Sỏi Niệu Đạo
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Theo thống kê hiện nay, tỷ lệ mắc sỏi niệu đạo chiếm rất nhỏ trong tổng tất các ca bệnh sỏi tiết niệu. Tuy nhiên, số ca mắc đang có xu hướng tăng, đồng thời, để lại hậu quả ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Vậy nên, việc tìm hiểu về nguyên nhân, các triệu chứng và cách điều trị, phòng ngừa vô cùng quan trọng.
Sỏi niệu đạo là gì?
Sỏi niệu đạo là bệnh lý xuất hiện các tinh thể khoáng chất cứng tồn tại trong ống niệu đạo. Những viên sỏi này thường hình thành ở thận - bể thận hoặc bàng quang,... sau đó di chuyển xuống niệu đạo và mắc kẹt tại đây. Điều này gây bít tắc 1 phần hoặc hoàn toàn đường niệu đạo của người bệnh, gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Theo thống kê các ca mắc thực tế, các bác sĩ cho biết nam giới có tỉ lệ mắc cao hơn nữ giới. Nguyên nhân bởi đường niệu đạo của nam giới dài hơn nhiều so với nữ, điều này khiến các viên sỏi khó di chuyển để đào thải khỏi cơ thể.
Nguyên nhân sỏi niệu đạo
Sỏi niệu đạo xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, Trong đó, có 6 nguyên nhân phổ biến nhất, bao gồm cả nguyên nhân bệnh lý và các nguyên nhân khách quan ảnh hưởng trực tiếp. Cụ thể như sau:
- Sỏi thận hoặc sỏi bàng quang di chuyển xuống: Trong quá trình bài tiết, nước tiểu được vận chuyển từ bể thận, bàng quang xuống niệu đạo kèm theo các viên sỏi xuống. Khi đến niệu đạo, do kích thước nhỏ nên hẹp nên bị kẹt tại các vị trí niệu đạo màng hoặc lỗ, niệu đạo ngoài,....
- Hẹp niệu đạo: Niệu đạo hẹp khiến nước tiểu và các tạp chất không thể thoát ra ngoài. Sau đó các chất lắng đọng và dần hình thành các tinh thể rắn, tích tụ nên sỏi tại niệu đạo.
- Sỏi to, gồ ghề mắc kẹt: Trong một số trường hợp sỏi nhỏ, nhẵn mịn có thể tự đào thải khỏi cơ thể trong quá trình đi tiểu. Nhưng nếu sỏi to và gồ ghề sẽ kẹt tại niệu đạo.
- Bao quy đầu bị viêm, dính, kích thước hẹp: Một nguyên nhân phổ biến gây sỏi niệu đạo ở nam giới là do bao quy đầu viêm, dính hoặc có kích thước hẹp. Điều này khiến nước tiểu đọng lại bên trong và hình thành nên sỏi trong niệu đạo.
- Dùng thuốc liều cao và dài ngày: Việc lạm dụng các loại thuốc (đặc biệt thuốc chữa canxi phòng ngừa loãng xương) hoặc bổ sung quá nhiều dược phẩm chứa vitamin C trong thời gian dài cũng khiến các khoáng chất lắng đọng hình thành sỏi.
- Chế độ ăn uống không khoa học: Chế độ ăn uống không lành mạnh, ăn nhiều món mặn, món ăn dầu mỡ, đồ uống có chứa cồn, có gas hoặc bổ sung quá ít nước là nguyên nhân hình thành sỏi tại niệu đạo.
Triệu chứng sỏi niệu đạo
Dưới đây là những triệu chứng điển hình mà người bệnh thường phải đối diện khi mắc bệnh. Trong trường hợp có bất cứ dấu hiệu nào, bạn cần nhanh chóng đến phòng khám để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị sớm.
- Đau bụng dưới và vùng sinh dục: Sỏi chèn ép hệ thống dây thần kinh, đồng thời cọ xát vào niêm mạc niệu đạo dẫn đến cảm giác đau buốt. Các cơn đau này có thể âm ỉ hoặc dữ dội, lan khắp mạn sườn, thắt lưng, bụng dưới, đặc biệt là bộ phận sinh dục tại khu vực tầng sinh môn.
