Phồng Đĩa Đệm L3 L4 Là Gì? Triệu Chứng Và Hướng Chữa Trị
Theo dõi Viện y dược dân tộc trênBài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Phồng đĩa đệm L3 L4 là tình trạng xương khớp phổ biến và ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hàng ngày cũng như khả năng vận động của bệnh nhân. Bệnh lý nếu không được kiểm soát tốt có thể làm tăng nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm và các biến chứng nặng nề khác.
Phồng đĩa đệm L3 L4 & Dấu hiệu nhận biết
Phồng đĩa đệm L3 L4 đề cập đến tình trạng lồi đĩa đệm ở đốt sống L3 và L4 – Những đốt sống này nằm ở vị trí thấp trong đốt sống lưng, có nhiệm vụ nâng đỡ phần trên của cơ thể, đồng thời chịu lực lớn khi có các tác động mạnh lên cột sống.
Theo đó, phồng lồi đĩa đệm L3 L4 là giai đoạn nhẹ của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống. Bệnh khởi phát do các yếu tố chủ quan và khách quan như chấn thương, lão hóa, va đập mạnh. Những tác động này có thể khiến vòng sợi bị nứt, nhân nhầy chui vào khe rách, từ đó dẫn đến biến dạng đĩa đệm (phồng lồi) chèn ép vào rễ thần kinh gây đau nhức.
Theo các chuyên gia, bệnh lý thường gây ra một số triệu chứng như:
- Đau mỏi thắt lưng, cột sống, cơn đau có thể gia tăng vào sáng sớm hoặc chiều tối
- Ở giai đoạn đầu không có triệu chứng nhưng về sau có thể gây ra cơn đau âm ỉ kéo dài và tăng dần lên.
- Tình trạng đau nhức có thể lan xuống chân khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc di chuyển.
Phồng lồi đĩa đệm là một trong những bệnh lý phổ biến hiện nay, nhất là ở người trung niên và cao tuổi. Tuy nhiên, các khảo sát gần đây nhận thấy, tình trạng bệnh có xu hướng trẻ hóa bởi nhiều nguyên nhân khác nhau.
Nguyên nhân gây phồng đĩa đệm L3 L4
Có thể nhận thấy, tình trạng phồng đĩa đệm L3 L4 có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, hầu hết các trường hợp khởi phát do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể hoặc do chấn thương.
Dưới đây là một số nguyên nhân gây khởi phát bệnh lý:
- Tuổi tác cao: Ở người cao tuổi, các chức năng trong cơ thể có thể bị thoái hóa nếu không được chăm sóc và bảo vệ đúng cách. Tình trạng thoái hóa khớp có thể gây ra các vấn đề khác về xương khớp như phồng đĩa đệm L3 L4.
- Chấn thương: Phồng lồi đĩa đệm L3 L4 có thể xảy ra sau chấn thương do tai nạn lao động, chơi thể thao, té ngã. Bởi chấn thương có thể gây tổn thương đĩa đệm, bao xơ khiến vòng sợi suy yếu, mất sự ổn định của nhân nhầy bên trong. Ngoài ra, chấn thương cũng có thể làm mất dần tính ổn định hoặc tạo ra sự sai lệch của cột sống khiến nhân nhầy bị chèn ép, đẩy ra ngoài.
- Thói quen xấu trong sinh hoạt: Ngồi sai tư thế gây cong vẹo cột sống, tập luyện quá sức, không đúng cách hoặc sai động tác, thường xuyên lao động nặng nhọc,… đều có thể làm tăng nguy cơ bị phồng lồi đĩa đệm và mắc phải một số bệnh lý xương khớp khác.
- Yếu tố di truyền: Theo một số nghiên cứu nhận thấy, người có ba hoặc mẹ bị phồng đĩa đệm L3 L4 thường có nguy cơ mắc phải bệnh lý này cao hơn so với người bình thường.
Phồng đĩa đệm L3 L4 có nguy hiểm không?
Tình trạng lồi đĩa đệm L3 L4 thường không quá nguy hiểm. Thông thường các triệu chứng bệnh lý có thể thuyên giảm nhanh chóng nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Trong một số trường hợp, các triệu chứng bệnh lý có thể tự thuyên giảm mà không cần can thiệp y tế.
