Rối Loạn Tiền Đình

Rối loạn tiền đình là chứng bệnh về hệ thần kinh gây ra nhiều triệu chứng bất thường như hoa mắt, đau đầu, khó giữ thăng bằng,… Đặc biệt, nếu người bệnh đang mắc các bệnh lý tiểu đường, thiếu máu não, huyết áp,… song song với rối loạn tiền đình có nguy cơ gặp biến chứng cao. 

Rối loạn tiền đình là gì?

Rối loạn tiền đình (Vestibular Disorders) là chứng bệnh liên quan đến hệ thần kinh phổ biến hiện nay, ai cũng có thể mắc phải. Cụ thể, tiền đình là một trong những hệ thống chính nằm trong hệ thần kinh, vị trí bên ốc tai. Tiền đình có vai trò quan trọng trong việc cân bằng khi cơ thể hoạt động, thay đổi tư thế hoặc kết hợp hoạt động giữa các bộ phận khác.

Rối loạn tiền đình là gì?
Rối loạn tiền đình là gì?

Sự tắc nghẽn đường dẫn truyền thần kinh làm tiền đình không tiếp nhận được thông tin như bình thường, gây ra tình trạng rối loạn chức năng. Theo các chuyên gia, rối loạn tiền đình có thể liên quan đến sự cố xảy ra ở dây thần kinh số 8, động mạch hay các tổn thương ở não bộ hoặc vị trí tai trong.

Tình trạng rối loạn tiền đình khiến hoạt động duy trì cân bằng cơ thể suy giảm. Người bệnh gặp phải các triệu chứng bất thường như choáng, chóng mặt, buồn nôn, ù tai,… Chúng có thể đột ngột xuất hiện hoặc lặp lại nhiều lần gây khó chịu, ảnh hưởng sinh hoạt và công việc.

Bệnh rối loạn tiền đình hiện được chia thành hai dạng chính là ngoại biên và trung ương. Cụ thể:

  • Rối loạn tiền đình ngoại biên: Xảy ra ở khu vực tai trong. Mặc dù mức độ nguy hiểm không cao nhưng về cơ bản tình trạng này gây ra không ít bất tiện cho người bệnh trong cuộc sống. Bệnh xảy ra chủ yếu do một số tổn thương xuất hiện ở khu vực tai trong hoặc ảnh hưởng từ não bộ.
  • Rối loạn tiền đình trung ương: Xảy ra chủ yếu do các tổn thương xuất hiện tại khu vực não (tiểu não hoặc thân não). Tỷ lệ người mắc phải rối loạn này thấp hơn rối loạn ngoại biên ở tai trong, đồng thời triệu chứng cũng không thường xuyên. Thế nhưng mức độ nguy hiểm của bệnh được đánh giá rất cao, có diễn biến phức tạp và khả năng biến chứng vô cùng nguy hiểm.

Nguyên nhân rối loạn tiền đình

Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn tiền đình. Như đã đề cập, bệnh có thể hình thành do ảnh hưởng bởi dây thần kinh số 8 hoặc động mạch và những tổn thương xuất hiện ở tai trong, não bộ. Một số yếu tố chính tác động làm khởi phát bệnh như:

Nguyên nhân gây rối loạn tiền đình
Áp lực công việc, cuộc sống, tổn thương thần kinh,... dẫn đến tình trạng rối loạn chức năng tiền đình

