Nấm Candida Albicans Là Gì? Làm Sao Để Trị Nấm Hiệu Quả?

Nấm Candida Albicans là một trong các chủng nấm thường gặp nhất hiện nay, gây ra các tổn thương, viêm nhiễm nghiêm trọng ở vùng kín, miệng, đường tiêu hóa,… Theo đó, việc hiểu rõ các thông tin về loại nấm này sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong điều trị và phòng ngừa bệnh. Dưới đây sẽ là những thông tin quan trọng Viện Y Dược Dân Tộc muốn gửi tới bạn đọc.

Nhiễm bệnh nấm Candida Albicans là gì?

Candida Albicans là loại nấm thuộc họ Candida, có thể xuất hiện ở mọi vị trí trên cơ thể con người. Nhưng chủ yếu nhất vẫn là cơ quan sinh dục miệng đường tiêu hóa và da. Thông thường, loại nấm này sẽ có sự cân bằng với các vi sinh có lợi trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu gặp phải các yếu tố tác động sẽ khiến chúng sinh sôi mạnh hơn và dẫn tới viêm nhiễm.

Bệnh nấm Candida Albicans ở phụ nữ sẽ gây ra các biểu hiện ngứa ngáy, đau rát khó chịu đối với bệnh nhân. Các hoạt động sinh hoạt hàng ngày đều có thể bị cản trở, đặc biệt là trong quá trình quan hệ tình dục.

Phân biệt các nấm men Candida Albicans

Nấm Candida Albicans có thể xuất hiện ở nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể. Mức độ viêm nhiễm cũng có sự khác biệt. Đặc biệt, với những người có cơ địa sức khỏe kém càng thấy những triệu chứng nghiêm trọng hơn so với những bệnh nhân khác. Dưới đây là một số loại nấm men Candida Albicans cụ thể bạn nên biết.

Nấm Candida Albicans đường tiết niệu

Candida Albicans có thể gây ra viêm nhiễm ở đường tiết niệu. Thậm chí dẫn tới nhiều biến chứng ở thận, làm bệnh nhân tăng thêm nguy cơ mắc suy thận. Nấm có thể phát triển mạnh mẽ khi người bệnh mắc tiểu đường, sử dụng nhiều loại thuốc kháng sinh dẫn tới xảy ra tác dụng phụ. Khả năng miễn dịch kém hoặc phải sử dụng các thiết bị y tế đặt vào cơ thể, ví dụ như ống thông tiểu.

Với chứng bệnh này, bệnh nhân sẽ nhận thấy khi đi tiểu có cảm giác nóng rát, thường buồn tiểu hơn, dễ bị đau bụng và rát ở vùng chậu, đôi khi nước tiểu có thể lẫn máu.

Nhiễm nấm men sinh dục

Với thể bệnh này, Candida Albicans sẽ phát triển rất mạnh mẽ, hình thành các triệu chứng viêm nhiễm khi vi khuẩn Lactobacillus trong cơ quan sinh dục bị giảm quá nhiều. Bệnh nhân thường có những triệu chứng cụ thể như: Âm đạo có dịch tiết bất thường, khi quan hệ tình dục hoặc đi tiểu sẽ thấy nóng rát vùng kín, ngứa ngáy và đau, xuất hiện các vết mẩn ngứa rất khó chịu.

Nấm Candida Albicans ở miệng

Ngoài bị viêm âm đạo do nấm Candida Albicans, bệnh nhân còn có thể bị viêm nhiễm nấm ở miệng, gây ra các ảnh hưởng rất xấu cho thực quản. Các bác sĩ cho biết, những triệu chứng phổ biến nhất cho thấy người bệnh đa nhiễm nấm ở miệng phải kể tới là: Bị mất vị giác, thường xuyên có cảm giác đau và nóng rát, khi ăn uống gặp nhiều khó khăn trong việc nuốt hoặc nhai thức ăn, lưỡi xuất hiện các đốm trắng, thậm chí có thể chảy máu khi bị xước.

