Viêm Da Cơ Địa Ở Tay: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị Hiệu Quả

Theo dõi Viện y dược dân tộc trên goole news

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – TRADIMEC

Viêm da cơ địa ở tay là một bệnh lý da liễu phổ biến, gây ra các triệu chứng khó chịu như khô da, ngứa ngáy và viêm nhiễm. Vùng da tay thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân kích thích từ môi trường, do đó dễ bị ảnh hưởng hơn. Nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, bệnh có thể tái phát nhiều lần và gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả viêm da cơ địa ở tay.

Viêm da cơ địa ở tay là gì?

Viêm da cơ địa ở tay là một loại bệnh viêm da mãn tính, thường gây ra các triệu chứng như ngứa ngáy, da đỏ, khô, nứt nẻ và có thể xuất hiện các nốt mụn nhỏ. Bệnh này thường tái phát nhiều lần và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa ở tay

Viêm da cơ địa ở tay có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố di truyền, môi trường và các yếu tố kích ứng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây viêm da cơ địa ở tay:

Viêm da cơ địa ở tay hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau

Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình của bạn có người mắc các bệnh dị ứng như viêm da cơ địa, hen suyễn, viêm mũi dị ứng, khả năng bạn bị viêm da cơ địa sẽ cao hơn do có yếu tố di truyền.
Rối loạn hệ miễn dịch: Viêm da cơ địa là kết quả của sự phản ứng quá mức của hệ miễn dịch đối với các tác nhân bên ngoài, khiến da bị viêm và kích ứng.
Tiếp xúc với chất kích thích: Các hóa chất trong xà phòng, chất tẩy rửa, nước rửa chén, dầu gội, hay thậm chí một số loại mỹ phẩm có thể gây kích ứng, làm khởi phát hoặc làm tình trạng viêm da trở nên nghiêm trọng hơn.
Yếu tố môi trường: Thời tiết khô hanh, gió lạnh hoặc môi trường quá ẩm cũng có thể khiến da tay khô và dễ bị kích ứng, dẫn đến viêm da cơ địa.
Căng thẳng: Tình trạng căng thẳng tinh thần có thể làm tăng nguy cơ bùng phát các đợt viêm da cơ địa, trong đó có viêm da cơ địa ở tay.
Dị ứng thực phẩm: Một số người bị viêm da cơ địa có liên quan đến dị ứng thực phẩm như trứng, sữa, hải sản hoặc lúa mì, có thể kích thích tình trạng viêm da.

Triệu chứng nhận biết viêm da cơ địa ở tay

Viêm da cơ địa ở tay có những triệu chứng đặc trưng giúp bạn dễ dàng nhận biết như:

Ngứa ngáy: Đây là triệu chứng chính và thường rất khó chịu, đặc biệt ngứa nhiều vào ban đêm. Việc người bệnh gãi nhiều có thể làm tổn thương da và dẫn đến nhiễm trùng.
Khô da: Vùng da tay thường trở nên khô ráp, bong tróc hoặc nứt nẻ, đặc biệt khi tiếp xúc nhiều với nước hoặc chất tẩy rửa.
Mẩn đỏ và viêm: Da ở tay có thể xuất hiện các mảng đỏ, sưng viêm, làm cho da trở nên nhạy cảm và đau rát.
Mụn nước: Trong giai đoạn bùng phát nặng, có thể xuất hiện các mụn nước nhỏ, dễ vỡ, dẫn đến tình trạng chảy dịch và hình thành vảy.
Da dày lên và nứt nẻ: Nếu viêm da cơ địa kéo dài mà không được điều trị kịp thời, da tay có thể dày lên, sần sùi và nứt nẻ gây đau đớn.
Tăng sắc tố da: Vùng da tay bị viêm lâu ngày có thể thay đổi màu sắc, trở nên thâm sạm hoặc nhạt màu so với da bình thường.

Da tay sẽ bị bong tróc và có cảm giác ngứa ngáy

Viêm da cơ địa ở tay có lây không, có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa ở tay không phải là bệnh lây nhiễm, vì đây là bệnh lý liên quan đến yếu tố di truyền và miễn dịch, không phải do virus, vi khuẩn hay nấm gây ra. Bệnh không lây lan từ người này sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp hay qua các vật dụng chung.

