Thuốc Trị Mỡ Máu Cao
Các loại thuốc trị mỡ máu cao giúp giảm cholesterol và triglycerides trong máu, ngăn ngừa các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Các nhóm thuốc chính gồm:
Statins: Giảm cholesterol LDL, tăng HDL và giảm triglycerides. Thành phần chính là Atorvastatin, Rosuvastatin, Simvastatin. Tác dụng phụ: đau cơ, tổn thương gan, tăng đường huyết.
Fibrates: Giảm triglycerides, tăng HDL. Thành phần: Gemfibrozil, Fenofibrate. Tác dụng phụ: đau bụng, tiêu chảy, đau cơ.
Niacin (Vitamin B3): Giảm LDL, triglycerides, tăng HDL. Tác dụng phụ: đỏ mặt, ngứa, tổn thương gan.
Lipitor, Oftofacin 20mg, Aztor 20mg: Statins mạnh, giảm LDL, tăng HDL. Tác dụng phụ: đau cơ, rối loạn tiêu hóa.
Thực phẩm chức năng (Organika Cholesterol, Kyoman, Hamov): Giảm cholesterol từ nguồn thiên nhiên, ít tác dụng phụ.
Lưu ý khi dùng thuốc: Tuân thủ liều lượng bác sĩ, theo dõi tác dụng phụ, kiểm tra sức khỏe định kỳ và tương tác thuốc. Kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để đạt hiệu quả tối ưu.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Thuốc trị mỡ máu cao đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, và nhồi máu cơ tim. Khi mức cholesterol và triglycerides trong máu tăng cao, chúng có thể dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch và các biến chứng nguy hiểm khác. Hiện nay, nhiều loại thuốc như statins, fibrates, và niacin được sử dụng để giúp duy trì mức mỡ máu an toàn, cải thiện sức khỏe tổng thể và kéo dài tuổi thọ.
Tổng quan bệnh mỡ máu cao
Mỡ máu cao (Hyperlipidemia) là tình trạng rối loạn chuyển hóa mỡ trong cơ thể khiến nồng độ mỡ trong máu tăng quá cao. Mỡ máu cao do sự tăng của một hoặc cả 2 loại sau:
- Cholesterol: Di chuyển khắp cơ thể, có 2 loại chính là HDL cholesterol (cholesterol tốt) và cholesterol LDL (cholesterol xấu). Khi Cholesterol trong máu cao nghĩa là cholesterol xấu LDL cao.
- Triglyceride: Đây là chất béo trung tính được lưu trữ trong tế bào mỡ để sử dụng, đây cũng là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Ăn nhiều chất béo khiến cơ thể không đốt cháy hết, dẫn đến nồng độ mỡ máu triglyceride cao gây mỡ máu.
Mỡ máu được chia làm 3 cấp độ. Trong đó, mỡ máu ở cấp độ 1 là nhẹ nhất, nếu không được điều trị kịp thời sẽ chuyển biến sang cấp độ 2 và 3.
Mỡ máu cao kéo dài sẽ hình thành mảng bám tích tụ trong mạch máu, được gọi là xơ vữa động mạch, khiến máu khó lưu thông, gây tắc nghẽn làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
Mỡ máu bao nhiêu là cao?
Để giải đáp câu hỏi “mỡ máu cao là bao nhiêu?”, Y học đã nghiên cứu và đưa ra các ngưỡng chỉ số của cơ thể như sau:
- Cholesterol toàn phần: Trạng thái sức khỏe bình thường < 5.2 mmol/lít, nếu trên 5.2 mmol/lít là cao.
- HDL-C (cholesterol tốt): Trạng thái sức khỏe bình thường ≥ 0.9 mmol/lít, chỉ số này càng cao càng tốt.
- LDL-C (cholesterol xấu): Trạng thái sức khỏe bình thường < 3.4 mmol/lít, nếu cao hơn 3.4 mmol/lít là cao.
- Triglycerid: Khi chỉ số mỡ máu triglyceride trên 2.26 mmol/lít được đánh giá là cao.
Y học đã nghiên cứu và phát hiện nguyên nhân khiến mỡ máu tăng cao, phân chia rõ ràng thành nguyên nhân nguyên phát và nguyên nhân thứ phát.