Candida Albicans gây bệnh trên các vùng da

Nấm Candida Albicans cũng gây ra các tổn thương ở những khu vực da ẩm ướt, dễ tiết nhiều mồ hôi như kẽ ngón tay, kẽ ngón chân, nách, bẹn, dưới ngực. Làn da sẽ xuất hiện các mẩn đỏ tập trung thành từng mảng khác nhau, đồng thời có thêm cả mụn nước, đốm màu trắng dạng sữa đông.

Máu nhiễm nấm Candida Albicans

Với thể nấm Candida Albicans trong máu, bệnh nhân sẽ gặp nhiều ảnh hưởng nguy hiểm đe dọa tới tính mạng. Nấm sẽ tấn công máu và gây ra nhiều dạng tổn thương nhiễm trùng khác nhau, các tế bào máu bị phá hủy hoàn toàn, cơ quan nội tạng suy giảm chức năng, viêm nhiễm nặng. Bệnh nhân thường xuyên bị sốt cao, các cơn sốt kéo dài, tái phát liên tục nhiều lần. Khả năng hoạt động của thận bị suy giảm một cách rõ rệt.

Nấm Candida Albicans trong cơ quan nội tạng

Nếu nội tạng bị nhiễm nấm Candida Albicans, bệnh nhân có thể bị tử vong nếu như không có các biện pháp điều trị cấp cứu kịp thời. Các triệu chứng viêm nhiễm có thể diễn ra trong não, ổ bụng, ảnh hưởng tới nội tâm mạc, hệ thống nội tiết hoặc xương khớp.

• Viêm nội tâm mạc: Mặt trong lớp lót của tim sẽ bị viêm nhiễm và khả năng tử vong có thể lên tới hơn 40%.
• Viêm màng não: Tủy sống và các mô bao quanh tế bào não sẽ bị phá hủy, khiến bệnh nhân buồn nôn, đau đầu, cứng cổ, nhạy cảm hơn với các ánh sáng.
• Viêm phúc mạc: Niêm mạc bụng bị viêm nhiễm do nấm tấn công, khiến sức khỏe bệnh nhân bị suy giảm nhanh chóng.
• Viêm xương khớp: Nếu nấm tấn công vào xương khớp, bệnh nhân thường xuất hiện các cơn đau nhức, sưng tấy, sốt cao, viêm khớp, gây hạn chế khả năng cử động của các khớp xương.
• Bệnh nội tiết: Với các trường hợp nhiễm nấm Candida Albicans ở hệ nội tiết, bệnh nhân có thể gặp phải biến chứng mất thị lực tạm thời. Nghiêm trọng hơn nếu bệnh diễn ra trong một khoảng thời gian và không được chữa trị, bệnh nhân có thể bị mù.

Nguyên nhân nhiễm nấm Candida Albicans

Nấm Candida có thể gặp ở nhiều đối tượng và nguyên nhân thường khó xác định. Căn cứ vào vị trí xuất hiện sẽ xác định được nguyên nhân gây nhiễm nấm. Thông thường, loại nấm này sẽ phát triển ở môi trường ẩm ướt và người bị suy giảm miễn dịch.

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây nhiễm nấm:

• Lạm dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc chứa corticoid làm mất cân bằng hệ miễn dịch
• Phụ nữ bị suy giảm hệ miễn dịch, nhất là trong giai đoạn mang thai, mới sinh con hoặc bị nhiễm HIV/ AIDS
• Vệ sinh kém, đặc biệt là những vùng ẩm ướt như âm đạo khiến vi khuẩn phát triển mạnh và gây bệnh.
• Nhiễm nấm Candida Albicans ở miệng cho vệ sinh răng miệng không đúng cách, thường xuyên quan hệ tình dục bằng đường miệng, đeo răng giả,…
• Người đang điều trị bệnh ung thư hoặc đang hoá trị, mắc bệnh đái tháo đường
• Phụ nữ có nồng độ estrogen tăng cao hoặc thói quen quan hệ tình dục không lành mạnh.

