Thuốc Chữa Viêm Nang Lông

Các loại thuốc trị viêm nang lông được chỉ định khi tổn thương da viêm đỏ, sưng nóng, nổi mụn mủ, đau rát khó chịu. Tuy nhiên để đảm bảo hiệu quả và an toàn, cần xác định nguyên nhân gây bệnh, mức độ tổn thương da và các biểu hiện lâm sàng.

Khi nào cần dùng thuốc, kem bôi trị viêm nang lông?

Viêm nang lông là bệnh ngoài da phổ biến, thường xảy ra ở thanh thiếu niên, người trẻ tuổi. Nguyên nhân chính gây ra bệnh lý là do nấm hạt men, tụ cầu vàng, trực khuẩn xanh, một số loại vi khuẩn kỵ khí, virus và ký sinh trùng. Bên cạnh đó, viêm nang lông cũng có thể khởi phát do tiếp xúc với hóa chất, hệ miễn dịch suy giảm.

Theo đánh giá của các chuyên gia, viêm nang lông thường chỉ gây tổn thương ở mức độ nhẹ, có thể tự thuyên giảm mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên trong một số trường hợp, vi khuẩn, nấm, virus gây viêm nhiễm nang lông có thể phát triển mạnh khiến các mô xung quanh bị sưng đỏ, hoại tử, hình thành nhọt.
Chính vì vậy, cần dùng thuốc, kem bôi trị viêm nang lông trong những trường hợp sau:

• Tổn thương do bệnh lý gây ra có phạm vi ảnh hưởng rộng
• Nang lông bị viêm đỏ, hình thành các mụn nước và mụn mủ
• Vùng da bị tổn thương có thể nóng rát, châm chích và sưng đỏ
• Da xuất hiện các sẩn đỏ lớn, phù nề và viêm

Đối với những trường hợp bị viêm nang lông ở mức độ nhẹ, người bệnh cũng có thể dùng thuốc điều trị để rút ngắn thời gian phục hồi, đồng thời ngăn ngừa thâm sẹo.

10 Thuốc, kem bôi trị viêm nang lông được khuyên dùng

Phương pháp điều trị chính đối với bệnh viêm nang lông chủ yếu là sử dụng thuốc bôi sát trùng, khử khuẩn và làm dịu da. Tuy nhiên trong trường hợp viêm nhiễm nặng, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thuốc đường uống để kiểm soát tổn thương nhanh chóng, ngăn ngừa biến chứng, đồng thời tiêu diệt tác nhân gây nhiễm trùng.

1. Dung dịch sát khuẩn

Dung dịch sát khuẩn được dùng trong hầu hết các trường hợp bị viêm nang lông. Nhóm thuốc này được sử dụng trực tiếp lên vùng da bị tổn để khử khuẩn, sát trùng. Bên cạnh đó, một số dung dịch sát khuẩn còn mang lại hiệu quả trong ức chế virus, nấm men sống trên bề mặt da.

Một số loại dung dịch sát khuẩn được sử dụng trong điều trị viêm nang lông, bao gồm:

• Povidon lod 10%: Loại dung dịch này hoạt động theo cơ chế giải phóng lod chậm để kéo dài tác dụng ức chế virus, nấm, động vật đơn bào và vi khuẩn. Thuốc được dùng 2 lần/ ngày tại vùng da bị tổn thương để ngăn ngừa tình trạng bội nhiễm.
• Dung dịch Chlorhexidine 4%: Chlorhexidine có công dụng sát trùng, khử khuẩn (vi khuẩn gram âm, gram dương). Ngoài ra, hoạt chất này còn có khả năng ức chế virus cùng một số loại nấm men gây ra các bệnh ngoài ra. Trong chữa trị viêm nang lông, dung dịch Chlorhexidine được dùng với tần suất từ 2 - 3 lần/ ngày để sát trùng, ngăn ngừa viêm nhiễm nặng.
• Dung dịch Hexetidine 0.1%: Dung dịch này chỉ có tác dụng kìm khuẩn, không mang lại hiêu quả trong diệt khuẩn. Do đó, thuốc chỉ được dùng trong các trường hợp bị viêm nang lông ở mức độ nhẹ, phạm vi ảnh hưởng nhỏ.