Nguyên nhân nguyên phát: Người thân trong gia đình (bố mẹ, ông bà, người thân ruột thịt) mắc bệnh liên quan đến cholesterol, tiền sử đột quỵ hoặc mắc bệnh lý mạch vành thì nguy cơ mắc bệnh mỡ máu tăng cao hơn bình thường.
Nguyên nhân thứ phát
Những nguyên nhân thứ phát khiến chỉ số mỡ máu cao như sau:
- Tuổi tác tăng cao: Tuổi càng cao, chức năng cơ thể càng suy giảm, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa các chất béo gây mỡ máu.
- Giới tính: Theo nghiên cứu Y học mới nhất, phụ nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh sẽ khiến hormone estrogen thay đổi, khiến quá trình chuyển hóa dưỡng chất và chất béo gặp trục trặc dẫn đến tăng cholesterol.
- Bệnh nền: Những người mắc bệnh nền liên quan đến chức năng gan, thận, tiểu đường, lupus ban đỏ, đa nang buồng trứng,... có nguy cơ bị mỡ máu cao.
- Chế độ sinh hoạt: Những lối sống thiếu khoa học sẽ gây bệnh mỡ máu cao như ít vận động thể chất, sử dụng rượu bia thuốc lá, thường xuyên ăn đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, các thực phẩm đóng hộp,... gây tích mỡ. Ngoài ra, các món ăn giàu đạm như thịt bê, thịt bò, sữa, trứng,... cũng nhiều nhiều chất béo bão hòa.
- Căng thẳng thần kinh: Tình trạng căng thẳng, stress sẽ khiến nội tiết trong cơ thể rối loạn và ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo. Kéo dài trạng thái này sẽ gây dư thừa chất béo gây tăng chỉ số mỡ máu.
Các triệu chứng, dấu hiệu mỡ máu cao thường không dễ nhận biết trong giai đoạn đầu. Thông thường, bệnh chỉ được phát hiện sau khi xét nghiệm máu định kỳ hoặc khi chuyển biến sang cấp độ nghiêm trọng gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Ở một số ít trường hợp, chỉ số mỡ máu tăng cao sẽ gây ra các triệu chứng sau đây:
- Ban vàng (xanthelasmas): Đây là cục cholesterol nhỏ bằng đầu ngón tay, bóng loáng, màu vàng, không gây đau ngứa, thường xuất hiện ở mí mắt, bắp đùi, lưng, ngực,...
- U vàng gân (tendon xanthomata): Đây là triệu chứng thường xuất hiện ở các đốt ngón tay, đùa gối hoặc phía sau mắt cá. Ngoài hình thành u vàng gân, các khu vực này sẽ sưng tấy và hơi đau.
- Vòng cung giác mạc (arc cornea): Đây là vòng màu trắng nhạt xuất hiện quanh mống mắt.
- Một số triệu chứng khác: Khi mỡ máu tăng cao sẽ có thể một số triệu chứng nghiêm trọng như tim đập nhanh, thở gấp, hoa mắt, tức ngực,... Nếu không được cấp cứu sớm sẽ dẫn đến đột quỵ, ảnh hưởng đến tính mạng.
Các loại thuốc trị mỡ máu cao
Thuốc trị mỡ máu cao là các loại thuốc được sử dụng để giúp giảm lượng cholesterol và triglycerides trong máu, nhằm kiểm soát tình trạng rối loạn lipid máu (mỡ máu cao). Khi mức cholesterol, đặc biệt là cholesterol LDL (xấu) và triglycerides, tăng quá cao, có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và các vấn đề tim mạch khác.
Các loại thuốc chính trị mỡ máu cao bao gồm:
Statins
Statins là nhóm thuốc phổ biến nhất được sử dụng để giảm mức cholesterol trong máu, đặc biệt là cholesterol xấu (LDL). Chúng hoạt động bằng cách ức chế enzyme HMG-CoA reductase, một loại enzyme quan trọng trong việc sản xuất cholesterol tại gan.
- Thành phần chính: Atorvastatin, Rosuvastatin, Simvastatin, Pravastatin, Fluvastatin.
- Công dụng: Giảm mức cholesterol LDL, tăng cholesterol HDL (tốt), và giảm triglycerides. Statins giúp ngăn ngừa các biến chứng tim mạch như đau tim và đột quỵ.
