Rối Loạn Lipid Máu Nên Ăn Gì
Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người rối loạn lipid máu:
- Tăng cường axit béo có lợi: Sử dụng cá hồi, quả óc chó, hạt lanh, bơ,...
- Chất xơ hàng ngày: Nạp 20-30g chất xơ từ trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt.
- Hạn chế chất béo bão hòa: Không ăn quá 14g/ngày từ món chiên rán, bơ, phomai, thịt xông khói,...
- Hạn chế cholesterol: Tránh thực phẩm giàu cholesterol như lòng đỏ trứng, thịt mỡ, sữa nguyên chất,...
- Giảm lượng chất béo trong calo tổng: Chia thành 5 bữa/ngày, 3 bữa chính và 2 bữa phụ.
- Chế độ ăn uống đa dạng: Không kiêng khem quá mức, tránh ăn quá nhiều một loại thực phẩm.
- Ăn chậm và nhai kỹ: Hỗ trợ tiêu hóa thức ăn.
- Uống đủ nước: Thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
- Không ăn quá no: Mỗi bữa ăn không nên quá no.
- Không ăn khuya hoặc tối muộn: Hạn chế ăn sau giờ tối.
Thực phẩm ưu tiên cho người rối loạn lipid máu:
- Cà rốt: Giảm cholesterol, kiểm soát huyết áp và đường trong máu.
- Nấm: Thay thế thịt đỏ, giảm calo, chất béo và cholesterol.
- Hành tây: Giảm cholesterol LDL, chống viêm.
- Mướp đắng: Giảm cholesterol xấu và duy trì mức cholesterol tốt.
- Sữa tách béo: Cung cấp dinh dưỡng, ít chất béo và đường.
- Tỏi: Tăng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu.
- Cá biển: Chứa axit béo omega-3, tăng cholesterol HDL, giảm viêm.
- Dầu thực vật: Chống viêm, bảo vệ tim mạch, giảm cholesterol xấu.
- Hoa quả tươi: Nước, chất xơ, vitamin, chống oxy hóa, giảm rối loạn lipid máu.
- Rong biển: Ngăn chặn mảng bám cholesterol trong mạch máu, giảm triglyceride.
- Rau xanh: Chất xơ, pectin, chống oxy hóa, duy trì cân nặng và giảm cholesterol.
- Đậu: Đạm thực vật, chất xơ, giảm LDL-cholesterol.
- Hạt như hạnh nhân, óc chó: Omega-3, chất xơ, giảm cholesterol toàn phần.
Kiêng ăn:
- Thực phẩm có cholesterol cao: Sữa nguyên chất, sữa nguyên kem, bơ, phomai, thịt bò nướng, sườn lợn,...
- Thực phẩm nhiều đường: Bánh kẹo, mứt, nước ngọt có gas, tăng mức cholesterol LDL và đường máu.
- Chất kích thích: Bia, rượu, thuốc lá, ma túy, gây nghiêm trọng rối loạn lipid máu.
- Chất béo bão hòa: Hạn chế để tránh tăng huyết áp và cholesterol.
- Tinh bột: Giảm lượng tinh bột để hạn chế chuyển hóa thành triglyceride.
- Đồ ăn nhiều muối: Hạn chế để tránh tình trạng cao huyết áp và tồi tệ hóa lipid máu.
- Sữa và chế phẩm từ sữa: Chứa nhiều cholesterol, đường và chất béo, làm tăng cholesterol xấu.
Người bị rối loạn lipid máu cần duy trì chế độ ăn uống cân đối, giảm thực phẩm không tốt, và kết hợp với tập luyện để cải thiện sức khỏe lipid máu.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Rối loạn lipid máu là hiện tượng cholesterol xấu trong máu tăng cao và cholesterol tốt bị giảm xuống. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài sẽ dễ gây ra các vấn đề về tim mạch, huyết áp, đột quỵ,… Trong đó, chế độ ăn uống không hợp lý cũng là nguyên nhân gây ra căn bệnh này. Vậy bệnh nhân bị rối loạn lipid máu nên ăn gì? Tham khảo nội dung dưới đây để biết thêm được nhiều kiến thức hữu ích.
