Mãn Kinh

Mãn kinh là hiện tượng sinh lý bình thường của phụ nữ khi đến độ tuổi nhất định. Hiện tượng sinh lý này kéo theo hàng loạt sự thay đổi ở cơ thể và tiềm ẩn những hệ lụy ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Vậy nên, phái đẹp cần chủ động tìm hiểu để có phương pháp vượt qua giai đoạn này thuận lợi nhất.

Mãn kinh là gì?

Mãn kinh là giai đoạn biến chuyển lớn trong sức khỏe sinh lý của nữ giới, cũng là giai đoạn đánh dấu quá độ từ trung niên sang tuổi già. Đây là cả một quá trình biến đổi dài, xảy ra do buồng trứng suy giảm chức năng, ngừng hoạt động hoàn toàn, không còn rụng trứng và ngừng sản xuất nội tiết tố, đồng nghĩa với việc sẽ ngừng hành kinh mỗi tháng. Lúc này, phụ nữ không còn khả năng sinh sản.

Tuổi mãn kinh trung bình là 51 tuổi (từ 45 tuổi đến 55 tuổi), bất cứ phụ nữ nào cũng sẽ trải qua giai đoạn này, kéo theo hàng loạt thay đổi về tâm sinh lý, ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như sinh hoạt hằng ngày.

man kinh
Mãn kinh là giai đoạn biến chuyển lớn trong sức khỏe sinh lý của nữ giới

Nguyên nhân mãn kinh

Có nhiều nguyên nhân gây mãn kinh, nắm rõ những thông tin này sẽ giúp nữ giới chủ động có phương pháp đối phó, ngăn ngừa mãn kinh sớm.

  • Do độ tuổi: Hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng có tác dụng chỉ huy sản xuất nội tiết tốt cho cơ thể nữ giới. Nhưng từ ngoài 30 tuổi, hoạt động của hệ trục này bắt đầu suy giảm, làm mất cân bằng nội tiết tố, dẫn đến mãn kinh kèm theo hàng loạt vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe, sắc đẹp và đời sống.
  • Suy buồng trứng sớm: Buồng trứng là cơ quan sinh sản có vai trò nuôi dưỡng trứng trưởng thành, sau đó rụng và kết hợp cùng tinh trùng để thụ thai. Cũng như những bộ phận khác, buồng trứng có thể lão hóa, các chức năng dừng hoạt động khiến nữ giới đối diện với hiện tượng sinh lý mãn kinh.
  • Cắt bỏ buồng trứng: Phẫu thuật cắt buồng trứng điều trị u nang hoặc ung thu là một trong những nguyên nhân gây mãn kinh sớm. Lúc này, chu kỳ kinh nguyệt sẽ có thể dừng lại ngay sau khi phẫu thuật, đồng thời dẫn đến các triệu chứng mãn kinh như khô âm đạo, bốc hỏa, suy giảm ham muốn tình dục, tâm trạng thất thường, nhạy cảm.
  • Di truyền: Các chuyên gia cho biết, mãn kinh sớm cũng có thể do di truyền. Nếu mẹ hoặc chị em gái của mẹ mãn kinh sớm, vậy thế hệ tiếp theo cũng sẽ gặp tình trạng này sớm. Tuy nhiên, nguyên nhân này chỉ góp khoảng 50%, còn 50% nguyên nhân gây mãn kinh sớm là do các bệnh lý hoặc lối sống không lành mạnh.
  • Xạ hoặc hóa trị liệu: Nhiều trường hợp rơi vào thời kỹ mãn kinh sớm hơn bình thường do thực hiện các liệu pháp điều trị ung thư. Trong trường hợp này, nữ giới thường xảy tiền mãn kinh từ từ trong vài tháng tới vài năm trước khi mãn kinh thực sự.
  • Do lối sống: Một nguyên nhân khiến mãn kinh đến sớm là lối sống kém lành mạnh, có những thói quen xấu như hút thuốc, thức khuya, chế độ dinh dưỡng thiếu cân đối, ít vận động và ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Triệu chứng mãn kinh

Khi bước vào giai đoạn mãn kinh, nữ giới sẽ gặp phải những triệu chứng dưới đây:

