Bé Bị Nổi Mề Đay

Nổi mề đay hay mày đay là tình trạng da liễu phổ biến ở nhiều đối tượng bao gồm người lớn và trẻ em. Tình trạng này chính là hệ quả phản ứng viêm của da khi tiếp xúc với các yếu tố kích ứng, dị ứng. Số liệu thống kê cho thấy, mỗi người đều có thể mắc bệnh nổi mề đay ít nhất 1 lần trong đời. Tuy nhiên, đa số những trường hợp bị nổi mề đay mẩn ngứa đều bùng phát đột ngột, lan rộng nhanh chóng và tự thuyên giảm sau 24 giờ đồng hồ.

Tình trạng nổi mề đay mẩn ngứa thường khởi phát ở bé từ 1 - 7 tuổi. Nguyên do là hệ miễn dịch của trẻ lúc này chưa được hoàn thiện và rất dễ bị kích thích khi gặp tác động ngoại sinh và cả nội sinh. Căn cứ vào thời gian tiến triển, bệnh lý được chia thành 2 loại. Cụ thể:

• Bé bị nổi mề đay cấp tính (kéo dài dưới 6 tuần): Tình trạng này đặc trưng bởi tổn thương da bùng phát đột ngột và có xu hướng thuyên giảm nhanh chóng. Số liệu thống kê cho thấy, những trường hợp bị mề đay cấp tính sẽ biến mất hoàn toàn sau 1 - 2 ngày và gần như không để lại thâm sẹo.
• Bé bị nổi mề đay mãn tính (kéo dài trên 6 tuần): Các triệu chứng bệnh lý có xu hướng bùng phát chậm, tiến triển dai dẳng và âm ỉ. Thông thường, mề đay mãn tính liên quan đến một số bệnh lý tiềm ẩn như nhiễm vi khuẩn HP, nhiễm giun sát, các bệnh hệ thống,... Bên cạnh đó, một số trường hợp trẻ bị nổi mề đay mãn tính không thể xác định nguyên nhân cụ thể hay còn gọi là mề đay vô căn.

Mề đay mẩn ngứa là một trong những tình trạng da liễu phổ biến và khá lành tính. Các triệu chứng bệnh lý chỉ gây tổn thương bề mặt da đi kèm biểu hiện nóng rát, ngứa ngáy khó chịu. Do đó, việc điều trị chủ yếu kiểm soát các triệu chứng cơ năng nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy không phổ biến nhưng một số trường hợp bị nổi mề đay có thể là dấu hiệu của sốc phản vệ - phản ứng dị ứng nghiêm trọng, có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.

Nổi mề đay mẩn ngứa là tình trạng viêm ở da khi cơ thể phản ứng lại những tác nhân gây dị ứng, kích thích. Theo các chuyên gia Da liễu, các triệu chứng bệnh lý thường có mối quan hệ mật thiết với chất trung gian gây dị ứng với cơ chế phức tạp.

Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng nổi mề đay ở bé:

• Các tác nhân vật lý: Mồ hôi, nhiệt độ nóng, lạnh,... là những yếu tố phổ biến dẫn đến tình trạng nổi mề đay mẩn ngứa, nhất là ở trẻ nhỏ. Bé có thể bị nổi mề đay khi tiếp xúc với ánh nắng có cường độ cao, tia cực tím, tia bức xạ hoặc tắm nước lạnh, tiếp xúc gió lạnh,... Trường hợp trẻ bị nổi mề đay do vận động mạnh sẽ làm tăng thân nhiệt, đổ nhiều mồ hôi hay còn gọi là mề đay Cholinergic.
• Tác nhân động vật, thực vật: Tiếp xúc với mủ nhựa thực vật (cây tầm ma, cây sơn, cây trường xuân, phong lữ thảo) hoặc động vật (bọ chét, muỗi, ong, rệp,..) có thể kích thích các triệu chứng bệnh lý bùng phát. Nếu xảy ra do những tác nhân này, nổi mề đay mẩn ngứa có thể đi kèm với tổn thương ở dạng viêm da tiếp xúc.
• Tác nhân cơ học: Những tác nhân cơ học như chà xát, cào gãi, ma sát,... đều được xem là những yếu tố kích thích các triệu chứng nổi mề đay bùng phát ở bé. Bệnh lý xuất hiện do các tác nhân cơ học được gọi là mề đay vẽ nổi.
• Dị ứng thức ăn: Đây được xem là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng nổi mề đay mẩn ngứa ở trẻ. Thức ăn lúc này được xem là dị nguyên kích thích phản ứng quá mẩn của hệ thống miễn dịch và gây phóng thích histamine vào niêm mạc, da. Không chỉ gây tổn thương da, tình trạng dị ứng thức ăn còn đi kèm với những biểu hiện như ngứa họng, nôn mửa, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa,...
• Những yếu tố khác: Ngoài những tác nhân trên, bé bị nổi mề đay cũng có thể là hệ quả của các bệnh hệ thống, sử dụng một số loại thuốc, dị ứng thời tiết, nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng,...

