Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Hạt óc chó là loại hạt quen thuộc, được dùng chế biến món ăn, làm sữa,… chứa nhiều giá trị dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Vì mang lại nguồn dưỡng chất dồi dào nên hạt óc chó có giá thành cao hơn so với nhiều loại hạt dinh dưỡng có trên thị trường.
Thông tin về hạt óc chó
Hạt óc chó là loại hạt chứa nhiều dưỡng chất bổ dưỡng, được dùng làm nguyên liệu chế biến món ăn, thức uống cung cấp dinh dưỡng cho con người. Nhờ có giá trị dinh dưỡng dồi dào nên hạt óc chó được nhiều người yêu thích.
Đặc điểm thực vật
Cây óc chó là loại cây sống lâu năm, cây trưởng thành có thể cao tới 20m. Vỏ cây có màu xám trắng, trên có nhiều vết nứt song song. Cây óc chó có lá kép, mọc so le, có gân lá song song, lá cây rụng vào mùa đông.
Cây óc chó có hoa mọc thành chùm như hình đuôi sóc, rủ xuống và có mùi lạ. Cây ra quả dạng hạch, bên trong có ngăn, kích thước quả khoảng 3cm – 4cm. Quả óc chó có hình tròn, khi quả chín lớp vỏ bên ngoài sẽ tự bung ra.
Vỏ ngoài khi chín thường giòn, cứng, chuyển dần thành màu nâu. Hạt óc chó được bao bọc bởi lớp vỏ cứng, hạt chứa nhiều chất chống oxy hóa nên không dễ bị hư hỏng.
Nhằm hạn chế sự cạnh tranh của các loại thực vật xung quanh nên quả thường tiết ra các chất hóa học đặc biệt. Chính vì thế, các chuyên gia khuyến cáo bạn không nên trồng cây óc chó trong vườn rau hoặc vườn hoa để tránh làm hư hỏng hoa màu.
Phân loại
Hạt óc chó được phân loại thành 3 dạng chính, gồm:
- Hạt óc chó Anh: Loại được bán phổ biến trên thị trường, thành phần dinh dưỡng trong hạt loại này tương đối cao, vỏ mỏng dễ đập, được nhiều người ưa chuộng.
- Hạt óc chó đen: Loại này so với óc chó Anh có vỏ dày, cứng khó đập vỡ hơn, tuy nhiên hạt lại có vị cay nồng đặc trưng.
- Hạt óc chó trắng: Loại tương đối hiếm, chúng chứa hàm lượng tinh dầu lớn, vị ngọt hơn so với hạt óc chó Anh và óc chó đen.
- Hạt óc chó đỏ: Phần bên ngoài có màu đỏ anh đào đặc trưng, phần thịt bên trong có màu trắng. Loại này có nhiều dưỡng chất và hương vị mạnh hơn các loại khác,
Phân bố
Hạt óc chó là hạt của loại quả có tên gọi khác là quả hồ đào, quả hạnh đào, tên tiếng anh là Wanlnuts. Đây là loại hạt của loại cây thân gỗ, sinh trưởng và phát triển ở những vùng có khí hậu lạnh. Do đó, hiện nay để nuôi trồng được loại cây này cũng khá khó khăn.
Cây óc chó trong tự nhiên có nhiều loại khác nhau, được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới. Trong đó, khu vực Mỹ, Hàn, Trung Quốc, Nhật,… là các nước tập trung nhiều loại cây này nhờ khí hậu lạnh phù hợp.
Theo thống kê, Mỹ là nơi sản xuất nhiều hạt óc chó nhất hiện nay. Đồng thời Trung Quốc là nơi có nhu cầu tiêu thụ lượng hạt lớn nhất thị trường. Vì hình dạng khi tách hạt tương tự như nếp nhăn bộ não nhỏ nên người ta đặt cho hạt tên gọi là óc chó.
Thành phần hóa học
Hạt óc chó có chứa đến 65% chất béo bão hòa, không bão hòa và các axit béo không bão hòa đơn. Bên cạnh đó còn có 15% protein, vitamin, khoáng chất, 14% cacbohydrat chứa chất xơ, cùng với nhiều dưỡng chất khác như lipid, protein, cacbohydrat,….
Tác dụng của hạt óc chó đối với sức khỏe
Nhờ chứa hàm lượng dưỡng chất dồi dào nên hạt óc chó được nhiều người ưa chuộng. Vậy, tác dụng của hạt óc chó là gì? Dưới đây là những lợi ích mà loại hạt này mang lại cho cơ thể con người:
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Hạt óc chó tốt cho hệ tim mạch. Qua một số nghiên cứu cho thấy, các dưỡng chất có trong hạt như omega 3, khoáng chất, vitamin, chất chống oxy hóa có trong ngạt mang lại nhiều lợi ích cho hệ tim mạch.
