Huyệt Dũng Tuyền Ở Đâu? Tìm Hiểu Công Dụng, Cách Bấm Huyệt

Huyệt Dũng Tuyền ở gan bàn chân mang những tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe, giúp hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý nếu biết cách khai thông chuẩn Y học. Tuy nhiên có nhiều người vẫn chưa biết rõ vị trí của huyệt, các tác dụng cụ thể cũng như kỹ thuật day bấm, xoa bóp. Trong bài viết dưới đây, Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc sẽ giải đáp toàn bộ các vấn đề trên một cách chi tiết nhất.

Giới thiệu tổng quan về huyệt Dũng Tuyền

Huyệt Dũng Tuyền nằm trong số 108 huyệt đạo quan trọng trên cơ thể, được ứng dụng rộng rãi trong Y học cổ truyền với tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh.

Huyệt Dũng Tuyền là gì?

Huyệt Dũng Tuyền còn có nhiều tên gọi khác như huyệt Địa Xung, huyệt Địa Cù, huyệt Địa Vệ, huyệt Quyết Tâm, huyệt Quế Tâm.

Phân tích về tên gọi, trong các Y thư cổ ghi chép như sau: “Dũng” biểu thị sự tràn đầy, tăng vọt mạnh mẽ; “Tuyền” nghĩa là nguồn nước chảy. Như vậy ghép lại, “Dũng Tuyền” mang ý nghĩa là nguồn nước chảy mạnh và có sức sống mãnh liệt.

Một cách lý giải khác về tên gọi của huyệt được ghi chép trong chú giải thiên ‘Bản Du’ như sau: Nước suối (ý nghĩa tuyền thủy) nằm ở dưới đất cũng chính là sở sinh của Thiên nhất. Do đó đây mới là nơi bắt đầu xuất phát của dòng nước ra của kinh Thiếu âm (vùng Thận), từ đó mới gọi là Dũng Tuyền.

Huyệt Dũng Tuyền thuộc nhóm huyệt “Tam tài huyệt”, có những đặc tính như sau:

• Đây là huyệt đạo đầu tiên của kinh Thận.
• Huyệt đạo thuộc hàng Mộc, huyệt Tinh.
• Là huyệt Tả, có vị trí nằm ngay trên kinh Thận.
• Thuộc nhóm huyệt “Hồi dương cửu châm” có thể phục hồi chính chí và nâng cao thể trạng.

Đặc biệt, huyệt đạo được liệt vào danh sách 36 tử huyệt của cơ thể. Nếu tính thuật điểm huyệt theo giờ thì Dũng Tuyền huyệt sẽ tương ứng với giờ Hợi, có tác dụng thanh Thân nhiệt, định thần khí,, giáng âm hỏa.

Xem thêm: Huyệt Tam Âm Giao: Vị Trí, Công Năng Và Ứng Dụng Trị Bệnh 

Huyệt Dũng Tuyền nằm ở đâu?

Việc xác định huyệt Dũng Tuyền ở chỗ nào vô cùng quan trọng, đây là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả cải thiện các bệnh lý.

Cụ thể, vị trí huyệt Dũng Tuyền nằm ở dưới gan bàn chân. Từ những hướng dẫn trong sách Y học cổ truyền, có thể dễ dàng xác định được huyệt đạo thông qua 1 trong 2 cách đơn giản như sau:

• Cách 1: Co toàn bộ bàn chân và các đầu ngón chân lại. Khi đó sẽ thấy dưới bàn chân có điểm lõm xuống, cách khoảng ⅓ trước gan bàn chân. Điểm lõm đó chính là huyệt đạo Dũng Tuyền.
• Cách 2: Một cách xác định huyệt Dũng Tuyền khác thông qua điểm nối giữa đường ngang ở lòng bàn chân (đường cách ⅖ tính từ đầu ngón chân và cách ⅗  tính từ gót chân) với đường thẳng nối từ giữa ngón chân trỏ và điểm ở bờ sau gót chân. Giao điểm đó chính là huyệt đạo cần tìm.

Các đặc điểm khi giải phẫu huyệt đạo như sau:

• Sau lớp da huyệt đạo là cơ gấp ngắn của ngón chân, gân cơ gấp dài, cơ giun, cơ gian cốt gan chân, cơ gian cốt mu bàn chân.
• Nhánh của dây thần kinh chày sau là thần kinh vận động cơ.
• Lớp da tại huyệt đạo bị chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L3.

Tìm hiểu huyệt Dũng Tuyền có tác dụng gì?

