đôi, bạn sẽ thấy đoạn đầu tâm sen có màu xanh lục và đoạn dưới có màu vàng tươi. Tâm sen là một vị thuốc nổi tiếng với tác dụng an thần, trị mất ngủ. Trong tâm sen có chứa các hoạt chất Alcaloid, Flavonoid và Acid Amin, giúp giảm căng thẳng, ổn định huyết áp và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Vì vậy, khi gặp tình trạng mất ngủ, bạn nên tìm hiểu và sử dụng tâm sen để có thể giấc ngủ nhẹ nhàng và ngon giấc hơn.

Cách sử dụng:

• Tâm sen đi phơi khô và hãm trà, cho vào ấm cùng nước sôi và để khoảng 15 phút và sau đó sử dụng để uống như uống trà.
• Tâm sen còn có thể sử dụng để nấu cháo, dùng 5g tâm sen tươi và 100g gạo tẻ để nấu cháo. Ninh cháo thật nhừ với xương để có vị ngọt thanh, tùy sở thích của bạn có thể thêm muối hoặc đường để dễ ăn hơn.

Cây đinh lăng

Cây đinh lăng hay còn gọi là cây nam dương sâm, cây gỏi cá, được ví von như nhân sâm của người nghèo. Trong loại cây này có chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe như vitamin C, B1, B2, B6 và một số axit amin khác. Ngoài ra, trong cây đinh lăng còn chứa hoạt chất chống oxy hóa, tăng dẫn truyền thần kinh và chống viêm như Saponin, Tanin, Glycosid… Là cây thuốc nam trị mất ngủ hiệu quả, giúp người sử dụng có giấc ngủ trọn vẹn.

• Lá đinh lăng sau khi hái cần được rửa sạch, có thể dùng trong các món ăn như kho với cá, chiên cùng trứng, ăn kèm với cháo…
• Dùng lá đinh lăng đem sắc lấy nước uống kết hợp cùng rau má, lá vông, hoàng bá, bạch linh, cỏ mực, hoàng liên, tam diệp.
• Người bệnh cần kiên trì trong thời gian dài để thấy được hiệu quả nhất định.

Cây nữ lang

Cây nữ lang thuộc họ thân thảo, mọc trên những dãy núi cao hơn 1.000m. Trong loại cây này thường có chứa hàm lượng Axit Valerenic và các dẫn xuất Valepotriates giúp giảm căng thẳng, an thần và duy trì hoạt động của não bộ. Nhờ những công dụng trên, sử dụng bài thuốc từ thảo dược này sẽ giúp giảm bớt mức độ mất ngủ, kéo dài giấc ngủ.

• Rễ cây nữ lang có thể sử dụng để ngâm với rượu gạo giống như ngâm sâm cũng là cách trị mất ngủ được áp dụng phổ biến.
• Lấy rễ nữ lang khô hãm như uống trà, chờ trong khoảng 10 phút cho ngấm rồi rót ra sử dụng.

Hoa tam thất

Cây tam thất được sử dụng như một loại thuốc nam chữa mất ngủ nhờ hàm chứa nhiều hoạt chất quý như Ginsenoside Rb1, Rb2 và các axit amin như Leucine, Phenylalanine, Valin. Khi sử dụng hoa tam thất, các dưỡng chất được bổ sung sẽ giúp cơ thể lưu thông máu não, tăng cường chức năng của hệ thần kinh và giảm mệt mỏi. Kiên trì sử dụng trong thời gian dài có thể giúp ổn định giấc ngủ, giấc ngủ trọn vẹn hơn, không tỉnh giữa đêm.

• Hoa tam thất có thể sử dụng để xào thịt, hầm xương hoặc nấu canh…
• Với hoa tam thất khô, bạn nên đem đi pha trà và loại bỏ nước đầu. Tới nước thứ 2 cần ngân trong khoảng 15 phút và rót ra chén để thưởng thức.

Phương pháp Đông y

Ngoài các phương pháp trên, Đông y cũng là một sự lựa chọn an toàn, hiệu quả để cải thiện triệu chứng mất ngủ.

Bài thuốc 1

Dược liệu: Đương quy 12 g, thục địa 12 g, mạch môn 12 g, bạch truật 16 g, hạt sen 16g, táo nhân 12 g, phục thần 12 g, quế nhục 4 g, đẳng sâm 12 g, hoàng kỳ 12 g, cam thảo 4 g, táo 3 quả, mộc hương 4 g, long nhãn 12 g.

Cách thực hiện:

• Các dược liệu vừa chuẩn bị đem đi rửa sạch, để ráo nước.
• Thêm nước vào ấm cùng nguyên liệu và đun sôi. Để lửa nhỏ trong khoảng 30 phút nữa và tắt bếp.
• Lọc lấy phần nước và chia đều uống trong ngày, lưu ý rằng không để thuốc qua đêm.

Bài thuốc 2

Dược liệu: Sài hồ 12 g, phục thần 12 g, sinh địa 12 g,  bạc hà 8 g, bán hạ 12 g, trần bì 6g, bạch truật 8 g, cam thảo 6 g, táo 3 quả, gừng nướng 1 g, mạch môn 12 g, hàng cầm 8 g.

Cách thực hiện:

• Sau khi thực hiện bước làm sạch các nguyên liệu, bạn hãy để nước thật ráo.
• Thêm các nguyên liệu vào ấm sắc và thêm nước sạch. Để nước cạn cho tới khi còn một nửa thì có thể dừng đun.
• Chia làm 3 lần uống trong ngày, sử dụng kiên trì sau một thời gian có thể thấy được hiệu quả rõ rệt.

Qua bài viết trên, chắc hẳn bạn đã có thể nắm được các cách chữa mất ngủ khó ngủ được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Nếu tình trạng không thuyên giảm, hãy tới gặp bác sĩ để có hướng giải quyết thích hợp hơn.

Nguồn tham khảo:

• https://tamanhhospital.vn/cach-tri-mat-ngu/
• https://medlatec.vn/tin-tuc/cach-chua-mat-ngu-khong-dung-thuoc-it-nguoi-biet-s195-n21328
• https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/cac-phuong-phap-chua-benh-mat-ngu/