Cách Chữa Thoái Hóa Khớp

Thoái hóa khớp có khá nhiều biện pháp điều trị khác nhau tùy theo mức độ tổn thương. Nhưng nhìn chung, có thể phân chia thành các mẹo chăm sóc tại nhà, thuốc Tây, cây thuốc Nam và các bài thuốc của Đông y. Dưới đây sẽ là những thông tin cụ thể về từng cách chữa thoái hóa khớp cho người mắc bệnh tham khảo.

Mẹo chăm sóc thoái hóa khớp tại nhà

Bệnh nhân thoái hóa khớp trong quá trình điều trị có thể tham khảo một số mẹo chăm sóc tại nhà để hỗ trợ cải thiện bệnh, giảm các cơn sưng đau khá tốt. Ví dụ như:

Chườm lạnh và nóng

Đây là biện pháp đơn giản nhất để làm dịu các triệu chứng sưng đau, co cứng ở các khớp xương. Biện pháp này có thể thực hiện bất cứ thời điểm nào bùng phát cơn đau nhức. Theo đó, hãy chườm lạnh trước để giảm sưng đau và sau đó chườm nóng để khớp không bị co cứng.
Chườm lạnh (Ice Therapy):

• Cách thực hiện: Đặt túi đá lạnh lên khu vực thoái hóa khớp trong khoảng 15-20 phút mỗi lần. Bạn có thể sử dụng túi đá chuyên dụng, túi đá gel hoặc khăn bông gói đá.
• Vai trò: Chườm lạnh giúp giảm viêm nhiễm và cảm giác đau, sưng tấy cũng như hạn chế truyền dẫn tín hiệu đau tới não bộ.

Chườm nóng (Heat Therapy):

• Cách thực hiện: Sử dụng túi chứa nước nóng, túi sưởi hoặc chai nước nóng để áp lên  khu vực thoái hóa khớp trong khoảng 15-20 phút.
• Vai trò: Chườm nóng giúp cải thiện sự linh hoạt của cơ bắp, giảm cảm giác co cứng khớp.

Nếu xuất hiện nhiều vị trí cùng đau cứng, bệnh nhân có thể ngâm cơ thể trong bồn nước ấm trước lúc đi ngủ sẽ tạo sự thư giãn toàn thân.

Massage khớp

Bệnh nhân bị thoái hóa khớp tay, chân, vai,... nên thường xuyên thực hiện các động tác massage để giúp khớp xương có thể khỏe mạnh hơn, thư giãn hơn. Tuy nhiên, trước khi thực hiện nên tham khảo sự tư vấn từ các bác sĩ để có được kỹ thuật massage cho hiệu quả cao nhất.
Một số tác dụng cụ thể của biện pháp này gồm:

• Giảm đau: Massage có thể giúp giảm đau do thoái hóa khớp bằng cách kích thích sản sinh hormone endorphin, từ đó đẩy lùi cảm giác đau nhức và căng thẳng cơ bắp.
• Tăng sự linh hoạt cho khớp xương: Việc dùng lực tác động lên các cơ bắp và khớp xương trong quá trình massage có thể cải thiện sự linh hoạt và tăng phạm vi chuyển động của khớp. Bệnh nhân nhờ đó dễ dàng thực hiện các cử động hơn.
• Giảm sưng viêm: Massage có thể kích thích sự tuần hoàn máu lưu thông đều tới các khớp, giúp giảm sưng và viêm nhiễm xung quanh khu vực khớp.
• Thư giãn cơ bắp: Xoa bóp đều đặn hàng ngày cho tác dụng giảm căng thẳng, các vùng cơ bắp quanh khớp có thể được thư giãn hơn.