  • Người bệnh gặp phải vấn đề thiếu máu, thường xuyên bị tụt huyết áp hoặc mắc phải các bệnh lý về tim mạch,… Lúc này mạch máu trong cơ thể dễ bị tắc nghẽn khiến lưu lượng máu truyền đến não bộ giảm.
  • Tổn thương dây thần kinh số 8 khiến cho tiền đình không nhận đủ thông tin, dẫn đến tình trạng rối loạn chức năng tại khu vực này. Một số hoạt động cơ thể trở nên sai lệch, mất cân bằng, rối loạn.
  • Người chịu áp lực trong thời gian dài, như áp lực về công việc, cuộc sống, học tập, tình cảm,… ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.
  • Một số bệnh lý khác có thể là nguyên nhân gây bệnh. Chẳng hạn như bệnh viêm tai giữa, não xuất hiện u bất thường, viêm dây thần kinh, u dây thần kinh,…
  • Ngoài ra, tình trạng rối loạn này cũng có thể xuất hiện ở những đối tượng nghiện rượu, sử dụng thường xuyên chất kích thích, hút thuốc lá,… khiến cơ thể bị nhiễm phải các độc tố gây rối loạn thần kinh và các hoạt động của các cơ quan khác.

Trên đây là những yếu tố chính làm khởi phát tình trạng rồi loạn tiền đình. Bên cạnh đó, bạn đọc nên chú ý một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc phải chứng bệnh này để kịp thời có biện pháp phòng tránh như:

  • Nữ giới có tỷ lệ mắc rối loạn tiền đình cao hơn nam giới.
  • Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, trong đó nhóm người cao tuổi chiếm tỷ lệ cao. Theo thống kê cho thấy, số lượng bệnh nhân mắc bệnh thường rơi vào độ tuổi trên 40.
  • Các bệnh nhân có tiền sử chóng mặt, ù tai, choáng váng, hoa mắt,… có nguy cơ bị rối loạn tiền đình trong tương lai.

Việc tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và đưa ra hướng điều trị phù hợp giúp người bệnh sớm chữa trị khỏi bệnh, đồng thời phòng tránh được nhiều rủi ro. Ngoài ra, các nhóm đối tượng nguy cơ cao kể trên nên chủ động bảo vệ sức khỏe để giảm thiểu rủi ro mắc phải chứng bệnh này.

Triệu chứng rối loạn tiền đình

Người bị rối loạn tiền đình gặp phải nhiều triệu chứng, chúng có thể đột ngột xuất hiện sau đó lặp lại nhiều lần, gây ra vô số ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe. Thăm khám sớm nếu bạn nhận thấy cơ thể có những biểu hiện như:

Triệu chứng nhận biết rối loạn tiền đình
Người bệnh thường có cảm giác choáng váng, ù tai, hoa mắt, kém tập trung,...

  • Chóng mặt không rõ nguyên do: Người bệnh có thể đột ngột bị choáng váng và chóng mặt không rõ nguyên do, tay chân bị tê và run rẩy khiến cơ thể bị mất thăng bằng, dễ té ngã. Mặc dù không kèm theo đau đầu nhưng tình trạng này khiến người bệnh có cảm giác nặng đầu như có vật đè nén bên trong.
  • Mất thăng bằng và định hướng: Người bệnh gặp phải khó khăn trong việc giữ thăng bằng và định hướng, nhất là khi di chuyển trong bóng tối. Kết hợp với hiện thượng chóng mặt không rõ nguyên nhân đột ngột xuất hiện khiến người bệnh đi đứng chao đảo, dễ té, vấp ngã và khó khăn khi đi thẳng. Ngoài ra, các khớp cơ bắt đầu đau nhẹ, mạch đập nhanh, tụt huyết áp khiến người bệnh mệt lả đi, nhạy cảm với sự thay đổi bề mặt tiếp xúc hoặc giày dép.
  • Rối loạn thính giác: Người bệnh cảm giác không còn nghe rõ, thường xuyên bị ù hoặc có tiếng ồn bất thường bên trong tai. Đặc biệt, khi bị bất ổn hoạt động tiền đình, người bệnh trở nên khá nhạy cảm với các âm thanh lớn, từ đó bị đau tai, nhức đầu, nói lắp, tăng triệu chứng choáng và mất cân bằng cơ thể.
  • Rối loạn thị giác: Không chỉ thính giác, thị lực của người bị bệnh lý cũng bị suy giảm. Người bệnh lúc này thường xuyên gặp phải tình trạng hoa mắt, không nhìn rõ, không chịu được áp lực ở môi trường đông xe cộ, đông người, nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, đèn huỳnh quang,…
  • Giảm khả năng chú ý: Tiền đình gặp vấn đề làm cho khả năng tập trung của người bệnh suy giảm, thường hay quên, dễ mất phương hướng. Đặc biệt người bệnh có thể khó tiếp thu thông tin khi đối thoại với người xung quanh, tinh thần mệt mỏi, thể chất suy yếu.
  • Lo lắng, trầm cảm: Rối loạn tiền đình còn biểu hiện qua hiện tượng lo lắng quá mức, trầm cảm, hay muộn phiền,… Người bệnh lúc này có xu hướng tự cô lập với xã hội, dễ hoảng loạn, mất tự chủ, tự tin, nhận thức và tâm lý có thể thay đổi bất thường.
  • Choáng, chóng mặt, buồn nôn: Người bị rối loạn tiền đình còn dễ bị buồn nôn, nôn mửa, dễ bị say khi đi tàu xe trong khi trước đó không gặp tình trạng này, đầu nhức và có giọng nói lắp bắp.

