Sỏi Niệu Đạo Nên Ăn Gì?
Trong chế độ ăn uống hàng ngày để hỗ trợ điều trị sỏi niệu đạo, bệnh nhân nên:
- Bổ Sung Chất Xơ:
- Ăn nhiều rau củ quả để tăng cường chất xơ, giúp di chuyển nước tiểu và ngăn chặn sự tập trung của chất tạo thành sỏi.
- Ăn Thực Phẩm Giàu Canxi:
- Tiêu thụ canxi giúp kiểm soát sự hình thành sỏi niệu đạo, nên ăn thực phẩm như sữa tươi, rau cải xanh, cá hồi.
- Uống Nước Ép Tươi:
- Nước ép trái cây như lựu, cam, dưa lưới có lợi cho người có vấn đề về sỏi niệu đạo.
- Uống Nước Lọc:
- Nước lọc giúp hạn chế lắng đọng khoáng chất và tạo sỏi, cũng như giảm áp lực trong niệu đạo.
- Kiêng Ăn Thực Phẩm Gây Hại:
- Hạn chế thịt đỏ, thực phẩm giàu muối, và thực phẩm chứa nhiều oxalate như chocolate, tỏi tây.
- Chú Ý Hạn Chế Muối:
- Giảm ăn thực phẩm mặn để ngăn chặn lắng đọng chất khoáng và giảm nguy cơ hình thành sỏi.
- Giảm Thực Phẩm Có Purine:
- Hạn chế thịt đỏ, thịt gia cầm, và hải sản để giảm axit uric và nguy cơ sỏi urat.
- Kiểm Soát Đường Huyết:
- Giữ ổn định đường huyết và insulin để hạn chế sỏi oxalate canxi.
- Hạn Chế Thực Phẩm Có Oxalate:
- Giảm thực phẩm như chocolate, củ cải, và nho để tránh tăng hình thành tinh thể sỏi niệu đạo.
Tư vấn thêm từ bác sĩ là quan trọng để có chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Sỏi niệu đạo nên ăn gì, kiêng những thực phẩm nào? Với bệnh nhân bị sỏi ở niệu đạo, việc sử dụng đúng các loại thực phẩm có thể hỗ trợ làm tan sỏi, giảm hình thành sỏi mới cũng như cải thiện sức khỏe tốt hơn. Do đó, trong chế độ ăn uống hàng ngày, cần có sự lựa chọn đồ ăn thật khoa học, lành mạnh.
Tổng quan bệnh lý sỏi niệu đạo
Sỏi niệu đạo là bệnh lý xuất hiện các tinh thể khoáng chất cứng tồn tại trong ống niệu đạo. Những viên sỏi này thường hình thành ở thận - bể thận hoặc bàng quang,... sau đó di chuyển xuống niệu đạo và mắc kẹt tại đây. Điều này gây bít tắc 1 phần hoặc hoàn toàn đường niệu đạo của người bệnh, gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Theo thống kê các ca mắc thực tế, các bác sĩ cho biết nam giới có tỉ lệ mắc cao hơn nữ giới. Nguyên nhân bởi đường niệu đạo của nam giới dài hơn nhiều so với nữ, điều này khiến các viên sỏi khó di chuyển để đào thải khỏi cơ thể.
Sỏi niệu đạo xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, Trong đó, có 6 nguyên nhân phổ biến nhất, bao gồm cả nguyên nhân bệnh lý và các nguyên nhân khách quan ảnh hưởng trực tiếp. Cụ thể như sau:
- Sỏi thận hoặc sỏi bàng quang di chuyển xuống: Trong quá trình bài tiết, nước tiểu được vận chuyển từ bể thận, bàng quang xuống niệu đạo kèm theo các viên sỏi xuống. Khi đến niệu đạo, do kích thước nhỏ nên hẹp nên bị kẹt tại các vị trí niệu đạo màng hoặc lỗ, niệu đạo ngoài,....
- Hẹp niệu đạo: Niệu đạo hẹp khiến nước tiểu và các tạp chất không thể thoát ra ngoài. Sau đó các chất lắng đọng và dần hình thành các tinh thể rắn, tích tụ nên sỏi tại niệu đạo.
