Viêm Niệu Đạo
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Viêm niệu đạo xảy ra do sự tấn công của vi khuẩn ở vùng da xung quanh lỗ niệu đạo tại âm đạo hoặc phía đầu dương vật. Bệnh lý không chỉ gây ra cảm giác khó chịu, ngứa ngáy, đi tiểu thường xuyên, có lẫn máu trong nước tiểu mà còn có thể phát sinh các biến chứng nặng nề nếu không được điều trị sớm.
Viêm niệu đạo là gì?
Niệu đạo là một bộ phận thuộc đường tiết niệu, có dạng ống và được nối từ bàng quang ra lỗ sáo để dẫn nước tiểu ra bên ngoài. Ở nam giới, niệu đạo đóng vai trò quan trọng trong dẫn tinh dịch từ túi tinh ra ngoài khi thực hiện việc xuất tinh.
Viêm niệu đạo đề cập đến tình trạng viêm ống dẫn tiểu. Bệnh lý có thể gặp ở cả nam và nữ giới ở độ tuổi 20 - 25, đặc biệt là những thường xuyên quan hệ tình dục bừa bãi. Nguyên nhân chính được xác định gây viêm ống dẫn tiểu là do vi khuẩn E. Coli, lậu khuẩn cầu gây nên.
Tình trạng nhiễm trùng niệu đạo nếu không được thăm khám và điều trị sớm có thể lan sang những bộ phận lân cận như thận, bàng quang, niệu quản và gây ra các biến chứng nặng nề. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.
Nguyên nhân viêm niệu đạo
Theo các chuyên gia, hầu hết các trường hợp bị viêm ống dẫn tiểu bắt nguồn tự sự xâm nhập vào niệu đạo của các loại vi khuẩn thông qua vùng da quanh niệu đạo ở đầu dương vật (nam giới) hoặc âm đạo (nữ giới).
Một số loại vi khuẩn thường gặp, bao gồm:
- E.coli: E.coli và một số loại vi khuẩn được tìm thấy trong phân có thể di chuyển lên niệu đạo và gây viêm.
- Neisseria gonorrhoeae: Neisseria gonorrhoeae hay Gonococci/ Gonococcus là một loại vi khuẩn gram âm. Chúng được xem là nguyên nhân gây ra bệnh lậu và một số bệnh lây truyền qua hoạt động tình dục khác.
- Nhiễm Chlamydia: Đây là một trong những bệnh lý lây truyền qua đường tình dục (STD). Viêm niệu đạo có thể xảy ra do sự tấn công của vi khuẩn Chlamydia trachomatis.
- Virus herpes simplex: Bệnh lý có thể xảy ra do sự hình thành, phát triển bởi sự xâm nhập của virus herpes simplex (HSV-1 và HSV-2). Ngoài ra, triệu chứng bệnh cũng có thể bùng phát do Trichomonas - sinh vật đơn bào có khả năng lây truyền qua đường tình dục.
Chlamydia, lậu cũng như một số loại nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục khác thường giới hạn tại niệu đạo. Tuy nhiên, những tác nhân gây bệnh này có thể lan rộng đến hệ thống sinh sản ở nữ giới. Từ đó, làm tăng nguy cơ bị viêm vùng chậu (Pelvic inflammatory disease).
Đối với nam giới, nhiễm trùng chlamydia và lậu đôi khi phát triển, từ đó phát sinh tình trạng nhiễm trùng mào tinh hoàn, viêm vùng chậu, viêm mào tinh hoàn, làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn.
Các tình trạng nhiễm trùng qua đường tình dục (STIs – sexually transmitted infections) thường gây viêm niệu đạo như bệnh lậu, chlamydia hoặc viêm nhiễm phát sinh do sự xâm nhập của herpes simplex - là một loại siêu vi trùng gây ra bệnh viêm da.
Theo đó, sự nhiễm trùng thông qua đường tình dục dẫn đến viêm niệu đạo phổ biến ở nam giới trẻ tuổi, đã quan hệ tình dục. Một số vi khuẩn khác mặc dù không có khả năng gây viêm nhiễm qua đường tình dục nhưng có thể tác động và gây nhiễm trùng ống dẫn tiểu.
Trong một số trường hợp, nhiễm trùng tuyến tiền liệt hay nhiễm trùng bàng quang, đường tiết niệu trải qua phẫu thuật khiến cơ quan này bị tổn thương và gây viêm nhiễm.