  • Rối loạn kinh nguyệt: Khi lượng estrogen suy giảm, chu kỳ kinh nguyệt cũng sẽ thay đổi. Lúc này nữ giới có thể trễ kinh hoặc thời gian kinh nguyệt kéo dài (rong kinh). Lượng kinh nguyệt cũng nhiều hoặc ít hơn so với trước đây.
  • Khô âm đạo: Nồng độ estrogen suy giảm nghiêm trọng có thể dẫn đến giảm dịch nhờn âm đạo. Khi đó, các mô âm đạo cũng mỏng hơn, làm tăng nguy cơ viêm âm đạo và đau rát trong quá trình quan hệ với bạn đời.
  • Bốc hỏa, đổ mồ hôi: Nữ giới có cảm giác nóng đột ngột và đỏ bừng mặt. Sau khi cơn bốc hỏa đi qua sẽ có cảm giác mệt mỏi, ớn lạnh. Cơn bốc hỏa có thể kéo dài từ 30 giây tới 30 phút và xảy ra ở bất cứ thời điểm nào trong ngày.

bốc hỏa đổ mồ hôi
Nữ giới có cảm giác nóng đột ngột và đỏ bừng mặt

  • Rối loạn giấc ngủ: Đây là tình trạng khó đi vào giấc ngủ (nằm rất lâu nhưng vẫn không ngủ được), ngủ không sâu, nửa đêm thức giấc nhiều lần, thức dậy quá sớm và không ngủ lại được.
  • Tăng cân nhanh chóng: Thời kỳ này, chất béo thường chậm chuyển hóa nên sẽ chuyển đến vùng eo, đùi và bụng lưu trữ. Điều này khiến nữ giới tăng cân có mức, không thể kiểm soát trọng lượng cơ thể.
  • Lo âu, nhạy cảm: Nữ giới sẽ bị các cảm xúc tiêu cực tấn công như căng thẳng, lo lắng, sợ hãi kèm theo hồi hộp, khó thở, đau ngực. Ngoài ra cũng rất dễ bị trầm cảm, thay đổi tính cách đột ngột và khó hiểu, nhảy cảm hơn.
  • Đau đầu, giảm trí nhớ: Những cơn đau đầu có thể thường xuyên ập đến và kéo dài từ 4 - 72 tiếng, đôi khi kèm theo triệu chứng buồn nôn, chóng mặt. Ngoài ra chứng mất ngủ kéo dài ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ và tập trung.
  • Rụng tóc: Nồng độ estrogen và progesterone suy giảm khiến chân tóc yếu, dễ rụng, khô xơ và mỏng dần.
  • Da khô, xuất hiện nếp nhăn: Do ảnh hưởng bởi suy giảm nội tiết tố, đồng thời sự đứt gãy cấu trúc collagen khiến da bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu lão hóa như da khô, nhiều nếp nhăn.
  • Giảm ham muốn: Nữ giới sẽ ít giảm hoặc không còn ham muốn tình dục. Thậm chí. sự sụt giảm nội tiết tố Estrogen làm cho mô âm đạo mất chất bôi trơn, thành âm đạo mỏng, khô, dễ rách gây tâm lý sợ hãi mỗi khi quan hệ.
  • Giảm khả năng sinh sản: Thời điểm này, chất lượng trứng đã suy giảm và dự trữ buồng trứng không còn khiến tỷ lệ thụ thai thành công giảm.
  • Thay đổi nồng độ cholesterol: Sự mất cân bằng nội tiết tố cũng làm tăng nguy cơ rối loạn lipid máu, khiến nồng độ cholesterol thay đổi. Theo đó, cholesterol tốt (HDL) sẽ giảm và tăng cholesterol xấu (LDL), gây các bệnh tim mạch, huyết áp.
  • Đau nhức xương, loãng xương: Nội tiết tố Estrogen cũng có vai trò bảo vệ xương, nên khi sụt giảm sẽ khiến mật độ xương mất nhanh hơn, làm tăng nguy cơ bị loãng xương, giòn xương, gãy xương, nữ giới còn cảm thấy đau cứng các khớp và cột sống.