Tuy nhiên, trường hợp phồng lồi đĩa đệm L3 L 4 tiến triển nặng nề, nếu không được kiểm soát sớm có thể gây ra các biến chứng nặng nề như:
- Thoát vị đĩa đệm: Có thể nhận thấy, phình đĩa đệm L3 L4 là giai đoạn khởi phát của bệnh thoát vị đĩa đệm. Khi lớp vỏ bao xơ bị rách, lúc này nhân nhầy sẽ thoát ra ngoài và hình thành các khối thoát vị đĩa đệm. Những dây chằng cũng phình đại, kết hợp các khối thoát vị gây chèn ép tủy sống cũng các rễ thần kinh trung ương. Từ đó gây ra tình trạng hẹp ống sống, khiến người bệnh đau nhức, giảm khả năng vận động.
- Giảm khả năng vận động dẫn đến teo cơ và bại liệt: Khi bị lồi đĩa đệm L3 L4 nhưng không được kiểm soát kịp thời, bệnh nhân có thể đối mặt với các biến chứng như giảm khả năng vận động, tê mỏi kéo dài, teo cơ. Nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến bại liệt, mất hoàn toàn khả năng vận động. Tình trạng kéo dài có thể gây suy giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng, trở thành gánh nặng của gia đình.
Các phương pháp điều trị phồng đĩa đệm L3 L4
Đối với những trường hợp nhẹ, phồng đĩa đệm L3 L4 không tác động đến dây thần kinh, người bệnh có thể được hướng dẫn sử dụng thuốc giảm đau, nghỉ ngơi và kết hợp với vật lý trị liệu làm co chất nhân nhầy, kiểm soát các biểu hiện lâm sàng. Trường hợp tiến triển nặng, tiêm ngoài màng cứng và phẫu thuật có thể được chỉ định.
Dưới đây là một số phương pháp thường được áp dụng trong điều trị bệnh lý:
1. Dành thời gian nghỉ ngơi
Người bị phồng đĩa đệm L3 L4 được khuyến khích nghỉ ngơi từ 3 – 7 ngày tùy vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Trong thời gian nghỉ nên, nên thực hiện một số tư thế vận động nhẹ nhàng (sau 1 – 2 ngày nghỉ ngơi hoàn toàn), nằm nghiêng sang phải hoặc trái. Nên thay đổi tư thế nghỉ ngơi và ngủ thường xuyên để làm giảm áp lực một bên dẫn đến đau nhức. Nghỉ ngơi giúp cơ thể, cột sống có thời gian phục hồi, giảm đau nhức hiệu quả.
Trong trường hợp đau nặng hoặc khó chịu kéo dài, bạn tránh ngồi hoặc đứng quá lâu, không thực hiện động tác xoay lưng, cúi người. Bên cạnh đó, tránh tập thể dục, đi lại nhiều. Ngoài ra, trong suốt thời gian điều trị bệnh lý, không mang vác các vật nặng, làm việc quá sức hoặc thực hiện sai tư thế.
2. Sử dụng nhiệt
Trong thời gian nghỉ ngơi, bệnh nhân có thể áp dụng biện pháp chườm lạnh hoặc chườm nóng để giúp cải thiện tình trạng đau nhức và một số biểu hiện đi kèm do lồi đĩa đệm L3 L4 gây ra.
- Chườm lạnh: Liệu pháp này giúp giảm đau, phòng ngừa phản ứng viêm. Bên cạnh đó, nhiệt độ thấp còn giúp co mạch, hạn chế lượng máu lưu thông tại khu vực bị tổn thương, nhờ đó cải thiện triệu chứng nhanh chóng. Để thực hiện, bạn cần sử dụng túi chườm lạnh áp lên vùng lưng bị đau, giữ khoảng 15 phút. Mỗi ngày thực hiện 3 lần để đạt được kết quả tốt nhất.