- Cách sử dụng: Thường uống một lần mỗi ngày, có thể là vào buổi tối hoặc theo chỉ định của bác sĩ, vì quá trình sản xuất cholesterol diễn ra mạnh nhất vào ban đêm.
- Tác dụng phụ: Đau cơ, tổn thương gan, tăng đường huyết, tiêu cơ vân (rất hiếm), tác dụng phụ nhẹ như buồn nôn, táo bón.
Fibrates
Fibrates là nhóm thuốc được sử dụng để giảm mức triglycerides và, trong một số trường hợp, tăng nhẹ mức cholesterol tốt.
- Thành phần chính: Gemfibrozil, Fenofibrate.
- Công dụng: Chủ yếu được sử dụng để giảm triglycerides, fibrates cũng có tác dụng tăng mức HDL. Fibrates có thể được sử dụng khi bệnh nhân không đáp ứng tốt với statins hoặc có mức triglycerides cao hơn mức cho phép.
- Cách sử dụng: Uống theo chỉ dẫn của bác sĩ, thường là trước hoặc sau bữa ăn. Thường sử dụng thuốc từ 1-2 lần mỗi ngày.
- Tác dụng phụ: Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, đau cơ, tăng nguy cơ viêm tụy, tác động đến chức năng gan.
Niacin (Vitamin B3)
Niacin là một loại vitamin B3 được sử dụng để giảm mức cholesterol và triglycerides trong máu.
- Thành phần chính: Niacin (nicotinic acid).
- Công dụng: Giảm mức cholesterol LDL, triglycerides và tăng mức HDL (cholesterol tốt). Niacin thường được sử dụng kết hợp với các thuốc khác trong điều trị mỡ máu.
- Cách sử dụng: Niacin được uống theo chỉ định của bác sĩ. Dùng với liều thấp và sau đó tăng dần để tránh tác dụng phụ. Thường uống sau bữa ăn.
- Tác dụng phụ: Đỏ mặt, ngứa ngáy, tiêu chảy, đau dạ dày, tổn thương gan (khi dùng liều cao), nguy cơ tăng đường huyết.
Lipitor
Lipitor là một loại statin, thuộc nhóm thuốc giảm cholesterol mạnh, được sử dụng phổ biến để điều trị mỡ máu cao. Thuốc giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Lipitor thường được chỉ định trong điều trị mỡ máu cao và hỗ trợ bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.
- Thành phần chính: Hoạt chất Atorvastatin.
- Công dụng: Giảm mức cholesterol LDL, tăng HDL và giảm triglycerides. Lipitor được sử dụng để ngăn ngừa các biến cố tim mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim ở người có nguy cơ cao.
- Cách sử dụng: Uống một lần mỗi ngày, có thể vào bất kỳ thời gian nào trong ngày, nhưng nên cố định thời điểm dùng hàng ngày.
- Tác dụng phụ: Đau cơ, mệt mỏi, đau khớp, đau bụng, khó tiêu, thay đổi men gan.
Organika Cholesterol
Đây là thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cholesterol, không phải là thuốc kê đơn. Sản phẩm thường chứa các thành phần từ thiên nhiên giúp giảm cholesterol.
- Thành phần chính: Chiết xuất tỏi, inositol, niacin và các thành phần khác.
- Công dụng: Hỗ trợ làm giảm mức cholesterol LDL và triglycerides, giúp bảo vệ tim mạch.
- Cách sử dụng: Thường uống 1-2 viên mỗi ngày theo chỉ định hoặc hướng dẫn trên bao bì.
- Tác dụng phụ: Thường ít tác dụng phụ, có thể gây khó tiêu hoặc dị ứng ở người nhạy cảm với các thành phần.
Kyoman
Kyoman là thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm mỡ máu, được chiết xuất từ các thành phần tự nhiên, giúp hạ thấp cholesterol LDL và triglycerides trong máu. Sản phẩm giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa các biến chứng do mỡ máu cao gây ra. Kyoman là lựa chọn an toàn cho những người mong muốn kiểm soát mỡ máu một cách tự nhiên và hiệu quả.