Đối với những trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ, có thể sử dụng dung dịch sát trùng để loại bỏ tình trạng viêm nhiễm ở các nang lông trong vòng 3 - 5 ngày, cần kết hợp với các loại thuốc điều trị khác.

2. Thuốc bôi chứa Benzoyl peroxide

Thuốc bôi chứa Benzoyl peroxide được dùng trong những trường hợp bị viêm nang lông xảy ra do uống kháng sinh trị mụn trong thời gian dài. Nếu khởi phát do nguyên nhân này, viêm nang lông thường gây ra các sẩn đỏ có kích thước lớn, làm nghiêm trọng hơn các nốt mụn trứng cá trên da mặt.
Benzoyl peroxide có tác dụng ức chế vi khuẩn gây mụn (P.acnes). Ngoài ra, hoạt chất này còn giúp làm bong tróc lớp sừng và làm tróc vảy da. Thuốc dùng từ 1 - 2 lần/ ngày trong vài ngày liên tục để kiểm soát mụn trứng cá, sẩn đỏ do bệnh lý gây ra.

Tuy nhiên, loại thuốc này có thể khiến làn da nhạy cảm với ánh nắng nên cần dùng kem chống nắng, che chắn khi di chuyển, hoạt động dưới trời nắng. Những biệt dược chứa Benzoyl peroxide được dùng trong điều trị viêm nang lông, bao gồm Vinoyl-5, Azaduo Forte gel, Azaduo,...

3. Thuốc bôi kháng sinh chữa viêm nang lông do vi khuẩn

Nếu bệnh lý khởi phát do vi khuẩn (thường là trực khuẩn mủ xanh, tụ cầu vàng), bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh ở dạng bôi để tiêu diệt vi khuẩn, phòng ngừa viêm nhiễm lan rộng.
Thuốc kháng sinh tại chỗ thường được dùng từ 2 - 3 lần/ ngày sau khi dùng dung dịch sát khuẩn. Để tiêu trừ vi khuẩn hoàn hoàn, bác sĩ thường yêu cầu dùng thuốc này từ 7 - 10 ngày liên tục.
Một số loại thuốc kháng sinh ở dạng bôi thường được chỉ định trong chữa viêm nang lông, bao gồm thuốc mỡ Mupirocin, thuốc mỡ Axit fusidic, thuốc bôi Clindamycin, thuốc mỡ Neomycin,...

4. Nhóm thuốc kháng sinh đường uống

Các loại thuốc kháng sinh đường uống có thể được chỉ định trong trường hợp viêm nang lông do tụ cầu vàng có mức độ nặng, không đáp ứng với thuốc kháng sinh tại chỗ. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể chỉ định kháng sinh nếu viêm nang lông khởi phát do ký sinh trùng Demodex.

Một số loại kháng sinh đường uống được sử dụng trong điều trị viêm nang lông do vi khuẩn, ký sinh trùng, bao gồm:

• Amoxincillin: Đây là kháng sinh thuộc nhóm penicillin. Thuốc có khả năng diệt khuẩn thông qua cơ chế ức chế sinh tổng hợp peptidoglycan (thành phần quan trọng của tế bào vi khuẩn). Amoxincillin mang lại hiệu quả đối với vi khuẩn ưa khí, kỵ khí gram dương, gram âm,...
• Ciprofloxacin: Ciprofloxacin là kháng sinh thuộc nhóm quinolon. Loại kháng sinh này có hoạt tính mạnh nên chỉ được dùng trong trường hợp bị viêm nhiễm có mức độ nặng. Tuy nhiên, thuốc Ciprofloxacin không dùng cho người dưới 18 tuổi, phụ nữ mang thai, đang cho con bú.
• Metronidazol: Đây là kháng sinh có tác dụng đối với các loại động vật nguyên sinh, vi khuẩn kỵ khí. Loại kháng sinh này được dùng trong những trường hợp viêm nang lông xảy ra do ký sinh trùng Demodex.

Thực tế, các loại thuốc kháng sinh đường uống ít khi được sử dụng trong chữa trị viêm nang lông, trừ các trường hợp cần thiết. Mặc dù mang lại hiệu quả cao nhưng nhóm thuốc này có thể phát sinh nhiều tác dụng phụ nên cần thận trọng khi sử dụng.