Đau nhức xương là triệu chứng thường thấy ở phụ nữ bị mãn kinh

Cách chữa mãn kinh

1. Thay đổi chế độ ăn uống:

  • Bổ sung canxi và vitamin D từ thực phẩm như sữa, yogurt, cá hồi, trứng, rau màu xanh đậm.
  • Ăn thực phẩm giàu chất xơ như rau củ, quả, ngũ cốc nguyên hạt.
  • Tiêu thụ thực phẩm giàu protein như cá hồi, hạt lanh, hạt chia.
  • Bổ sung omega-3 từ các nguồn như cá hồi, hạt lanh, hạt chia.
  • Uống đủ nước để tăng cường hoạt động trao đổi chất.

2. Hạn chế thực phẩm:

  • Tránh đồ ăn nhiều đường và chất béo.
  • Giảm caffeine từ thức uống như cà phê.
  • Hạn chế thực phẩm chứa nhiều muối.

3. Duy trì cân nặng:

  • Thực hiện đều đặn hoạt động thể chất.
  • Duy trì chế độ ăn uống cân đối và kiểm soát khẩu phần.
  • Kiểm soát stress và xây dựng đời sống tinh thần tích cực.

4. Nâng cao chất lượng giấc ngủ:

  • Xây dựng lịch trình ngủ đều đặn.
  • Tạo không gian ngủ thoải mái và yên tĩnh.
  • Hạn chế sử dụng điện tử trước khi đi ngủ.

5. Sử dụng các phương pháp tự nhiên:

  • Sử dụng cây thuốc Nam như thiên ma, cỏ ba lá đỏ, đương quy.
  • Thực hiện các phương pháp Đông y như sắc thuốc từ đan bì, trạch tả, sài hồ.

6. Thực hành thiền và yoga, hoạt động thể dục đều đặn để giảm căng thẳng.

7. Tư vấn y tế:

  • Đối với các triệu chứng nặng, tư vấn với bác sĩ về việc sử dụng phương pháp Tây y như thay thế hormone hoặc thuốc đặc trị.

Lưu ý: Trước khi thực hiện bất kỳ phương pháp nào, nên thảo luận với bác sĩ để đảm bảo an toàn và phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể.

Thuốc chữa mãn kinh

Bài viết giới thiệu 8 loại thuốc và thực phẩm chức năng chữa mãn kinh hiệu quả. Tuy nhiên, chị em cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ do có thể gây tác dụng phụ.

  1. Paroxetine:
    • Thành phần: Paroxetin.
    • Chỉ định: Mãn kinh, tiền mãn kinh, lo âu, hoảng sợ, căng thẳng, mệt mỏi, rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
    • Liều lượng: Tiền mãn kinh uống 7,5mg/lần/ngày trước khi đi ngủ.
    • Tác dụng phụ: Buồn ngủ, khô miệng, chóng mặt, buồn nôn, yếu cơ, bồn chồn, lo lắng, đổ mồ hôi, ăn không ngon, tiêu chảy, táo bón, giảm ham muốn tình dục.
  2. Desvenlafaxine:
    • Thành phần: Desvenlafaxine.
    • Chỉ định: Trầm cảm nghiêm trọng, phụ nữ mãn kinh.
    • Liều lượng: 50mg/lần/ngày, tối đa 400mg/ngày.
    • Tác dụng phụ: Co giật, ảo giác, tiêu chảy, nôn mửa, khó thở, khô miệng, táo bón, giảm ham muốn tình dục, phát ban, mề đay.
  3. Estradiol:
    • Thành phần: Estradiol.
    • Chỉ định: Mãn kinh, tiền mãn kinh, loãng xương, người mất hai buồng trứng.
    • Liều lượng: Viên cứng 1-2mg/ngày, miếng dán 0,05mg/ngày, tuần dùng 2 lần, kem bôi 2-4g vào âm đạo mỗi ngày 1 lần.
    • Tác dụng phụ: Đau đầu, trầm cảm, chảy máu, phát ban, buồn nôn, co cơ bụng, chóng mặt, tăng huyết áp.

Bài viết cũng giới thiệu 5 loại thực phẩm chức năng được tin dùng, bao gồm Kobayashi, Angela Gold, Hyper Evening Primrose Oil, Menopause One, và Puritan’s Pride Non-GMO Soy Isoflavones. Tuy nhiên, lưu ý rằng mọi quyết định sử dụng nên được thảo luận và hỗ trợ từ bác sĩ. Bài viết cũng nhấn mạnh đến những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc chữa mãn kinh và khi nào cần thăm bác sĩ.