- Sỏi to, gồ ghề mắc kẹt: Trong một số trường hợp sỏi nhỏ, nhẵn mịn có thể tự đào thải khỏi cơ thể trong quá trình đi tiểu. Nhưng nếu sỏi to và gồ ghề sẽ kẹt tại niệu đạo.
- Bao quy đầu bị viêm, dính, kích thước hẹp: Một nguyên nhân phổ biến gây sỏi niệu đạo ở nam giới là do bao quy đầu viêm, dính hoặc có kích thước hẹp. Điều này khiến nước tiểu đọng lại bên trong và hình thành nên sỏi trong niệu đạo.
- Dùng thuốc liều cao và dài ngày: Việc lạm dụng các loại thuốc (đặc biệt thuốc chữa canxi phòng ngừa loãng xương) hoặc bổ sung quá nhiều dược phẩm chứa vitamin C trong thời gian dài cũng khiến các khoáng chất lắng đọng hình thành sỏi.
- Chế độ ăn uống không khoa học: Chế độ ăn uống không lành mạnh, ăn nhiều món mặn, món ăn dầu mỡ, đồ uống có chứa cồn, có gas hoặc bổ sung quá ít nước là nguyên nhân hình thành sỏi tại niệu đạo.
Dưới đây là những triệu chứng điển hình mà người bệnh thường phải đối diện khi mắc bệnh. Trong trường hợp có bất cứ dấu hiệu nào, bạn cần nhanh chóng đến phòng khám để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị sớm.
- Đau bụng dưới và vùng sinh dục: Sỏi chèn ép hệ thống dây thần kinh, đồng thời cọ xát vào niêm mạc niệu đạo dẫn đến cảm giác đau buốt. Các cơn đau này có thể âm ỉ hoặc dữ dội, lan khắp mạn sườn, thắt lưng, bụng dưới, đặc biệt là bộ phận sinh dục tại khu vực tầng sinh môn.
- Tiểu khó, tiểu buốt: Niệu đạo có đường kính nhỏ nên các viên sỏi này sẽ gây bít tắc, cản trở lưu thông nước tiểu gây tiểu khó. Ngoài ra, sỏi cọ xát vào niêm mạch gây trầy xước, dẫn tới cảm giác đau buốt mỗi khi tiểu.
- Đi tiểu nhiều lần: Một trong những triệu chứng điển hiện người bị bệnh lý thường gặp phải là tình trạng đi tiểu nhiều lần. Bạn có thể buồn tiểu ngay mặc dù mới đi vệ sinh trong thời gian ngắn trước đó.
- Nước tiểu đục, mùi hôi khó chịu: Sỏi gây tổn thương niêm mạc dẫn đến nhiễm khuẩn. Lúc này người bệnh đi tiểu sẽ thấy nước tiểu đục, có màu sắc bất thường như đỏ, hồng và kèm theo mùi hôi khó chịu.
- Sốt, buồn nôn: Khi niệu đạo nhiễm khuẩn nghiêm trọng sẽ xuất hiện những triệu chứng nguy hiểm như sốt cao, buồn nôn, ớn lạnh, nôn mửa.
Sỏi niệu đạo nên ăn gì?
Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bệnh nhân bổ sung những thực phẩm dưới đây để hỗ trợ điều trị sỏi tốt nhất:
Bổ sung chất xơ thông qua rau củ quả
Ăn nhiều chất xơ từ rau củ quả có thể hỗ trợ quá trình phòng và điều trị sỏi niệu đạo. Chất xơ giúp tăng cường sự di chuyển của nước tiểu qua niệu đạo, có thể giảm nguy cơ hình thành sỏi và giúp loại bỏ chất cặn từ cơ thể. Dưới đây là một số lợi ích của việc ăn nhiều chất xơ:
- Chất xơ là một loại chất hấp thụ nước, khi theo dòng nước tiểu sẽ giúp tăng kích thước và làm tăng áp suất nước tiểu, từ đó ngăn chặn sự tập trung của chất tạo thành sỏi.