Cụ thể axit béo omega 3 giúp ngăn ngừa tình trạng đông máu dẫn đến các cơn đau tim. Ngoài ra, cùng với hàm lượng chất xơ dồi dào có trong hạt giúp giảm mức độ lipoprotein hay còn gọi là cholesterol xấu trong cơ thể, tránh làm ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.
Dưỡng chất có trong hạt óc chó giúp cải thiện tình trạng tăng nhịp tim, tim đập thất thường. Do đó, nhiều người sử dụng loại hạt này làm thực phẩm bổ sung vào chế độ ăn uống để cải thiện sức khỏe tim mạch.
Tác dụng phòng ngừa sỏi thận
Theo một khảo sát trên 80000 người thực hiện trong 2 thập kỹ cho thấy, người ăn hạt óc chó thường xuyên ngăn ngừa được nguy cơ bị sỏi túi mật. Do đó, loại hạt này được nhiều người bệnh ưa chuộng.
Tăng cường trao đổi chất
Nhờ chứa hàm lượng chất xơ dồi dào, cùng với nhiều loại axit béo thiết yếu, hạt óc chó mang lại nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe đường ruột, giúp tăng cường trao đổi chất, cải thiện vấn đề tiêu hóa. Đồng thời, hạt còn giúp làm sạch đường ruột, ngăn nguy cơ táo bón.
Tốt cho da và tóc
Da nhân và khô do ảnh hưởng của các gốc tự do bên trong cơ thể. Để loại bỏ và ức chế hoạt động của các góc tự do, bạn có thể bổ sung nguồn dưỡng chất phong phú thông qua hạt óc chó.
Chất chống oxy hóa trong hạt giúp ngăn ngừa tác hại của các gốc tự do, giúp làn da khỏe mạnh, tươi tắn hơn, đồng thời hỗ trợ giảm thâm quầng mắt, nuôi dưỡng mái tóc chắc khỏe.
Bảo vệ xương khớp
Xương khớp lão hóa dần theo thời gian, đó là lý do vì sao người cao tuổi lại dễ gặp các vấn đề về xương khớp. Cụ thể, mật độ xương theo thời gian sẽ suy giảm, gây ra hiện tượng loãng xương. Do đó, giai đoạn này, người già cần bổ sung dinh dưỡng cho xương khớp.
Các dưỡng chất có trong hạt óc chó giúp nuôi dưỡng xương thêm chắc khỏe, ngăn tình trạng lão hóa sớm. Người có thói quen ăn loại hạt dinh dưỡng này thường xuyên sẽ nhận thấy các thay đổi tích cực của cơ thể, nhất là giai đoạn tuổi tác ngày càng tăng.
Cải thiện động mạch
Bên cạnh các lợi ích đối với hệ tim mạch, loại hạt này còn giúp bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, cải thiện động mạch, giúp ổn định huyết áp đối với người đang mắc chứng cao huyết áp.
Hỗ trợ phát triển cho trẻ nhỏ
Như đã đề cập, hạt óc chó chứa hàm lượng chất dinh dưỡng dồi dào, giúp bổ sung dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể, đặc biệt phù hợp cho trẻ nhỏ. Trong đó, omega 3 có trong hạt giúp trẻ phát triển thông minh hơn, tốt cho hệ não bộ và tư duy của trẻ.
Đồng thời nhiều chất dinh dưỡng như photpho, vitamin,… có trong hạt sẽ cung cấp cho nhu cầu phát triển của cơ thể trẻ nhỏ, giúp hoàn thiện thể chất cho trẻ tốt nhất.
Tác dụng bổ thận tráng dương
Đối với nam giới, hạt óc chó cũng mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt là giúp cải thiện chức năng sinh lý. Người đang gặp vấn đề yếu sinh lý, tự ti với bản thân và gặp trục trặc trong hôn nhân do “trên bảo dưới không nghe”, có thể thêm hạt óc chó vào thực đơn ăn uống hàng ngày.
Các dưỡng chất có trong hạt giúp bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, tăng cường số lượng và chất lượng tinh trùng, cải thiện khả năng thụ thai cho phái mạnh. Do đó, nhiều người đã truyền tai nhau công dụng hỗ trợ cải thiện vô sinh, hiếm muộn nhờ ăn thường xuyên hạt óc chó.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Chất melatonin trong cơ thể đóng vai trò như chất xúc tác kích thích giấc ngủ ngon và sâu. Tuy nhiên khi cơ thể gặp sự cố trong quá trình sản sinh melatonin thì giấc ngủ cũng bị ảnh hưởng.
