Lạc Nội Mạc Tử Cung
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý có tính đe dọa cao với nữ giới, khó phát hiện khi mới chớm khởi phát. Ngày nay, có không ít nữ giới mắc phải bệnh lý này nhưng tỷ lệ người thực sự am hiểu về bệnh chưa nhiều. Từ đó xảy ra tình trạng chậm trễ, điều trị sai cách, chủ quan lơ là khiến bệnh để lại nhiều di chứng nguy hiểm.
Lạc nội mạc tử cung là gì?
Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý xảy ra khi các tế bào niêm mạc xuất hiện ở những vị trí khác ngoài khu vực tử cung ở nữ giới, trong khi đây lại là yếu tố có ảnh hưởng rất lớn tới chu kỳ kinh nguyệt.
Theo các nghiên cứu cho thấy, các tế bào niêm mạc tử cung có thể tìm thấy ở ổ bụng, bám khá chắc chắn vào màng bụng cũng như vòi trứng, buồng trứng, bàng quang và lớp cơ tử cung. Tùy thuộc vào từng người sẽ có vị trí lạc nội mạc tử cung khác nhau, đặc biệt là vị trí ở tầng sinh môn hoặc trong âm đạo.
Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung
Vì đâu xảy ra tình trạng bệnh là câu hỏi được mọi chị em đặt ra khi tìm hiểu về bệnh lý này. Theo đó, các chuyên gia cho biết, bệnh thường khởi phát khi gặp phải các yếu tố sau đây:
- Tế bào phôi và phúc mạc xảy ra bất thường: Tế bào phôi thai và phúc mạc của nữ giới hoàn toàn có nguy cơ bị gây biến đổi bất thường bởi hệ thống nội tiết tố, từ đó hình thành nên các tế bào nội mạc tử cung xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể. Ngoài ra, ở một số ca bệnh ghi nhận được, tế bào phôi và phúc mạc còn bị ảnh hưởng bởi vấn đề miễn dịch.
- Lạc nội mạc tử cung do kinh nguyệt chảy ngược: Nhiều người không biết rằng, kinh nguyệt chảy ngược cũng là một trong những nguyên do hàng đầu gây ra bệnh. Thông thường, vào những ngày đèn đỏ, máu kinh sẽ chảy ra ngoài nhưng do có các bất thường, dòng máu bị đẩy ngược trở lại buồng trứng và chảy vào xoang chậu. Từ đây, tế bào nội mạc nhanh chóng xuất hiện ở khu vực này và sẽ có tốc độ phát triển rất nhanh chóng.
- Hệ miễn dịch bị rối loạn: Các tế bào nội mạc tử cung có cơ chế hoạt động rất phức tạp, dựa vào lỗ hổng khi hệ miễn dịch suy yếu, chúng sẽ nhanh chóng xâm nhập vào các cơ quan khác ngoài tử cung và không gặp bất cứ cơ chế chống phá nào. Vì vậy, những người có hệ miễn dịch suy giảm đều dễ mắc bệnh hơn bình thường.
- Đã từng phẫu thuật tử cung: Với những bệnh nhân từng có các ca mổ tại vị trí tử cung, tế bào nội mạc có thể dễ dàng xâm nhập vào những vết sẹo này và sinh sôi nhanh chóng. Đây là nguyên do gặp thấy rất nhiều ở các chị em trong quá trình thăm khám.
Triệu chứng lạc nội mạc tử cung
Một số triệu chứng của bệnh lạc nội mạc tử cung gồm:
- Đau đớn: Bệnh nhân đều sẽ xuất hiện các cơn đau với nhiều thể khác nhau. Trong đó sẽ có đau nhức ở vùng xương chậu, lưng dưới, đau bụng kinh ngày càng nghiêm trọng hơn, trong hoặc sau khi quan hệ tình dục đều có cảm giác đau rất rõ rệt. Ngoài ra, không ít bệnh nhân còn bị đau hông, chân và háng gây ảnh hưởng tới việc vận động, đi lại hay tập thể dục thể thao. Một số bệnh nhân lại bị đau khi tiểu tiện hoặc đại tiện trong chu kỳ kinh, đau ruột.
