Viêm Xoang

Viêm xoang là bệnh lý về tai mũi họng khá phổ biến, có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào, do nhiều nguyên nhân như vi khuẩn, virus, dị ứng, tác dụng phụ của thuốc hoặc sinh hoạt không khoa học. Bệnh có thể tiến triển thành nhiều mức độ và gây biến chứng nếu không được kiểm soát từ sớm. Ở bài viết dưới đây bạn có thể tìm hiểu về triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa tình trạng này một cách hiệu quả nhất để bảo vệ tốt cho sức khỏe của bản thân và gia đình. 

Viêm xoang là bệnh gì?

Xoang được biết đến là các hốc xương rỗng nằm trong khối xương sọ - mặt, thông với hốc mũi. Chúng được lót bởi lớp niêm mạc, đóng vai trò dẫn lưu dịch và lưu thông không khí trong cơ thể. Tình trạng viêm xoang xảy ra khi các xoang bị bít tắc, đồng thời lớp niêm mạc sưng viêm, phù nề, khi đó không khí và dịch không thể lưu thông.

Tình trạng viêm xoang xảy ra khi các xoang bị bít tắc, lớp niêm mạc sưng viêm
Tình trạng viêm xoang xảy ra khi các xoang bị bít tắc, lớp niêm mạc sưng viêm

Phân loại viêm xoang theo mức độ bệnh

Viêm xoang phân loại theo mức độ bệnh sẽ bao gồm 4 loại:

  • Viêm xoang cấp tính: Thường xảy ra do nhiễm trùng đường hô hấp trên, đặc trưng bởi các triệu chứng như đau đầu, chảy nước mũi, nghẹt mũi, sốt cao, khứu giác giảm độ nhạy cảm, đau quanh mắt, mũi, má,... Viêm xoang cấp sẽ khỏi hoàn toàn trong vòng 12 tuần, tuy nhiên đa số người bệnh cảm thấy thoải mái chỉ sau 4 tuần.
  • Viêm xoang bán cấp: Viêm xoang cấp nếu không được xử lý từ sớm sẽ chuyển sang dạng bán cấp. Mặc dù các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn giai đoạn cấp tính nhưng người bệnh có khả năng cao bị viêm xoang mãn tính. Tình trạng này có thể kéo dài từ 1 - 3 tháng.
  • Viêm xoang mạn tính: Trong trường hợp các triệu chứng của bệnh kéo dài hơn 12 tuần tức là bạn đang ở giai đoạn mãn tính - viêm xoang mạn. Bệnh lý này được chia thành 3 loại là viêm mũi họng mãn tính không polyp, viêm mũi họng mãn tính có polyp và viêm mũi dị ứng do nấm
  • Viêm xoang tái phát: Là tình trạng viêm xoang tái phát nhiều lần trong vòng 1 năm, thường gặp nhất ở những người có tiền sử hen suyễn, dị ứng.

Phân loại viêm xoang theo vị trí bị viêm

Dựa vào vị trí của viêm xoang, các chuyên gia chia bệnh thành 5 loại:

  • Viêm xoang hàm trên: Xoang hàm trên là xoang cạnh mũi lớn nhất trong tất cả các xoang mặt, nằm ở sau xương gò má. Bệnh lý này đặc trưng bởi những cơn đau nhức ở vùng mặt, người bệnh có thể bị sưng quanh mắt và má hoặc đau đầu.
  • Viêm xoang sàng: Xoang sàng có vị trí sâu trong hốc mũi, ngay sau mặt. Nếu bộ phận này bị viêm sẽ gây đau nhức đầu ở vùng gáy, bị chảy dịch mủ và gây ho kéo dài.
  • Viêm xoang trán: Đây là tình trạng sưng viêm, nhiễm trùng xoang vùng trán, gây đau nhức trán, lan sang thái dương. Một số người bị viêm xoang trán nặng có thể đau vùng hốc mắt.
  • Viêm xoang bướm: Xoang bướm nằm trong thân của xương bướm, cấu tạo gồm 6 thành: Thành trước, thành sau, thành dưới, thành trên và thành hai bên. Bệnh lý này gây sốt cao, nhức đầu, rét run, đau gáy, chảy dịch xuống họng, có nguy cơ tỷ vong cao nếu lây lan rộng.
  • Viêm đa xoang: Là quá trình viêm niêm mạc một hoặc nhiều xoang cùng lúc, có thể xuất hiện do nhiễm khuẩn, dị ứng, môi trường ô nhiễm, cơ thể giảm đề kháng hoặc cấu trúc giải phẫu bất thường.