Triệu chứng viêm niệu đạo
Như đã đề cập, viêm niệu đạo có thể xảy ra ở cả nam và nữ giới. Các biểu hiện lâm sàng ở những đối tượng này có sự khác biệt. Cụ thể:
Ở nữ giới:
- Đau vùng xương chậu và bụng
- Dịch tiết âm đạo bất thường
- Đau khi quan hệ tình dục
- Đi tiểu nhiều lần và khẩn cấp
- Đau bụng
- Sốt, ớn lạnh
- Nóng rát, ngứa hoặc bị kích thích ở lỗ niệu đạo
Ở nam giới:
- Có cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Máu lẫn trong nước tiểu hoặc tinh dịch
- Ngứa/ nóng rát lần lỗ dương vật
- Đau đớn khi xuất tinh
- Nổi hạch to ở vùng háng, bẹn
- Sốt (hiếm khi xảy ra)
Trong một số trường hợp, bệnh lý không gây ra các triệu chứng nhận biết. Hoặc các biểu hiện dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh lý khác. Do đó, người bệnh cần chủ động theo dõi các biểu hiện bất thường và đến bệnh viện sớm để được chẩn đoán và điều trị hợp lý nhất.
Cách Chữa Viêm Niệu Đạo
Viêm niệu đạo là một bệnh lý cần chăm sóc chuyên khoa, nhưng có thể áp dụng một số mẹo tại nhà để giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình điều trị. Dưới đây là các mẹo chăm sóc tại nhà:
Chế độ ăn uống:
- Uống đủ nước hàng ngày (khoảng 2 lít) để duy trì sự ổn định của hệ thống tiểu đường và ngừng lắng đọng chất có hại.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh với các thực phẩm giàu vitamin C, E, chất chống oxy hóa và probiotic.
Hoạt động sinh hoạt:
- Thực hiện vệ sinh cơ thể hàng ngày để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.
- Sử dụng khăn sạch và chất liệu thoáng khi mặc quần áo để hỗ trợ giảm ẩm và nguy cơ viêm nhiễm.
Tập luyện thể dục:
- Tập luyện hàng ngày để cải thiện sự trao đổi chất và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Kiêng quan hệ tình dục:
- Kiêng quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm và nguy cơ tái phát.
Nước muối và giấm táo:
- Sử dụng nước muối loãng hoặc giấm táo để làm dịu và làm sạch cơ thể.
Thuốc Đông y và cây thuốc Nam:
- Sử dụng các cây thuốc như kim tiền thảo, mã đề, rau diếp cá, cỏ tranh theo cách chế biến và liều lượng thích hợp.
Thuốc Tây y:
- Sử dụng kháng sinh và thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát viêm nhiễm và giảm triệu chứng.
Chú ý khi sử dụng thuốc:
- Tuân thủ đúng liều lượng và thời gian dùng thuốc.
- Thông báo ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện tác dụng phụ.
- Tái khám đúng lịch để đảm bảo theo dõi sự tiến triển của bệnh.
Lưu ý: Trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả.
Thuốc Chữa Viêm Niệu Đạo
Dưới đây là 5 loại thuốc chữa viêm niệu đạo:
- Doxycycline: Kháng sinh phổ rộng, điều trị và kiểm soát triệu chứng. Liều dùng: Cấp tính 200mg/lần/ngày (khởi đầu), mãn tính 200mg/lần/ngày. Chống chỉ định: Suy gan, Lupus, thai nhi, trẻ <8 tuổi, cao huyết áp, quá mẫn.
- Azithromycin: thuộc nhóm Macrolid, trị viêm niệu đạo do vi khuẩn. Liều dùng: Thông thường 500mg/lần x 2 lần/ngày, lậu 2g theo chỉ định bác sĩ. Chống chỉ định: Dị ứng, quá mẫn.
- Tetracycline: Kháng sinh kìm khuẩn, kiểm soát triệu chứng. Liều dùng: 500mg/lần x 4 lần/ngày, liên tục 7 ngày. Chống chỉ định: Thai nhi, trẻ <8 tuổi, suy thận/gan, quá mẫn.
- Ciprofloxacin: Kháng sinh thuộc nhóm Quinolon. Liều: 250–500mg/lần/ngày, 7–10 ngày. Chống chỉ định: Tizanidine, suy thận, tiểu đường, tim mạch, quá mẫn, thai nhi, cho con bú.
- Levofloxacin: Kháng sinh thuộc nhóm Quinolon. Liều: 250mg/lần/ngày, 7–10 ngày. Chống chỉ định: Động kinh, quá mẫn, dưới 18 tuổi, thận nhân tạo, thai nhi, cho con bú.