5. Thuốc bôi trị viêm nang lông do nấm

Theo các chuyên gia Da liễu, bệnh viêm nang lông có thể xảy ra do nấm Malassezia, nấm Candida albicans, nấm Microsporum. Với những trường hợp khởi phát do nấm, bác sĩ có thể chỉ định một số loại kem bôi chống nấm để kiểm soát tổn thương và cải thiện các biểu hiện đi kèm, đồng thời ngăn ngừa tổn thương lan rộng.

Một số loại thuốc bôi chống nấm thường được dùng trong điều trị viêm nang lông do nấm, bao gồm:

• Nizoral: Nizoral chứa hoạt chất kháng nấm Ketozonazole và thường được chỉ định trong điều trị các bệnh nhiễm nấm ngoài da. Ngoài ra, loại thuốc này cũng được sử dụng để điều trị viêm nang lông do nấm Candida, nấm Malassezia, nấm Microsporum,...
• Canesten: Kem bôi Canesten có chứa hoạt chất Clotrimazole. Tương tự như Nirozal, loại thuốc này được sử dụng chủ yếu trong điều trị các bệnh ngoài da do nấm, trong đó có bệnh viêm nang lông.

Thuốc chống nấm ở dạng bôi được chỉ định dùng từ 2 - 3 lần/ ngày liên tục 14 ngày. Những triệu chứng do viêm nang lông có thể thuyên giảm hoàn toàn sau 4 - 5 ngày bôi thuốc. Tuy nhiên, người bệnh cần sử dụng đều đặn trong thời gian được chỉ định để hạn chế tình trạng tái nhiễm.

6. Thuốc kháng nấm toàn thân

Các loại thuốc kháng nấm toàn thân có thể được dùng trong điều trị viêm nang lông do nấm xuất hiện tại vùng da đầu hoặc xảy ra trên diện rộng. Nhóm thuốc này có độc tính cao, ảnh hưởng đến chức năng gan và khả năng sinh lý của nam giới nên chỉ được dùng trong những trường hợp cần thiết.
Một số loại thuốc kháng nấm toàn thân được chỉ định trong điều trị viêm nang lông, bao gồm:

• Itraconazole: Itraconazole là dẫn xuất của triazole có phổ kháng nấm rộng. Thuốc nhạy cảm với những chủng nấm gây bệnh ở người như Pityrosporum, Candida, Trichophyton, Epidermophyton,... Tuy nhiên, không dùng thuốc trong thời gian mang thai hoặc đang có ý định mang thai.
• Terbinafine: Terbinafine kháng nấm theo cơ chế ức chế quá trình tổng hợp ergosterol của tế bào nấm. Loại thuốc này nhạy cảm với các loại nấm như Candida, Trichophyton, Epidermophyton, Microsporum,...

7. Kem bôi kháng virus chữa bệnh lý do virus herpes

Trường hợp bệnh viêm nang lông xảy ra do virus herpes, bác sĩ có thể chỉ định kem bôi kháng virus (Acyclovir). Bệnh lý xảy ra do virus thường xuất hiện ở nam giới sau khi cạo râu. Theo đó, tổn thương do virus này chỉ yếu là những mụn nước nhỏ xuất hiện ở ria mép, vùng cằm, mụn nước mọc khu trú tạo thành từng đám tương tự như chùm nho.

Đa số các trường hợp bị viêm nang lông do virus herpes có thể tự khỏi mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên nếu tổn thương diễn tiến nặng, người bệnh cần sử dụng thuốc bôi có tác dụng kháng virus để cải thiện triệu chứng, rút ngắn thời gian điều trị, phục hồi và phòng ngừa thâm sẹo.
Thuốc bôi Acyclovir thường được dùng từ 5 - 6 lần/ ngày, mỗi ngày cách nhau khoảng 4 giờ. Thuốc thường được chỉ định trong khoảng 5 - 7 ngày tuỳ thuộc vào mức độ tổn thương da và một số biểu hiện đi kèm.