Tổng quan bệnh lý rối loạn lipid máu
Lipid máu (mỡ máu) là một thành phần quan trọng cần có trong máu. Nó sẽ lưu thông đi khắp cơ thể và tham gia vào quá trình tổng hợp hormone cũng như các hoạt động của những cơ quan khác. Về bản chất, lipid máu không gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Nhưng nếu chỉ số này bị thay đổi sẽ gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng tới hệ tuần hoàn của con người.
Rối loạn lipid máu là hiện tượng mất cân bằng giữa cholesterol HDL (cholesterol tốt) và cholesterol LDL (cholesterol xấu), khiến lượng LDL tăng cao và HDL giảm xuống. Trong đó, cholesterol HDL có nhiệm vụ loại bỏ cholesterol LDL ra khỏi máu. Còn cholesterol LDL lại góp phần làm tăng nguy cơ hình thành mảng bám ở mạch máu, gây ra tình trạng xơ vữa động mạch.
Khi các mảng xơ vữa ngày càng lớn, chúng có thể vỡ ra và di chuyển theo dòng máu, sau đó kết dính với các tế bào máu và hình thành các cục máu đông. Những cục máu đông này sẽ làm tắc nghẽn mạch máu, khiến khí huyết khó lưu thông và dẫn đến các bệnh như tim mạch, đột quỵ.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng rối loạn chuyển hoá lipid máu, bao gồm:
- Đột biến gen làm tăng tổng hợp quá mức cholesterol, triglyceride, LDL-C, giảm tổng hợp HDL-C hoặc tăng thanh thải HDL-C.
- Quá trình chuyển hóa trong cơ thể bị rối loạn, giảm các chất tiêu mỡ và gây lắng đọng mỡ trong cơ thể.
- Thường xuyên bị căng thẳng, stress, trầm cảm, dẫn đến mất ngủ.
- Người có tiền sử bị đái tháo đường, mắc hội chứng Cushing, suy giáp, bệnh thận mạn tính, viêm ruột, xơ gan.
- Những người ăn quá nhiều thực phẩm dầu mỡ, chất béo, sử dụng rượu bia thuốc lá trong thời gian dài.
- Người bệnh ít vận động, thường xuyên phải ngồi một chỗ, không tập luyện thể dục.
- Bệnh nhân đã và đang sử dụng các loại thuốc như thiazid, corticoides, estrogen, thuốc chẹn beta giao cảm.
Các yếu tố nguy cơ khác:
- Người cao tuổi.
- Phụ nữ sau mãn kinh.
- Có bố mẹ bị rối loạn mỡ máu.
- Người bị thừa cân béo phì.
Rối loạn chuyển hóa lipid máu thường diễn ra trong thời gian dài nên rất khó để nhận biết các dấu hiệu từ sớm. Bệnh nhân chỉ có thể phát hiện ra khi thực hiện các xét nghiệm máu ngẫu nhiên. Mặc dù vậy vẫn có những triệu chứng rối loạn mỡ máu đặc trưng, người bệnh cần hết sức chú ý:
Dấu hiệu ngoại biên:
- Xuất hiện cung giác mạc (arc cornea): Người bị rối loạn lipid sẽ xuất hiện vòng tròn có màu trắng nhạt ở quanh mống mắt. Triệu chứng này thường xuất hiện nhiều ở người dưới 50 tuổi.
- U vàng dưới màng xương (periostea xanthomas): Triệu chứng u vàng dưới màng xương ít khi xảy ra, chủ yếu xuất hiện ở vùng củ chày xương, đầu xương của mỏm khủy.
- U vàng da hoặc củ (cutaneous or tuberous xanthomas): Vị trí xuất hiện triệu chứng ở khuỷu tay, khuỷu chân và đầu gối.