Do đó, cần bổ sung hoạt chất này cho cơ thể để tránh tình trạng mất ngủ. Trong hạt óc chó có chứa hoạt chất melatonin, chính vì thế bạn có thể thêm loại hạt này vào chế độ dinh dưỡng để cải thiện giấc ngủ tự nhiên, không cần sử dụng nhiều thuốc tân dược.
Ổn định đường huyết
Một số nghiên cứu cho thấy hạt óc chó có nhiều lợi ích đối với việc ổn định insulin trong cơ thể, phù hợp cho người mắc bệnh tiểu đường. Thông qua bổ sung hạt dinh dưỡng, tình trạng bất ổn đường huyết cải thiện hơn, cân bằng hàm lượng insulin trong cơ thể, giảm tình trạng tăng – giảm đường huyết nguy hại cho người bệnh tiểu đường.
Phòng bệnh ung thư
Ngoài ra, hạt óc chó còn chứa các chất như axit alpha linoleic, một số loại axit thực vật, omega 3,… giúp ngăn chặn tế bào ung thư phát triển.
Cách sử dụng hạt óc chó
Hiện nay trên thị trường có nhiều nơi bán hạt óc chó, trong đó có các loại chưa được rang, tức là hạt óc chó sống. Vậy loại này có ăn được không? Thực tế hạt óc chó còn sống hoặc đã rang chín đều có thể ăn được.
Tuy nhiên, hạt khi còn sống sẽ giữ lại vị đắng trong lớp lựa mỏng bên ngoài hạt, vì thế không phải ai cũng có thể sử dụng hạt óc chó khi còn sống. Bên cạnh đó, việc tách hạt sống sẽ khó hơn khi hạt đã được rang chín.
Do đó, tùy theo nhu cầu, bạn có thể tìm mua loại đã được ran chín hoặc còn sống để sử dụng. Tuy nhiên lưu ý hạt còn sống sẽ có vị đắng chát, không giòn thơm như loại đã được rang. Dưới đây là cách tách vỏ và chế biến loại hạt dinh dưỡng này, bạn đọc có thể tham khảo:
Cách tách hạt
Bạn có thể sử dụng kìm chuyên dụng để tách vỏ hạt óc chó. Ngoài ra bạn cũng có thể sử dụng dao nhỏ, kéo, móc hoặc chày, búa để tác động làm vỡ lớp vỏ cứng bên ngoài hạt ra.
Hiện nay các loại kìm tách hạt cũng được bày bán kèm theo sản phẩm, bạn có thể tìm mua để thuận tiện hơn cho việc sử dụng hạt. Khi tách nhớ loại bỏ cả lớp lụa mỏng bên ngoài bằng cách rang hoặc ngâm nước 30 – 60 phút.
Cách chế biến
Bạn có thể sử dụng hạt khi được rang thơm hoặc chế biến thành sữa hạt, bánh quy thơm ngon để thưởng thức. Tham khảo các cách chế biến dưới đây:
- Sữa óc chó: Sữa có hương thơm đặc trưng, béo và có vị ngọ nhẹ. Bạn có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, uống bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể mỗi ngày.
- Món ngọt: Dùng hạt kết hợp làm bánh, làm kem, sữa chua hoặc say sinh tố cùng với các loại trái cây,…
- Món mặn: Nấu cháo, làm salad, soup,… từ hạt óc chó.
Lưu ý khi dùng hạt óc chó
Bên cạnh các lợi ích mà hạt óc chó mang lại cho sức khỏe, một số trường hợp khi dùng sản phẩm từ loại hạt này vẫn gặp phải một số phản ứng không mong muốn. Đặc biệt là khi bạn dùng không đúng cách hoặc có cơ địa dị ứng với hạt. Cụ thể:
Gây dị ứng
Một số người chưa tìm hiểu rõ các lợi ích và cách sử dụng hạt óc chó gặp phải các rủi ro khi dùng sản phẩm. Một số phản ứng phụ có thể xảy ra như:
- Trường hợp phụ nữ mang thai:
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú thường có cơ địa nhạy cảm, dễ bị dị ứng. Chính vì thế, để tránh tình trạng dị ứng khi dùng hạt óc chó, bạn nên ăn thử một lượng nhỏ.