Huyệt Dũng Tuyền là một trong những huyệt đạo rất quan trọng trên cơ thể con người. Những tác động đúng cách lên huyệt có thể giúp điều trị nhiều bệnh lý. Vậy cụ thể huyệt Dũng Tuyền chữa bệnh gì? Theo Y học cổ truyền, huyệt có tác dụng Dưỡng Âm, phát tán Phế Nhiệt trị khô lưỡi, khô họng, ù tai, chóng mặt; Điều hòa Hạ Ấm để điều trị táo bón, đại tiện rắt, tiểu tiện khó, đầy bụng; chủ trị bệnh ở gan bàn chân và một số bệnh lý liên quan đến thần kinh như mất ngủ, động kinh, đau đỉnh đầu,…

Đặc biệt, ứng dụng cách tác động chuẩn xác sẽ tăng hiệu quả điều trị hơn. Dưới đây, Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc hướng dẫn các liệu pháp được ứng dụng phổ biến như sau:

• Dùng bột Đông y đắp lên huyệt: Giúp giảm ho kéo dài, sốt cao.
• Dán thuốc Đông y lên huyệt: Điều trị bệnh viêm phế quản và chứng bệnh loét miệng.
• Thủy châm Atropin lên huyệt đạo: Điều trị chứng bệnh ho ra máu.
• Cứu điếu ngải: Giúp hỗ trợ điều trị mất ngủ, cao huyết áp.
• Châm cứu huyệt Dũng Tuyền xuyên đến huyệt Thái Xung: Chữa đau đầu.
• Điện châm: Điều trị tình trạng nấc do cơ hoành co thắt.
• Đắp tỏi vào huyệt: Cầm máu khi bị chảy máu cam.

Cách bấm huyệt Dũng Tuyền điều trị bệnh

Huyệt Dũng Tuyền nằm tại vị trí dưới gan bàn chân – nơi có nhiều đường kinh mạch đi qua. Vậy nên khi tác động vào huyệt sẽ giúp hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Hiện nay, trong Y học cổ truyền ưu tiên ứng dụng phương pháp bấm huyệt Dũng Tuyền. Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, hoạt động theo cơ chế tác động lực vào huyệt đạo, giúp lưu thông khí huyết, kích thích cơ chế tự phục hồi của cơ thể. Nhờ đó, các bệnh được điều trị tận gốc, mang đến tác dụng giảm nhẹ triệu chứng khó chịu.

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách bấm huyệt Dũng Tuyền trong điều trị một số bệnh thường gặp hiện nay.

Cách day bấm huyệt Dũng Tuyền trị ho

Tình trạng ho gió, ho gà, ho khan, ho có đờm,…  xuất hiện ở nhiều độ tuổi. Theo Y học cổ truyền, tác nhân chính gây tình trạng này là do hư hỏa. Nếu trừ hư hỏa kết hợp cùng giáng khí nghịch sẽ giúp giảm ho nhanh chóng. Lúc này, thầy thuốc sẽ ứng dụng liệu pháp bấm huyệt đạo Dũng Tuyền để trị ho.

Trị dứt cơn ho bằng huyệt Dũng Tuyền thông qua liệu pháp day bấm được đánh giá cao không chỉ nhờ hiệu quả tốt, mà còn có ưu điểm thực hiện đơn giản, người bệnh dễ dàng tự thực hiện thông qua các bước như sau:

• Bước 1: Dùng 2 lòng bàn tay xoa vào nhau đến khi có cảm giác nóng lên.
• Bước 2: Người bệnh ngồi lên sàn, sau đó để lòng bàn chân hướng lên phía trước.
• Bước 3: Dùng 2 lòng bàn tay xoa vào vùng huyệt, sau đó lấy đầu ngón tay day ấn đúng huyệt vị trong 2 phút.

Đều đặn thực hiện mỗi này 3 – 4 lần, có thể tận dụng bất cứ thời gian nào rảnh trong ngày để nhanh chóng trị dứt điểm cơn ho.

Điều trị trúng gió

Trúng gió khiến người bệnh xuất hiện các triệu chứng như ngất xỉu, méo miệng, lên cơn co giật, đau đầu,… Để các triệu chứng này biến mất, thầy thuốc hướng dẫn cách sơ cứu bằng cách dùng cùi chỏ, ngón trỏ hoặc các vật cứng để tác động thật mạnh lên huyệt Dũng Tuyền. Sau đó bấm mạnh vào các đầu ngón tay của người bệnh để cải thiện những triệu chứng này.

Trong trường hợp người bệnh ngất xỉu, bạn có thể vừa day ấn huyệt, vừa đút cho bệnh nhân uống 1 cốc nước gừng để hồi phục nhanh hơn. Sau đó, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để thăm khám, điều trị kịp thời.