- U vàng gân (tendon xanthomas): Triệu chứng này xuất hiện ở gân gót chân hoặc gân duỗi các ngón tay hoặc khớp đốt tay.
- Ban vàng mí mắt (xanthelasma): Người bệnh xuất hiện các nốt ban vàng ở vùng mí mắt trên hoặc mí mắt dưới ở cả 2 bên mắt.
- Ban vàng lòng bàn tay (palmar xanthomas): Triệu chứng xuất hiện ở các nếp gấp ngón tay và lòng bàn tay.
Dấu hiệu lâm sàng:
- Rối loạn huyết áp: Bệnh nhân bị rối loạn chuyển hóa lipoprotein thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, hoa mắt, ăn không tiêu, rối loạn tiêu hóa, huyết áp không ổn định.
- Đau ngực: Bệnh rối loạn lipid máu là một trong những nguyên nhân gây ra các vụ tử vong đột ngột do đau ngực. Cơn đau này ít khi xuất hiện và chỉ diễn ra trong thời gian ngắn nên nhiều người chủ quan. Tuy nhiên nếu thấy có dấu hiệu bị đau nhói ngực liên tục thì người bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay.
- Tê bì chân tay: Tình trạng rối loạn chuyển hóa mỡ máu trong cơ thể diễn ra trong thời gian dài sẽ dẫn đến tắc nghẽn mạch máu, khiến máu khó lưu thông đến các chi. Từ đó dẫn đến tê bì chân tay, đau mỏi, sưng tây, khiến tay chân dễ bị lạnh hơn người bình thường.
Dấu hiệu nội tạng:
- Xơ vữa động mạch: Đây là triệu chứng tăng lipid máu phổ biến và xuất hiện sớm nhất. Người bệnh bị rối loạn mỡ máu trong thời gian dài sẽ khiến thành mạch bị yếu dần, dẫn đến xơ vữa và ngăn cản quá trình lưu thông máu. Nếu động mạch ở tim bị tổn thương nghiêm trọng sẽ dẫn đến tình trạng nhồi máu cơ tim, suy tim, nhồi máu não...
- Gan nhiễm mỡ: Tăng lipid máu sẽ khiến lượng mỡ chiếm phần lớn trong gan và gây chen lấn các tế bào gan. Từ đó làm tăng nguy cơ bị viêm gan, suy giảm chức năng gan. Triệu chứng này thường được phát hiện thông qua siêu âm hoặc chụp cắt lớp.
- Viêm tụy cấp: Quá trình chuyển hóa lipid sẽ khiến triglycerid trong máu tăng cao, điều này làm tăng nguy cơ bị viêm tụy cấp ở người bệnh. Khi đó người bệnh sẽ có các triệu chứng như nôn ói, sốt, đau bụng dữ dội.
Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người rối loạn lipid máu
Chế độ ăn cho người rối loạn lipid máu rất quan trọng. Nếu không kiêng khem cẩn thận sẽ khiến bệnh ngày càng trở nên nghiêm trọng và khó kiểm soát. Dưới đây là một vài nguyên tắc khi ăn uống người bệnh cần tuân thủ:
- Tăng lượng axit béo có lợi cho tim mạch bằng cách sử dụng cá hồi, quả óc chó, hạt lanh, bơ,...
- Nên nạp vào cơ thể từ 20-30g chất xơ mỗi ngày từ các loại trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt,...
- Hạn chế sử dụng chất béo bão hòa có trong các món chiên rán, bơ, phomai, thịt xông khói, xúc xích, thịt đỏ,... không ăn quá 14g/ngày.
- Hạn chế lượng chất béo chuyển hóa trong bơ thực vật, thực phẩm chiên rán, thực phẩm có chứa dầu hydro hóa.
- Hạn chế lượng cholesterol trong chế độ ăn uống, thực phẩm giàu cholesterol bao gồm lòng đỏ trứng, thịt mỡ, sữa nguyên chất, phomai, cua, tôm,...