Tập luyện thể dục

Với cách chữa thoái hóa khớp tại nhà, bệnh nhân không vận động mạnh nhưng cũng cần có các bài tập nhẹ nhàng để tránh tình trạng cứng khớp. Phương pháp này có thể thực hiện được bằng các bài tập sau:

• Bơi lội: Bơi lội không tạo áp lực lớn lên khớp và giúp cải thiện sự linh hoạt.
• Đi bộ: Bài tập có thể làm tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện tình trạng co cứng các  khớp.
• Yoga: Nâng cao sự linh hoạt, dẻo dai và giảm căng thẳng xương khớp, cơ bắp. Nhưng lưu ý chỉ tận những bài đơn giản và có sự hướng dẫn của các huấn luyện viên.
• Pilates: Tập trung vào việc củng cố khung xương, cơ bắp và cải thiện linh hoạt khớp.
• Tập tạ nhẹ hoặc máy móc hỗ trợ: Bài tập như nâng tạ nhẹ hoặc sử dụng máy tập cơ có thể giúp tăng cường sức mạnh xung quanh khớp và bảo vệ khớp khỏi những yếu tố gây bệnh.
• Giảm cân: Với những bệnh nhân bị thoái hóa khớp liên quan tới cân nặng dư thừa, việc giảm cân có thể giảm áp lực lên khớp và hạn chế các tổn thương nghiêm trọng hơn.

Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Để chữa thoái hóa khớp tại nhà hiệu quả, bệnh nhân cần thay đổi cả chế độ ăn uống sao cho đảm bảo dinh dưỡng, khoa học, lành mạnh. Theo đó, trong bữa ăn nên chú ý tới những nhóm thực phẩm sau đây:
Thực phẩm nên dùng:

• Thực phẩm giàu Omega-3: Cá hồi, các trích, cá mòi, hạt lanh, hạt chia,... là nguồn giàu axit béo omega-3, giúp giảm viêm nhiễm và giảm đau khá rõ rệt.
• Các loại trái cây: Dứa, dâu, mâm xôi, lựu,... chứa bromelain, vitamin C, các khoáng chất nổi bật có tính chống viêm, có thể giảm đau và tăng cường sức khỏe cho xương khớp, mô sụn.
• Rau xanh thẫm: Rau bina, măng tây, bông cải xanh, các loại cải xanh khác,… bổ sung nhiều chất xơ, canxi và vitamin K rất quan trọng cho sức khỏe xương khớp.
• Nguồn thực phẩm nhiều đạm: Đây là nguồn protein quan trọng để duy trì cơ bắp và tính ổn định của khớp.
• Nước lọc: Uống đủ nước giúp duy trì sự đàn hồi của mô sụn và giảm sự cứng khớp.

Thực phẩm nên tránh:

• Các loại đồ ăn muối, đường nhiều: Những loại bánh kẹo, chè, thịt nguội, đồ ăn đóng hộp,... có lượng đường và muối cao dễ khiến mất canxi xương, kích thích phản ứng viêm nhiễm tại khớp.
• Chất kích thích: Cà phê, rượu, bia dễ tích lại rất nhiều độc tố trong cơ thể, khiến khớp dễ bị tổn thương, giảm tế bào sụn và hạn chế khả năng phục hồi.

Lưu ý khi chữa thoái hóa khớp bằng các mẹo tại nhà

Để giảm sưng đau khớp xương cũng như hạn chế làm bệnh trở nặng, bệnh nhân khi dùng mẹo chữa tại nhà cần chú ý tới những vấn đề sau đây:

• Những mẹo trên chỉ mang tính hỗ trợ, không thể điều trị khỏi thoái hóa khớp.
• Tùy thuộc cơ địa từng người sẽ có mức độ hiệu quả khác nhau, do đó nếu áp dụng nhưng không có cải thiện rõ rệt, nên chuyển sang biện pháp chữa trị khác.
• Nếu áp dụng những cách chữa này nhưng thấy bệnh ngày càng nặng, khớp có dấu hiệu sưng đỏ nghiêm trọng, cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế để thăm khám kịp thời.
• Bệnh nhân dù đang sử dụng các cách dùng thuốc điều trị nhưng vẫn nên áp dụng những thói quen sinh hoạt, ăn uống lành mạnh để có thể cải thiện, phục hồi cơ thể nhanh nhất.

Cách chữa thoái hóa khớp bằng Tây y

Tây y có các biện pháp sử dụng thuốc và phẫu thuật được ứng dụng rộng rãi với mực độ tác dụng rõ rệt, nhanh chóng. Nhưng khi này, bệnh nhân cần đảm bảo uống thuốc đúng với chỉ dẫn của các bác sĩ để đảm bảo có được hiệu quả tốt và hạn chế các tác dụng phụ.

