Viêm Xoang Mãn Tính

Viêm xoang mãn tính chính là giai đoạn nặng của viêm xoang cấp tính nhưng không được chữa trị đúng cách. Lúc này, các mô xoang bên trong mũi bị sưng phù, viêm nhiễm nghiêm trọng và kéo dài hơn 12 tuần, tái đi tái lại thường xuyên khiến cho dịch nhầy ứ đọng quá mức, làm gián đoạn hoạt động dẫn lưu dịch và bùng phát các triệu chứng nghiêm trọng hơn so với giai đoạn đầu.

Viêm xoang mãn tính được chia làm nhiều dạng khác nhau và phân loại dựa theo cấu tạo trên cơ thể như: viêm xoang trán, viêm xoang bướm, viêm xoang sàng... Trường hợp hốc xoang tại nhiều vị trí cùng bị viêm được gọi là viêm đa xoang. Nếu như viêm xoang cấp tính chỉ khởi phát do nhiễm trùng hay dị ứng thì viêm xoang mãn tính xuất phát chủ yếu do các yếu tố bên trong hoặc bên ngoài cơ thể như dị tật vách ngăn mũi lệch, xuất hiện polyp mũi.

Bệnh viêm xoang mãn tính là căn bệnh phổ biến có thể xảy ra ở mọi đối tượng nhưng thường gặp nhất ở những người trong độ tuổi thanh niên, trung niên. Thể bệnh này cần được điều trị càng sớm càng tốt vì triệu chứng của bệnh không thể tự biến mất như thể cấp tính. Tùy vào từng trường hợp cụ thể bệnh nặng hay nhẹ mà bác sĩ sẽ hướng dẫn phác đồ điều trị phù hợp.

Nguyên nhân hình thành nên viêm xoang mãn tính là sự tích tụ dịch nhầy trong các hốc xoang nhưng bị cản trở không thể tống chất nhờn ra ngoài. Sau thời gian tích tụ bên trong xoang ẩm ướt và gây ra nhiễm trùng. Đây là cơ chế hình thành viêm xoang mãn tính và dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này:

• Hình thành các khối polyp mũi: Vì một nguyên nhân nào đó làm xuất hiện các khối polyp mũi trong xoang sẽ vô tình làm cản trở sự hoạt động tại khu vực này, tắc khe mũi dẫn lâu ngày dẫn đến viêm xoang.
• Bị vẹo vách ngăn mũi: Vách ngăn mũi bị vẹo do dị tật bẩm sinh hoặc chấn thương mạnh gây hẹp đường thở, gián đoạn quá trình lưu thông không khí và chất nhầy, từ đó gây viêm xoang mãn tính.
• Chấn thương mặt: Khu vực mặt, đặc biệt tại mũi bị chấn thương mạnh tác động gây gãy xương có thể làm tắc nghẽn ống xoang, nếu không được điều trị sớm sẽ hình thành viêm xoang mãn tính.
• Nhiễm trùng: Sự xâm nhập tấn công của các loại virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng... vào bên trong xoang mũi khiến khu vực này nhanh chóng bị viêm nhiễm.
• Dị ứng: Cơ thể dị ứng và bộc phát triệu chứng khi tiếp xúc với các dị nguyên cũng là một trong những nguyên nhân tạo ra phản ứng viêm và làm tắc nghẽn xoang mũi, dẫn đến viêm xoang mãn tính.
• Biến chứng của một số bệnh lý: Một số bệnh lý mạn tính được đánh giá có liên quan đến viêm xoang như tiểu đường, trào ngược dạ dày, nhiễm HIV, biến chứng của các xơ nang... làm tăng nguy cơ bị viêm xoang mãn tính vì suy giảm hệ miễn dịch.

Ngoài các nguyên nhân vừa kể trên, viêm xoang mãn tính còn là hậu quả của một số vấn đề sau:

• Không điều trị bệnh giai đoạn cấp: Khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ nhưng không điều trị, chủ quan bệnh sẽ tự khỏi khiến bệnh tái đi tái lại nhiều lần và hậu quả là dẫn đến mãn tính khó trị.
• Sử dụng thuốc sai cách: Việc tự ý sử dụng thuốc trị bệnh không rõ tác dụng và dùng sai cách, liều lượng không đúng hoặc dừng sử dụng thuốc khi chưa kết thúc liệu trình là nguyên nhân phổ biến gây nhờn thuốc hoặc làm suy giảm sức đề kháng, bệnh không những không khỏi mà còn ngày càng nặng hơn. Ngoài ra, lạm dụng thuốc kháng sinh quá mức trong giai đoạn cấp cũng rất dễ gây ra tác dụng phụ.
• Rửa mũi sai cách: Rửa mũi hằng ngày là điều nên làm khi bị viêm xoang. Tuy nhiên, có không ít người rửa mũi sai cách dẫn đến hậu quả khó lường. Chẳng hãn như dùng nước muối có nồng độ không phù hợp, quá nhạt hoặc quá mặn... cũng có thể khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng.
• Không bảo vệ mũi đúng cách: Không đeo khẩu trang che chắn, để mũi tiếp xúc với khói bụi hoặc thường xuyên sử dụng các chất kích thích là những nguyên nhân làm tăng nặng triệu chứng viêm xoang.

Thực tế thì các triệu chứng của bệnh viêm xoang mãn tính cũng tương tự như viêm xoang cấp tính, tuy nhiên với mức độ nghiêm trọng hơn. Bên cạnh đó, nếu dựa vào triệu chứng để chẩn đoán viêm xoang mãn tính thì cần đảm bảo xác định được ít nhất 2 trong các triệu chứng dưới đây:

• Liên tục chảy ngược dịch nhầy từ mũi ra ngoài hoặc từ mũi xuống họng rồi được khạc ra ngoài. Nguyên nhân là do tình trạng dịch nhầy ứ đọng quá mức bên trong hốc xoang.
• Bị tắc nghẽn mũi hoàn toàn dẫn đến khó thở, thường xuyên thở bằng miệng, đặc biệt là trong lúc ngủ.
• Có cảm giác nặng mặt, vùng má, trán, mắt bị sưng phù.
• Suy giảm khứu giác và vị giác.

Ngoài các triệu chứng đặc trưng như vừa kể trên, tùy từng trường hợp mà viêm xoang mãn tính còn được biểu hiện với một số triệu chứng toàn thân khác như:

• Ho nhiều, đặc biệt là vào ban đêm;
• Đau họng, chủ yếu ở khu vực răng hàm trên và xương hàm;
• Đau cổ, đau tai;
• Buồn nôn, nôn ói;
• Đau đầu dữ dội, suy giảm thị lực;
• Hôi miệng;
• Mệt mỏi, suy nhược, sụt cân;
• ...

Qua các triệu chứng trên có thể nhận thấy rõ ràng sự khác nhau giữa viêm xoang mãn tính và viêm xoang cấp tính đó là không xuất hiện triệu chứng hành sốt khi viêm xoang đã chuyển sang mãn tính.