- Giảm lượng chất béo trong tổng số lượng calo nạp vào cơ thể.
- Nên chia thành 5 bữa/ngày, trong đó có 3 bữa chính và 2 bữa phụ.
- Ăn uống đa dạng thực phẩm, không cần kiêng khem quá mức hoặc ăn quá nhiều một loại thực phẩm cùng lúc.
- Nên ăn chậm, nhai kỹ để gips giúp quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra tốt hơn.
- Uống nhiều nước trong ngày để thúc đẩy quá trình trao đổi chất trong cơ thể.
- Mỗi bữa ăn đều không nên ăn quá no.
- Không nên ăn khuya hoặc ăn bữa tối quá muộn.
Người bị bệnh rối loạn lipid máu nên ăn gì?
Bị rối loạn mỡ máu nên ăn gì là thắc mắc chung của rất nhiều người bệnh. Dưới đây là những thực phẩm người bệnh nên ưu tiên sử dụng trong chế độ ăn uống của mình.
Cà rốt
Trong chế độ ăn rối loạn lipid máu nên bổ sung thêm cà rốt. Loại củ này có chứa rất nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa quercetin. Những chất này có tác dụng làm giảm mức cholesterol, kiểm soát huyết áp và lượng đường trong máu, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các vấn đề về tim mạch. Người bệnh nên bổ sung cà rốt vào chế độ ăn uống hàng ngày bằng cách sử dụng món ăn từ cà rốt hoặc uống nước ép cà rốt.
Các loại nấm
Các loại nấm không chỉ có hương vị thơm ngon mà còn giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh tật. Nhờ có chứa nhiều dưỡng chất nên nấm có thể thay thế các loại thịt đỏ trong việc làm giảm lượng calo, chất béo và cholesterol xấu.
Một số loại nấm như nấm đông cô, nấm hương, nấm rơm, nấm linh chi,... đều có chứa các hợp chất giúp ức chế quá trình sản xuất cholesterol và giảm tổng hợp cholesterol trong máu.
Hành tây
Với băn khoăn bị rối loạn mỡ máu nên ăn gì, người bệnh có thể tham khảo các món ăn từ hành tây. Các nghiên cứu cho thấy, trong thành phần của hành tây có chứa các chất chống oxy hóa và các hợp chất kháng viêm, giúp giảm chất béo béo trung tính và giảm lượng cholesterol LDL.
Vì vậy thường xuyên sử dụng hành tây sẽ giúp bệnh nhân giảm nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch.
Mướp đắng
Chế độ ăn cho người rối loạn lipid máu nên bổ sung thêm mướp đắng. Bởi trong thành phần của mướp đắng có chứa nhiều canxi, magie, kali, giúp giảm nồng độ cholesterol xấu trong máu và duy trì mức cholesterol tốt.
Một số nghiên cứu thử nghiệm trên động vật cũng cho thấy, việc sử dụng mướp đắng thường xuyên sẽ giúp cải thiện tình trạng rối loạn lipid máu, giúp giảm chất béo trung tính, axit béo và cholesterol một cách hiệu quả.
Sữa tách béo
Người rối loạn mỡ máu nên ưu tiên bổ sung các loại sữa tách béo để giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe. Hàm lượng dưỡng chất trong sữa tách béo chủ yếu là vitamin A, B, C, K, E, canxi, magie, kali, kẽm, protein,....
Trong khi đó hàm lượng đường và chất béo vô cùng thấp. Vì vậy người bệnh có thể sử dụng sữa tách béo mà không lo sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tỏi
Tỏi cũng là một nguyên liệu không thể thiếu trong thực đơn cho người bị rối loạn lipid máu. Tỏi có rất nhiều dưỡng chất có tác dụng tốt đối với sức khỏe. Cụ thể, loại gia vị này sẽ giúp làm tăng lượng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu, cholesterol toàn phần và chỉ số triglyceride.