- Chất xơ từ rau củ quả cho tác dụng giảm nguy cơ tăng hấp thụ các chất cặn và muối từ thức ăn vào cơ thể.
- Ngoài ra còn giúp kiểm soát đường huyết và insulin, nhờ vậy dễ dàng hạn chế nguy cơ hình thành sỏi niệu đạo, đặc biệt là trong trường hợp sỏi oxalate canxi.
Sỏi niệu đạo nên ăn thực phẩm giàu canxi
Canxi, một khoáng chất quan trọng, không chỉ làm khỏe mạnh xương khớp và răng mà còn có thể giúp kiểm soát sự hình thành sỏi niệu đạo. Các chuyên gia cho biết, việc tiêu thụ canxi có thể giảm hấp thụ oxalate trong ruột, giảm nguy cơ tạo thành sỏi niệu đạo.
Những thực phẩm có hàm lượng canxi dồi dào phải kể tới như: Sữa tươi, sữa chua, phô mai, rau cải xanh, rau diếp, rau bina, cải xoăn, cần tây, cá hồi, hạt chia, hạt lanh,...
Nước ép từ hoa quả tươi
Nước ép trái cây tươi cung cấp nước cần thiết cho cơ thể và chứa nhiều dạng vitamin, khoáng chất và chất chống viêm nhiễm tự nhiên. Sử dụng thức uống này thường xuyên có thể giúp tăng cường sự tuần hoàn nước trong cơ thể, hạn chế nguy cơ cô đặc của nước tiểu, từ đó ngăn chặn hình thành thêm sỏi niệu đạo.
Các loại trái cây như lựu, cam, dưa lưới, và nước ép nho đen được biết đến là có lợi cho người có vấn đề về sỏi niệu đạo. Vậy nên người bệnh nên uống 2 - 3 lần mỗi tuần.
Uống nhiều nước lọc
Sỏi niệu đạo nên uống gì? Nước lọc là lựa chọn rất tốt cho bệnh nhân. Nước giúp hạn chế sự lắng đọng các khoáng chất tạo thành sỏi và ngăn chặn sự kết tụ. Ngoài ra còn có thể loại bỏ các chất cặn bã và tạp chất từ cơ thể, giảm áp lực lên niệu đạo, giảm nguy cơ hình thành sỏi.
Ngoài ra, uống nhiều nước lọc có thể giúp giảm nguy cơ tái phát sỏi niệu đạo và làm dịu các triệu chứng khó chịu thường gặp của bệnh. Hơn nữa, duy trì thói quen uống nước lọc hàng ngày cũng có lợi cho sức khỏe tổng thể, giúp duy trì độ ẩm cho da, hỗ trợ hệ tiêu hóa và cung cấp năng lượng. Do đó, nên uống 2 lít nước lọc/ngày sẽ rất tốt cho người bệnh.
Sỏi niệu đạo kiêng ăn gì?
Ngoài vấn đề sỏi niệu đạo nên ăn gì, bệnh nhân cần quan tâm đến những thực phẩm dễ gây hại cho sức khỏe, làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là các thông tin cụ thể:
Các đồ ăn giàu đạm
Trong chế độ ăn uống hàng ngày, cần hạn chế ăn đạm động vật, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu purine. Đây là một hợp chất có thể chuyển thành axit uric trong cơ thể, nếu axit uric tăng cao, có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi niệu đạo, đặc biệt là sỏi urat.
Dưới đây là một số thực phẩm và loại động vật cần hạn chế:
- Thịt đỏ: Có chứa nhiều purine, đặc biệt là thịt bò, thịt cừu, thịt dê.
- Thịt gia cầm: Các loại gà, vịt cũng nên được ăn với mức độ hạn chế.
- Hải sản: Cua, sò điệp, mực, hàu, tôm cũng có nhiều purine.
- Nội tạng: Các nội tạng như gan và thận heo.
Đồ ăn mặn
Đồ mặn, chủ yếu là natri, có thể tăng áp lực trong niệu đạo và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. Khi nước tiểu chứa nhiều muối sẽ dễ gây lắng đọng các chất khoáng và nhanh chóng kết tinh, dẫn tới hình thành sỏi nhiều hơn. Lúc này bệnh nhân ngày càng gặp nhiều triệu chứng khó chịu, sức khỏe suy giảm nghiêm trọng và các loại thuốc sử dụng không có được hiệu quả như ý muốn.