Bấm huyệt Dũng Tuyền chữa chứng mất ngủ

Chữa mất ngủ là câu trả lời tiếp theo cho câu hỏi bấm huyệt Dũng Tuyền có tác dụng gì. Thầy thuốc cho biết, bấm huyệt đạo này sẽ giúp khí huyết lưu thông, giúp hoạt động tuần hoàn máu được cải thiện, hoạt động trơn tru và ổn định hơn. Từ đó giảm các triệu chứng cơ thể bứt rứt, tê chân tay mỗi đêm. Đồng thời, giúp điều hòa thần kinh, giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi. Nhờ điều này chất lượng giấc ngủ được nâng cao hơn. Kỹ thuật thực hiện như sau:

• Bước 1: Người bệnh ngồi trên sàn trong tư thế khoanh chân, sao cho gan bàn chân hướng lên một cách tự nhiên nhất.
• Bước 2: Dùng ngón tay cái đặt lên gót chân, 4 ngón còn lại ôm lấy mua bàn chân.
• Bước 3: Tiến hành xoa bóp, day ấn nhẹ nhàng từ gót chân lên đến vị trí huyệt Dũng Tuyền. Khi thực hiện cần điều chỉnh lực đạo đủ mạnh cho đến khi có cảm giác căng tức ở chân.

Nên thực hiện đều mỗi bên chân từ 20 – 40 lần, mỗi ngày nên bấm huyệt từ 2 – 3 lần để cải thiện chứng bệnh mất ngủ.

Ngoài ra, người bệnh có thể kết hợp phương pháp ngâm chân nước ấm cũng sẽ giúp tinh thần được thả lỏng và giấc ngủ ngon hơn, sâu hơn. Phương pháp này hoàn toàn có thể áp dụng cho cả người già và trẻ nhỏ.

Thải độc thận

Huyệt Dũng Tuyền nằm ngay trên kinh Thận nên các tác động (dù nhỏ nhất) lên huyệt cũng sẽ ảnh hưởng đến chức năng thận. Thầy thuốc Đông y cho biết, huyệt Dũng Tuyền gan bàn chân – nơi tiếp xúc trực tiếp với sinh khí của đất nên thường là nơi chứa nhiều khí độc. Việc day ấn nhẹ nhàng sẽ có tác dụng đào thải độc tố trong thận và toàn cơ thể ra ngoài.

Hiện tại có 2 cách day bấm huyệt Dũng Tuyền thải độc gan được áp dụng phổ biến như sau:

• Cách 1: Xác định huyệt Dũng Tuyền theo hướng dẫn, sau đó dùng tay nhẹ nhàng xoa bóp trong 5 – 10 phút. Mỗi ngày đều đặn thực hiện từ 2 – 3 lần.
• Cách 2: Đun nước nóng và pha với 1 ít muối hạt. Sau đó người bệnh ngâm chân khoảng 30 phút. Trong quá trình ngâm, dùng ngón tay xoa bóp, mát xa huyệt Dũng Tuyền và toàn bộ gan bàn chân. Cách này nên được thực hiện vào buổi tối trước khi đi ngủ.

Bên cạnh đó, để thải độc thận, gan và thanh lọc cơ thể, người bệnh nên uống nhiều nước, đặc biệt cần uống 1 cốc ngay trước khi ngủ dậy. Thói quen này còn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và kéo dài tuổi thọ.

Giảm cơn co cơ, chuột rút

Một trong những tác dụng khi bấm huyệt Dũng Tuyền là giảm cơ co cơ và chuột rút. Đây là tình trạng các khối cơ bắp chân bị co thắt một cách đột ngột, khiến người bệnh đau đớn, khó chịu. Nguyên nhân dẫn đến co cơ, chuột rút như: Nằm hoặc ngồi sai tư thế, tập thể thao quá mức, đi nhiều, tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, cơ thể mất nước, tuần hoàn máu lưu thông kém,…

Khi gặp triệu chứng này, người bệnh tiến hành các bước day bấm huyệt đạo như đã hướng dẫn, sau đó gập ngón chân cái lên xuống cho đến khi hiện tượng co rút hoàn toàn biến mất. Để ngăn ngừa chuột rút và co cơ tái phát, bạn có thể thực hiện bấm huyệt mỗi ngày, đồng thời điều chỉnh tư thế, bổ sung thêm các thực phẩm tốt cho xương, cơ và tuần hoàn máu.