8. Thuốc kháng virus đường uống

Các loại thuốc kháng virus đường uống được cân nhắc khi tình trạng viêm nang lông do virus herpes bùng phát mạnh, gây đau rát, sưng viêm nhiều. Bên cạnh tác dụng đối với virus herpes, thuốc kháng virus đường uống Acyclovir còn mang lại hiệu quả đối với Cytomegalovirus, Epstein Barr, Varicella zoster.
Đối với điều trị bệnh viêm nang lông, thuốc Acyclovir được sử dụng ở liều 500mg với tần suất 2 lần/ ngày. Trong thời gian sử dụng thuốc, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như đau bụng, nhức đầu, nổi ban, tiêu chảy, nôn mửa, buồn nôn,...

9. Thuốc bôi Permethrin chữa viêm nang lông do Demodex

Thuốc bôi Permethrin thuộc nhóm pyrethrin, được dùng trong điều trị các bệnh ngoài da do ký sinh trùng như chấy rận, ghẻ, Demodex. Viêm nang lông do Demodex thường xảy ra ở dạng vảy phấn (tổn thương điển hình là da nổi các đám tổn thương có màu đỏ, vảy da trên bề mặt, nang lông xuất hiện các nút sừng).

Khi dùng thuốc bôi Permethrin, nên thoa thuốc lên vùng da bị tổn thương, rửa sạch lại sau 8 - 12 giờ. Loại thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như phát ban, phù da, phát ban, kích ứng tại chỗ.

10. Thuốc giảm đau, hạ sốt

Thuốc giảm đau, hạ sốt được dùng trong những trường hợp bị tổn thương do viêm nang lông khiến da bị viêm đỏ nặng, sưng nóng, ứ mủ, đau nhức nhiều. Thuốc thường được sử dụng là thuốc Paracetamol (Acetaminophen).
Loại thuốc này có tác dụng giảm sốt, cải thiện tình trạng đau nhức ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên, không sử dụng thuốc cho người bị suy gan, thiếu hụt men G6PD, người có tiền sử nghiện rượu.

Một số lưu ý khi dùng thuốc trị viêm nang lông

Đa số các trường hợp bị viêm nang lông đều đáp ứng tốt sau khi sử dụng thuốc bôi và thuốc uống. Tuy nhiên nếu không sử dụng đúng cách hoặc thiếu thận trọng, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ, rủi ro.

Chính vì vậy khi sử dụng thuốc điều trị viêm nang lông, người bệnh cần lưu ý một số thông tin sau:

• Dung dịch sát khuẩn có thể được dùng trong hầu hết những trường hợp bị viêm nang lông. Tuy nhiên khi dùng thuốc kháng nấm, kháng sinh, kháng virus, người bệnh cần thăm khám để xác định nguyên nhân gây bệnh, từ đó chỉ định loại thuốc phù hợp. Không tự ý dùng thuốc khi chưa tham vấn y khoa.
• Đối với các trường hợp viêm nang lông do nấm, vi khuẩn, người bệnh cần dùng thuốc đều đặn trong thời gian được chỉ định. Việc ngưng thuốc quá sớm hoặc dùng thuốc không đều có thể làm tăng nguy cơ kháng nấm, vi khuẩn và tái nhiễm.
• Trong quá trình sử dụng thuốc nếu phát sinh tác dụng không mong muốn, người bệnh cần thông báo với bác sĩ để được cân nhắc về việc ngưng sử dụng hoặc thay thế loại thuốc điều trị khác phù hợp.
• Bên cạnh sử dụng thuốc điều trị, cần giữ vệ sinh cá nhân, mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, tránh da sát lên vùng da bị tổn hương.
• Cần loại trừ những yếu tố khiến bệnh lý tiến triển nặng nề hơn như tẩy lông, cạo râu, tắm nước nóng, sử dụng kháng sinh trị mụn, tiếp xúc với hóa chất, lạm dụng thuốc bôi có chứa corticoid,...
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý, tập luyện thể dục đều đặn giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ quá trình điều trị bệnh lý đạt được hiệu quả tốt nhất.

Bài viết đã tổng hợp các loại thuốc, kem bôi trị viêm nang lông được sử dụng phổ biến và một số lưu ý trong quá trình sử dụng. Để đạt được kết quả điều trị tốt nhất, tránh phát sinh rủi ro và tác dụng phụ, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn loại thuốc phù hợp với tình trạng bệnh lý.