Huyệt Thiên Tỉnh: Vị Trí, Tác Dụng, Cách Châm Cứu Bấm Huyệt

Theo dõi Viện y dược dân tộc trên goole news

Trong Y học cổ truyền, huyệt Thiên Tỉnh đóng vai trò quan trọng giúp mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nơi đây có chứa nguồn năng lượng dồi dào của cơ thể, giúp xoa dịu những cơn đau nhức, đánh tan mệt mỏi và mang lại sự thư thái cho tinh thần. Nội dung dưới đây hãy cùng Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc tìm hiểu chi tiết về huyệt đạo này.

Huyệt Thiên Tỉnh là gì?

Huyệt Thiên Tỉnh là huyệt đạo thứ 10 trên kinh Thủ Tam Dương Liêu (kinh Tam Tiêu). Ngoài ra, huyệt vị này còn là huyệt hợp của kinh Tam Tiêu, thuộc hành Thổ. Huyệt có vai trò quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến vai gáy, cánh tay và cổ.

Theo các tài liệu ghi chép của Đông y, huyệt Thiên Tỉnh còn gọi là Du huyệt và Khổng huyệt, đóng vai trò quan trọng như cửa sổ giúp cơ thể trao đổi và tiếp nhận năng lượng từ thiên nhiên bên ngoài. Trong số 108 huyệt đạo trên cơ thể người, huyệt Thiên Tỉnh nổi bật với vai trò quan trọng là điểm kết nối đặc biệt, mang nguồn gốc từ Thiên Bản Du.

Huyệt Thiên Tỉnh là một huyệt đạo quan trọng của cơ thể

Phân tích ý nghĩa tên gọi của huyệt đạo:

Thiên: Tượng trưng cho vị trí cao, nơi tiếp nhận nguồn năng lượng từ bầu trời.
Tỉnh: Mang ý nghĩa lõm sâu, ví như cái giếng, là nơi hấp thụ và tàng trữ năng lượng.

Vị trí và cách xác định huyệt đạo Thiên Tỉnh

Huyệt Thiên Tỉnh nằm ở vị trí lõm phía trên của đầu mỏm Thủy xương trụ, ngay trên khớp cổ tay khoảng 1 thốn. Vị trí nằm ở chỗ gân tam cơ của đầu dưới cơ trụ trước bám vào.

Cách xác định vị trí huyệt Thiên Tỉnh:

Đặt cùi chỏ tay lên bàn, lòng bàn tay úp xuống.
Dùng ngón tay cái của bàn tay kia ấn vào chỗ lõm phía trên của đầu mỏm Thủy xương trụ.
Chỗ ấn cảm thấy hơi đau tức chính là huyệt Thiên Tỉnh.

Tác dụng của huyệt Thiên Tỉnh

Huyệt Thiên Tỉnh có vai trò quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến vai gáy, cánh tay và cổ.

Dưới đây là những tác dụng chính của huyệt Thiên Tỉnh:

Khu phong trừ thấp

Giúp giảm đau, chống viêm, trị các chứng đau nhức do phong thấp, hàn thấp gây ra.
Thích hợp điều trị các trường hợp như: Đau vai gáy, đau mỏi cổ, tê bì cánh tay, nhức mỏi khớp vai, đau cổ tay, sưng tấy khớp.

Thông kinh hoạt lạc

Giúp lưu thông khí huyết, điều trị các chứng tê bì, mỏi tay, co cứng cơ bắp.
Hỗ trợ điều trị các tình trạng như: Tê bì ngón tay, ngón tay co quắp, khó vận động, khớp vai cứng, hạn chế cử động.

Hành khí hoạt huyết

Giúp tăng cường lưu thông máu, trị các chứng đau khớp vai gáy, đau cổ tay.
Hiệu quả trong việc điều trị các bệnh lý như: Đau nhức khớp vai, đau cổ tay, viêm khớp, thoái hóa khớp, hội chứng ống cổ tay.

Huyệt đạo này giúp tăng cường lưu thông máu

Chỉ thống

Giúp giảm đau hiệu quả trong các trường hợp đau vai gáy, đau cổ tay, đau cánh tay.
Hỗ trợ điều trị các triệu chứng như: Nhức mỏi vai gáy, đau nhức cổ tay, đau dọc cánh tay, sưng tấy khớp, hạn chế cử động.

Tác dụng khác

An thần, giảm stress: Giúp thư giãn tinh thần, giảm lo âu, căng thẳng, bồn chồn.
Tăng cường sức đề kháng: Hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể khỏe mạnh, phòng ngừa bệnh tật.
Cải thiện tiêu hóa: Giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giảm các triệu chứng khó tiêu, đầy bụng, ợ nóng.

Cách châm cứu huyệt Thiên Tỉnh

Châm cứu huyệt Thiên Tỉnh là phương pháp hiệu quả để kích thích huyệt đạo, tăng cường lưu thông khí huyết, giảm đau nhức và điều trị bệnh lý.

Dưới đây là hướng dẫn cách châm cứu huyệt Thiên Tỉnh:

Chuẩn bị:

Kim châm cứu đã khử trùng.
Bông gòn, cồn y tế để sát khuẩn.
Găng tay y tế.
Khay đựng dụng cụ.
Giấy hoặc khăn sạch.
Đèn chiếu sáng.

Thực hiện:

Bước 1: Xác định vị trí huyệt Thiên Tỉnh theo hướng dẫn bên trên.

Bước 2: Sát khuẩn huyệt đạo bằng bông gòn và cồn y tế.