Ăn gì để kéo dài tuổi mãn kinh

Nên Ăn Gì: 

  1. Đậu: Đậu đen, đậu xanh, đậu lăng cung cấp chất chống oxy hóa, giúp hạn chế tác động tiêu cực từ gốc oxy, kéo dài tuổi mãn kinh.
  2. Khoai lang: Cung cấp axit amin, vitamin B6 và dưỡng chất khác, duy trì nội tiết tố ổn định, kéo dài thời kỳ kinh nguyệt.
  3. Cá béo: Cá hồi, cá cơm, cá thu chứa omega 3 ngăn chặn dấu hiệu oxy hóa, giúp duy trì sức khỏe và sinh lý, kéo dài tuổi mãn kinh.
  4. Bơ: Cung cấp nhiều vitamin và chất hỗ trợ nội tiết tố, kích thích sản sinh estrogen tự nhiên.
  5. Nước ép hoa quả: Chứa nhiều dưỡng chất, phytoestrogen, giúp kéo dài thời kỳ mãn kinh.
  6. Sữa đậu nành: Chứa isoflavone, kẽm và vitamin B6, giúp cân bằng hormone, hạn chế dấu hiệu tiền mãn kinh và mãn kinh sớm.

Kiêng Ăn:

  1. Đồ ăn tinh bột và đường: Giảm sử dụng bánh quy, bánh mì, kẹo ngọt để tránh tăng nguy cơ mãn kinh sớm và các vấn đề nhiễm mỡ.
  2. Đồ ăn cay nóng: Hạn chế thức ăn cay nóng để tránh tác động tiêu cực đến nội tiết tố và suy giảm chức năng của cơ thể.
  3. Thực phẩm nhiều muối: Hạn chế thực phẩm nhiều muối để tránh suy thận, loãng xương và duy trì sức khỏe tốt.
  4. Chất kích thích: Giảm sử dụng caffeine (cà phê, bia, rượu) để tránh ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và nội tiết tố.

Thông tin trên đây mang đến lời khuyên về chế độ ăn và thực phẩm cần kiêng kỵ để hỗ trợ kéo dài tuổi mãn kinh. Đồng thời, nhấn mạnh đến tác động tích cực của việc duy trì một lối sống dinh dưỡng và lành mạnh lên quá trình mãn kinh của phụ nữ.

Các thời kỳ mãn kinh

Quá trình mãn kinh diễn tiến theo tuổi tác và được chia thành 2 giai đoạn gồm: Tiền mãn kinh (42 - 50 tuổi) và mãn kinh (50 - 55 tuổi). Trong một số trường hợp, do các tác động từ nhiều yếu tố, nữ giới có thể bị mãn kinh sớm (trước 40 tuổi) hoặc mãn kinh muộn (sau 55 tuổi).

  • Tiền mãn kinh: Thường xảy ra trong độ tuổi 42 - 50 tuổi, kéo dài trong khoảng 5 - 10 năm. Lúc này chức năng của buồng trứng đã suy giảm.
  • Mãn kinh: Thường diễn ra trong độ tuổi từ 50 - 55 tuổi, lúc này buồng trứng đã ngừng hoạt động hoàn toàn dẫn đến mất hẳn kinh nguyệt.

mãn kinh
Phụ nữ sau tuổi 40 bắt đầu có hiện tượng mãn kinh

Biện pháp ngăn ngừa, làm chậm mãn kinh

Nữ giới hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa, ngăn mãn kinh sớm bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh. Ngoài ra, điều này sẽ giúp giúp cải thiện, giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu của chị em khi bước vào thời kỳ này.

Tránh stress căng thẳng

Stress căng thẳng khiến cơ thể giải phóng hormone gây triệu chứng mãn kinh khó chịu. Đồng thời, cảm xúc này còn làm ức chế miễn dịch, dễ gây trầm cảm, lo âu, béo phì và các bệnh tim mạch.