Viêm Niệu Đạo Nên Ăn Gì
Chế Độ Dinh Dưỡng Cho Người Bị Viêm Niệu Đạo:
- Bổ Sung Thực Phẩm Giàu Vitamin:
- Vitamin C: Tăng khả năng kháng viêm, tốt cho viêm niệu đạo. Có trong cam, ổi, kiwi.
- Vitamin E: Tăng khả năng kháng viêm, giúp tránh sự tấn công của vi khuẩn. Có trong dầu thực vật, bơ, rau củ quả.
- Bổ Sung Rau Củ Quả, Trái Cây Tươi:
- Cung cấp chất xơ, vitamin, khoáng chất.
- Hỗ trợ tiêu hóa và nhuận tràng. Rau bao gồm bắp cải, cải bó xôi, rau muống.
- Ăn Tỏi:
- Tỏi chứa chất kháng sinh và kháng viêm tự nhiên.
- Giúp tăng đề kháng, ức chế hoạt động của vi khuẩn.
- Ăn Rau Cần Tây:
- Giúp hỗ trợ điều trị viêm nhiễm đường tiết niệu.
- Tăng cường hệ bài tiết và kích thích tiểu tiện.
- Bổ Sung Probiotic:
- Tăng cường đề kháng, ngăn ngừa viêm nhiễm.
- Đặc biệt quan trọng đối với người sử dụng thuốc kháng sinh.
- Ăn Thực Phẩm Giàu Chất Chống Oxy Hóa, Có Tính Axit Nhẹ:
- Hỗ trợ quá trình tiêu hóa và bài tiết trong cơ thể.
- Giảm triệu chứng khó chịu do viêm niệu đạo.
- Ăn Thực Phẩm Mát Gan, Lợi Tiểu:
- Đậu đen, đậu xanh, bí đao giúp kích thích tiểu tiện.
- Tăng cường quá trình trao đổi chất.
- Bổ Sung Đủ Nước:
- Giữ cho quá trình tiêu hóa và bài tiết diễn ra hiệu quả.
Kiêng Ăn:
- Thực Phẩm Cay Nóng: Có thể làm tăng triệu chứng kích ứng niệu đạo.
- Thực Phẩm Nhiều Dầu Mỡ: Gà rán, chiên xào có thể làm nặng triệu chứng.
- Thực Phẩm Gây Dị Ứng: Hạn chế thực phẩm như hải sản, tôm, cua, đậu phộng.
- Đồ Uống Chứa Cồn: Đồ uống chứa cồn có thể làm tăng nghiêm trọng viêm nhiễm.
Lưu Ý:
- Chọn thực phẩm chất lượng, tránh thực phẩm hư hỏng.
- Cân bằng dinh dưỡng và tránh ăn quá mức một nhóm thực phẩm.
- Hạn chế sử dụng đồ uống chứa cồn và chất kích thích.
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao
Dưới đây là một số đối tượng có nguy cơ bị viêm ống dẫn tiểu cao:
1. Người mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục
Nhiễm trùng lây truyền qua quan hệ tình dục (STI) có thể tác động và làm tăng nguy cơ phát sinh các triệu chứng bệnh viêm niệu đạo. Theo đó, những bệnh nhiễm trùng lây lan qua quan hệ tình dục có thể gây ra bệnh lý bao gồm mycoplasma bộ phận sinh dục, bệnh lậu và bệnh chlamydia.
2. Sinh hoạt và ăn uống kém khoa học
Thực tế nhận thấy, một số thành phần hoạt chất trong trong vài nhóm thực phẩm sau khi được cơ thể dung nạp vào nước tiểu và gây kích ứng niệu đạo. Nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng cao nếu thường xuyên sử dụng một số loại thực phẩm và thức uống sau:
- Thức ăn cay nóng
- Bia rượu
- Các thức uống và thực phẩm có chứa caffeine
Ngoài ra, niệu đạo cũng có thể bị kích ứng do sử dụng một số sản phẩm xà phòng, sữa tắm chứa thành phần gây dị ứng, mùi thơm. Theo đó, thành phần hóa học trong những sản phẩm vệ sinh cá nhân và các biện pháp tránh thai có thể gây kích ứng bộ phận sinh dục, niệu đạo tại một số đối tượng.
Một số sản phẩm làm tăng nguy cơ kích ứng và viêm ống dẫn tiểu, bao gồm:
- Gel ngừa thai
- Bao cao su
- Sản phẩm vệ sinh
- Xà phòng thơm, các loại sữa tắm
- Thuốc thụt rửa, vệ sinh phụ nữ
3. Người có tiền sử bị nhiễm trùng đường tiết niệu
Ở người có tiền sử bị nhiễm trùng đường tiết niệu có thể tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi. Nguyên nhân là do trong quá trình hồi phục sau viêm nhiễm, niệu đạo khá nhạy cảm và dễ bị tổn thương, viêm nhiễm.