Có nhiều loại viêm xoang phân theo mức độ hoặc vị trí bị bệnh
Có nhiều loại viêm xoang phân theo mức độ hoặc vị trí bị bệnh

Nguyên nhân viêm xoang

Các chuyên gia cho biết có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng viêm xoang:

  • Virus: Đa số bệnh nhân bị viêm xoang do sự tấn công của virus tại các xoang làm sung huyết các mô mũi, đồng thời bít kín các lỗ thông dẫn lưu xoang. Một số virus gây bệnh phổ biến là: Rhinoviruses, Adenovirus, Virus parainfluenza, Enterovirus, Virus hợp bào đường hô hấp,...
  • Vi khuẩn: Trong trường hợp bị cảm lạnh sau 10 - 15 ngày không có dấu hiệu thuyên giảm có thể do vi khuẩn khu trú trong các khoang mũi họng. Sau một thời gian không được xử lý, khuẩn hại tấn công các xoang, gây viêm, điển hình là các loại như: Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Klebsiella, Moraxella catarrhalis, E.coli,...
  • Vi nấm: Loại nấm thường gây viêm xoang là Aspergillus, chúng tấn công vào cơ thể khi hệ miễn dịch suy yếu, sau đó phát triển ở môi trường ẩm và tối như các xoang.
  • Dị ứng: Những người có cơ địa bị dị ứng với lông động vật, phấn hoa, nấm mốc, khói bụi, nước hoa có khả năng cao bị xoang so với người bình thường. Ngoài ra, bệnh xoang do dị ứng có xu hướng chuyển biến nặng hơn các yếu tố nguy cơ khác.
  • Polyp mũi: Đây là những u nhỏ khá lành tính, phát triển từ mô mũi hoặc xoang, làm bít tắc hốc xoang, từ đó ngăn dịch mũi chảy ra và gây nhiễm trùng. Polyp mũi khiến đường dẫn khí bị cản trở gây giảm độ nhạy cảm của khứu giác, người bệnh cũng bị đau đầu.
  • Sức đề kháng kém: Với những người có sức đề kháng kém, suy giảm hệ miễn dịch, các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là mũi xoang không thể chống lại tác nhân gây hại từ bên ngoài gây suy yếu niêm mạc hô hấp.
  • Lạm dụng thuốc xịt mũi: Các loại thuốc xịt mũi có khả năng làm sạch khoang mũi, giảm tình trạng nghẹt mũi nhưng đồng thời cũng có thể làm tắc mạch máu trong mũi. Bởi vậy những ai lạm dụng sản phẩm này quá nhiều cũng gây viêm xoang với các triệu chứng nghiêm trọng.
  • Hút thuốc lá: Đây là nguyên nhân phổ biến gây viêm xoang vì khói thuốc chứa nhiều thành phần độc hại, tăng khả năng kích ứng mũi, gây viêm, hệ thống làm sạch xoang tự nhiên của mũi bị tổn thương do khói thuốc, từ đó dẫn đến nhiễm trùng xoang.
  • Vùng mũi bị bất thường bẩm sinh: Một số trường hợp có cấu trúc mũi bị bất thường bẩm sinh như khe hở vòm miệng, đường dẫn lưu hẹp, lệch vách ngăn mũi sẽ có khả năng cao bị nhiễm trùng xoang.
  • Nguyên nhân khác: Ngoài những lý do kể trên, còn một số nguyên nhân khác dẫn đến bệnh viêm xoang như thói quen vệ sinh không đúng cách, sinh hoạt không khoa học để vi khuẩn tích tụ, tấn công, ngoài ra còn do chấn thương tạo vết bầm tím, tụ máu, phù nề ở mũi xoang.

Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm xoang
Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm xoang

Triệu chứng bệnh viêm xoang

Để nhận biết bệnh viêm xoang, bạn có thể dựa vào một số triệu chứng sau:

  • Sổ mũi: Tình trạng nhiễm trùng xoang sẽ khiến bộ phận này tiết ra nhiều dịch tiết. Chất dịch từ xoang lúc này có màu vàng, xanh, trắng đục, dễ chảy vào mũi gây chảy nước mũi.
  • Nghẹt mũi: Một trong những triệu chứng viêm xoang thường gặp là nghẹt mũi. Hốc xoang khi bị nhiễm trùng, phù nề sẽ cản trở đường mũi thở, gây nghẹt mũi. Khi đó khứu giác sẽ kém nhạy cảm hơn so với người bình thường.
  • Đau ở xoang: Đau là triệu chứng của viêm xoang phổ biến. Người bệnh có thể xuất hiện cơn đau ở trán, hàm trên, hai bên mũi hoặc giữa hai mắt.
  • Ho kéo dài: Trong trường hợp chất dịch từ hốc xoang bị viêm nhiễm không chảy vào mũi mà chảy xuống phía sau cổ họng sẽ gây ngứa ngáy, đau họng, kéo theo hệ quả là những cơn ho kéo dài vào ban đêm hoặc sáng sớm ngay khi thức dậy.
  • Đau đầu: Cơn đau đầu xuất hiện do bệnh nhân phải chịu tình trạng sưng phù trong xoang. Chất dịch lỏng ở xoang tích tụ sau một đêm gây ra những cơn đau đầu vào sáng sớm, ngoài ra, bệnh nhân cũng bị đau trong môi trường có áp suất khí quyển thay đổi đột ngột.
  • Triệu chứng khác: Viêm xoang có thể gây ra nhiều biểu hiện khác như sốt, đau răng, đau tai, sưng vùng mặt, hôi miệng hay mệt mỏi kéo dài.

Người bệnh có thể bị sổ mũi, nghẹt mũi, khó chịu
Người bệnh có thể bị sổ mũi, nghẹt mũi, khó chịu

Cách Chữa Viêm Xoang

Mẹo chữa viêm xoang tại nhà:

Xông hơi ấm:

  • Sử dụng nước nóng kết hợp với thảo dược để xông hơi.
  • Trùm một chiếc khăn lên đầu để tận dụng hơi nước ấm.
  • Hơi ấm giúp làm dịu mô xoang, giảm đau nhức, nghẹt mũi.

Chườm ấm:

  • Sử dụng khăn bông nhúng vào nước ấm để chườm vùng chữ T.
  • Chườm ấm giúp đẩy dịch nhầy ra ngoài và làm thông thoáng mũi.

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý:

  • Nước muối sinh lý giúp làm sạch vi khuẩn trong mũi và họng.
  • Sử dụng dạng xịt hoặc nhỏ trực tiếp vào mũi hàng ngày.

Tập yoga:

  • Các bài tập yoga kích thích hoạt huyết và giúp đẩy dịch nhầy ra khỏi mũi.
  • Tăng cường chức năng cơ quan hô hấp và tăng sức đề kháng.

Xoa bóp, bấm huyệt:

  • Áp dụng xoa bóp và bấm huyệt để giảm đau, thư giãn cơ, và đẩy dịch nhầy ra khỏi xoang.

Lưu ý khi điều trị viêm xoang tại nhà:

  • Rửa mũi xoang hàng ngày để giữ mũi thông thoáng.
  • Sử dụng nước muối để làm ẩm mũi.
  • Tránh tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng.
  • Kê gối cao đầu giường khi đi ngủ để giảm nghẹt mũi.
  • Đeo khẩu trang khi ra ngoài.

Phương pháp Tây y:

  • Sử dụng thuốc chống viêm, thông mũi.
  • Kháng sinh nếu viêm xoang do vi khuẩn.
  • Thuốc giảm đau và kháng histamin.

Phương pháp Đông y:

  • Sử dụng các bài thuốc Đông y như thạch cao, tri mẫu, Tân di, hoàng cầm.
  • Áp dụng các bài thuốc như sắc nước, xông hơi.

Vị thuốc Nam:

  • Sử dụng cây đại bi, tân di hoa, tía tô, cây lược vàng.
  • Chuẩn bị và sử dụng theo hướng dẫn để giảm triệu chứng và hỗ trợ điều trị.

Lưu ý, việc thăm bác sĩ để chẩn đoán và hướng dẫn điều trị phù hợp là quan trọng.