Nhóm thuốc uống và tiêm

Thông thường, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ thăm khám và kê đơn một số loại sau đây:

• Thuốc chống viêm: Bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin), diclofenac, naproxen (Aleve)và celecoxib. Cho tác dụng giảm viêm, đau và sưng.
• Thuốc giảm đau: Thông thường bệnh nhân sẽ sử dụng Acetaminophen (Tylenol).
• Nhóm opioids: Chỉ định trong những trường hợp đau nặng, bệnh nhân dùng các loại thuốc khác không đạt được hiệu quả tốt.
• Thuốc corticosteroids: Prednisone được kê để giảm viêm nhanh chóng trong các trường hợp nặng, tuy nhiên chỉ dùng trong thời gian ngắn để tránh xảy ra các tác dụng phụ.
• Chondroitin và glucosamine: Có vai trò hỗ trợ bổ sung cho các loại thuốc khác, giúp bệnh nhân cải thiện cơn đau nhức và phục hồi khớp xương tốt hơn.

Ngoài ra, trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần phải tiêm steroid để kiểm soát tốt các triệu chứng của bệnh khi thuốc uống kém hiệu quả. Thuốc sẽ tiêm thẳng vào vị trí khớp thoái hóa và cho tác dụng khá lâu, tối đa khoảng vài tháng.

Phẫu thuật chữa thoái hóa khớp

Cách chữa thoái hóa khớp bằng phẫu thuật sử dụng khi bệnh nhân đã trải qua nhiều đợt dùng thuốc nhưng không chuyển biến tốt, khớp mất khả năng phục hồi, bệnh nhân không thể vận động.
Hiện nay, những biện pháp có thể áp dụng cho bệnh nhân là:

• Thay khớp: Các khớp gối, tay, hông sẽ được thay thế bằng khớp nhân tạo để bệnh nhân duy trì chức năng vận động.
• Thay mô sụn: Với những trường hợp mô sụn đã tổn thương hoàn toàn, không còn khả năng tái tạo cần thay bằng các mô sụn mới.
• Chỉnh khớp: Là kỹ thuật giúp điều chỉnh lại cấu trúc của khớp, hạn chế áp lực gia tăng lên khớp và sụn, từ đó hạn chế thoái hóa.

Lưu ý quan trọng

Khi áp dụng các cách chữa thoái hóa khớp của Tây y, bệnh nhân phải đảm bảo những điều sau:

• Uống thuốc đúng đơn, đúng liều, không tự thay đổi thuốc khi chưa có sự cho phép của bác sĩ.
• Nếu quá trình uống có các dấu hiệu đau bụng, hoa mắt, đau đầu, nôn mửa, cần sớm tới bệnh viện kiểm tra vì đây là các dấu hiệu tác dụng phụ do thuốc gây ra.
• Khi bệnh nhân dùng thuốc nhưng khớp vẫn đau và sưng đỏ nhiều, hãy báo với bác sĩ để có sự điều chỉnh thuốc kịp thời.
• Với những người thực hiện phẫu thuật, cần có các cách chăm sóc cơ thể sau ca mổ thật cẩn thận, tránh để nhiễm trùng hoặc vận động mạnh làm ảnh hưởng tới khớp. Vì lúc này cấu trúc mô sụn và xương vẫn chưa hoàn toàn ổn định.

Cây thuốc Nam

Có khá nhiều cây thuốc Nam được sử dụng từ lâu trong việc điều trị bệnh thoái hóa khớp. Những vị thuốc này cũng tương đối quen thuộc, giá thành rẻ và cách thực hiện khá dễ dàng. Bệnh nhân có thể tham khảo một số dược liệu với cách dùng chi tiết dưới đây.

Cây thiên niên kiện

Là vị thuốc có chứa các thành phần hoạt chất như: Terpineol, l-linalol, a-terpinen, limonen, a-terpinen, sabinen, aldehyd propionic,... Nhờ vậy có thể giảm nhanh cơn đau, sưng tấy tại các khớp xương và giúp thư giãn gân cốt.
Cách sử dụng:

• Dùng một nắm thiên niên kiện rửa sạch, cho vào nồi sắc với 1 lít nước cho sôi cạn còn khoảng 300ml.
• Chia thuốc làm 3 lần uống trong ngày sau khi ăn.