Nhiễm nấm Candida nguy hiểm không? Có lây không?

Theo các chuyên gia, nhiễm nấm Candida Albicans thường không đe dọa nghiêm trọng đến sức khoẻ và có thể điều trị dứt điểm. Tuy nhiên, bệnh lý có thể tái phát nhiều lần và tiến triển nặng, gây ra các biến chứng nặng nề ảnh hưởng đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người bệnh.

Theo đó, người bị nhiễm nấm thường bị ngứa ngáy, đau rát khó chịu, dẫn đến tâm lý cáu gắt, dễ căng thẳng, áp lực. Ngoài ra, trường hợp bị nấm vùng kín, hoạt động tình dục cũng gặp nhiều khó khăn do tâm lý e ngại, lãnh cảm trong chuyện “chăn gối”.

Nhiều trường hợp bị nấm âm đạo gây viêm nhiễm vòi trứng và làm tăng nguy cơ vô sinh ở nữ giới. Đối với người bị nhiễm nấm toàn thân có thể đối mặt với tình trạng nhiễm trùng máu, thậm chí là tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Không chỉ có tính chất mãn tính, tái phát nhiều lần mà nhiễm nấm Candida Albicans còn có khả năng lây nhiễm bằng nhiều con đường khác nhau. Cụ thể:

• Quan hệ tình dục không có biện pháp an toàn qua đường âm đạo, đường miệng, hậu môn
• Dùng chung vật dụng cá nhân với người mắc bệnh (khăn tắm, chén đũa, quần lót,..)

Chẩn đoán nhiễm nấm Candida

Khi nhận thấy các biểu hiện nhiễm nấm Candida Albicans, bạn cần chủ động đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng để xác định nguyên nhân cụ thể, mức độ viêm nhiễm, từ đó áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.

Dưới đây là một số kỹ thuật xét nghiệm thường được áp dụng trong chẩn đoán nhiễm nấm Candida:

• Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám thông qua các câu hỏi bệnh, khám âm đạo bằng dụng cụ chuyên dụng (mỏ vịt) để lấy khí hư làm xét nghiệm, kiểm tra tổn thương do nấm Candida Albicans gây ra.
• Soi tươi: Mẫu bệnh phẩm được nghiền trong nước sinh lý trên lam kính, quan sát dưới kính hiển vi. Khi đó, sẽ thấy Candida có hình tròn hoặc bầu dục, có chồi hoặc không, chứa ít nhất 3 bào tử nấm/ vi trường sẽ đưa ra kết quả chẩn đoán.
• Nhuộm Gram: Nấm Candida bắt màu tím và được xác định bị nhiễm khi có 3 – 5 bào tử dạng nảy chồi
• Nuôi cấy: Nuôi cây trong môi trường thạch Sabouraud sau 18 – 24h ở 370C cho khuẩn lạc có màu trắng ngà và sền sệt.
• Sinh học phân tử: Kỹ thuật này được đánh giá có độ nhạy và đặc hiệu cao, nhận biết được các loại Candida có trong mẫu bệnh phẩm
• Mô bệnh học: Quan sát trên lam nhuộm tế bào

Các phương pháp điều trị nhiễm nấm Candida Albicans

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị nhiễm nấm Candida. Tuỳ thuộc vào thể bệnh, mức độ viêm nhiễm, tình trạng sức khoẻ của người bệnh, có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp vừa đảm bảo an toàn và đạt được kết quả chữa trị tốt nhất.

1. Sử dụng thuốc Tây điều trị

Sau khi xác định được nguyên nhân gây bệnh và vị trí nhiễm nấm Candida, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc điều trị giúp kiểm soát triệu chứng và kháng nấm. Tuỳ vào khu vực cụ thể và mức độ bệnh lý mà bác sĩ sẽ kê toa các loại thuốc khác nhau.