Thuốc Chữa Viêm Xoang

Dưới đây là một số thuốc trị viêm xoang được ưa chuộng hiện nay, bạn đọc có thể tham khảo:

  • Chlorpheniramine: Giảm Viêm Xoang Dị Ứng. Dùng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. Liều dùng tham khảo: 2-3 lần/ngày, cách nhau 4-6 tiếng. Chống chỉ định: Trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai, dị ứng các thành phần.
  • Kobayashi Chikunain: Sử dụng 2 lần/ngày, uống với nước ấm. Liều dùng tham khảo theo độ tuổi. Chống chỉ định: Dị ứng thành phần, phụ nữ mang thai.
  • Nosepen: Dùng mỗi ngày 2 lần, trước khi ăn. Liều dùng tham khảo theo độ tuổi. Chống chỉ định: Dị ứng thành phần, trẻ dưới 8 tuổi.
  • Xịt Kirkland Aller-Flo: Xịt 2 lần vào không khí, 2 lần/ngày. Liều dùng tham khảo theo độ tuổi. Chống chỉ định: Trẻ dưới 4 tuổi, dị ứng thành phần.
  • Otrivin 0.05%-0.1%: Dùng cho người trên 12 tuổi. Liều dùng: 3 lần/ngày, cách nhau 8-10 giờ. Chống chỉ định: Trẻ dưới 12 tuổi, dị ứng thành phần.
  • Coldi-B: Dạng xịt, giảm triệu chứng viêm xoang, sổ mũi, cảm cúm. Liều dùng: 2 lần/ngày cho trẻ trên 6 tuổi và người lớn. Chống chỉ định: Dị ứng thành phần, trẻ dưới 6 tuổi, phụ nữ mang thai.
  • Hadocort: Công dụng kháng viêm, chống khuẩn, hỗ trợ điều trị Tai – Mũi – Họng. Liều dùng: 1-2 xịt lần đầu, 1-2 xịt duy trì, cách nhau 2-6 giờ. Chống chỉ định: Dị ứng thành phần, trẻ dưới 6 tuổi, phụ nữ mang thai.
  • Nazal Sato: Hỗ trợ viêm xoang, sổ mũi, nghẹt mũi. Liều dùng: 2-3 lần/ngày cho trẻ trên 7 tuổi và người lớn. Chống chỉ định: Dị ứng thành phần, trẻ dưới 7 tuổi, phụ nữ mang thai.
  • Avamys: Cải thiện nghẹt mũi, chảy nước mũi. Liều dùng: 1-2 lần/ngày cho trẻ 2-11 tuổi, 2 lần/ngày cho trẻ 12 tuổi trở lên. Chống chỉ định: Thận trọng cho người cao tuổi, trẻ dưới 2 tuổi.
  • Augmentin: Hỗ trợ viêm xoang và các vấn đề đường hô hấp. Liều dùng tham khảo theo độ tuổi. Chống chỉ định: Phụ nữ mang thai, trẻ dưới 9 tháng.

Viêm Xoang Kiêng Ăn Gì

  1. Rau Củ và Trái Cây:
    • Quả cam, quýt, chanh: Chứa nhiều vitamin C giúp giảm sưng viêm ở niêm mạc xoang.
    • Cà rốt, cần tây, rau bina: Những loại rau xanh này hỗ trợ tăng cường đề kháng và làm loãng dịch tiết.
  2. Thực Phẩm Giàu Kẽm:
    • Hến, hàu, ốc, sò: Chứa kẽm giúp giảm viêm và sưng ở niêm mạc xoang.
  3. Thực Phẩm Kháng Sinh Tự Nhiên:
    • Củ hành, gừng, tỏi: Có tính kháng sinh tự nhiên giúp ức chế vi khuẩn và virus.
  4. Thực Phẩm Giàu Omega-3:
    • Cá hồi, cá nục, cá mòi, cá thu: Omega-3 giúp làm dịu niêm mạc và giảm đau nhức.
  5. Thực Phẩm Có Tính Ấm:
    • Táo tàu, đường đỏ, gạo nếp: Có tác dụng làm dịu niêm mạc, cải thiện hoạt động dẫn lưu dịch tiết.
  6. Hạn Chế Thực Phẩm Cay Nóng:
    • Ớt, tiêu, mù tạt: Tránh thức ăn cay nóng để không kích thích niêm mạc hô hấp.
  7. Kiêng Ăn Thực Phẩm Gây Dị ứng:
    • Tôm, cua, thịt gà: Những thực phẩm có thể gây dị ứng, kích thích xoang và làm tăng triệu chứng.

Viêm xoang có nguy hiểm không?