Sử dụng mỗi ngày từ 3-6g tỏi sẽ giúp chống xơ vữa động mạch, chống viêm và ngăn ngừa hình thành cách cục máu đông.
Cá biển
Người rối loạn mỡ máu nên ăn gì? Chuyên gia khuyên bạn nên tích cực sử dụng các món ăn được chế biến từ cá biển. Trong thành phần của nhóm thực phẩm này có chứa nhiều axit béo omega-3, có tác dụng tăng mức cholesterol HDL, giảm viêm, cải thiện tim mạch và hạn chế nguy cơ bị đột quỵ.
Một số loại cá biển người bệnh nên sử dụng thường xuyên đó là cá hồi, cá thu, cá tuyết, cá ngừ, cá trích,....
Dầu thực vật
Trong chế độ ăn cho người bị rối loạn lipid máu không thể bỏ qua các loại dầu thực vật như dầu hạt cải, dầu hạt nho, dầu bơ, dầu oliu,... Những loại dầu này có chứa rất nhiều axit béo và chất chống oxy hóa, có tác dụng chống viêm, bảo vệ tim mạch và làm giảm đáng kể lượng cholesterol xấu trong máu.
Tuy nhiên bạn không nên đun nấu dầu thực vật ở nhiệt độ cao, thay vào đó bạn nên thêm vào các món salad để giúp món ăn thơm ngon và giàu dinh dưỡng hơn.
Hoa quả tươi
Rối loạn lipid máu nên ăn gì chắc chắn không thể bỏ qua các loại hoa quả tươi. Điểm đặc trưng của trái cây là có chứa nhiều nước, chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
Những chất này không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp cải thiện tình trạng rối loạn lipid máu, ngăn ngừa nhiều bệnh tật nguy hiểm như béo phì, tim mạch, huyết áp, đột quỵ, tiểu đường.
Một số loại quả người bệnh nên bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày bao gồm:
- Táo: Táo có chứa nhiều chất xơ hòa tan pectin, được chứng minh là có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol trong máu, tăng độ nhớt trong đường ruột. Từ đó làm giảm hấp thụ cholesterol từ thực phẩm.
- Kiwi: Kiwi có chứa hàm lượng arginine, vitamin C, E, K, chất xơ, có tác dụng tăng cường lưu thông máu, ngăn ngừa hình thành cục máu đông, giảm mắc các bệnh tim mạch như: Xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành, cao huyết áp, nhồi máu cơ tim...
- Chuối: Quả chuối có chứa nhiều vitamin, khoáng chất và hàm lượng chất xơ cực cao. Chất xơ trong chuối có tác dụng ngăn chặn cholesterol hấp thụ từ ruột vào máu. Ngoài ra, chuối còn giúp no lâu, ngăn ngừa cảm giác thèm ăn.
- Sơn tra: Quả sơn tra có chứa nhiều hợp chất như crataegic acid, citric acid, lipolytic acid, flavonoids, carbohydrates, proteins, vitamin C. Có tác dụng giảm huyết áp, cải thiện tuần hoàn, tăng quá trình đào thải cholesterol và giảm mỡ máu.
Rong biển
Rong biển rất giàu iot và magie, có tác dụng ngăn chặn sự hình thành các mảng bám cholesterol trong mạch máu. Đồng thời loại thực phẩm này còn chứa hàm lượng polysaccharide laminaria, giúp giảm triglyceride, cholesterol LDL và cholesterol toàn phần trong máu.
Vì vậy những người bị rối loạn lipid máu nên tích cực sử dụng các loại rong biển để giúp cải thiện sức khỏe.
Rau xanh
Với thắc mắc bị rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì người bệnh không nên bỏ qua các loại rau xanh. Những loại rau như súp lơ, mướp đắng, rau bina, bắp cải,... đều có chứa nhiều chất xơ, pectin và chất chống oxy hóa.
