Suy Nhược Thần Kinh Nên Ăn Gì?
Suy nhược thần kinh là tình trạng có thể xuất phát từ thiếu hụt dưỡng chất và lối sống không lành mạnh. Để giảm thiểu các triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi, người bệnh nên tập trung vào chế độ ăn uống chứa các dưỡng chất quan trọng như:
- Nhóm vitamin B: Cá hồi, rau xanh đậm, thịt bò, sữa, trứng.
- Hải sản: Cung cấp selen, magie và các khoáng chất hỗ trợ hoạt động của não bộ. Có thể bổ sung 2-3 bữa hải sản mỗi tuần.
- Omega 3: Cá biển, dầu oliu, dầu vừng, dầu hạt lanh giúp giảm đau đầu và cải thiện tình trạng não bộ.
- Thực phẩm chống oxy hóa: Cà chua, cải xoăn, dâu tây, việt quất, bưởi, nho, trà xanh giảm căng thẳng và hỗ trợ trí nhớ.
- Bí đỏ: Chứa tryptophan và glutamic, giúp nâng cao trí nhớ và giảm mệt mỏi.
- Sữa: Tăng cường sức khỏe não bộ và cân bằng hoạt động dẫn truyền thần kinh.
- Socola: Hỗ trợ giảm oxy hóa và tạo cảm giác hứng khởi, nhưng cần ăn với lượng hợp lý.
Ngoài ra, cần hạn chế ăn các thực phẩm có thể gây hại như thực phẩm chế biến nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, thức uống có đường, và cần kiêng ăn đồ ngọt. Cà phê và đồ uống có cồn cũng nên được hạn chế để tránh tác động kích thích trực tiếp tới não bộ. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để xây dựng thực đơn ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Suy nhược thần kinh gây ra những ảnh hưởng lớn tới sức khỏe, tinh thần, gây giảm năng suất công việc cũng như học tập. Bên cạnh dùng thuốc, bệnh nhân cũng nên chú ý tới chế độ ăn uống mỗi ngày, bởi dinh dưỡng nạp đúng cách có thể giúp cải thiện các tổn thương do bệnh gây ra cũng như giúp nâng cao sức khỏe tổng thể. Dưới đây, Viện Y Dược Dân Tộc sẽ chia sẻ một số thông tin liên quan tới suy nhược thần kinh nên ăn gì và kiêng gì tốt nhất?
Tổng quan bệnh lý suy nhược thần kinh
Suy nhược thần kinh còn có nhiều tên gọi khác như hội chứng Da Costa, “trái tim người lính”, hội chứng căng thẳng, rối loạn thần kinh tim, suy nhược bán cấp,... Hội chứng có các biểu hiện tương tự như bệnh tim, tuy nhiên thông qua thăm khám thực thể thường không phát hiện có sự bất thường nào về mặt sinh lý.
Có thể nói, suy nhược thần kinh là một trong số các bệnh lý liên quan đến hiện tượng rối loạn chức năng vỏ não và trung khu dưới vỏ não. Nguyên nhân thường là do não bộ của người bệnh làm việc quá tải, không có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi.
Nguyên nhân gây suy nhược thần kinh chủ yếu bắt nguồn từ các căng thẳng trong tâm lý, áp lực cuộc sống diễn ra trong thời gian dài không được cải thiện, cứu chữa. Ngoài ra một số yếu tố khác có thể là nguyên nhân dẫn đến chứng bệnh này, kể đến như:
- Người bệnh gặp sang chấn tâm lý: Sang chấn tâm lý khiến người bệnh sẽ trải qua nhiều cảm xúc khác nhau, suy nghĩ tiêu cực lâu ngày dẫn đến tình trạng kiệt quệ tinh thần.
- Do ảnh hưởng bởi các bệnh lý: Chịu ảnh hưởng bởi một vài bệnh lý như viêm xoang mãn tính, viêm loét dạ dày, viêm túi mật,... khiến người bệnh suy nhược thần kinh.
- Chế độ ăn uống không đủ dưỡng chất: Chế độ ăn uống không đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể dẫn đến thiếu hụt năng lượng khiến não bộ hoạt động kém hiệu quả.
- Mất ngủ kéo dài: Suy nhược thần kinh còn có thể là hệ lụy do mất ngủ kéo dài, người thường xuyên phải làm việc nhưng không đảm bảo được chất lượng giấc ngủ.
- Lạm dụng chất kích thích: Tình trạng suy nhược cũng có thể là hậu quả của quá trình nghiện rượu, lạm dụng chất kích thích trong thời gian dài gây ra.
- Nguyên nhân khác: Môi trường ô nhiễm, nhiều tiếng ồn, không khí khói bụi, nóng nực, điều kiện sống không đảm bảo,... cũng khiến người bệnh ngày càng xuống tinh thần.