- Thành phần chính: Chiết xuất nần nghệ chuẩn hóa (Dioscorea colettii) 300mg, Chiết xuất cam Bergamot (Citrus bergamia) 50mg, Hesperidin 10mg, Rutin 10mg, Phụ liệu vđ 1 viên.
- Công dụng: Hỗ trợ làm giảm mỡ máu, mỡ gan, mỡ thừa trong cơ thể. Đồng thời giúp tăng sức bền thành mạch máu, giảm các nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não do xơ vữa động mạch gây ra.
- Cách sử dụng: Uống theo hướng dẫn của nhà sản xuất, thường là 2 viên x 1-2 lần/ ngày.
- Tác dụng phụ: Có thể gặp khó tiêu, dị ứng với thành phần thảo dược.
Oftofacin 20mg
Oftofacin 20mg là thuốc trị mỡ máu cao chứa thành phần chính là Atorvastatin, thuộc nhóm statins, giúp giảm cholesterol LDL và triglycerides, đồng thời tăng cholesterol HDL. Thuốc được sử dụng để kiểm soát mỡ máu cao và ngăn ngừa các biến chứng tim mạch như đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Oftofacin 20mg thích hợp cho điều trị lâu dài, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch hiệu quả.
- Thành phần chính: Hoạt chất Atorvastatin 20mg.
- Công dụng: Giảm mức cholesterol LDL và triglycerides, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa biến chứng do xơ vữa động mạch.
- Cách sử dụng: Uống 1 viên mỗi ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ, có thể vào bất kỳ thời gian nào trong ngày.
- Tác dụng phụ: Đau cơ, rối loạn tiêu hóa, tăng men gan, thay đổi cảm giác vị giác.
Aztor 20mg
Aztor 20mg là một loại thuốc thuộc nhóm statins, được sử dụng phổ biến để điều trị mỡ máu cao và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến tim mạch. Thành phần chính của Aztor 20mg là Atorvastatin, hoạt động bằng cách ức chế enzyme HMG-CoA reductase. Từ đó hỗ trợ làm giảm sản xuất cholesterol trong gan. Thuốc giúp hạ thấp mức cholesterol LDL và triglycerides, đồng thời tăng mức HDL hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng như đau tim, đột quỵ.
- Thành phần chính: Hoạt chất Atorvastatin 20mg.
- Công dụng: Giảm cholesterol LDL, triglycerides và tăng HDL. Aztor 20mg giúp ngăn ngừa các biến chứng tim mạch ở người có nguy cơ cao.
- Cách sử dụng: Uống 1 viên mỗi ngày, thường vào buổi tối hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
- Tác dụng phụ: Đau cơ, thay đổi chức năng gan, khó tiêu, đau bụng, buồn nôn.
Hamov
Hamov là thuốc hạ mỡ máu, được sử dụng để giảm mức cholesterol LDL và triglycerides, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng tim mạch như đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Với thành phần chính là các hoạt chất giúp kiểm soát mỡ máu, Hamov giúp duy trì mức cholesterol ổn định và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Thuốc thích hợp cho những người mắc bệnh mỡ máu cao và cần điều trị dài hạn.
- Thành phần chính: Thành phần có thể bao gồm các thảo dược giúp hạ cholesterol và cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Công dụng: Giảm mức cholesterol LDL và triglycerides, hỗ trợ phòng ngừa các bệnh lý tim mạch.
- Cách sử dụng: Uống theo hướng dẫn trên bao bì, thường là 1-2 viên mỗi ngày.
- Tác dụng phụ: Thường ít tác dụng phụ, nhưng có thể gây khó tiêu hoặc dị ứng ở một số người.
Lưu ý khi dùng các thuốc trị mỡ máu cao
Khi sử dụng các loại thuốc trị mỡ máu cao, cần lưu ý một số điều quan trọng để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối ưu trong quá trình điều trị. Dưới đây là những lưu ý chung khi sử dụng các loại thuốc này:
Tuân thủ liều lượng của bác sĩ
Không tự ý tăng, giảm liều lượng hoặc ngừng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ. Việc thay đổi đột ngột có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm hoặc làm giảm hiệu quả của thuốc. Một số thuốc như statins nên uống vào buổi tối vì cơ thể sản xuất nhiều cholesterol hơn vào thời điểm này.