Chúng sẽ có nhiệm vụ duy trì cân nặng, ngưng tập tiểu cầu và tiêu trừ cholesterol lắng đọng trên thành mạch. Vì vậy việc tiêu thụ nhiều rau xanh mỗi ngày sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các vấn đề về mỡ máu khác.
Các loại đậu
Nghiên cứu chỉ ra trong thành phần của các loại đậu như đậu nành, đậu tương, đậu đen, đậu Hà Lan, đậu đỏ, đậu xanh... có chứa nhiều đạm thực vật, chất xơ, các axit béo không no, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.
Những hợp chất này có tác dụng làm cholesterol máu, đặc biệt là giảm nồng độ LDL-cholesterol. Vì vậy bệnh nhân bị rối loạn lipid máu nên tích cực sử dụng những loại thực phẩm này để cải thiện sức khỏe của mình.
Các loại hạt
Một số loại hạt như hạnh nhân, đậu phộng, óc chó, hồ đào,... có chứa nhiều axit béo omega-3, chất xơ, vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe tim mạch.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân bị rối loạn lipid máu chỉ cần dùng khoảng 28g hạt mỗi ngày sẽ giúp hàm lượng làm giảm hàm lượng cholesterol toàn phần và cholesterol LDL xuống khoảng 5%.
Bị bệnh rối loạn lipid máu kiêng ăn gì?
Ngoài thắc mắc bị rối loạn lipid máu nên ăn gì thì vấn đề rối loạn lipid máu nên kiêng ăn gì cũng được rất nhiều bệnh nhân quan tâm. Một số nhóm thực phẩm sau đây được đánh giá là không tốt cho sức khỏe, người bệnh nên hạn chế hoặc tránh sử dụng:
Thực phẩm có cholesterol cao
Thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao mà người bị rối loạn lipid máu nên tránh sử dụng đó là: Sữa nguyên chất, sữa nguyên kem, bơ, phomai, thịt bò nướng, sườn lợn, thịt bò xay, thịt xông khói, xúc xích, giăm bông, khoai tây chiên, gà rán,...
Nhóm thực phẩm này đều có chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol cao và hàm lượng natri cao. Vì vậy nó có thể làm tăng huyết áp, gây ra các bệnh tim mạch.
Thực phẩm nhiều đường
Đường dextrose, fructose, xi-rô ngô, sucrose, maltose và glucose đều là kẻ thù số một của sức khỏe. Thường xuyên sử dụng thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, mứt, hoa quả sấy, trà sữa, nước ngọt có gas,... sẽ làm tăng mức cholesterol LDL, tăng lượng đường trong máu.
Từ đó khiến người bệnh gặp phải rất nhiều vấn đề về sức khỏe như: Tiểu đường, rối loạn hormone, bệnh tim mạch, béo phì, ung thư,... Vì vậy không chỉ những người đang bị rối loạn mỡ máu mà ngay cả những người khỏe mạnh cũng nên hạn chế dung nạp đường vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Chất kích thích
Các loại ma túy, bia, rượu, thuốc lá, thuốc lá điện tử,... có thể khiến cho tình trạng rối loạn lipid máu ngày càng trở nên nghiêm trọng. Các chất kích thích này sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tăng huyết áp và nguy cơ đột quỵ. Ngoài ra, việc hút thuốc cũng làm tăng mức cholesterol LDL và chất béo trung tính, gây ra các mảng xơ vữa tích tụ trong động mạch. Vì vậy khi bị rối loạn lipid máu, người bệnh nên hạn chế sử dụng các chất kích thích để tránh làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Chất béo bão hòa
Với thắc mắc bị rối loạn lipid máu nên kiêng ăn gì người bệnh nên kiêng sử dụng các loại thực phẩm có chứa chất béo bão hòa. Bởi cholesterol được phân hủy trong gan. Nếu ăn quá nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa sẽ khiến gan không thể xử lý hết cholesterol. Từ đó khiến cholesterol bị tích tụ nhiều trong máu và gây rối loạn lipid máu.