Về mức độ nguy hiểm, viêm da cơ địa ở tay thường không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Các triệu chứng như ngứa ngáy, khô da, nứt nẻ có thể khiến người bệnh khó chịu, đau đớn và làm giảm hiệu quả làm việc, sinh hoạt hàng ngày. Trong những trường hợp nghiêm trọng, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến:

Nhiễm trùng da: Gãi nhiều có thể làm tổn thương da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến nhiễm trùng.
Sẹo và thay đổi sắc tố da: Khi bệnh kéo dài, da có thể bị tổn thương nặng, gây ra sẹo và thay đổi màu da.
Tác động tâm lý: Viêm da cơ địa mãn tính có thể làm người bệnh cảm thấy tự ti về ngoại hình. Đặc biệt khi vùng da tay luôn dễ thấy, ảnh hưởng đến tâm lý và giao tiếp xã hội.

Cách điều trị viêm da cơ địa ở tay

Dưới đây là một số cách điều trị viêm da cơ địa ở tay được nhiều người áp dụng.

Sử dụng thuốc bôi

Thuốc bôi là phương pháp điều trị chính cho viêm da cơ địa, đặc biệt khi bệnh ở mức độ nhẹ đến trung bình. Các loại thuốc bôi trị viêm da cơ địa có tác dụng trực tiếp lên vùng da bị viêm, giúp giảm viêm, ngứa và phục hồi da.

Corticosteroid dạng bôi

Công dụng: Corticosteroid là loại thuốc chống viêm mạnh, giúp làm giảm triệu chứng viêm nhiễm và ngứa ngáy trong các đợt bùng phát viêm da cơ địa. Đây là loại thuốc bôi phổ biến nhất cho viêm da cơ địa.
Cách sử dụng: Thuốc thường được bôi trực tiếp lên vùng da bị viêm từ 1 – 2 lần mỗi ngày, tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ.
Lưu ý: Không nên sử dụng corticosteroid liên tục trong thời gian dài vì có thể gây ra các tác dụng phụ như mỏng da, nổi mụn hoặc làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Đối với các vùng da mỏng như tay, bác sĩ có thể kê đơn các loại corticosteroid nhẹ hơn.

Dùng thuốc chứa Corticosteroid theo chỉ định từ bác sĩ

Thuốc ức chế miễn dịch dạng bôi (Calcineurin inhibitors)

Công dụng: Thuốc này bao gồm tacrolimus (Protopic) và pimecrolimus (Elidel). Chúng hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của hệ miễn dịch tại vùng da bị viêm, từ đó giúp giảm viêm và ngứa mà không gây mỏng da như corticosteroid.
Cách sử dụng: Được bôi trực tiếp lên vùng da bị viêm từ 1 – 2 lần mỗi ngày.
Lưu ý: Thuốc này thường được dùng cho các trường hợp viêm da cơ địa kéo dài hoặc khi không đáp ứng tốt với corticosteroid. Tác dụng phụ có thể bao gồm cảm giác nóng rát nhẹ hoặc kích ứng da lúc ban đầu. Không nên sử dụng trong thời gian dài nếu không có sự giám sát của bác sĩ.

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID dạng bôi)

Công dụng: Đây là một nhóm thuốc kháng viêm không chứa steroid như crisaborole (Eucrisa), được sử dụng để điều trị các triệu chứng viêm da nhẹ.
Cách sử dụng: Được bôi trực tiếp lên da, thường được sử dụng cho các trường hợp viêm nhẹ hoặc nhạy cảm với steroid.
Lưu ý: Crisaborole có thể gây cảm giác châm chích tạm thời sau khi bôi.

Sử dụng thuốc uống

Trong các trường hợp viêm da cơ địa nặng, không đáp ứng với điều trị bằng thuốc bôi hoặc khi có biến chứng nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống để kiểm soát bệnh.

Thuốc kháng histamin

Công dụng: Kháng histamin giúp giảm ngứa, đặc biệt là vào ban đêm, khi triệu chứng ngứa thường trở nên tồi tệ hơn.
Cách sử dụng: Thuốc có thể được dùng theo liều lượng do bác sĩ chỉ định, thường vào buổi tối trước khi ngủ.
Lưu ý: Một số thuốc kháng histamin có thể gây buồn ngủ, nên người dùng cần chú ý không lái xe hoặc vận hành máy móc khi sử dụng.

Thuốc kháng sinh (antibiotics)

Công dụng: Khi da bị viêm da cơ địa bị nhiễm trùng do vi khuẩn (thường là do gãi nhiều), bác sĩ có thể kê kháng sinh đường uống hoặc dạng kem bôi để điều trị nhiễm trùng.
Cách sử dụng: Kháng sinh đường uống cần được uống theo đúng liều lượng và thời gian được chỉ định để tránh tình trạng kháng thuốc.
Lưu ý: Không tự ý sử dụng kháng sinh mà không có sự chỉ định của bác sĩ, vì việc lạm dụng kháng sinh có thể dẫn đến kháng kháng sinh.