- Máu kinh nhiều hơn: Máu kinh có lượng nhiều hơn bất thường cũng là dấu hiệu nhận biết rất có thể bạn đã mắc chứng lạc nội mạc tử cung. Theo đó, kinh nguyệt ở mỗi đợt đèn đỏ sẽ chảy rất nhiều, phải thay băng vệ sinh liên tục hoặc thậm chí chưa tới kỳ nhưng cũng xuất hiện máu. Đây là triệu chứng nhiều chị em chủ quan cho rằng do rối loạn nội tiết hoặc cho đó là dấu hiệu sinh lý thông thường.
- Khả năng mang thai thấp: Thực tế, khả năng thụ thai kém cũng chính là một trong những biểu hiện của bệnh. Nhưng do đây không phải là triệu chứng có thể phát hiện được thông qua các biểu hiện sinh lý hàng ngày nên chị em không có khả năng phán đoán. Thường chỉ phát hiện bệnh tới khi thăm khám để sinh con sau một thời gian dài không thể thụ thai tự nhiên.
- Các biểu hiện khác: Ngoài các triệu chứng kể trên, bệnh cũng có một số dấu hiệu nhận biết khác như thường xuyên bị táo bón, tiêu chảy dù việc ăn uống luôn đảm bảo khoa học, hợp vệ sinh, rất dễ buồn nôn, đầy chướng bụng và tình trạng này có dấu hiệu gia tăng hơn khi tới tháng.
Cách chữa lạc nội mạc tử cung
Bài viết cung cấp nhiều phương pháp chữa lạc nội mạc tử cung tại nhà. Dưới đây là rút gọn các phương pháp và lời khuyên:
1. Chế độ ăn uống:
- Đồ ăn có lợi: Quả mâm xôi, dâu tây, việt quất, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, cá hồi, chia seeds.
- Đồ ăn gây hại: Thực phẩm nhiều cholesterol, đồ ngọt, caffeine, thực phẩm chứa chất bảo quản và phẩm màu.
2. Bổ sung nước:
- Uống đủ nước mỗi ngày giúp giảm tổn thương tử cung, duy trì đàn hồi và hỗ trợ hệ miễn dịch.
3. Chườm ấm và massage bụng:
- Sử dụng túi chứa nước ấm hoặc gối ấm để giảm đau bụng.
- Massage bụng nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng thẳng.
4. Tập yoga:
- Giảm mệt mỏi và căng thẳng.
- Tăng cường tuần hoàn máu và đàn hồi cho tử cung.
5. Cách chữa từ Đông y:
- Sử dụng cây thuốc Nam như trinh nữ hoàng cung, lá trà xanh, ích mẫu, lá trầu không.
- Tham khảo bài thuốc Đông y chứa các thành phần như xuyên khung, nhục quế, linh chi.
6. Cách chữa từ Tây y:
- Sử dụng thuốc giảm đau chống viêm (NSAIDs) và thuốc hạ sốt.
- Bổ sung hormone để kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt.
7. Phẫu thuật:
- Nếu phương pháp truyền thống không hiệu quả, có thể cần đến phẫu thuật bảo tồn hoặc mổ cắt bỏ tử cung.
8. Chú ý:
- Tư vấn và thực hiện các phương pháp chữa trị dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Đều đặn và kiên nhẫn trong quá trình điều trị.
Lưu ý: Bạn nên thảo luận với bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp chữa trị nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Thuốc chữa lạc nội mạc tử cung
- Paracetamol:
- Thành phần: Paracetamol.
- Liều lượng: 2-3 lần/ngày, mỗi lần 1-2 viên 500mg.
- Chỉ định: Đau do lạc nội mạc tử cung.
- Aspirin:
- Thành phần: Aspirin.
- Liều lượng: 300-900mg/lần, 4-6 giờ/lần.
- Chỉ định: Bị lạc nội mạc tử cung.
- Diclofenac:
- Thành phần: Diclofenac.
- Liều lượng: 2-3 lần/ngày, mỗi lần 50mg.
- Chỉ định: Đau do lạc nội mạc tử cung.
- Ibuprofen:
- Thành phần: Ibuprofen.
- Liều lượng: 200-400mg/lần, 4-6 giờ/lần (đau nhẹ-vừa).
- Chỉ định: Đau do lạc nội mạc tử cung.
- Hydrocodone:
- Thành phần: Hydrocodone.
- Liều lượng: 10mg/lần, lặp lại sau 12 giờ.