Tinh bột
Người bị rối loạn lipid máu nên cắt giảm tinh bột. Bởi nếu ăn quá nhiều tinh bột sẽ khiến cơ thể bị dư thừa, dẫn đến chuyển hóa tinh bột thành Triglyceride, làm tăng mỡ máu. Vì vậy người bệnh nên cắt giảm lượng tinh bột nạp vào cơ thể, hạn chế ăn cơm trắng, bánh mì, thay vào đó bạn có thể ăn gạo lứt, ngũ cốc nguyên cám.
Đồ ăn nhiều muối
Thực phẩm nhiều muối không chỉ làm tăng nguy cơ bị cao huyết áp, mắc bệnh tim mạch, bệnh tim mạch mà còn khiến tình trạng rối loạn lipid máu trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy bạn hãy giảm lượng muối xuống bằng cách sử dụng các loại muối bột, gia vị thảo mộc, dùng thực phẩm tươi và hạn chế những thực phẩm đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn.
Sữa và chế phẩm từ sữa
Sữa nguyên kem, sữa nguyên chất, phô mai, bơ,... là những thực phẩm không nên dùng cho bệnh nhân bị rối loạn mỡ máu. Bởi trong thành phần của chúng có chứa nhiều cholesterol, đường và chất béo, sẽ làm tăng cholesterol xấu trong máu và khiến tình trạng bệnh ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Mục tiêu điều trị rối loạn lipid máu là ổn định các chỉ số Cholesterol toàn phần, Triglyceride, LDL và HDL. Cách điều trị bằng nguyên liệu tự nhiên được đánh giá là an toàn, lành tính, chi phí thấp, và dễ tìm. Tuy nhiên, hiệu quả không cao, thời gian điều trị lâu, và chỉ hỗ trợ cải thiện.
Nguyên liệu tự nhiên hỗ trợ điều trị:
Gừng:
- Thành phần gingerol và shogaol giúp giảm cholesterol LDL.
- Cách thực hiện: Hấp 1 nhánh gừng với gạo vỏ, lọc và uống nước sau khi hấp. Uống 200ml trà gừng mỗi ngày.
Quế:
- Chứa cinnamaldehyde giúp giảm cholesterol và cải thiện huyết áp.
- Cách thực hiện: Trộn 3 thìa bột quế, 2 thìa mật ong với 500ml nước sôi, uống mỗi ngày.
Đậu nành:
- Thường xuyên sử dụng giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt.
- Cách thực hiện: Uống 1-2 cốc sữa đậu nành mỗi ngày.
Bí đao:
- Giúp cải thiện tình trạng máu nhiễm mỡ và rối loạn lipid máu.
- Cách thực hiện: Ép nước từ 500g bí đao, thêm một chút muối, chia thành nhiều phần và uống trong ngày.
Bí đỏ:
- Dầu hạt bí ngô kiểm soát cholesterol.
- Cách thực hiện: Hấp bí đỏ, xay nhuyễn với nước, uống mỗi ngày trước khi ăn sáng.
Lưu ý khi áp dụng:
- Kiên trì áp dụng để cảm nhận hiệu quả.
- Chọn nguyên liệu cẩn thận và sạch sẽ.
- Cân bằng liều lượng và thời gian sử dụng.
Cách điều trị Tây y bao gồm sử dụng các nhóm thuốc như statin, acid nicotinic, fibrate, resin, omega-3, ezetimibe, với lưu ý bảo vệ gan và theo hướng dẫn của bác sĩ.
Cách điều trị Đông y tập trung vào cân nhắc can, tỳ, thận, với bài thuốc thể đàm trệ, thể thấp nhiệt, và thể khí trệ huyết ứ. Áp dụng cẩn thận và theo hướng dẫn của người chuyên môn.
Danh sách các loại thuốc điều trị rối loạn lipid máu được bác sĩ khuyên dùng:
- Ezetrol:
- Thành phần: Ezetimibe 10mg, croscarmellose natri, lactose monohydrate, magnesi stearat, microcrystalline cellulose, povidone và natri laurylsulfate.