- Tiểu khó, tiểu buốt: Niệu đạo có đường kính nhỏ nên các viên sỏi này sẽ gây bít tắc, cản trở lưu thông nước tiểu gây tiểu khó. Ngoài ra, sỏi cọ xát vào niêm mạch gây trầy xước, dẫn tới cảm giác đau buốt mỗi khi tiểu.
- Đi tiểu nhiều lần: Một trong những triệu chứng điển hiện người bị bệnh lý thường gặp phải là tình trạng đi tiểu nhiều lần. Bạn có thể buồn tiểu ngay mặc dù mới đi vệ sinh trong thời gian ngắn trước đó.
- Nước tiểu đục, mùi hôi khó chịu: Sỏi gây tổn thương niêm mạc dẫn đến nhiễm khuẩn. Lúc này người bệnh đi tiểu sẽ thấy nước tiểu đục, có màu sắc bất thường như đỏ, hồng và kèm theo mùi hôi khó chịu.
- Sốt, buồn nôn: Khi niệu đạo nhiễm khuẩn nghiêm trọng sẽ xuất hiện những triệu chứng nguy hiểm như sốt cao, buồn nôn, ớn lạnh, nôn mửa.
Cách chữa sỏi niệu đạo
Các mẹo chữa sỏi niệu đạo tại nhà như sau:
Uống Nước:
- Uống đủ lượng nước mỗi ngày để giúp sỏi di chuyển và ngăn chặn sự hình thành sỏi.
- Nước lọc, nước ép cam, quýt, bưởi đều tốt cho sức khỏe.
Hạn Chế Oxalat:
- Giảm tiêu thụ thực phẩm giàu oxalat, để ngăn chặn sự hình thành sỏi.
Ăn Thực Phẩm Có Axit Citric:
- Ăn thực phẩm có axit citric như trái cây họ cam quýt để giúp làm tan sỏi thận.
Thăm Bác Sĩ Khi Cần:
- Thăm bác sĩ khi có các triệu chứng như đau bụng dưới, buồn tiểu, màu nước tiểu lạ.
Điều Trị Theo Phương Pháp Tây Y:
- Sử dụng thuốc nếu sỏi nhỏ và không gặp nhiều biến chứng.
- Các loại thuốc phụ thuộc vào thành phần của sỏi (cystin, acid uric, canxi, struvite).
Điều Trị Ngoại Khoa:
- Tán sỏi ngoài cơ thể hoặc qua da bằng sóng xung kích, laser.
- Phẫu thuật mổ mở lấy sỏi trực tiếp cho sỏi lớn và khó tiếp cận.
Lưu Ý Khi Điều Trị:
- Liên hệ bác sĩ nếu có phản ứng bất thường.
- Hạn chế vận động mạnh khi còn sonde JJ.
- Tuân thủ đúng liều lượng và lịch trình điều trị.
Bài Thuốc Đông Y:
- Sử dụng các bài thuốc chứa các thành phần tự nhiên như kim tiền thảo, biển súc, hương nhu trắng.
- Bài Thuốc Nam:
- Sử dụng rau diếp cá, sài đất, cỏ tranh, hoàng bá và bán biên liên.
- Kết hợp các thành phần để có hiệu quả tốt hơn.
Chế Độ Ăn Uống và Sinh Hoạt Lành Mạnh:
- Tuân thủ chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để hỗ trợ quá trình điều trị.
Kiểm Tra Định Kỳ:
- Thăm bác sĩ định kỳ để kiểm tra kết quả điều trị và thay đổi lối sống.
Cảnh Báo Phản Ứng Bất Thường:
- Liên hệ bác sĩ nếu có phản ứng nghiêm trọng như đau nhiều hơn, nước tiểu có màu máu, sốt.
Bài viết giới thiệu cả phương pháp chữa trị theo hướng Đông Y và phương pháp phương Tây, cung cấp các mẹo lưu ý và bài thuốc từ các loại thảo dược.
Thuốc chữa sỏi niệu đạo
Sỏi niệu đạo nên ăn gì
Trong chế độ ăn uống hàng ngày để hỗ trợ điều trị sỏi niệu đạo, bệnh nhân nên:
- Bổ Sung Chất Xơ:
- Ăn nhiều rau củ quả để tăng cường chất xơ, giúp di chuyển nước tiểu và ngăn chặn sự tập trung của chất tạo thành sỏi.