- Chỉ định: Đau từ trung bình đến nặng.
- Danazol:
- Thành phần: Danazol.
- Liều lượng: 100-200mg/lần, 2 lần/ngày.
- Chỉ định: Chị em bị lạc nội mạc tử cung.
Lưu ý:
- Chế độ dinh dưỡng cần cân nhắc để hỗ trợ điều trị.
- Tập thể dục thường xuyên giúp giảm căng thẳng và đau.
- Khi có bất kỳ tác dụng phụ nào, cần thảo luận với bác sĩ.
- Gặp bác sĩ nếu tình trạng không cải thiện hoặc có biến chuyển xấu.
Lạc nội mạc tử cung nên ăn gì
Để giúp giảm thiểu tình trạng lạc nội mạc tử cung, chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng là quan trọng. Dưới đây là những gợi ý:
- Thực phẩm nhiều đạm:
- Bổ sung protein qua thịt, trứng, sữa, lạc, đậu nành, và bông cải xanh. Protein giúp điều hòa hormone và cải thiện tình trạng lạc nội mạc tử cung.
- Thực phẩm giàu Omega-3:
- Cá như cá thu, cá hồi, cá mòi, cá trích, hạt lanh, óc chó, đậu nành, và dầu cá chứa Omega-3 giúp chống viêm và giảm đau.
- Thực phẩm giàu chất xơ:
- Rau xanh đậm màu, chuối, gạo lứt, bí đỏ có chất xơ giúp giảm Estrogen dư thừa và giảm triệu chứng đau.
- Thực phẩm kháng viêm:
- Nghệ, trà xanh, gừng có tính kháng khuẩn, giúp giảm viêm và hỗ trợ điều trị lạc nội mạc tử cung.
- Đậu nành:
- Phytoestrogen trong đậu nành ngăn chặn tác động của Estrogen, giúp ức chế phát triển mô nội mạc.
- Quả và hạt:
- Hạt chứa nhiều chất béo bão hòa, protein, chất xơ, giúp giảm viêm và xây dựng cơ thể.
Ngoài ra, cần kiêng những thực phẩm như thịt đỏ, thực phẩm giàu FODMAP, thực phẩm chế biến sẵn, đồ cay nóng, và chất béo chuyển hóa, vì chúng có thể tăng nguy cơ lạc nội mạc tử cung.
Nhớ kiên trì với chế độ ăn uống lành mạnh, kết hợp với lối sống tích cực và thường xuyên thăm bác sĩ để theo dõi tình trạng sức khỏe.
Đối tượng và phân loại lạc nội mạc tử cung
Bệnh lạc nội mạc tử cung được xác định có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào, tuy nhiên, nhóm bệnh nhân có nguy cơ mắc cao nhất cần đặc biệt chú ý gồm:
- Người dậy thì trước 11 tuổi.
- Nữ giới bị thừa cân, béo phì hoặc mãn kinh muộn hơn so với quy luật tự nhiên.
- Người bị tử cung đôi hoặc mắc hẹp eo tử cung.
- Nữ giới có kinh kéo dài hơn 1 tuần hoặc chu kỳ kinh ít hơn 27 ngày.
- Người có mẹ hoặc chị em ruột mắc lạc nội mạc tử cung.
Phân chia giai đoạn bệnh
Lạc nội mạc tử cung hiện nay được y học phân chia thành 4 giai đoạn phát triển cụ thể như sau:
- Giai đoạn đầu: Được đánh giá là giai đoạn rất nhẹ, khi này, các tế bào chỉ xuất hiện rất ít ở mô bung hoặc vùng chậu và kích thước khá nhỏ.
- Giai đoạn thứ 2: Có mức độ nhẹ, bệnh có thể nằm ở một số vị trí sâu với số lượng mô nhiều hơn một chút.
- Giai đoạn thứ 3: Đây là giai đoạn trung bình của bệnh, lúc này bệnh nhân đã có rất nhiều mô lạc nội mạc ở vòi tử cung, buồng trứng và bám rất chặt lên thành niêm mạc.
- Giai đoạn thứ 4: Là giai đoạn nguy hiểm nhất, cơ thể phụ nữ đã có số lượng lớn mô bám chắc và gốc khá sâu, vòi tử cung và buồng trứng bị bám đầy tế bào niêm mạc.