- Chườm ấm: Để làm giảm cảm giác khó chịu và đau nhức, người bệnh có thể dùng một chiếc khăn ấm hoặc túi chườm ấm đặt lên vùng lưng khoảng 20 phút, mỗi ngày thực hiện từ 3 – 4 lần. Chườm ấm có tác dụng giãn mạch, tăng tuần hoàn máu. Từ đó, thúc đẩy quá trình phục hồi tổn thương ở đĩa đệm. Bên cạnh đó, biện pháp này còn hạn chế tình trạng cứng khớp, giảm đau, viêm, căng cơ gây khó chịu. Từ đó tăng khả năng vận động của bệnh nhân.
3. Sử dụng thuốc Tây điều trị
Trong một số trường hợp, người bệnh được hướng dẫn sử dụng một số loại thuốc giảm đau không kê đơn để giúp kiểm soát cơn đau do bệnh lý gây ra. Nếu cơn đau và các biểu hiện đi kèm tiến triển nặng, các loại thuốc giảm đau theo toa, thuốc chống viêm thuốc giãn cơ,… có thể được chỉ định.
Dưới đây là một số loại thuốc thường được chỉ định trong điều trị phồng đĩa đệm L3 L4:
- Acetaminophen: Thuốc giảm đau không kê đơn Acetaminophen (Paracetamol) thường được dùng trong những trường hợp bị lồi đĩa đệm L3 L4 gây đau nhẹ.
- Nhóm thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID): So với Paracetamol, NSAID thường được dùng trong những trường hợp đau ở mức độ nặng và kèm theo viêm. Tuy nhiên, tránh sử dụng thuốc giảm đau chống viêm không steroid trên 7 ngày vì có thể phát sinh tác dụng phụ. Một số loại thuốc NSAID thường được sử dụng, bao gồm Ibuprofen, Naproxen, Aspirin,…
- Thuốc giảm đau gây nghiện (opioid): Nhóm thuốc này thường được chỉ định trong các trường hợp phồng đĩa đệm L3 L4 gây đau ở mức độ vừa và nặng, có chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa và dùng trong thời gian ngắn để hạn chế rủi ro. Thuốc có tác dụng giảm đau nhanh, thông thường cơn đau sẽ thuyên giảm sau khi uống thuốc khoảng 15 – 30 phút.
- Thuốc chống trầm cảm 3 vòng: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc chống trầm cảm 3 vòng trong điều trị lồi đĩa đệm L3 L4. Nhóm thuốc này có tác dụng giảm đau, an thần, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Thuốc giãn cơ: Trường hợp cơn đau đi kèm co thắt cơ do đĩa đệm bị tổn thương, người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc giãn cơ để cải thiện. Thành phần trong thuốc có tác dụng giảm co thắt, giảm đau nhanh chóng.
4. Vật lý trị liệu
Bên cạnh sử dụng thuốc, nghỉ ngơi thì vật lý trị liệu cũng là một trong những phương pháp được áp dụng phổ biến trong điều trị phồng đĩa đệm L3 L4 và lồi đĩa đệm L5 S1. Phương pháp này được áp dụng theo hướng dẫn của chuyên gia để đạt được kết quả tốt nhất.
Vật lý trị liệu giúp cải thiện độ dẻo dai cho cột sống, giảm đau lưng, tăng tính linh hoạt, tăng cường khả năng vận động và làm co nhân nhầy thoát vị. Từ đó làm giảm nguy cơ phồng lồi đĩa đệm tiến triển thành thoát vị đĩa đệm. Bên cạnh đó, tập luyện đều đặn còn giúp tăng cường sức khỏe của xương khớp, làm chậm quá trình thoái hóa.
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý, bác sĩ chuyên khoa có thể hướng dẫn một số bài tập giúp kéo giãn cột sống và co nhân nhầy thoát vị cùng với một số liệu pháp sau:
- Massage, xoa bóp
- Kích thích điện cơ
- Sử dụng nhiệt,…
Bên cạnh đó, chuyên gia vật lý trị liệu cũng có thể hướng dẫn người bệnh thực hiện các bài tập giúp điều chỉnh tư thế, cách đi bộ, nâng đồ vật hoặc các bài tập thể dục trong nhà. Điều này giúp đảm bảo lưng thẳng, ổn định cột sống, hạn chế chấn thương thường gặp.