Khi nhận thấy cơ thể có các biểu hiện kể trên, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ. Bởi chúng không phải là các biểu hiện bình thường, đặc biệt còn có nguy cơ tái phát thường xuyên. Nếu không kịp thời chẩn đoán và điều trị có thể gây ra nhiều hệ lụy cho đời sống và phát sinh biến chứng gây hại sức khỏe của người bệnh.

Cách chữa rối loạn tiền đình

Mẹo chữa rối loạn tiền đình tại nhà

Người bệnh rối loạn tiền đình có thể áp dụng các mẹo sau để giảm triệu chứng:

Thói quen sinh hoạt khoa học:

  • Tập luyện thể dục hằng ngày với những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, yoga.
  • Tránh thay đổi tư thế đột ngột khi đứng lên hoặc ngồi xuống.
  • Để gối cao vừa phải khi ngủ để cải thiện tuần hoàn máu.

Sinh hoạt điều độ:

  • Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, không thức khuya.
  • Tránh ngồi quá lâu, đứng lên và đi lại sau khi ngồi lâu.

Bài tập chữa rối loạn tiền đình:

  • Xoa bóp và bấm huyệt vùng đầu.
  • Bài tập ổn định với mắt để kiểm soát chuyển động của mắt.
  • Xoa bóp và bấm huyệt vùng tai.

Phương pháp Tây y:

  • Sử dụng thuốc kháng histamin như Cinnarizin, Dimenhydrinate.
  • Thuốc calci giúp giảm đau đầu và chóng mặt.

Lưu ý khi sử dụng thuốc Tây y:

  • Uống sau bữa ăn khoảng 30 phút để tránh kích ứng dạ dày.
  • Hạn chế dùng rượu và chất kích thích trong quá trình điều trị.
  • Thận trọng đối với người mẫn cảm và phụ nữ mang thai.

Đông y chữa bệnh:

  • Dùng các bài thuốc từ cây thuốc Đông Y như câu đằng, ích mẫu, sơn chi.
  • Kiên trì sử dụng các bài thuốc trong thời gian dài để thấy hiệu quả.

Cây thuốc Nam:

  • Sử dụng lá ngải cứu, cây đinh lăng, cây tam thất, rau đắng biển.
  • Kết hợp với ăn uống lành mạnh và chế độ sinh hoạt khoa học.

Lưu ý: Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.