Chỉ sử dụng kháng sinh trị bệnh khi thực sự cần thiết

Thuốc ức chế miễn dịch đường uống

Công dụng: Các loại thuốc như cyclosporine, methotrexate hoặc azathioprine có thể được sử dụng trong các trường hợp viêm da cơ địa nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Chúng hoạt động bằng cách ức chế hệ miễn dịch, giúp giảm viêm và triệu chứng của bệnh.
Cách sử dụng: Uống theo chỉ định của bác sĩ, thường là một liều duy nhất trong ngày.
Lưu ý: Thuốc ức chế miễn dịch có nhiều tác dụng phụ tiềm tàng như ức chế tủy xương, ảnh hưởng đến gan và thận, nên cần được theo dõi cẩn thận.

Liệu pháp ánh sáng (quang trị liệu)

Liệu pháp ánh sáng (phototherapy) là phương pháp sử dụng tia cực tím (UV) để điều trị các trường hợp viêm da cơ địa nặng hoặc kéo dài.

Công dụng

Ánh sáng UV giúp làm chậm sự tăng trưởng của các tế bào da và giảm viêm. Nó cũng có thể giúp giảm ngứa và tăng cường sức khỏe của làn da.
Liệu pháp ánh sáng thường được sử dụng khi các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả hoặc khi bệnh quá nghiêm trọng, gây tổn thương lớn cho da.

Cách thức thực hiện

Quá trình điều trị bằng liệu pháp ánh sáng được thực hiện tại các cơ sở y tế dưới sự giám sát của chuyên gia. Bệnh nhân sẽ được chiếu ánh sáng UVB hoặc UVA trong khoảng thời gian từ vài phút đến vài giờ, tùy thuộc vào mức độ bệnh.
Quá trình này thường kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào phản ứng của da.

Biện pháp phòng tránh viêm da cơ địa ở tay

Giữ ẩm da tay hàng ngày, đặc biệt sau khi rửa tay hoặc khi da bị khô. Sử dụng kem dưỡng ẩm không mùi, không chứa hóa chất kích ứng để bảo vệ lớp màng lipid tự nhiên của da.
Tránh tiếp xúc trực tiếp với xà phòng mạnh, chất tẩy rửa, hóa chất trong các công việc gia đình như rửa bát, giặt đồ hoặc làm vệ sinh. Đeo găng tay bảo vệ bằng cao su hoặc vinyl khi làm các công việc này để hạn chế sự tiếp xúc với các chất gây kích ứng.

Tránh để da tay tiếp xúc với các chất tẩy rửa

Khi có cảm giác ngứa, tránh gãi vì gãi có thể làm tổn thương da và gây nhiễm trùng. Thay vào đó, có thể thoa kem dưỡng ẩm hoặc sử dụng thuốc chống ngứa theo chỉ định của bác sĩ.
Nếu tay thường xuyên tiếp xúc với nước, như khi làm việc trong môi trường ẩm ướt, hãy đeo găng tay bảo vệ để giữ tay luôn khô ráo.
Mặc quần áo và găng tay có chất liệu thoáng mát, mềm mại như cotton để tránh ma sát hoặc kích ứng da. Tránh các loại găng tay làm bằng len hoặc vải thô cứng dễ gây ngứa ngáy và kích ứng.
Trong mùa đông, hãy đeo găng tay và dưỡng ẩm da tay nhiều hơn để bảo vệ da khỏi khô nứt. Vào mùa hè, cần tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài.
Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có thể gây dị ứng như trứng, hải sản hoặc các thực phẩm có chứa chất bảo quản, phẩm màu. Tăng cường ăn rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia để tăng cường sức khỏe da.
Sử dụng nước ấm khi tắm thay vì nước nóng để tránh làm khô da. Sau khi tắm, thoa kem dưỡng ẩm ngay lập tức để duy trì độ ẩm cho da tay.
Nếu phát hiện các triệu chứng sớm của viêm da cơ địa như ngứa, khô, mẩn đỏ, hãy điều trị ngay lập tức bằng các biện pháp tại nhà hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để ngăn chặn tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Viêm da cơ địa ở tay là một tình trạng mạn tính nhưng có thể kiểm soát được nếu áp dụng đúng các biện pháp phòng ngừa và điều trị. Bằng cách giữ ẩm da, tránh các tác nhân gây kích ứng và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ tái phát và duy trì làn da khỏe mạnh. Việc nhận biết sớm và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bạn tránh được những biến chứng không mong muốn và cải thiện chất lượng cuộc sống.