4. Quan hệ thường xuyên/ thô bạo
Niệu đạo có thể bị tổn thương nặng nề do thực hiện các hoạt động tình dục thô bạo, quan hệ nhiều lần (nhất là ở nữ giới). Tình trạng này kéo dài có thể làm tăng nguy cơ bị viêm ống dẫn tiểu.
5. Một số yếu tố nguy cơ khác
Bệnh lý cũng có thể phát sinh do một số yếu tố nguy cơ khác như:
- Không sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
- Người có tiền sử bị nhiễm trùng lây truyền qua quan hệ tình dục
- Nhiễm khuẩn ở thận/ bàng quang
- Sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch
- Hẹp niệu đạo hoặc mắc một số vấn đề về cấu trúc giải phẫu khác
- Phụ nữ đã sinh nhiều con
Viêm niệu đạo có nguy hiểm không?
Theo nhận định của các bác sĩ chuyên khoa, các loại vi khuẩn, vi sinh vật lây lan đường sinh dục (nguyên nhân gây ra bệnh lý) có khả năng lây truyền thông qua hoạt động quan hệ tình dục như quan hệ tình dục bằng miệng, giao hợp ở âm đạo, quan hệ bằng đường hậu môn nhưng không sử dụng các biện pháp bảo vệ.
Mặc dù có khả năng lây lan nhưng các triệu chứng của bệnh lý có thể được kiểm soát tốt nếu được điều trị sớm. Tuy nhiên, nếu quá trình điều trị nhiễm trùng không được diễn ra đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng nề, kéo dài thời gian điều trị.
Theo đó, nhiễm trùng niệu đạo không được can thiệp điều trị sớm có thể lan rộng sang các khu vực khác của đường tiết niệu. Điển hình như thận, bàng quang, niệu quản. Mặc dù có thể sử dụng các đợt kháng sinh với liều lượng cao để kiểm soát tình trạng viêm nhưng các cơ quan có thể bị tổn thương nếu không được chữa trị nhanh chóng.
Bên cạnh đó, tình trạng nhiễm trùng nếu không được thăm khám, điều trị sớm có thể phát triển và lan đến máu. Từ đó gây ra biến chứng nhiễm trùng huyết, người bệnh có thể tử vong nếu không được kiểm soát sớm. Bên cạnh đó, bệnh lý cũng có thể tái phát nhiều lần do sự nhiễm trùng qua đường tình dục có thể tác động tiêu cực và làm hỏng hệ thống sinh sản.
Theo đó, nếu không được can thiệp sớm, các bệnh nhiễm trùng qua đường qua đường tình dục có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung, đe dọa trực tiếp đến tình mạng. Đối với nam giới, tình trạng viêm nhiễm niệu đạo cũng có thể gây ra các biến chứng như viêm đau tuyến tiền liệt, nhiễm trùng tuyến tiền liệt, đi tiểu đau do vết sẹo làm hẹp 1 phần của niệu đạo.
Cách phòng ngừa viêm niệu đạo
Viêm niệu đạo là bệnh lý phổ biến, khởi phát do nhiều loại vi khuẩn, vi sinh vật và có khả năng lây nhiễm sang người khỏe mạnh thông qua các hoạt động tình dục. Bên cạnh đó, bệnh cũng có thể tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi.
Do đó, song song với áp dụng các phương pháp điều trị và hỗ trợ điều trị, bạn cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Cụ thể:
- Thăm khám sức khỏe định kỳ để giúp phát hiện sớm, đồng thời điều trị dứt điểm bệnh lý nguyên nhân
- Kiêng quan hệ tình dục trong thời gian điều trị bệnh. Bên cạnh đó, tránh hoạt động tình dục với nhiều người
- Cần sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục nếu chưa thật sự hiểu về đối tác
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tăng cường bổ sung các loại trái cây, rau củ chứa nhiều vitamin C để giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
- Mỗi ngày uống từ 2 - 2.5 lít nước. Hạn chế sử dụng bia rượu, nước có gas, cà phê, trà đặc,...
- Vệ sinh vùng kín thường xuyên, đúng cách, nhất là trước - sau khi quan hệ tình dục.
- Trường hợp phát hiện bản thân mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, cần thông báo với đối tác để làm giảm nguy cơ lây nhiễm.
Viêm niệu đạo có thể đáp ứng tốt các biện pháp điều trị và chăm sóc nếu được phát hiện sớm. Ngược lại, trường hợp chủ quan trước các biểu hiện bất thường có thể làm tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng nặng nề. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!