Triệu chứng suy nhược thần kinh rất đa dạng, bạn đọc nên tìm hiểu các dấu hiệu nhận biết để sớm chủ động trong việc thăm khám và điều trị cho bản thân hoặc người thân, bạn bè xung quanh. Một số triệu chứng điển hình như:
- Mất ngủ, rối loạn giấc ngủ: Người bệnh gặp tình trạng ngủ không ngon giấc, thức giấc giữa đêm hoặc mất ngủ trong thời gian dài khi bị suy nhược thần kinh. Do cơ thể không có thời gian phục hồi, não bộ không được nghỉ ngơi khiến cho chức năng của não ngày càng suy giảm.
- Mệt mỏi cơ thể: Do tinh thần không tốt, trạng thái cơ thể mệt mỏi thường xuyên khiến người bệnh dễ phát sinh các cơn nóng giận vô cớ, khó chịu với người xung quanh. Bên cạnh mệt mỏi, người bệnh lúc này còn bị khó thở, cảm giác tim đập nhanh hơn, hồi hộp dẫn đến đau dạ dày,...
- Rối loạn lo âu: Tình trạng này có thể xuất hiện khi bạn gặp các sự việc gây căng thẳng đầu óc, biết trước một mối đe dọa nguy hiểm sắp xảy ra. Tuy nhiên với suy nhược thần kinh, người bệnh thường không nhận biết đươc nguyên nhân làm phát sinh tình trạng rối loạn lo âu.
- Ngại giao tiếp: Người rối loạn thần kinh thường ngại ngùng khi giao tiếp với người xung quanh, thậm chí có xu hướng trốn tránh tiếp xúc với người khác. Nguyên nhân là do não bộ bị rối loạn serotonin tạo cảm giác lo âu, căng thẳng, đặc biệt là khi người bệnh ở nơi đông người.
- Suy giảm trí nhớ, kém tập trung: Vỏ não và các trung khu thần kinh dưới vỏ não bị suy giảm chức năng cản trở sự tập trung của người bệnh trong mọi việc, đặc biệt là khi đứng trước các vấn đề mới. Triệu chứng này gây ra ảnh hưởng lớn cho người bệnh trong công việc, sinh hoạt, học tập.
- Hoảng loạn: Hiện tượng này cảnh báo mức độ suy nhược thần kinh đã chuyển biến nặng hơn. Lúc này người bệnh luôn trong trạng thái sợ hãi, không kiểm soát được tinh thần và hoạt động của cơ thể.
- Các triệu chứng khác: Ngoài những biểu hiện kể trên, người bệnh có thể kèm theo một vài triệu chứng khác, như các triệu chứng về xương khớp ; triệu chứng thần kinh; triệu chứng tiêu hóa.
Suy nhược thần kinh nên ăn gì?
Suy nhược thần kinh có thể xảy ra khi cơ thể không được nạp đầy đủ dưỡng chất, đời sống sinh hoạt không lành mạnh. Vì vậy, trong quá trình điều trị, các bác sĩ vẫn luôn khuyến khích bệnh nhân sử dụng nhiều thực phẩm có lợi để giảm thiểu các biểu hiện khó chịu và giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.
Theo đó, trong chế độ ăn uống hàng ngày, người bệnh nên sử dụng những thực phẩm sau đây:
Nhóm vitamin B
Đối với hệ thống thần kinh, vitamin B là yếu tố quan trọng để duy trì các hoạt động luôn ổn định. Đồng thời, vitamin B còn giúp tế bào thần kinh có đủ nguồn năng lượng, hỗ trợ cấu tạo nên coenzym NAD+ và NADP+. Các dấu hiệu mệt mỏi, uể oải, chán ăn, stress đều sẽ được đẩy lùi khi nạp các thực phẩm giàu vitamin B, ví dụ như: Cá hồi, rau màu xanh đậm, thịt bò, sữa, trứng,...
Suy nhược thần kinh nên bổ sung hải sản
Trong hải sản có chứa nhiều selen, magie và các khoáng chất quan trọng khác, qua đó hỗ trợ cho hoạt động của não bộ và các tế bào thần kinh. Khi này, quá trình chuyển hóa glucid cùng lipid sẽ được hỗ trợ diễn ra hiệu quả hơn, cung cấp đủ năng lượng cần thiết hệ thống thần kinh, giảm suy nhược, căng thẳng, mệt mỏi.
Bệnh nhân có thể bổ sung 2 - 3 bữa hải sản mỗi tuần với các loại cá, tôm, cua, ghẹ, ốc, sò, bào ngư,...