Tập thể dục thường xuyên

Các nghiên cứu đã chỉ ra việc tập thể dục thường xuyên sẽ giúp giải phóng nguồn năng lượng dư thừa trong cơ thể, giúp cơ thể luôn thoải mái và giữ cân nặng ổn định. Ngoài ra, tập thể dục có thể cải thiện triệu chứng như bốc hỏa, giảm khí sắc, giảm cơn đau mãn tính, chống loãng xương và các bệnh tim mạch. Nữ giới có thể thực hiện các bài tập như đi bộ, yoga, thiền,... mỗi ngày 25 - 30 phút.

Đi ngủ sớm, ngủ đủ giấc

Thói quen ngủ sớm, ngủ đủ giấc vô cùng quan trọng đối với sức khỏe tổng thể và sức khỏe sinh lý của nữ giới. Bởi trong quá trình ngủ, cơ thể có thời gian nghỉ ngơi, sửa chữa các tổn thương và thúc đẩy tăng sinh nội tiết tố, ngăn ngừa triệu chứng mãn kinh.
Đặc biệt, những chị em đã bước vào giai đoạn mãn kinh càng cần chú trọng đến giấc ngủ. Trong thời điểm này có thể xuất hiện các cơn nóng bừng, bốc hỏa giữa đêm nên hãy giữ cho nhiệt độ phòng mát mẻ, phù hợp với sự dao động của nhiệt độ tự nhiên của cơ thể. Trước khi đi ngủ tuyệt đối không sử dụng cafe, nước chè, nước tăng lực và không sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, tivi, máy tính,...

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Để cải thiện sinh lý nữ và phòng ngừa những rối loạn trong thời kỳ mãn kinh, chị em nên tăng cường bổ sung chất đạm (từ cá, trứng, các loại đậu,...), acid béo omega 3 (từ các loại cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá thu), canxi (có trong sữa tách béo, các loại đậu, trứng, các động vật có vỏ,..) vào thực đơn của mình.

man kinh
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý để cải thiện sinh lý nữ

Bên cạnh đó, tránh ăn những món chứa nhiều dầu mỡ, chất béo không lành mạnh, đồ ăn quá nhiều gia vị, đồ uống có cồn, thuốc lá, nước có gas,... Vì đây đều là những thứ có chứa thành phần không tốt cho sức khỏe, đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể, kéo mãn kinh đến sớm hơn.

Sử dụng thực phẩm chức năng

Đây là thời điểm nội tiết tố sụt giảm, mất cân bằng. Vậy nên, nữ giới có thể bổ sung các thực phẩm chức năng chứa các estrogen thảo dược. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm được đánh giá cao về hiệu quả và an toàn. Nhưng trước khi quyết định sử dụng, tốt nhất chị em cần tham khảo ý kiến của bác sĩ, dược sĩ.

Khám sức khỏe định kỳ

Nữ giới trong mọi độ tuổi cần khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để chủ động nắm bắt tình trạng sức khỏe của bản thân. Từ đó có phương pháp bảo vệ sức khỏe và điều trị kịp thời trước những bất thường của cơ thể.
Trên đây là thông tin chi tiết về hiện tượng sinh lý mãn kinh. Tuy đây là tình trạng bất cứ nữ giới nào cũng phải trải qua, nhưng chủ động tìm hiểu, thay đổi lối sinh hoạt sẽ giúp phái đẹp không phải đối diện với những triệu chứng khó chịu, mà sẽ nhẹ nhàng trải qua giai đoạn này.

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Gọi ngay

0989 913 935

Tin mới

Bài Thuốc Mề Đay Tiêu Ban Giải Độc Thang Kết Tinh Giá Trị Thuốc Nam Bản Địa

Bài thuốc Tiêu Ban Giải Độc Thang do Trung Tâm Thuốc Dân Tộc và Viện...
Báo chí, truyền hình đưa tin về hiệu quả bài thuốc sinh lý nam Mãnh lực Phục dương khang

Báo Chí, Truyền Hình Đưa Tin Về Hiệu Quả Bài Thuốc Sinh Lý Nam Mãnh Lực Phục Dương Khang

Bài thuốc sinh lý Mãnh lực Phục dương khang của Trung tâm Thuốc dân tộc...
Mỗi bài thuốc được nghiên cứu cẩn thận

Những Nguyên Tắc Vàng Trong Bào Chế Các Bài Thuốc Của Y Diệu Đỗ Minh

Y Diệu Đỗ Minh là thương hiệu thuộc Tập đoàn Nam Y Đỗ Minh, cung...