Huyệt Dương Phụ: Vị Trí, Tác Dụng, Cách Châm Cứu Bấm Huyệt
Theo dõi Viện y dược dân tộc trênHuyệt Dương Phụ là một trong những huyệt vị quan trọng trong hệ thống kinh lạc của Y học cổ truyền Trung Quốc. Đây là một huyệt đạo thuộc Kinh Bàng Quang, có tác dụng điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Để hiểu rõ hơn về huyệt vị này, bạn đọc hãy cùng khám phá các thông tin chi tiết dưới đây.
Huyệt Dương Phụ là gì?
Huyệt Dương phụ là huyệt thứ 35 thuộc kinh Bàng Quang. Huyệt nằm ở bờ ngoài cẳng chân, phía dưới chỗ nối giữa xương mác và xương chày, cách mắt cá chân ngoài 7 thốn, trong khe cơ mác dài và cơ mác ngắn.
Huyệt thuộc Dương du mạch, có tác dụng tán phong thấp, thông kinh lạc, thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, an thần. Huyệt vị này mang đến hiệu quả trong việc điều trị các vấn đề về cơ xương khớp, đặc biệt là đau nhức cẳng chân, tê bì chân và mỏi gối.
Vị trí và cách xác định huyệt đạo Dương Phụ
Vị trí huyệt Dương Phụ nằm trên bờ ngoài cẳng chân, cách mắt cá chân ngoài khoảng 7 thốn (khoảng 4 ngón tay ngang). Dưới chỗ nối giữa xương mác và xương chày, ở khe giữa cơ mác dài và cơ mác ngắn.
Để xác định huyệt Dương Phụ, người bệnh áp dụng theo 2 cách sau đây:
Phương pháp 1: Dùng ngón tay
- Đặt ngón tay cái lên chỗ lõm giữa cơ mác dài và cơ mác ngắn.
- Dùng ngón tay trỏ ấn nhẹ, cảm nhận sự nhạy cảm tại vị trí này.
- Chỗ lõm có cảm giác nhói, ê ẩm chính là huyệt Dương Phụ.
Phương pháp 2: Dùng thước đo
- Đặt thước đo dọc theo bờ ngoài cẳng chân, từ mắt cá chân ngoài lên trên.
- Đánh dấu vị trí cách mắt cá chân ngoài 7 thốn (khoảng 4 ngón tay ngang).
- Vị trí đánh dấu chính là huyệt Dương Phụ.
Tác dụng của Dương Phụ
Huyệt Dương Phụ có nhiều tác dụng trong việc điều trị các bệnh lý khác nhau, bao gồm:
Điều trị đau lưng
- Giảm đau lưng dưới: Huyệt Dương Phụ được sử dụng để giảm đau lưng dưới do các bệnh thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm gây ra.
- Thư giãn cơ lưng: Châm cứu hoặc xoa bóp huyệt đạo này giúp thư giãn các cơ lưng, giảm co thắt và căng cơ.
Cải thiện chức năng thận
- Tăng cường chức năng thận: Huyệt có tác dụng bổ thận, giúp cải thiện chức năng thận, hỗ trợ trong điều trị các bệnh lý về thận như suy thận, viêm thận.
- Điều trị các vấn đề tiểu tiện: Kích thích huyệt này giúp điều hòa chức năng tiểu tiện, giảm các triệu chứng như tiểu đêm, tiểu buốt, đi tiểu không tự chủ.
Điều hòa kinh nguyệt
- Giảm đau bụng kinh: Huyệt Dương Phụ giúp điều hòa kinh nguyệt, giúp giảm đau bụng kinh, đặc biệt là trong những ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt.
- Điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt: Huyệt giúp cải thiện tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều, hỗ trợ trong các trường hợp kinh nguyệt thưa hoặc quá nhiều.
Tăng cường sinh lực
- Tăng cường sinh lực: Kích thích huyệt Dương Phụ giúp tăng cường sinh lực, cải thiện sức khỏe tổng thể và nâng cao năng lượng cho cơ thể.