Khi bị viêm xoang trong thời gian dài không có biện pháp xử lý, người bệnh có nguy cơ đối mặt với các biến chứng như:

  • Về đường hô hấp: Viêm tai giữa, viêm họng mãn tính, viêm phế quản mãn tính, viêm thanh quản,...
  • Biến chứng ở mắt: Viêm thị thần kinh hậu nhãn cầu, viêm ổ mắt, viêm mí mắt, viêm túi lệ, có thể gây mù lòa.
  • Biến chứng ở xương: Áp xe dưới cốt mạc xương trán, viêm cốt tủy xương.
  • Biến chứng lên não: Viêm tắc tĩnh mạch hang, viêm màng não, áp xe ngoài màng cứng hoặc áp xe não.

Các biến chứng của bệnh viêm xoang có thể tiến triển rất nhanh, vì thế ngay khi xuất hiện những bất thường, bạn cần ngay lập tức tìm gặp bác sĩ để được chẩn đoán, tìm cách xử lý hiệu quả và an toàn.

Biện pháp phòng ngừa viêm xoang tại nhà

Để phòng tránh bệnh viêm xoang, ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm, bạn nên chú ý:

  • Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là mũi họng trong mùa lạnh để tránh bị cảm lạnh hay vi khuẩn, virus tấn công gây viêm nhiễm hốc xoang.
  • Không nên tắm nước lạnh, thay vào đó bạn nên tắm nước ấm trong phòng kín, lau khô người trước khi mặc quần áo.
  • Nên đeo khẩu trang khi đi ra ngoài hoặc khi làm việc trong môi trường khói bụi, ô nhiễm.
  • Tránh xa các tác nhân gây bệnh xoang như lông động vật, phấn hoa, nước hoa, nấm mốc,...
  • Bạn nên vệ sinh miệng, họng trước khi đi ngủ và sau khi thức dậy bằng nước muối sinh lý, giúp loại bỏ vi khuẩn ở hốc xoang, ngăn ngừa bệnh tái phát.
  • Xây dựng chế độ ăn uống phù hợp, bổ sung nhiều nước, ăn nhiều trái cây tươi để chống oxy hóa, tăng hệ miễn dịch.
  • Không nên hút thuốc lá hay lạm dụng rượu bia, chất kích thích để tránh làm tổn thương mũi xoang.
  • Dành thời gian tập thể dục thể thao hàng ngày với những bài tập phù hợp để tăng cường sức khỏe tổng thể, tăng sức đề kháng, chống lại tác nhân gây bệnh.
  • Tiêm vaccine phòng bệnh cúm hàng năm giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh viêm xoang.
  • Nếu thấy cổ họng, mũi xoang có hiểu hiện lạ, suy giảm chức năng cần nhanh chóng đến cơ sở Y tế để được thăm khám và hướng dẫn cách điều trị, tránh để bệnh tiến triển nghiêm trọng.

Có thể thấy, viêm xoang là bệnh lý khá phổ biến, có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không có cách xử lý từ sớm. Vì thế bạn nên đến gặp bác sĩ ngay khi xuất hiện những biểu hiện bất thường để được chẩn đoán, tư vấn hướng điều trị phù hợp. Ngoài ra cần chú ý đến thói quen sinh hoạt, dinh dưỡng, cách chăm sóc hàng ngày để ngăn ngừa bệnh xuất hiện và tái phát liên tục gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Gọi ngay

0974 026 239

Tin mới

Bài Thuốc Mề Đay Tiêu Ban Giải Độc Thang Kết Tinh Giá Trị Thuốc Nam Bản Địa

Bài thuốc Tiêu Ban Giải Độc Thang do Trung Tâm Thuốc Dân Tộc và Viện...
Báo chí, truyền hình đưa tin về hiệu quả bài thuốc sinh lý nam Mãnh lực Phục dương khang

Báo Chí, Truyền Hình Đưa Tin Về Hiệu Quả Bài Thuốc Sinh Lý Nam Mãnh Lực Phục Dương Khang

Bài thuốc sinh lý Mãnh lực Phục dương khang của Trung tâm Thuốc dân tộc...
Mỗi bài thuốc được nghiên cứu cẩn thận

Những Nguyên Tắc Vàng Trong Bào Chế Các Bài Thuốc Của Y Diệu Đỗ Minh

Y Diệu Đỗ Minh là thương hiệu thuộc Tập đoàn Nam Y Đỗ Minh, cung...