Thuốc chữa rối loạn tiền đình

Thuốc kháng Histamin như Cinnarizin, Dimenhydrinate, Promethazine và Flunarizin thường được sử dụng để kiểm soát và giảm triệu chứng rối loạn tiền đình, bao gồm chóng mặt, ù tai, và hoa mắt. Dưới đây là một số thông tin rút gọn về các loại thuốc này:

  1. Cinnarizin:
    • Liều lượng: Người lớn: 1 viên/lần, 3 lần/ngày; Trẻ em 5-12 tuổi: ½ liều người lớn.
    • Chỉ định: Điều trị rối loạn tiền đình với các triệu chứng chóng mặt, ù tai, hoa mắt, nôn/buồn nôn.
    • Tác dụng phụ: Rối loạn tiêu hoá, buồn ngủ, gây đau thượng vị.
  2. Dimenhydrinate:
    • Liều lượng: 25-50mg/lần, 3 lần/ngày.
    • Chỉ định: Điều trị triệu chứng nôn, chóng mặt ở bệnh nhân Ménière và rối loạn tiền đình.
    • Tác dụng phụ: Buồn ngủ kèm hoa mắt, chóng mặt, ù tai.
  3. Promethazine:
    • Liều lượng: 25mg/lần, 2-5 ngày.
    • Chỉ định: Giảm đau/an thần, chống nôn.
    • Tác dụng phụ: Ngủ gà, mắt mờ, chóng mặt, tiểu buốt.
  4. Flunarizin:
    • Liều lượng: Người lớn: 2 viên/ngày; Trẻ trên 12 tuổi: 1 viên.
    • Chỉ định: Kiểm soát và điều trị đau đầu, chóng mặt, mất thăng bằng do rối loạn tiền đình.
    • Tác dụng phụ: Tăng cảm giác buồn ngủ, trầm cảm.
  5. Acetylleucine:
    • Liều lượng: 3-4 viên/ngày, 10-42 ngày.
    • Chỉ định: Điều trị chóng mặt ở bệnh nhân tiền đình.
    • Tác dụng phụ: Phát ban ngoài da, nổi mề đay.
  6. Betahistine:
    • Liều lượng: Người lớn và trẻ trên 12 tuổi: 1 viên/lần, 3 lần/ngày.
    • Chỉ định: Điều trị chóng mặt do rối loạn tiền đình.
    • Tác dụng phụ: Nôn mửa, đau đầu, nổi mề đay.
  7. Piracetam:
    • Liều lượng: 30-160mg/kg/ngày, 2-3 lần.
    • Chỉ định: Điều trị chóng mặt, chứng suy giảm trí nhớ.
    • Tác dụng phụ: Đau bụng, chán ăn, kích động.
  8. Vinpocetin:
    • Liều lượng: 5-10mg/ngày, 3 lần/ngày.
    • Chỉ định: Điều trị triệu chứng thiếu máu cục bộ do rối loạn tuần hoàn não.
    • Tác dụng phụ: Đau đầu, tăng đường huyết, khô miệng.
  9. Tanakan:
    • Liều lượng: 1 viên/lần, 3 lần/ngày.
    • Chỉ định: Điều trị rối loạn nhận thức ở người lớn tuổi.
    • Tác dụng phụ: Quá mẫn, chóng mặt, rối loạn tiêu hoá.
  10. Lorazepam:
  • Liều lượng: 1-10mg/ngày, 2-3 lần.
  • Chỉ định: Điều trị lo âu.
  • Tác dụng phụ: Buồn ngủ, hạ huyết áp, trầm cảm.
  1. Diazepam:
  • Liều lượng: Người lớn: 2mg/lần, 3 lần/ngày.
  • Chỉ định: Cải thiện trạng thái lo âu, mất ngủ, trầm cảm.
  • Tác dụng phụ: Buồn ngủ, chóng mặt, yếu cơ.

Lưu ý rằng việc sử dụng thuốc cần phải được theo dõi và hướng dẫn bởi bác sĩ, và bệnh nhân nên đến bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào xuất hiện.