Điều trị méo miệng, cấm khẩu

Tình trạng méo miệng, cấm khẩu (không nói được) thường xuất hiện sau khi bị trúng gió. Cách sơ cứu khi gặp tình trạng này là ấn huyệt Dũng Tuyền. Các bước thực hiện tương tự như trong điều trị các chứng bệnh trên. Ngoài ra, để đạt hiệu quả tốt hơn, thầy thuốc khuyến nghị nên kết hợp day bấm các huyệt đạo tương hợp như sau:

• Huyệt Thừa Tương: Huyệt đạo này có vị trí nằm ở trên môi, ngay vùng lõm vào ở giữa môi.
• Huyệt Địa Tương: Huyệt đạo này nằm ở 2 bên mép rất dễ xác định.
• Huyệt Nhân Trung: Huyệt nằm ở ngay vị trí lõm nhất ở trên thành môi trên.
• Huyệt Giáp Xa: Vị trí huyệt nằm ở xương hàm dưới, hoặc có thể xác định tại vị trí nổi lên cao ở gò má khi cắn chặt 2 hàm với nhau.

Trên đây là toàn bộ hướng dẫn chi tiết của Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc về cách bấm huyệt đạo Dũng Tuyền điều trị một số bệnh lý thường gặp hiện nay. Khác với Tây y, các liệu pháp Y học cổ truyền nói chung và liệu pháp bấm huyệt nói riêng sẽ không có tác dụng ngay lập tức mà cần một thời gian đủ dài mới phát huy công dụng giảm nhẹ triệu chứng bệnh. Vậy nên người bệnh sẽ cần thực sự kiên trì, đảm bảo theo đúng liệu trình điều trị như thầy thuốc đã hướng dẫn để đạt kết quả cải thiện sức khỏe tốt nhất.

Ngoài ra, việc kết hợp bấm huyệt với dầu gió hoặc tinh dầu sẽ giúp làm ấm vùng huyệt, tăng hiệu quả khi tác động hơn. Bạn có thể dùng các loại tinh dầu tự nhiên như tinh dầu tràm, tinh dầu khuynh diệp, dầu dừa, dầu olive hoặc dầu gió.

Lưu ý khi tác động Dũng Tuyền huyệt trị bệnh

Khi khai mở huyệt Dũng Tuyền, chuyên gia khuyến nghị cần lưu ý một số vấn đề dưới đây để đảm bảo hiệu quả, an toàn, không gây các tác biến ảnh hưởng đến sức khỏe.

• Cần đảm bảo xác định được huyệt Dũng Tuyền nằm ở vị trí nào. Bởi chỉ cần tác động sai huyệt sẽ không đem lại hiệu quả trị bệnh, thậm chí nguy hiểm tính mạnh. Vậy nên, nếu không chắc chắn, bạn nên để thầy thuốc, bác sĩ hướng dẫn cách xác định huyệt Dũng Tuyền
• Trong quá trình day bấm huyệt, lưu ý điều chỉnh lực đạo vừa phái, không quá mạnh để tránh khiến huyệt Dũng Tuyền bị đau. Nhưng cũng không quá yếu để đảm bảo hiệu quả khai thông khí huyết điều trị bệnh.
• Khi bấm huyệt, người bệnh hoặc người hỗ trợ điều trị phải vệ sinh tay sạch sẽ, cắt móng tay để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng hoặc làm trầy xước da. Ngoài ra, trước khi bấm huyệt, người bệnh tuyệt đối không uống rượu bia vì các chất này sẽ làm giảm tác dụng trị bệnh.
• Các liệu pháp day ấn huyệt đạo chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị và giảm nhẹ triệu chứng. Trong trường hợp bệnh nặng, hoặc không có dấu hiệu thuyên giảm sau 1 thời gian dài áp dụng phương pháp này, người bệnh cần đến bệnh viện để kiểm tra, chẩn đoán và điều trị chuyên sâu.
• Phụ nữ mang thai hoặc đang trong chu kỳ kinh nguyệt không nên bấm huyệt Dũng Tuyền vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân và cả thai nhi. Ngoài ra, một số đối tượng không nên áp dụng phương pháp này như người bị đau xương khớp, người bị tim mạch, dạ dày, người đang có vết thương hở sưng đau tại vị trí huyệt đạo.

Sau những thông tin Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc chia sẻ, có thể thấy huyệt Dũng Tuyền có vai trò rất quan trọng, giúp hỗ trợ điều trị rất nhiều bệnh lý. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và an toàn, người bệnh cần xác định chính xác huyệt, đồng thời áp dụng kỹ thuật tác động khai thông chuẩn Y khoa.

Xem thêm: 

• Huyệt Thông Lý Ở Đâu? Tìm Hiểu Công Năng Và Cách Khai Thông
• Huyệt Xích Trạch Là Gì? Tìm Hiểu Công Năng Và Cách Tác Động