- Liều lượng: Uống 10mg/ngày, có thể kết hợp với thuốc statin hoặc fenofibrate theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Đối tượng không nên dùng: Người mẫn cảm với thành phần, trẻ em dưới 6 tuổi, phụ nữ mang thai.
- Rosuvastatin Stella:
- Thành phần: Rosuvastatin 10mg, lactose monohydrate, microcrystallin cellulose, magnesi stearat, crospovidon, dibasic calci phosphat khan, hypromellose, polyethylen glycol 6000, talc, titan dioxyd, oxyd sắt đỏ.
- Liều lượng: Uống 10mg/ngày, tăng lên 20mg nếu cần thiết.
- Đối tượng không nên dùng: Người dị ứng thuốc, bệnh gan, phụ nữ mang thai, đang cho con bú.
- Crestin:
- Thành phần: Rosuvastatin 10mg.
- Liều lượng: Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và tình trạng sức khỏe.
- Đối tượng không nên dùng: Bệnh nhân dị ứng, suy gan, suy thận nặng, phụ nữ mang thai, đang cho con bú.
- Agirovastin:
- Thành phần: Rosuvastatin 10mg, Cỏ nhọ nồi, Nhân trần, Diệp hạ châu.
- Liều lượng: Bắt đầu từ 5-10mg/ngày, tăng sau mỗi 4 tuần, liều tối đa 20mg/ngày.
- Đối tượng không nên dùng: Người dị ứng, bệnh nhân suy gan, suy thận, phụ nữ mang thai, đang cho con bú.
- Lipitor:
- Thành phần: Atorvastatin 20mg, Calci carbonat, cellulose vi tinh thể, lactose monohydrat, hydroxypropyl cellulose, croscarmellose natri, polysorbat 80, magnesi stearat.
- Liều lượng: Uống 10mg mỗi ngày, có thể uống vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
- Đối tượng không nên dùng: Người dị ứng, phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú, bệnh nhân suy gan nặng.
- Zetia:
- Thành phần: Ezetimibe 10mg.
- Liều lượng: Uống 10mg/ngày.
- Đối tượng không nên dùng: Người dị ứng, phụ nữ mang thai, người đang cho con bú.
- Lopid:
- Thành phần: Gemfibrozil 300mg.
- Liều lượng: Tùy thuộc vào mục đích điều trị, thường là 900-1200mg/ngày.
- Đối tượng không nên dùng: Người dị ứng, bệnh nhân suy gan, suy thận, người đang dùng thuốc gemfibrozil, repaglinid, dasabuvir, simvasfatIin.
- Lescol:
- Thành phần: Fluvastatin sodium 80mg.
- Liều lượng: Uống 80mg mỗi ngày.
- Đối tượng không nên dùng: Người dị ứng, bệnh nhân gan nặng hoặc transaminase trong huyết thanh tăng cao, phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú.
- Viên uống cải thiện rối loạn lipid máu:
- Nhiều sản phẩm như Organika Cholesterol, Lipitas Jpanwell, Cholesterol Aid Vitamins For Life, FAZ Ecogreen, Lipid Cleanz IMC có các thành phần tự nhiên hỗ trợ giảm mỡ máu.
Lưu ý: Người bệnh cần tuân thủ liều lượng và hạn chế tự y áp dụng các biện pháp điều trị mà không được tư vấn của bác sĩ. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe cụ thể và quyết định loại thuốc phù hợp dựa trên nhu cầu và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân.
Trên đây là những thông tin về thắc mắc khi bị rối loạn lipid máu nên ăn gì, kiêng gì. Người bệnh cần xây dựng cho mình một thực đơn phù hợp và kiên trì áp dụng trong thời gian dài. Ngoài chế độ dinh dưỡng, người bệnh cũng cần tăng cường tập luyện và sinh hoạt điều độ để tình trạng rối loạn lipid máu nhanh được cải thiện.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!