Trẻ nhỏ là đối tượng có làn da nhạy cảm và hệ thống miễn dịch chưa phát triển toàn diện. Do đó, các triệu chứng nổi mề đay có thể bùng phát ngay khi gặp điều kiện thuận lợi. Trên thực tế, có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh lý ở trẻ em. Thông tin bài viết chỉ đề cập một số nguyên nhân phổ biến.

Các triệu chứng nổi mề đay mẩn ngứa nói chung và tình trạng bé bị nổi mề đay nói riêng khá đa dạng và tùy thuộc vào nguyên nhân khởi phát, yếu tố kích thích và cơ địa. Tuy nhiên, hầu hết những trường hợp mắc bệnh lý đều có các dấu hiệu nhận biết rõ ràng, dễ nhận biết.

Dưới đây là một số biểu hiện nhận biết nổi mề đay mẩn ngứa ở trẻ:

• Vùng da bị tổn thương xuất hiện các sẩn đỏ, mảng với kích thước đa dạng, dao động từ vài mm đến hơn 20cm
• Các nốt ban đỏ, sẩn thường có hình tròn, một vài trường hợp hình thái tổn thương đa dạng hơn
• Đặc trưng bệnh nổi mề đay là vùng da của bé bị nổi các sẩn cứng, có màu đỏ hồng, bờ tròn, nổi cộm và có ranh giới rõ ràng so với những vùng da xung quanh
• Tổn thương do bệnh lý gây ra thường xuất hiện ở vùng da tiếp xúc (những trường hợp do hóa chất, côn trùng đốt,...) và dần lan rộng ra những vùng da xung quanh. Nếu bệnh lý khởi phát do dị ứng thức ăn, thời tiết hoặc những yếu tố nội sinh, mề đay mẩn ngứa có thể lan rộng ra phạm vi lớn, thậm chí là toàn thân.
• Xuất hiện tình trạng phù nề dưới da nếu nổi mề đay xảy ra ở các vùng da mỏng như mí mắt, môi, cơ quan sinh dục.
• Khi mới khởi phát, bệnh lý thường đi kèm với biểu hiện nóng rát trong thời gian ngắn. Sau đó chuyển sang ngứa ngáy từ âm ỉ đến dữ dội.
• Theo các chuyên gia đầu ngành, mề đay có đặc tính bùng phát đột ngột, lan rộng và thuyên giảm nhanh. Theo đó, chỉ có khoảng 20% trường hợp nổi mề đay mẩn ngứa kéo dài day dẳng, âm ỉ.

Các biểu hiện nổi mề đay thường là phản ứng của cơ thể khi bị dị ứng. Vì vậy, đây có thể là dấu hiệu của sốc phản vệ - phản ứng dị ứng khá nghiêm trọng và có thể gây tử vong ở trẻ nếu không được xử lý kịp thời. Vì vậy, ba mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện nếu tình trạng nổi mề đay đi kèm với những biểu hiện sau:

• Khó thở
• Choáng đầu
• Buồn nôn
• Sưng và ngứa ở cổ họng
• Đau bụng
• Phù mí mắt

Sốc phản vệ chính là phản ứng quá mức của cơ thể với những yếu tố gây dị ứng và kích thích. Nếu không được thăm khám và xử lý kịp thời, bé có thể bị suy hô hấp và tử vong. Do đó, ba mẹ tránh chủ quan khi nhận thấy những biểu hiện bất thường ở bé.