Một số đối tượng không phù hợp, sau khi dùng bị sưng da, phát ban hoặc đôi khi bị đau bụng, buồn nôn. Đừng nhầm lẫn với tình trạng ốm nghén khi mang thai. Cần quan sát biểu hiện sau khi ăn hạt và thông báo với bác sĩ khi gặp phải các biểu hiện bất thường.
- Trường hợp trẻ nhỏ:
Trẻ nhỏ dưới 6 tháng đến 1 tuổi có cơ địa vô cùng nhạy cảm, giai đoạn này trẻ đang tiếp xúc, làm quen với các loại thực phẩm mới mẻ so với sữa mẹ. Việc ăn những loại hạt dinh dưỡng có thể gây dị ứng cho bé, trong đó có thể kể đến hạt đậu phộng, hạt óc chó,…
Trường hợp trẻ bị dị ứng với loại hạt này, cơ thể sẽ bắt đầu phát sinh các biểu hiện bất thường như phát ban, ngứa ngáy, buồn nôn, nổi mẩn đỏ. Tình trạng nghiêm trọng hơn bé có thể bị khó thở, đau tức ngực, huyết áp giảm nhanh,…
Bên cạnh đó bạn cần lưu ý, ở độ tuổi nhũ nhi, răng của trẻ chưa phát triển đầy đủ, vì thế không nên ăn hạt cứng. Mặc dù hạt óc chó được xay hoặc nghiền nát, tuy nhiên vẫn sẽ gây cảm giác khó ăn. Vì thế chuyên gia khuyến khích mẹ bỉm nên nấu hạt óc chó thành cháo để thuận lợi và an toàn hơn cho quá trình ăn dặm của trẻ.
Gây đầy bụng khó tiêu
Hạt óc chó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên bạn không nên lạm dụng, ăn quá nhiều hạt dinh dưỡng có thể tạo cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Các trường hợp thường gặp sau khi ăn nhiều hạt óc chó có thể kể đến như đau bao tử, khó tiêu, đầy hơi,… Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nếu bạn đang gặp vấn đề về đường ruột, hệ tiêu hóa.
Trẻ em dễ bị mắc nghẹn
Hạt óc chó cứng, có thể khiến trẻ bị hóc khi ăn. Do đó, bạn không nên để trẻ dưới 7 tuổi tự ăn hạt nguyên vẹn chưa qua chế biến. Để đảm bảo an toàn cho bé, bạn nên xay nhuyễn, nấu cháo, sữa hạt cho trẻ sử dụng.
Cách lựa chọn và bảo quản hạt óc chó
Sử dụng loại hạt còn nguyên vỏ, không bị nứt vỡ sẽ giữ được vị tươi ngon của hạt. Bạn có thể kiểm tra chất lượng hạt bằng cách cầm lên nếu thấy nặng thì phần ruột đầy và chắc. Đồng thời, lựa chọn những quả óc chó có kích thước lớn, chúng thường bùi và béo hơn quả nhỏ.
Trường hợp bạn mua nhân quả đã được tách sẵn nên chọn loại thịt chắc, nhân đầy đặn. Không nên mua hạt có dấu hiệu teo hoặc tiết dầu. Tốt nhất nên sử dụng nhân hạt còn vỏ lụa. Tìm mua nơi uy tín, chất lượng để đảm bảo an toàn sức khỏe.
Về phần bảo quản hạt cũng khá đơn giản. Hạt còn nguyên vỏ không cần lưu ý quá nhiều, bạn chỉ cần sử dụng một chiếc túi kín hoặc hộp có nắp đậy đựng hạt, để nơi khô ráo thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.
Loại hạt đã được tách vỏ nên bảo quản kỹ hơn do chúng rất dễ bị ẩm móc. Nếu bạn chỉ ăn lượng ít mỗi ngày nên chia hạt thành nhiều phần để bảo quản. Đựng trong túi kín hoặc lọ thủy tinh có nắp là tốt nhất.
Để bảo quản được tốt nhất, bạn có thể để hạt trong ngăn mát tủ lạnh, đậy kín mỗi lần sử dụng. Khi ăn lấy hạt để vào lò vi sóng quay 3 phút, để ngoài nhiệt độ phòng hạt dễ bị ỉu, mất đi độ giòn. Không nên để nơi quá nóng sẽ khiến hạt nhanh bị tiết dầu và hư hỏng, không tốt cho sức khỏe.
Hy vọng các thông tin về hạt óc chó trên đây đã giúp bạn đọc hiểu thêm về hạt dinh dưỡng này. Hàm lượng dưỡng chất có trong hạt dồi dào, vì thế được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên khi dùng bạn nên sử dụng với liều lượng phù hợp, không nên lạm dụng để tránh gặp phải các phản ứng không mong muốn.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!