Dây đau xương

Với 2 thành phần nổi bật là alkaloid và dinorditerpen glucosid, dây đau xương được y học đánh giá có tác dụng rất tốt trong điều trị các bệnh về xương khớp. Những triệu chứng sưng viêm đau nhức tại khớp có thể được đẩy lùi nhanh chóng, hạn chế hoạt động của những yếu tố gây viêm tại khớp.
Cách sử dụng:

• Dùng 1 nắm lá dây đau xương, ngâm trong nước muối loãng rồi rửa sạch.
• Giã nát hoặc xay nhuyễn thuốc, sau đó chắt lấy nước để uống.
• Phần bã nên dùng để đắp lên khớp đang bị sưng đau.

Cây đinh lăng

Trong lá đinh lăng có chứa nhiều saponin, các acid amin và vitamin giúp bệnh nhân đẩy lùi cơn đau nhức. Hệ thống tuần hoàn máu được duy trì lưu thông ổn định, nâng cao sức khỏe và đề kháng rõ rệt. Theo đó, các khớp xương có thể phục hồi chức năng, giúp bệnh nhân dễ dàng hơn trong các hoạt động hàng ngày.
Cách sử dụng:

• Chuẩn bị khoảng 20g rễ đinh lăng, rửa sạch rồi đem thái nhỏ, phơi khô.
• Phần rễ khô sẽ sao vàng rồi đem nấu nước trong 15 phút.
• Nước đinh lăng chia nhiều bữa uống hết trong ngày.

Cây trinh nữ

Trinh nữ hay còn được gọi là cây xấu hổ, cung cấp hàm lượng lớn các dược chất lycorine, hippadine, pseudo với vai trò giảm đau, hạn chế oxy hóa cũng như chống viêm khá tốt. Vì vậy, tình trạng thoái hóa khớp có thể cải thiện hiệu quả khi sử dụng cây thuốc này.
Cách sử dụng:

•  Chuẩn bị rễ cây trinh nữ, ngâm rửa sạch rồi cho vào ấm, thêm lượng nước vừa đủ để nấu sôi trong 20 phút.
• Phần nước thuốc nên chia làm 2 bữa uống đều đặn hàng ngày để có thể cảm nhận sự thay đổi rõ rệt.

Thuốc Đông y

Hiện nay, có khá nhiều người lựa chọn thuốc Đông y để điều trị bệnh thoái hóa khớp. Bởi các vị thuốc đều là dược liệu quý, có tính an toàn cao, dễ dùng với nhiều đối tượng bệnh nhân.
Có thể tham khảo những bài thuốc chữa thoái hóa khớp sau:
Bài thuốc số 1:

• Dược liệu: Thục địa, tang ký sinh, bạch thược, độc hoạt, đỗ trọng, bạch linh, cam thảo, tế tân, đương quy, tần giao, ngưu tất, xuyên khung, quế chi, đẳng sâm.
• Cách sử dụng: Sắc 1 thang thuốc với 6 bát nước. Thu về 3 bát và uống sáng, trưa, tối mỗi buổi 1 bát.

Bài thuốc số 2:

• Dược liệu: Chích thảo, đương quy, bạch thược, địa hoàng, độc hoạt, tang ký sinh, quế tăm, phục linh, xuyên khung, tế tân, đẳng sâm, đỗ trọng, ngưu tất.
• Cách sử dụng: Cho thuốc vào ấm sắc với 1.5l nước để lấy về 1 bát con. Uống thuốc khi còn ấm sẽ giúp phát huy tác dụng tốt nhất.

Bài thuốc số 3:

• Dược liệu: Cam thảo, ngưu tất, thổ phục linh, trinh nữ, thiên niên kiện, trần bì, quế thông, lá lốt.
• Cách sử dụng: Hàng ngày sắc thuốc với 1l nước, đợi cạn bớt ⅔ sẽ lấy ra và chia 3 bữa để uống.

Cách chữa thoái hóa khớp khá đa dạng, phát huy hiệu quả tùy thuộc vào từng trường hợp riêng. Vậy nên bệnh nhân khi có nhu cầu dùng bất cứ phương pháp nào đều nên tham khảo sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa, tránh tự ý chữa tại nhà sẽ rất dễ gây nguy hiểm, làm bệnh trở nên nặng hơn.