Bước 3: Châm kim, chọn kim châm cứu phù hợp, châm kim thẳng đứng hoặc hơi hướng mũi kim về phía kinh, sâu khoảng 0,5 – 1 thốn. Khi châm kim, bệnh nhân có thể cảm thấy cảm giác như kiến bò, tê bì, tức nhẹ.

Bước 4: Bổ sung thủ pháp, có thể kết hợp các thủ pháp như:

Thủ pháp đắc khí: Khi châm kim, xoay kim nhẹ nhàng đến khi có cảm giác đắc khí (như kiến bò, tê bì, tức nhẹ).
Thủ pháp vận kim: Sau khi châm kim, vặn kim nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ trong khoảng 1 – 2 phút.
Thủ pháp ôn cứu: Dùng ngải cứu đốt nóng và hơ lên huyệt đạo trong khoảng 5 – 10 phút.

Bước 5: Sau khi thực hiện các thủ pháp, rút kim ra nhẹ nhàng.

Bước 6: Sát khuẩn lại huyệt đạo bằng bông gòn và cồn y tế.

Bước 7: Dặn dò bệnh nhân nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh sau khi châm cứu.

Thận trọng:

Châm cứu huyệt Thiên Tỉnh cần được thực hiện bởi bác sĩ Y học cổ truyền có chuyên môn và kinh nghiệm.
Không nên châm cứu huyệt đạo này cho phụ nữ mang thai, người có cơ địa dị ứng, người có vết thương hở trên da.
Cần đảm bảo dụng cụ châm cứu được khử trùng sạch sẽ để tránh nguy cơ nhiễm trùng.
Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ nếu có các bệnh lý nền như tim mạch, huyết áp, rối loạn đông máu.

Hướng dẫn bấm huyệt Thiên Tỉnh

Bấm huyệt Thiên Tỉnh là được thực hiện khá đơn giản, bạn có thể tự thực hiện tại nhà:

Chuẩn bị:

Rửa tay sạch sẽ.
Vệ sinh vị trí bấm huyệt.
Chuẩn bị thêm dầu massage hoặc kem bôi trơn (tùy chọn).
Thả lỏng cơ thể trong trạng thái thoải mái, thư giãn.

Bấm huyệt Thiên Tỉnh mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe

Thực hiện:

Bước 1: Xác định vị trí huyệt Thiên Tỉnh.

Bước 2: Dùng ngón tay cái ấn vào huyệt đạo nhẹ nhàng, dứt khoát với lực vừa phải, sâu khoảng 0,5 – 1 cm.

Bước 3: Kết hợp thực hiện thêm các động tác:

Day: Dùng ngón tay cái day tròn tại huyệt đạo theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ trong khoảng 1 – 2 phút.
Miết: Dùng ngón tay cái miết dọc theo kinh Thủ Tam Dương Liêu từ khuỷu tay đến cổ tay trong khoảng 1 – 2 phút.
Bấm nhả: Dùng ngón tay cái ấn vào huyệt đạo, giữ trong vài giây rồi thả ra. Lặp lại động tác này thêm 10 đến 20 lần.
Kết thúc: Thực hiện các động tác nhẹ nhàng để thư giãn huyệt đạo.

Thận trọng:

Tập trung vào cảm giác khi bấm huyệt, điều chỉnh lực độ phù hợp.
Nếu cảm thấy đau nhức dữ dội, hãy ngừng bấm huyệt.

Kết hợp huyệt Thiên Tỉnh với huyệt đạo khác

Người bệnh có thể kết hợp huyệt Thiên Tỉnh với một số huyệt đạo khác phù hợp với từng bệnh lý cụ thể. Sau đây là một số cách kết hợp phổ biến nhất:

Điều trị đau vai gáy: Kết hợp với huyệt Hậu Cân (BL20)

Vị trí: Huyệt Hậu Cân nằm ở chỗ lõm phía sau cơ bắp cổ, cách đốt sống cổ thứ 5 khoảng 1 thốn.
Tác dụng: Thông kinh hoạt lạc, khu phong trừ thấp, trị đau vai gáy, đau lưng. Khi kết hợp hai huyệt đạo này, hiệu quả giảm đau vai gáy sẽ được tăng cường.

Điều trị đau cánh tay: Kết hợp với huyệt Kiên Tỉnh (LI14)

Vị trí: Huyệt Kiên Tỉnh nằm ở chỗ lõm phía sau cổ tay, cách xương quay khoảng 1 thốn.
Tác dụng: Thông kinh hoạt lạc, tán phong trừ thấp, trị đau cánh tay, tê bì ngón tay. Kết hợp hai huyệt đạo này với nhau hiệu quả giảm đau cánh tay sẽ được cải thiện rõ rệt.

Điều trị đau cổ tay: Kết hợp với huyệt Nhị Khê (LI13)

Vị trí: Huyệt Nhị Khê nằm ở chỗ lõm phía sau cổ tay, ngay dưới huyệt Kiên Tỉnh (LI14).
Tác dụng: Đả thông kinh mạch, tán phong trừ thấp, trị đau cổ tay, tê bì ngón tay. Khi bấm hai huyệt đạo này cùng lúc, hiệu quả giảm đau cổ tay sẽ được nâng cao.

Châm cứu bấm huyệt Thiên Tỉnh cần được thực hiện đúng cách để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Nếu bạn đang gặp các vấn đề sức khỏe liên quan đến vai gáy, cánh tay và cổ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ Y học cổ truyền để được tư vấn điều trị phù hợp. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể tham khảo thêm các phương pháp điều trị khác như massage, tập vật lý trị liệu,… để cải thiện sức khỏe.