Vậy nên người bệnh nên hạn chế ăn các món cà muối, dưa muối, rau củ ngâm hoặc thịt nguội, xúc xích và nhiều đồ ăn đóng hộp khác.
Kiêng thực phẩm nhiều oxalat
Oxalate là một chất có thể kết hợp với canxi để tạo thành các tinh thể sỏi niệu đạo. Vì vậy, khi chế độ ăn uống đã có hàm lượng canxi dồi dào, cần giảm tải những thực phẩm có chứa nhiều oxalate để tránh làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Do đó, bệnh nhân nên chú ý hạn chế dùng những thực phẩm như: Chocolate, củ cải, đậu bắp, kiwi, nho, tỏi tây,...
Các mẹo chữa sỏi niệu đạo tại nhà như sau:
Uống Nước:
- Uống đủ lượng nước mỗi ngày để giúp sỏi di chuyển và ngăn chặn sự hình thành sỏi.
- Nước lọc, nước ép cam, quýt, bưởi đều tốt cho sức khỏe.
Hạn Chế Oxalat:
- Giảm tiêu thụ thực phẩm giàu oxalat, để ngăn chặn sự hình thành sỏi.
Ăn Thực Phẩm Có Axit Citric:
- Ăn thực phẩm có axit citric như trái cây họ cam quýt để giúp làm tan sỏi thận.
Thăm Bác Sĩ Khi Cần:
- Thăm bác sĩ khi có các triệu chứng như đau bụng dưới, buồn tiểu, màu nước tiểu lạ.
Điều Trị Theo Phương Pháp Tây Y:
- Sử dụng thuốc nếu sỏi nhỏ và không gặp nhiều biến chứng.
- Các loại thuốc phụ thuộc vào thành phần của sỏi (cystin, acid uric, canxi, struvite).
Điều Trị Ngoại Khoa:
- Tán sỏi ngoài cơ thể hoặc qua da bằng sóng xung kích, laser.
- Phẫu thuật mổ mở lấy sỏi trực tiếp cho sỏi lớn và khó tiếp cận.
Lưu Ý Khi Điều Trị:
- Liên hệ bác sĩ nếu có phản ứng bất thường.
- Hạn chế vận động mạnh khi còn sonde JJ.
- Tuân thủ đúng liều lượng và lịch trình điều trị.
Bài Thuốc Đông Y:
- Sử dụng các bài thuốc chứa các thành phần tự nhiên như kim tiền thảo, biển súc, hương nhu trắng.
- Bài Thuốc Nam:
- Sử dụng rau diếp cá, sài đất, cỏ tranh, hoàng bá và bán biên liên.
- Kết hợp các thành phần để có hiệu quả tốt hơn.
Chế Độ Ăn Uống và Sinh Hoạt Lành Mạnh:
- Tuân thủ chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để hỗ trợ quá trình điều trị.
Kiểm Tra Định Kỳ:
- Thăm bác sĩ định kỳ để kiểm tra kết quả điều trị và thay đổi lối sống.
Cảnh Báo Phản Ứng Bất Thường:
- Liên hệ bác sĩ nếu có phản ứng nghiêm trọng như đau nhiều hơn, nước tiểu có màu máu, sốt.
Bài viết giới thiệu cả phương pháp chữa trị theo hướng Đông Y và phương pháp phương Tây, cung cấp các mẹo lưu ý và bài thuốc từ các loại thảo dược.
Như vậy, Viện Y Dược Dân Tộc đã chia sẻ tới bạn đọc những thực phẩm chi tiết để giải đáp cho câu hỏi sỏi niệu đạo nên ăn gì, kiêng gì. Hy vọng qua đây sẽ giúp người bệnh có được chế độ ăn uống khoa học hơn. Đồng thời, hãy tham khảo thêm tư vấn từ bác sĩ để có được thực đơn sát nhất với tình trạng sức khỏe của bản thân.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!