- Giảm mệt mỏi: Huyệt có tác dụng giảm mệt mỏi, cải thiện tình trạng suy nhược cơ thể và tăng cường sự dẻo dai.
Cải thiện tuần hoàn máu
- Tăng cường lưu thông máu: Tác động vào huyệt đạo này giúp tăng cường lưu thông máu, cải thiện tuần hoàn máu trong cơ thể.
- Giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch: Việc cải thiện tuần hoàn máu giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch như huyết áp cao, xơ vữa động mạch.
Giảm stress và căng thẳng
- Thư giãn tinh thần: Kích thích huyệt Dương Phụ giúp thư giãn tinh thần, giảm stress và căng thẳng.
- Cải thiện giấc ngủ: Huyệt này cũng có tác dụng cải thiện giấc ngủ, giúp giảm tình trạng mất ngủ, khó ngủ.
Hỗ trợ điều trị đau đầu
- Giảm đau đầu: Huyệt Dương Phụ được sử dụng để giảm đau đầu, đặc biệt là tình trạng đau đầu do căng thẳng, stress.
- Cải thiện tuần hoàn máu lên não: Tăng cường lưu thông máu lên não, giúp giảm thiểu các triệu chứng như chóng mặt, đau đầu.
Cách châm cứu huyệt Dương Phụ
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách châm cứu huyệt Dương Phụ:
Chuẩn bị:
- Kim châm cứu loại nhỏ, đã được khử trùng.
- Bông gòn y tế.
- Cồn sát khuẩn.
- Moxa (nếu muốn dùng phương pháp đốt ngải cứu).
- Bát đựng nước muối sinh lý.
- Găng tay y tế.
- Khăn lau.
Xác định vị trí huyệt:
- Cho bệnh nhân nằm ngửa, thả lỏng cơ thể.
- Dùng ngón tay cái ấn vào chỗ lõm giữa cơ mác dài và cơ mác ngắn, cách mắt cá chân ngoài khoảng 7 thốn.
- Khi ấn vào huyệt có cảm giác đau nhói, ê ẩm.
Sát khuẩn:
- Dùng cồn sát khuẩn lau xung quanh huyệt Dương Phụ và tay của người thực hiện.
- Mang găng tay y tế.
Châm kim:
- Dùng kim châm cứu đã được khử trùng châm vào huyệt Dương Phụ theo hướng thẳng đứng, sâu 0,5 – 1 thốn.
- Góc châm kim: 45 độ so với da.
- Để kim trong khoảng 15-20 phút.
- Khi châm kim, bệnh nhân có thể cảm thấy nhói, tê tức tại huyệt.
Điều chỉnh kim:
- Sau khi châm kim, xoay kim nhẹ nhàng 1 – 2 vòng theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ.
- Điều chỉnh độ sâu của kim cho đến khi đạt được cảm giác “đắc khí” (thấy nặng, tê, tức, châm chích).
Cứu hoặc cứu hơ:
Nếu muốn tăng cường hiệu quả điều trị, có thể sử dụng moxa để cứu hoặc cứu hơ tại huyệt Dương Phụ.
- Cứu: Dùng moxa đốt trực tiếp lên huyệt trong khoảng 5 – 10 phút.
- Cứu hơ: Dùng moxa đốt cách da khoảng 1 – 2 cm, di chuyển xung quanh huyệt trong khoảng 5 – 10 phút.
Rút kim:
- Sau khi kết thúc quá trình châm cứu, dùng găng tay y tế từ từ rút kim ra.
- Dùng bông gòn y tế ấn nhẹ vào huyệt để cầm máu và giảm đau.
Dặn dò bệnh nhân:
- Dặn dò bệnh nhân giữ ấm, không vận động mạnh sau khi châm cứu.
- Uống nhiều nước.
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.
- Tái khám với bác sĩ.
Hướng dẫn bấm huyệt Dương Phụ
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách bấm huyệt Dương Phụ:
Chuẩn bị:
- Bàn tay sạch sẽ, ấm áp.
- Kem dưỡng ẩm hoặc dầu massage (tùy chọn).