Rối loạn tiền đình nên ăn gì

Bệnh nhân rối loạn tiền đình cần ăn những thực phẩm giàu vitamin và dưỡng chất để cải thiện triệu chứng. Dưới đây là những loại thực phẩm nên ưu tiên:

  1. Thực phẩm giàu vitamin C: Cam, quýt, chanh, bưởi, cà chua, ổi, dâu tây, giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tim mạch.
  2. Thực phẩm chứa vitamin B6: Khoai tây, khoai lang, bí ngô, ngũ cốc, đậu, chuối, hạnh nhân, thịt gà, giúp cải thiện chức năng tế bào thần kinh.
  3. Thực phẩm giàu vitamin D: Trứng, sữa, ngũ cốc nguyên hạt, nấm, cá, hải sản, đối phó với xơ cứng tai và hỗ trợ hệ thần kinh.
  4. Thực phẩm nhiều axit béo không bão hòa: Omega-3 từ cá hồi, cá ngừ, cá bơn, cá tuyết, cá mòi, cá trích, hạt óc chó, đậu, giúp chống viêm và tăng cường chức năng não.
  5. Thực phẩm chứa Riboflavin (vitamin B2): Thịt gà, cá, bông cải xanh, cần tây, cà chua, cà rốt, sữa, giúp giảm triệu chứng của bệnh tiền đình.
  6. Thực phẩm nhiều acid folic: Đậu, hạnh nhân, hướng dương, quả thuộc họ cam, quýt, giúp sửa chữa tổn thương ở hệ thống thần kinh.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần tránh những loại thực phẩm có thể làm tăng áp lực lên hệ thống thần kinh và gây hại cho sức khỏe tổng thể:

  1. Đồ ăn quá ngọt hoặc quá mặn: Ảnh hưởng đến cân bằng nước và khoáng chất, tăng áp lực lên hệ thống thần kinh.
  2. Thực phẩm chứa chất béo xấu: Gây mệt mỏi, ảnh hưởng đến tỉnh táo của hệ thần kinh, tăng nguy cơ huyết áp cao.
  3. Thực phẩm chế biến sẵn: Chứa nhiều chất béo, chất bảo quản, làm tăng cholesterol, ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
  4. Thực phẩm lên men: Dưa chua, cà muối, hành muối, kim chi có thể kích thích viêm và làm suy yếu tế bào.
  5. Chất kích thích: Rượu bia, cà phê, trà đặc có thể làm tăng cảm giác lo lắng, kích động và ảnh hưởng đến hệ thần kinh.

Việc tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh sẽ hỗ trợ cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiền đình tiến triển nghiêm trọng.

 

Rối loạn tiền đình nguy hiểm như thế nào?

Rối loạn tiền đình là bệnh lý về hệ thần kinh, nếu không điều trị có thể gây ra nhiều biến chứng. Đặc biệt nguy hiểm đối với bệnh nhân mắc cùng lúc các bệnh lý khác như bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc huyết áp,… Bệnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim nguy hiểm tính mạng.

Rối loạn tiền đình nguy hiểm như thế nào?
Rối loạn tiền đình nguy hiểm như thế nào?

Các biến chứng do rối loạn tiền đình gây ra điển hình như:

