Huyệt Khí Xá: Vị Trí, Tác Dụng Và Cách Châm Cứu

Trên cơ thể của con người có 365 huyệt đạo, đều là những huyệt đạo có ý nghĩa quan trọng. Trong Y học cổ truyền, bấm huyệt và châm cứu đúng cách giúp nâng cao sức khỏe và cải thiện một số căn bệnh. Ở bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn đọc huyệt Khí Xá với các thông tin về vị trí, vai trò và những lưu ý khi châm cứu, bấm huyệt này.

Giới thiệu tổng quan về huyệt Khí Xá

Cái tên Khí Xá bắt nguồn từ vị trí và đặc trưng của huyệt đạo này. Trong đó, “Khí” nghĩa là không khí, cụ thể là Tông khí – một nguồn khí bắt nguồn từ vùng ngực. Nguồn khí này được tạo bởi không khí, nước và dinh dưỡng có trong thức ăn. “Xá” được hiểu theo nghĩa là cư trú – nơi cư trú của Tông khí. Theo đó, huyệt Khí Xá được hiểu là nơi bắt nguồn của khí huyết trong cơ thể.

Xét về vị trí, huyệt Khí Xá là huyệt đạo số 11 thuộc Vị kinh. Để xác định chính xác vị trí của huyệt đạo này, bạn đặt tay vào phần lõm trên cổ, sát bên xương đòn. Tính từ huyệt Nhân Nghênh thẳng xuống ngang với huyệt Thiên Đột, đo xuống ngang 1 thốn là huyệt Khí Xá.

Xét về giải phẫu, huyệt Khí Xá là khe giữa bờ ức và bó đòn cơ ức – đòn – chũm, phía dưới là cơ ức – đòn – móng và ức giáp. Thần kinh tiếp nhận vận động cơ dưới huyệt là các nhánh của dây thần kinh sọ não số 11 và số 12, cùng nhánh của dây thần kinh số 2. Da của vùng huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh C3 hoặc C4. 

Xem thêm: Huyệt Nhật Nguyệt: Vị Trí, Công Dụng Và Cách Tác Động

Công dụng của huyệt Khí Xá

Tuy không được biết đến rộng rãi trong các tài liệu Y học cổ truyền nhưng huyệt đạo này có công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. Những công dụng của huyệt Khí Xá có thể kể đến như:

• Có tác dụng xử lý một số bệnh tại khu vực hàm, cổ, ngực như trị viêm yết hầu, sưng tuyến giáp và bệnh lao hạch cổ.
• Ứng dụng trong điều trị bệnh hen suyễn lâu ngày ở người bệnh, giúp giảm tần suất tái phát bệnh hiệu quả.
• Giúp giải quyết tình trạng cơ, xương phần vai bị cứng, khó vận động do ngồi nhiều.
• Chủ trị chứng ho gây sưng đau họng, bướu cổ, nghẹn họng.

Cách châm cứu, bấm huyệt để trị bệnh

Đối với huyệt đạo, có hai phương pháp chính để tác động giúp điều trị bệnh là châm cứu và bấm huyệt. Đối với huyệt Khí Xá chủ yếu được tác động bằng hình thức châm cứu. Khi thực hiện, đòi hỏi độ chính xác từ các chuyên gia có tay nghề cao để ngăn ngừa rủi ro, biến chứng bất ngờ đối với sức khỏe.

Phương pháp châm cứu huyệt Khí Xá được tiến hành như sau:

• Bước 1: Xác định vị trí chính xác của huyệt Khí Xá nằm ở đâu.
• Bước 2: Lấy kim chuyên dụng, châm thẳng xuống dưới bề mặt da tại vùng huyệt. Độ sâu tiêu chuẩn chỉ từ 0,3 – 0,5 thốn.
• Bước 3: Tiếp đó, cứu từ 3 – 5 lửa, kết hợp ôn cứu từ 5 – 15 phút. Thời gian ôn cứu phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và thể trạng của mỗi người. 

Lưu ý: Châm cứu huyệt Khí Xá được coi là đạt chuẩn khi trong quá trình thực hiện người bệnh cảm thấy các dấu hiệu tác động rõ rệt. Tức là khi đưa kim vào huyệt, người bệnh cảm thấy tê rần, làn xuống vùng ngực và cổ. Đối với bệnh nhân bị nặng hoặc có thể trạng yếu cảm nhận này có thể chậm hơn. Lúc này, bác sĩ cần sử dụng thêm một số thủ thuật khác như xoay kim,… để người bệnh cảm nhận đắc khí nhanh hơn.

Phối với các huyệt đạo khác để trị bệnh

Theo các tài liệu Đông y, phối hợp linh hoạt các huyệt đạo trên cơ thể với huyệt Khí Xá có thể tăng hiệu quả điều trị bệnh. Thực hiện kỹ thuật này một cách thành thạo sẽ mang lại những kết quả bất ngờ đối với một số bệnh lý như sau:

• Chữa ho khan, ho có đờm, nghịch khí lên: Châm cứu phối với các huyệt Phách Hộ và Y Hy.
• Chủ trị bướu cổ, viêm họng: Phối huyệt Nhu Hội và huyệt Thiên Phủ.
• Chữa đau họng, nghẹn họng, khó nuốt: Phối Khí Xá với huyệt Thiên Đỉnh và Thiên Đột.
• Trị nấc cụt ở trẻ em và người lớn: Phối cùng các huyệt Cách Du và huyệt Khí Hộ.

Lưu ý quan trọng khi châm cứu huyệt Khí Xá

Chuyên gia Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc cho biết, khi châm cứu huyệt Khí Xá để chữa bệnh, người thực hiện cần tuân thủ một số nguyên tắc sau để ngăn ngừa rủi ro và biến chứng không mong muốn. Các lưu ý giúp nâng cao hiệu quả trị bệnh gồm:

• Không châm cứu sâu quá 5 phân. Ngay dưới huyệt đạo này là động mạch cổ gốc, động mạch to và có liên quan trực tiếp đến phổi, gan. Do đó, nếu châm cứu quá sâu có thể gây ảnh hưởng đến động mạch và các bó thần kinh cảm.
• Phụ nữ mang thai không nên thực hiện châm cứu huyệt nói chung vì có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi.
• Người mắc các bệnh mãn tính hoặc đang trong quá trình điều trị bệnh lý không nên châm cứu. Trong trường hợp cần thiết nên hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
• Không châm cứu ngày sau khi quá no, quá đói vì có thể gây hại cho sức khỏe dạ dày.
• Không châm cứu sau khi sử dụng chất kích để hạn chế tác dụng phụ hoặc khiến quá trình điều trị giảm hiệu quả.

Trong bài viết trên đây chúng tôi đã giải đáp thông tin chi tiết về vị trí, vai trò của huyệt Khí Xá. Qua đó giúp bạn nắm được ý nghĩa của huyệt và có hướng điều trị một số bệnh lý về họng, cổ, ngực theo phương pháp Y học cổ truyền.

Xem thêm:

• Huyệt Nhũ Trung: Vị Trí, Tác Dụng, Lưu Ý Quan Trọng
• Huyệt Ưng Song: Ví Trí, Công Dụng Và Lưu Ý Cần Biết