Các thực phẩm có omega 3
Cũng thuộc vào nhóm dưỡng chất cần thiết cho hệ thống não bộ, omega 3 là loại acid béo có nhiều trong cá biển và một số loại dầu. Với loại dinh dưỡng này, bệnh nhân bị suy nhược thần kinh có thể giảm thiểu tình trạng đau đầu, mệt mỏi, căng thẳng não bộ. Hoạt động của các tế bào được diễn ra ổn định hơn, nâng cao sự linh hoạt, nhạy bén và tăng cường trí nhớ rõ rệt.
Một số thực phẩm cụ thể nên bổ sung thường xuyên gồm có: Cá hồi, cá thu, cá ngừ, dầu oliu, dầu vừng, dầu hạt lanh,...
Thực phẩm chống oxy hóa
Bổ sung thực phẩm chống oxy hóa như: Cà chua, cải xoăn, ớt chuông, dâu tây, việt quất, bưởi, nho, mâm xôi, trà xanh,.... có tác dụng hạn chế hoạt động của các gốc tự do, giảm tổn thương tại dây thần kinh và đẩy lùi căng thẳng mệt mỏi. Hơn nữa, người bệnh còn có thể cải thiện tình trạng hay quên, đãng trí do suy nhược thần kinh gây ra.
Ăn bí đỏ
Bí đỏ là loại thực phẩm có chứa hàm lượng tryptophan cùng glutamic rất cao, được y học ghi nhận có khả năng nâng cao trí nhớ, sự tập trung, giảm các dấu hiệu mệt mỏi, suy nhược thần kinh. Hoạt động dẫn truyền thần kinh cũng được hỗ trợ đảm bảo luôn ổn định, người bệnh cũng thấy thoải mái, dễ chịu hơn đáng kể.
Uống sữa
Sữa bổ sung cho cơ thể lượng lớn các vitamin, khoáng chất, nhiều acid amin nổi bật. Vừa tăng cường sức khỏe não bộ vừa giúp nâng cao đề kháng, miễn dịch cho cơ thể. Uống sữa đều đặn hàng ngày giúp cân bằng hoạt động dẫn truyền thần kinh, giảm căng thẳng lo lắng, điều hòa chức năng cho các tế bào não bộ và ngăn chặn quá trình oxy hóa.
Tuy nhiên, tốt nhất nên dùng sữa tươi không đường thay cho sữa có hoặc ít đường. Ngoài ra có thể ăn sữa chua cũng sẽ rất tốt cho cơ thể.
Socola
Ăn socola cũng là một giải pháp khá tốt cho những ai đang mắc suy nhược thần kinh. Bởi socola có chứa thành phần flavonoid và magie, hỗ trợ giảm oxy hóa, tăng cường xoa dịu các căng thẳng ở thần kinh. Đồng thời, thức ăn vặt này còn có thể tạo sự hưng phấn, tỉnh táo hơn, giúp bệnh nhân có thêm tập trung trong quá trình làm việc hoặc học tập.
Nhưng cần lưu ý rằng, không nên lạm dụng, chỉ ăn tối đa 30g mỗi ngày và không quá 200g/tuần để đảm bảo không gây ra các ảnh hưởng tiêu cực.
Suy nhược thần kinh cần kiêng ăn gì?
Ngoài các thực phẩm mang tới nhiều lợi ích cho bệnh nhân, cũng có không ít nhóm gây hại, dễ làm não bộ suy giảm chức năng hoạt động, tăng các dấu hiệu căng thẳng mệt mỏi, suy nhược.
- Các thực phẩm được chế biến nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh có nhiều chất béo xấu, làm giảm hoạt động của tế bào thần kinh và tuần hoàn máu. Do đó, gà rán, khoai tây chiên, các loại viên chiên,... đều nên hạn chế sử dụng.
- Đồ ăn nhiều đường, muối thường làm cơ thể mất nước, gây tác động kích thích quá mức lên thần kinh. Từ đó các biểu hiện suy nhược, lo lắng, căng thẳng và giảm ghi nhớ càng trở nên rõ rệt hơn. Bệnh nhân cần kiêng các loại rau củ muối chua, bánh kẹo, đồ uống có nhiều đường.
- Cà phê, đồ uống có cồn: Các thức uống này chứa nhiều caffein và các chất kích thích, độc tố tác động trực tiếp tới não bộ, tim mạch. Khiến bệnh nhân dễ mất ngủ, đau đầu, tâm trạng bực dọc khó chịu hơn.
Mẹo chữa suy nhược tại nhà:
- Chế độ ăn uống hợp lý: Bổ sung đầy đủ protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Tránh các đồ uống kích thích như bia, rượu.
- Tập thể dục: Thực hiện thường xuyên các bài tập như yoga, thiền, đi bộ để cải thiện sức khỏe.