  • Trầm cảm: Người bệnh trải qua các triệu chứng khó chịu do tiền đình rối loạn chức năng. Khi đó, cơ thể người bệnh thường xuyên cảm thấy choáng váng, chóng mặt, nôn mửa,… khiến sinh hoạt gặp nhiều khó khăn. Không chỉ ảnh hưởng thể chất, tình trạng này kéo dài còn gây ra nhiều hệ lụy, tác động nặng nề đến tinh thần. Người bệnh dễ rơi vào trầm cảm do cơ thể mệt mỏi thường xuyên, có cảm giác chán nản và lạc lõng.
  • Dễ té ngã: Rối loạn tiền đình có thể khiến bệnh nhân đột ngột gặp các triệu chứng choáng váng, chóng mặt, mất thăng bằng,… Nguy hiểm nhất là khi người bệnh đang tham gia phương tiện giao thông hoặc đang làm việc ở trên cao. Người bệnh có thể bị té ngã, gặp phải tai nạn do hệ lụy của rối loạn tiền đình. Tình trạng này không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân người bệnh mà còn ảnh hưởng đến những người xung quanh.
  • Tai biến, đột quỵ: Tiền đình bị rối loạn chức năng làm thông tin dẫn truyền đến não bộ không còn đảm bảo độ chính xác như bình thường. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn tới các bệnh lý về não bộ như alzheimer, parkinson,… Không chỉ có vậy, nếu trường hợp lượng oxy cung cấp cho não không đủ, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ tai biến mạch máu não, u não, đột quỵ nằm liệt giường, thậm chí gây tử vong.

Với các nguy cơ khó lường như trên, chuyên gia khuyến khích người bệnh nên chủ động thăm khám sớm khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường. Kịp thời can thiệp điều trị tăng hy vọng kiểm soát bệnh và phòng tránh các rủi ro gây hại sức khỏe và tính mạng.

Một số lưu ý khi bị rối loạn tiền đình

Rối loạn tiền đình là bệnh về hệ thần kinh có khả năng gây ra nhiều biến chứng nếu người bệnh không sớm phát hiện và điều trị. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, người bệnh nên chủ động thăm khám sớm, phòng nguy cơ bệnh biến chứng nguy hiểm sức khỏe. Ngoài ra cần lưu ý thêm một số vấn đề như:

  • Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất. Người bệnh lúc này nên kiểm soát thói quen nêm nhiều gia vị cho món ăn, thay vào đó nên ăn nhạt hơn bình thường. Ăn thực phẩm chứa nhiều axit folic, vitamin B6, C, D,… để cải thiện xương khớp, tăng cường thị lực cho mắt.
  • Bên cạnh đó, người bệnh nên kiêng rượu bia, các chất kích thích có hại cho sức khỏe, đặc biệt là thuốc lá. Hạn chế ăn đồ ăn dầu mỡ nhiều, đồ quá ngọt, quá mặn,…
  • Tránh làm việc quá sức, luyện tập thể thao cường độ mạnh. Thay vào đó bạn nên sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục vừa sức, bài tập nhẹ nhàng giúp thư giãn đầu óc.
  • Ngủ đủ giấc, nạp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể hàng ngày, khi ngủ nên dùng gối kê đầu cao hơn thân người để giúp máu huyết lưu thông tốt hơn.
  • Tái khám để kiểm tra tình trạng bệnh, nếu xảy ra các vấn đề, người bệnh nên thông báo để được bác sĩ tư vấn khắc phục càng sớm càng tốt.

Rối loạn tiền đình là bệnh thần kinh nguy hại, nếu không kiểm soát tốt nguy cơ biến chứng cao, đặc biệt đối với các đối tượng có bệnh lý tiểu đường, huyết áp, bệnh tim,… Do đó, khi nhận thấy cơ thể đột ngột xuất hiện nhiều biểu hiện bất thường, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ điều trị kịp thời.

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Tin mới

Định Tâm An Thần Thang: Bài Thuốc Tốt Nhất Từ Y Học Cổ Truyền 

Mất ngủ là vấn đề ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại, gây...

Cảnh Báo Mề Đay Cấp Và Mãn Tính Ở Trẻ Em Bùng Phát Tại Miền Nam 

Thời gian gần đây, số lượng trẻ em mắc mề đay cấp và mãn tính...

Nghiên Cứu Khoa Học Về Bệnh Viêm Da Cơ Địa Và Cách Xử Lý Từ Y Học Cổ Truyền

Sau nhiều năm đi sâu nghiên cứu, đội ngũ chuyên gia Viện Y dược cổ...