- Ăn Thực Phẩm Giàu Canxi:
- Tiêu thụ canxi giúp kiểm soát sự hình thành sỏi niệu đạo, nên ăn thực phẩm như sữa tươi, rau cải xanh, cá hồi.
- Uống Nước Ép Tươi:
- Nước ép trái cây như lựu, cam, dưa lưới có lợi cho người có vấn đề về sỏi niệu đạo.
- Uống Nước Lọc:
- Nước lọc giúp hạn chế lắng đọng khoáng chất và tạo sỏi, cũng như giảm áp lực trong niệu đạo.
- Kiêng Ăn Thực Phẩm Gây Hại:
- Hạn chế thịt đỏ, thực phẩm giàu muối, và thực phẩm chứa nhiều oxalate như chocolate, tỏi tây.
- Chú Ý Hạn Chế Muối:
- Giảm ăn thực phẩm mặn để ngăn chặn lắng đọng chất khoáng và giảm nguy cơ hình thành sỏi.
- Giảm Thực Phẩm Có Purine:
- Hạn chế thịt đỏ, thịt gia cầm, và hải sản để giảm axit uric và nguy cơ sỏi urat.
- Kiểm Soát Đường Huyết:
- Giữ ổn định đường huyết và insulin để hạn chế sỏi oxalate canxi.
- Hạn Chế Thực Phẩm Có Oxalate:
- Giảm thực phẩm như chocolate, củ cải, và nho để tránh tăng hình thành tinh thể sỏi niệu đạo.
Tư vấn thêm từ bác sĩ là quan trọng để có chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể.
Bị sỏi niệu đạo có nguy hiểm không?
Sỏi niệu đạo nếu không được điều trị sớm sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ bài tiết nói riêng và đến sức khỏe cơ thể nói chung.
- Tắc nghẽn đường tiết niệu: Sỏi kẹt tại niệu đạo sẽ ngăn cản sự lưu thông của dòng nước tiểu, gây tình trạng tiểu rắt, tiểu khó, ứ đọng nước tiểu lại toàn bộ thế thống tiết niệu.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Sỏi cọ xát với niêm mạc gây trầy xước, khi nước tiểu đi qua bị ứ đọng, tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn phát triển gây viêm nhiễm và ứ mủ.
- Ứ nước thận, giãn bể đài thận: Nước tiểu ứ đọng tại thận, niệu quản và bàng quang nếu không được xử lý kịp thời sẽ tích nước, khiến thận ứ nước và giãn bể đài.
- Suy thận cấp tính, mạn tính: Tình trạng nhiễm trùng, ứ mủ, ứ nước tại thận kéo dài sẽ dẫn đến suy giảm chức năng thận cấp tính và mạn tính, ảnh hướng cho sức khỏe và tính mạng.
Cách phòng ngừa sỏi niệu đạo
Sỏi niệu đạo có thể phòng ngừa thông qua việc thay đổi chế độ sinh hoạt hằng ngày. Đồng thời, đây cũng là yếu tố quan trọng mà người bệnh cần lưu tâm để tránh tái phát hình thành sỏi sau điều trị.
- Thực đơn ăn uống cần có nhiều rau củ, trái cây giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất. Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều canxi, oxalat để tránh hình thành sỏi.
- Nên ăn nhạt, cắt giảm lượng muối trong các bữa ăn hằng ngày. Đồng thời hạn chế nạp các thức uống chứa cồn, cafein vì đây đều là nguyên nhân khiến cơ thể mất nước dẫn đến lắng đọng tinh chất gây sỏi.
- Khám sức khỏe theo định kỳ để chủ động nắm bắt tình trạng sức khỏe, bác sĩ thăm khám, phát hiện những bất thường của cơ thể, từ đó có biện pháp điều trị sớm.
Trên đây là thông tin chi tiết về sỏi niệu đạo giúp bạn nắm rõ về nguyên nhân, triệu chứng, các biến chứng có thể gặp. Đồng thời cũng đề xuất phương pháp chẩn đoán, hướng điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Có thể thấy, đây là chứng bệnh không phổ biến, nhưng một khi mắc phải sẽ cần nhanh chóng chữa trị để tránh những tác động tiêu cực cho sức khỏe.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!