Ngoài các giai đoạn, bệnh lạc nội mạc tử cung còn được phân chia thành các vị trí khởi phát riêng biệt gồm:
- U nội mạc tử cung: Đây là loại lạc nội mạc tử cung gây tổn thương rất nhiều những tế bào mô đang phát triển khỏe mạnh tại buồng trứng. Chúng thường có hình thái là những khối u nang chứa chất lỏng và màu đậm.
- Lạc nội mạc phúc mạc ngoài: Tức là các tế bào niêm mạc sẽ hình thành ở vị trí màng bụng gây cản trở hoạt động của nhiều bộ phận bao quanh, đây cũng là hình thái ở phần đông bệnh nhân khi thăm khám.
- Tổn thương ăn sâu tử cung: Bệnh nhân ở thể này sẽ bị nội mạc lạc tới vị trí bàng quang và ruột, có tác động nghiêm trọng nhưng tỉ lệ mắc bệnh không cao bằng hai thể ở trên.
Biến chứng của bệnh:
Đã có rất nhiều nghiên cứu được thực hiện để đánh giá về mức độ nguy hiểm của bệnh. Theo đó, các biến chứng nữ giới có thể gặp phải là:
Đau vùng chậu
Trong mỗi kỳ kinh, người bệnh sẽ luôn thấy đau nhức vùng chậu tương đối nặng. Biến chứng này được xếp vào nhóm mãn tính, xảy ra ở mọi tháng do các áp lực chèn ép bởi tế bào nội mực lên các vị trí bao quanh vùng chậu. Nếu bệnh chưa được giải quyết, những cơn đau này sẽ vẫn tiếp tục.
Vô sinh
Các chuyên gia cho biết, sự phát triển của các khối nội mạc sẽ làm vòi dẫn trứng, buồng trứng bị thay đổi cấu trúc rất lớn, phôi thai không thể vào buồng tử cung, chất lượng trứng và việc phóng noãn đều bị trục trặc. Khi này, việc thụ thai bị hạn chế so với bình thường rất nhiều, nếu bệnh càng nghiêm trọng, nữ giới càng mất khả năng có con khi không có các biện pháp thụ tinh nhân tạo.
Dễ mắc bệnh ung thư
Lạc nội mạc tử cung có thể gây ra ung thư buồng trứng hoặc ung thư tử cung. Mặc dù không thường gặp nhưng vẫn là một trong các di chứng nguy hiểm nhất mà nữ giới phải đối mặt khi mắc bệnh lý này.
Bị thiếu máu trầm trọng
Thiếu máu là biến chứng khá dễ xảy ra khiến sức khỏe nữ giới giảm sút rõ rệt, thường xuyên mất sức, mệt mỏi, choáng váng, hoa mắt do lượng máu mất đi trong mỗi kỳ kinh quá nhiều hoặc chảy máu ngoài chu kỳ.
Bị trầm cảm
Trầm cảm hoặc rối loạn lo âu cũng là biến chứng có nguy cơ xảy ra khi nữ giới mắc lạc nội mạc tử cung. Thông thường trường hợp này chủ yếu gặp phải ở chị em bị đau rát trong lúc quan hệ tình dục hoặc đau nhức vùng chậu gây cản trở hoạt động lao động, vận động hàng ngày.
Cách phòng ngừa lạc nội mạc tử cung
Bệnh có thể hạn chế tối đa nguy cơ hình thành khi chúng ta có các biện pháp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe phù hợp. Cụ thể như sau:
- Có cách tránh thai phù hợp theo hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa.
- Luôn đảm bảo sức khỏe ổn định, hệ miễn dịch và sức đề kháng tốt.
- Tập luyện thể dục thể thao kết hợp với các bữa khoa học, lành mạnh.
- Tránh việc nạp thường xuyên các chất kích thích, đồ uống có cồn để không kích thích tăng Estrogen.
- Khi kinh nguyệt có các biểu hiện bất thường cần sớm tới bệnh viện thăm khám kiểm tra.
Lạc nội mạc tử cung là chứng bệnh có mức độ nguy hiểm lớn nhưng chưa nhiều người biết rõ. Việc tìm hiểu chi tiết về bệnh sẽ giúp chị em phụ nữ dễ dàng nhận biết các dấu hiệu, chủ động trong thăm khám và tiến hành trị liệu một cách hiệu quả nhất.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!