5. Tiêm ngoài màng cứng
Tiêm steroid ngoài màng cứng có thể chỉ định trong những trường hợp nghiêm trọng, triệu chứng không thuyên giảm sau 2 – 3 tuần áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà. Phương pháp này giúp kiểm soát cơn đau nhanh chóng, cải thiện chức năng vận động ở bệnh nhân. Bên cạnh đó, thuốc steroid còn có tác dụng giảm viêm, hạn chế tổn thương tiến triển và gây ra các biến chứng nặng nề.
Để tiêm ngoài màng cứng trị phồng đĩa đệm L3 L4, thuốc tiêm steroid sẽ được dùng ở liều lượng phù hợp. Thuốc được tiêm thẳng vào vị trí có đĩa đệm bị tổn thương.
6. Phẫu thuật
Đa số các trường hợp bị phồng đĩa đệm L3 L4 đều đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị bảo tồn. Do đó, người bệnh không cần can thiệp phẫu thuật điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp triệu chứng tiến triển nặng nề, kích thích dây thần kinh, các phương pháp điều trị trên không mang lại hiệu quả như mong muốn. Lúc này bác sĩ chuyên khoa có thể cân nhắc can thiệp phẫu thuật.
Phòng ngừa phồng đĩa đệm L3 L4 bằng cách nào?
Thực tế nhận thấy, không có phương pháp ngăn ngừa tình trạng lồi đĩa đệm L3 L4, bởi bệnh có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân, trong đó có ảnh hưởng từ quá trình lão hóa tự nhiên.
Tuy nhiên, bạn có thể áp dụng một số biện pháp để làm giảm nguy cơ mắc bệnh, cụ thể:
- Thực hiện tư thế đúng trong sinh hoạt, giữ thẳng lưng khi ngồi thẳng hoặc đứng. Tránh các tư thế khiến cột sống cong vẹo sang một bên.
- Thừa cân – béo phù có thể làm tăng áp lực lên đĩa đệm và khiến tình trạng bệnh lý trở nên nặng nề hơn. Do đó, nên tập luyện và xây dựng chế độ ăn uống khoa học để giúp kiểm soát cân nặng, duy trì vóc dáng khỏe mạnh và cân đối.
- Tránh mang vác nặng, nâng đồ vật đúng cách. Bên cạnh đó, hạn chế đứng/ ngồi một chỗ quá lâu. Nên đi lại, vận động nhẹ nhàng sau mỗi giờ làm việc để làm giảm áp lực lên cột sống.
- Khi bệnh lý đã ổn định, bạn nên thực hiện một số bộ môn có cường độ phù hợp như tập yoga, bơi lội thường xuyên để giúp kéo giãn cột sống, cải thiện chức năng vận động. Nếu bệnh nặng, nên thực hiện các bài tập vật lý trị liệu theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
- Tránh căng thẳng quá mức, cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi để quá trình điều trị đạt được kết quả tốt nhất.
- Cần thận trọng khi chơi thể thao, lao động, tham gia giao thông và sinh hoạt hàng ngày để giảm thiểu nguy cơ chấn thương, tai nạn.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ sung các thực phẩm có lợi cho sức khỏe xương khớp và sức khỏe tổng thể như các loại cá béo, rau xanh, trái cây, sữa,…. Đồng thời, kiêng bia rượu, thức uống chứa cồn, nước có gas và các món ăn chứa nhiều dầu mỡ, gia vị.
Phồng đĩa đệm L3 L4 có thể kiểm soát tốt nếu được thăm khám, điều trị sớm và chăm sóc đúng cách. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần chủ động đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán, xác định nguyên nhân cũng như mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Từ đó áp dụng phương pháp điều trị phù hợp giúp khắc phục bệnh lý nhanh chóng.
Xem Thêm:
- Phồng Đĩa Đệm Nên Tập Gì? Các Bài Tập Hỗ Trợ Điều Trị
- Bị Phồng Đĩa Đệm Có Nên Đi Bộ, Chạy Bộ Không? [Giải đáp]
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!