Theo dõi tác dụng phụ
Thuốc statins có thể gây đau cơ, đau khớp. Nếu cảm thấy đau nhức nghiêm trọng, cần báo ngay cho bác sĩ để điều chỉnh thuốc. Các thuốc trị mỡ máu có thể làm tăng men gan, vì vậy bệnh nhân nên kiểm tra chức năng gan định kỳ.
Chú ý một số đối tượng
Một số loại thuốc, đặc biệt là statins, không nên được sử dụng trong thai kỳ vì có thể gây hại cho thai nhi. Một số loại thuốc khác có thể gây tổn thương gan và các vấn đề về chức năng thận.
Tương tác thuốc
Statins có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác như thuốc kháng sinh, thuốc chống đông máu. Cần thông báo đầy đủ cho bác sĩ về các loại thuốc, thực phẩm chức năng đang sử dụng.
Theo dõi sức khỏe định kỳ
Bệnh nhân cần làm xét nghiệm định kỳ để kiểm tra mức cholesterol và chức năng gan, nhằm đảm bảo thuốc vẫn hiệu quả và không gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
Tham khảo bác sĩ nếu dùng thực phẩm chức năng
Một số thực phẩm chức năng có thể hỗ trợ điều trị mỡ máu. Nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tương tác với thuốc.
Chú ý triệu chứng bất thường
Nếu gặp phải các dấu hiệu như đau cơ nghiêm trọng, tiêu cơ vân, vàng da, vàng mắt, cần dừng thuốc và báo ngay cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.
Dưới đây là các phương pháp điều trị mỡ máu cao tại nhà:
Thực phẩm cần kiêng:
Thực phẩm giàu cholesterol:
- Nội tạng động vật (gan, lòng, tim, thận)
- Mỡ động vật
- Đồ chiên xào
- Hải sản giàu đạm (cua, tôm, mực, bạch tuộc)
Thực phẩm chứa chất béo no:
- Mỡ động vật
- Đồ ăn chiên xào
Đồ ăn quá mặn:
- Thịt hun khói
- Thực phẩm đóng hộp
- Thực phẩm ngâm muối
Thực phẩm chứa nhiều đường:
- Bánh ngọt
- Kẹo
- Nước ngọt
Kem tươi, kem phô mai
Đồ ăn chế biến sẵn:
- Xúc xích
- Hamburger
- Thịt xông khói
Rượu bia và chất kích thích
Thực phẩm nên ăn:
Rau củ, trái cây:
- Giàu chất xơ, giảm hấp thu chất béo
Ngũ cốc, các loại hạt:
- Hạnh nhân, mắc ca, óc chó, đậu nành
Sterol và Stanol thực vật:
- Có trong rau củ, ngũ cốc, dầu thực vật
Thực phẩm chứa Omega 3:
- Cá hồi, cá trích, cá mòi
Thực phẩm chứa Omega 6
Thịt trắng:
- Thịt gà, cá, vịt
Cụ thể:
- Hành tây, giá đỗ, gừng, nấm hương, táo
Lưu ý:
- Bổ sung đa dạng các nhóm chất cần thiết.
- Ưu tiên các món luộc, hấp.
- Tránh ăn quá no vào bữa tối.
- Thay thế dầu động vật bằng dầu thực vật.
Việc sử dụng thuốc trị mỡ máu cao là một giải pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa các biến chứng tim mạch nghiêm trọng. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất và tránh một số tác dụng phụ không mong muốn, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Điều trị đúng cách và theo dõi sức khỏe định kỳ sẽ giúp duy trì mức mỡ máu ổn định và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Các Loại Rau Củ Giảm Mỡ Máu Hiệu Quả Người Bệnh Nên Dùng
Mỡ máu cao là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, gây nguy hiểm cho tim mạch và...
Mỡ Máu Cao Có Ăn Yến Được Không? Hướng Dẫn Sử Dụng
Người bị mỡ máu cao thường phải cẩn trọng trong việc lựa chọn thực phẩm để tránh tăng mức cholesterol...
Mỡ Máu Có Ăn Được Trứng Gà Không? Nên Dùng Thế Nào?
Mỡ máu cao là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến hiện nay, có liên quan chặt chẽ...
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!