Dưới đây là một số loại thuốc thường được chỉ định trong điều trị nấm Candida Albicans:

• Nhiễm trùng nấm ở miệng: Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc điều trị tại chỗ như nystatin, clotrimazole… để giúp kiểm soát viêm nhiễm, phục hồi vùng da bị tổn thương. Tuy nhiên, trường hợp nặng, bác sĩ có thể kết hợp với một số loại thuốc đường uống như fluconazole, itraconazole…
• Nhiễm trùng nấm ở thực quản: Người bệnh được chỉ định thuốc đường uống Fluconazole hoặc Itraconazole giúp khắc phục các triệu chứng lâm sàng và kháng nấm.
• Nhiễm nấm ở da: Trường hợp nhiễm nấm ở da, bác sĩ thường chỉ định các loại thuốc bôi ngoài da như Nystatin, Ketoconazol, Miconazole, Clotrimazole,… Bên cạnh đó, người bệnh cần kết hợp các biện pháp chăm sóc, giữ vệ sinh để da được khô ráo, sạch sẽ.
• Nhiễm nấm toàn thân: Đối với người bị nhiễm nấm toàn thân, bác sĩ thường chỉ định các loại thuốc chống nấm ở dạng tiêm tĩnh mạch như Fluconazole, Voriconazole. Trường hợp bệnh nhân có số lượng bạch cầu thấp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc Micafungin, Caspofungin thay thế.
• Nhiễm nấm phụ khoa: Clotrimazole hoặc Miconazole ở dạng viên đặt thường được chỉ định trong điều trị nhiễm nấm phụ khoa. Trong một số trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kết hợp Fluconazole hoặc Itraconazole đường uống để khắc phục bệnh lý. Bên cạnh đó, người bệnh được hướng dẫn dùng dung dịch betadine để vệ sinh.

Các loại thuốc Tây điều trị nhiễm nấm Candida Albicans có thể gây ra một số tác dụng phụ trong quá trình sử dụng như nóng trong người, đau đầu, suy thận, suy gan nếu lạm dụng trong thời gian dài. Người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liều lượng cũng như tần suất dùng thuốc để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.

2. Áp dụng một số mẹo dân gian chữa bệnh

Trong dân gian cũng lưu truyền nhiều mẹo chữa nấm Candida Albicans từ các thảo dược tự nhiên có độ an toàn, lành tính cao. Bên cạnh sử dụng thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh có thể tận dụng các cách chữa dân gian để làm giảm các triệu chứng khó chịu cũng như hỗ trợ quá trình điều trị đạt được kết quả tốt nhất.

Dưới đây là một số mẹo dân gian thường được áp dụng trong chữa trị nhiễm nấm:

• Sử dụng nha đam: Trong nha đam chứa nhiều loại enzyme, vitamin… có tác dụng sát khuẩn, tăng cường miễn dịch, cải thiện tình trạng ngứa ngáy, sưng viêm và phục hồi vùng da bị tổn thương hiệu quả. Bên cạnh đó, nguyên liệu này còn giúp cải thiện tình trạng khô rát âm đạo trong trường hợp bị nấm âm đạo khi mang thai. Người bệnh cần chuẩn bị nha đam, mật ong và muối. Cho tất cả vào máy xay nhuyễn để thu được hỗn hợp mịn. Dùng hỗn hợp này uống đều đặn mỗi ngày 3 lần.
• Lá trầu không chữa bệnh: Trong lá trầu không chứa nhiều hoạt chất có công dụng sát khuẩn, chống viêm, ức chế hoạt động quá mức của nấm, hỗ trợ phục hồi vết thương nên thường được dùng trong chữa nấm Candida. Chuẩn bị khoảng 5 – 6 lá trầu không, rửa sạch, giã nát. Đun 1 lít nước sôi rồi cho trầu không vào cùng với 1 ít muối. Hoà với nước lạnh rồi dùng nước này để vệ sinh da, tắm.
• Tỏi: Hoạt chất có trong tỏi giúp ức chế nấm Candida Albicans phát triển quá mức, nhờ đó cải thiện các triệu chứng bệnh lý đáng kể. Người bệnh chuẩn bị vài tép tỏi, đập dập và ăn sống. Bên cạnh đó, bạn có thể bổ sung các món ăn từ tỏi vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày để hỗ trợ điều trị bệnh.