- Ngủ đủ giấc: Duy trì thói quen ngủ sớm và đủ giấc để hỗ trợ cơ thể và tinh thần.
- Tránh stress: Quản lý công việc, thời gian nghỉ ngơi một cách khoa học, giữ tinh thần lạc quan.
Khi cần gặp bác sĩ:
- Triệu chứng mệt mỏi, lo âu, không ngủ được, tim đập nhanh.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề khác.
Chữa bệnh bằng Tây y:
- Sử dụng thuốc kê đơn như Ginkgo Biloba, piracetam.
- Thuốc giảm đau như paracetamol.
- Thuốc an thần, trấn tĩnh như Diazepam, Chlordiazepoxide.
- Bổ sung vitamin.
Lưu ý khi sử dụng thuốc:
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng.
- Sử dụng thuốc của thương hiệu uy tín.
- Ngừng sử dụng nếu có dấu hiệu bất thường.
Chữa bệnh bằng Đông y:
- Sử dụng các loại cây như lục lạc ba lá, nữ lang, tía tô đất.
- Kết hợp thành các bài thuốc như bài thuốc 1, 2, 3, 4 để cải thiện triệu chứng.
- Tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện.
- Hy vọng với những biện pháp trên, tình trạng suy nhược thần kinh sẽ được cải thiện.
Bài viết nói về nhóm thuốc chống trầm cảm trong điều trị suy nhược thần kinh. Dưới đây là rút gọn thông tin về một số loại thuốc trong nhóm này:
Citalopram Stella 20mg:
- Chỉ định: Điều trị trầm cảm nặng, rối loạn hoảng loạn.
- Liều lượng: 20mg/ngày, tối đa 40mg/ngày.
- Chống chỉ định: Dưới 18 tuổi, mẫn cảm, hội chứng rối loạn động điện tim.
Oxeflu Cap (Fluoxetine 20mg):
- Chỉ định: Rối loạn trầm cảm, ám ảnh.
- Liều lượng: 1 viên/ngày, tăng nếu cần.
- Chống chỉ định: Quá mẫn hoạt chất, phụ nữ mang thai, suy thận nặng.
Citalopram Danapha 20mg:
- Chỉ định: Điều trị trầm cảm, rối loạn hoảng sợ.
- Liều lượng: 20mg/ngày, tăng lên 40mg/ngày nếu cần.
- Chống chỉ định: Dưới 18 tuổi, đang dùng MAOI, mắc hội chứng QT.
Medi-Paroxetin 20mg:
- Chỉ định: Điều trị trầm cảm ở giai đoạn nặng, rối loạn lo âu.
- Liều lượng: 1 viên/ngày, tối đa 2 viên/ngày.
- Chống chỉ định: Dưới 18 tuổi, dị ứng hoặc mẫn cảm.
Zoloft Sertraline 50mg:
- Chỉ định: Điều trị rối loạn lo âu, trầm cảm, OCD.
- Liều lượng: 50mg/ngày.
- Chống chỉ định: Gan, đang dùng MAO, trẻ dưới 16 tuổi.
Thuốc giảm lo âu cải thiện triệu chứng suy nhược thần kinh:
- Diazepam Vidipha 5mg: Điều trị rối loạn lo âu.
- Alprazolam Mylan 0.5mg: Giải lo âu, mất ngủ.
- Seduxen 5mg: Điều trị mất ngủ, an thần, giải lo âu.
Nhóm thuốc ổn định tâm trạng:
- Topamax 25mg: Điều trị động kinh, ổn định tâm trạng.
- Neurontin 300mg: Điều trị đau thần kinh, kiểm soát suy nhược thần kinh.
Thuốc giảm đau:
- Stilnox Zolpidem: Giảm triệu chứng mất ngủ.
- Temesta 1mg: Giảm lo âu, căng thẳng.
- Valium Diazepam: Điều trị lo âu, giảm triệu chứng co thắt cơ.
Lưu ý khi sử dụng thuốc:
- Dùng theo chỉ định của bác sĩ, không tự y án.
- Báo ngay nếu có triệu chứng phụ thường xuyên.
- Kết hợp với lối sống khoa học, nghỉ ngơi đủ giấc, tập thể dục.
Khi cần thăm bác sĩ:
- Đau đầu kéo dài.
- Tâm trạng suy sụp.
- Thị lực giảm.
- Triệu chứng không giảm.
Suy nhược thần kinh nên ăn gì, kiêng những gì đã được gợi ý chi tiết trong bài viết trên. Bệnh nhân hãy tham khảo và nhờ sự hỗ trợ tư vấn từ bác sĩ để xây dựng được thực đơn ăn uống chi tiết, đảm bảo thích hợp nhất với bản thân.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!