Xác định vị trí huyệt:
- Cho bản thân hoặc người được bấm nằm ngửa, thả lỏng cơ thể.
- Dùng ngón tay cái ấn vào chỗ lõm giữa cơ mác dài và cơ mác ngắn, cách mắt cá chân ngoài khoảng 7 thốn.
- Khi ấn vào huyệt có cảm giác đau nhói, ê ẩm.
Bấm huyệt:
- Dùng ngón tay cái (hoặc ngón trỏ và ngón giữa) ấn vào huyệt Dương Phụ với lực vừa phải, day ấn theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ trong khoảng 1 – 2 phút.
- Có thể sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc dầu massage để tăng cường hiệu quả bấm huyệt.
- Áp dụng lực ấn vừa đủ, tránh ấn quá mạnh gây bầm tím hoặc tổn thương da.
- Duy trì nhịp điệu bấm huyệt đều đặn, nhẹ nhàng.
Kết thúc:
- Sau khi bấm huyệt trong 1 – 2 phút, thả lỏng tay và xoa bóp nhẹ nhàng huyệt Dương Phụ.
- Có thể bấm huyệt Dương Phụ ở cả hai bên chân.
Lưu ý:
- Nên bấm huyệt Dương Phụ vào lúc cơ thể thư giãn, thoải mái, tránh bấm khi đang đói, no hoặc quá mệt mỏi.
- Phụ nữ mang thai, người có da mỏng yếu, dễ chảy máu, người mắc bệnh lý tim mạch, huyết áp cao cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bấm huyệt Dương Phụ.
- Nên bấm huyệt Dương Phụ thường xuyên, mỗi ngày 1 – 2 lần để đạt hiệu quả tốt nhất.
Kết hợp với các huyệt đạo khác
Huyệt Dương Phụ có thể kết hợp với các huyệt đạo khác để tăng hiệu quả điều trị:
Kết hợp với huyệt Thận Du
- Vị trí: Huyệt Thận Du nằm cách đường giữa lưng 1,5 tấc, ngang với đốt sống thắt lưng L2.
- Tác dụng: Hỗ trợ chức năng thận, tăng cường sinh lực, điều trị đau lưng và các vấn đề về tiểu tiện.
Kết hợp với huyệt Đại Trường Du
- Vị trí: Huyệt Đại Trường Du nằm cách đường giữa lưng 1,5 tấc, ngang với đốt sống thắt lưng L4.
- Tác dụng: Điều trị các vấn đề về tiêu hóa, giảm đau lưng, điều hòa chức năng đại tràng.
Kết hợp với huyệt Quan Nguyên
- Vị trí: Huyệt Quan Nguyên nằm trên đường giữa bụng, dưới rốn 3 tấc.
- Tác dụng: Bổ thận, tăng cường sinh lực, điều hòa kinh nguyệt, hỗ trợ sinh sản.
Kết hợp với huyệt Tam Âm Giao
- Vị trí: Huyệt Tam Âm Giao nằm cách mắt cá trong của chân khoảng 3 tấc, phía sau bờ trong của xương chày.
- Tác dụng: Điều hòa kinh nguyệt, cải thiện tiêu hóa, giảm đau bụng kinh, hỗ trợ chức năng thận.
Kết hợp với Túc Tam Lý
- Vị trí: Huyệt Túc Tam Lý nằm cách đầu gối khoảng 3 tấc, phía ngoài của xương chày.
- Tác dụng: Tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa, giảm mệt mỏi, tăng cường sinh lực.
Trên đây là những thông tin khá chi tiết về huyệt Dương Phụ. Người bệnh cần kết hợp châm cứu bấm huyệt Dương Phụ với chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên và lối sống lành mạnh để nâng cao sức khỏe tổng thể.
Xem Thêm:
- Huyệt Thiên Tỉnh: Vị Trí, Tác Dụng, Cách Châm Cứu Bấm Huyệt
- Huyệt Âm Giao: Vị Trí, Tác Dụng Và Cách Bấm Huyệt Hiệu Quả
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!