3. Các bài thuốc Đông y chữa nấm Candida Albicans

Theo quan niệm Đông y, nấm Candida xảy ra do nóng trong người cùng với tổn thương khí huyết ở thận, gan. Do đó, việc điều trị thường tập trung vào điều hoà khí huyết, dưỡng can thận và bổ sung tỳ vị.

Một số bài thuốc Đông y giúp loại bỏ căn nguyên gây bệnh, đồng thời giúp tăng cường sức khoẻ và phòng ngừa bệnh tái phát. Một số bài thuốc Đông y thường được áp dụng trong chữa nấm Candida Albicans, bao gồm:

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị mẫu lệ, đan sâm mỗi vị 15g, quế chi, bạch linh, xích thược mỗi vị 12g, sài hồ, bồ công anh mỗi vị 9g. Các dược liệu đem đi sắc lấy nước uống. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị phục linh, đương quy, tam thất, trinh nữ, ích mẫu, cam thảo, bồ công anh, bạch thược, sài hồ mỗi vị 9g. Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với 1 lít nước và sắc trên lửa nhỏ. Chia lượng nước thuốc thành nhiều lần uống trong ngày.

Thực tế nhận thấy, tác dụng chữa bệnh của các bài thuốc Đông y thường phát huy công dụng chậm. Do đó, người bệnh cần áp dụng đều đặn mỗi ngày trong thời gian dài để cải thiện bệnh. Ngoài ra, cần đến phòng khám Đông y để được bắt mạch và tư vấn cụ thể, tránh tự ý mua thuốc về dùng.

Kiểm soát và phòng ngừa nhiễm nấm Candida Albicans

Nhiễm nấm Candida có tính chất mãn tính, có khả năng lây lan và thường xuyên tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi. Do đó, bên cạnh tuân thủ các biện pháp điều trị và hỗ trợ điều trị, người bệnh cần chủ động trong việc chăm sóc và phòng ngừa bệnh tái phát trong thời gian dài.

Một số biện pháp giúp kiểm soát và phòng ngừa nấm Candida Albicans:

• Vệ sinh răng miệng đúng cách, thường xuyên súc miệng với nước muối ấm để loại bỏ vi khuẩn, nấm trong khoang miệng.
• Chủ động trong việc kiểm soát lượng đường huyết ở mức độ cho phép, phòng ngừa các bệnh gây suy giảm hệ miễn dịch, nhất là bệnh tiểu đường.
• Người bệnh nên chọn mặc quần áo rộng rãi, có chất liệu thấm hút tốt, tránh các loại quần áo bó sát, gây ma sát da khiến tổn thương da do nấm tiến triển nặng nề hơn.
• Hạn chế dùng các chất tẩy rửa, dung dịch vệ sinh chứa nhiều hoá chất, xà phòng vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm.
• Cần giữ móng tay, móng chân sạch sẽ, gọn gàng. Đồng thời khi đến những nơi công cộng, hồ bơi cần đi dép để tránh lây nhiễm bệnh.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh đạt được kết quả tốt nhất, đồng thời phòng ngừa tái phát.
• Tăng cường tập luyện thể dục thể thao để giúp nâng cao thể trạng, cải thiện miễn dịch và làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Trong thời gian điều trị, người bệnh cần kiêng quan hệ tình dục và sử dụng bia rượu, nước ngọt có gas, cà phê và các chất kích thích khác.

Khi bị Candida Albicans, người bệnh nên sớm tới các cơ sở y tế để thăm khám và được điều trị theo phác đồ phù hợp. Điều này sẽ giúp chúng ta hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất.

Tham Khảo Ngay:

• 10 Loại Dung Dịch Vệ Sinh Phụ Nữ Trị Nấm Candida Dễ Tìm
• Nên Ăn Gì Để Tiêu Diệt Nấm Candida? 10 Thực Phẩm Hỗ Trợ Điều Trị