Huyệt Kiên Trung Du: Vị Trí, Cách Tác Động, Công Dụng Trị Bệnh

Theo dõi Viện y dược dân tộc trên goole news

Huyệt Kiên Trung Du là một điểm huyệt quan trọng trên kinh Tiểu Trường, được ứng dụng rộng rãi trong Y học cổ truyền để điều trị các vấn đề về cơ xương khớp và hô hấp. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về vị trí, tác dụng, cách châm cứu và bấm huyệt này.

Huyệt Kiên Trung Du là gì?

Huyệt Kiên Trung Du có xuất xứ từ Giáp Ất Kinh, là huyệt thứ 15 của Tiểu Trường kinh. Trong Y thư cổ phân tích ý nghĩa tên huyệt đạo như sau:

Kiên: Nghĩa là “vai”, chỉ vùng vai, bả vai trên cơ thể. Điều này cũng phản ánh vị trí của huyệt nằm ở vùng vai.
Trung: Nghĩa là “trung tâm, ở giữa”. Trong trường hợp này cũng chỉ ra huyệt nằm ở vị trí trung tâm của vùng vai.
Du: Mang nghĩa là “nơi vận chuyển”, “điểm giao nhau”, ý chỉ tác dụng vận chuyển khí huyết, kết nối các kinh mạch với nhau của huyệt đạo này.

Ngoài ra, huyệt có tên gọi khác là huyệt Kiên Trung.

Vị trí huyệt Kiên Trung Du

Huyệt Kiên Trung Du nằm ở vùng lưng trên, cách đường giữa sống lưng 2 thốn, ngang với đốt sống cổ thứ 7 (C7). Huyệt còn nằm trên đường nối giữa huyệt Kiên Tỉnh (nằm ở chỗ lõm trên bờ vai, nơi gặp nhau của xương bả vai và xương đòn) và huyệt Đại Chùy (nằm ở chỗ lõm dưới đốt sống cổ thứ 7).

Để xác định chính xác vị trí Kiên Trung Du huyệt, bạn làm theo các bước sau:

Bước 1 – Xác định đốt sống C7: Cúi đầu về phía trước, sờ thấy đốt sống cổ nhô lên cao nhất là đốt sống C7.
Bước 2 – Đo 2 thốn: Từ đốt sống C7, đo ra hai bên khoảng 4cm (tương đương 2 thốn).
Bước 3 – Xác định huyệt: Huyệt đạo nằm ở vị trí đó, đối xứng nhau qua đường giữa sống lưng.

Giải phẫu huyệt vị:

Dưới da vùng huyệt là cơ thang, cơ răng bé sau – trên, cơ góc, cơ chậu sườn đoạn lưng cổ, cơ gian mỏng ngang, cơ ngang sườn.
Thần kinh vận động cơ tại vị trí huyệt là nhánh của dây thần kinh sọ não số XI, nhánh dây chẩm lớn, nhánh đám rối cổ sâu, nhánh dây sống cổ cùng nhánh dây gian sườn số 1.
Da vùng huyệt sẽ chịu sự chi phối bởi tiết đoạn dây thần kinh C6.

Tác dụng của huyệt Kiên Trung Du

Huyệt Kiên Trung Du có tác dụng quan trọng trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến vai, lưng, cổ gáy và hệ hô hấp như sau:

Trị đau cổ – vai – gáy

Giảm đau: Bằng cách tác động vào huyệt này sẽ giúp lưu thông khí huyết, giải phóng sự tắc nghẽn kinh mạch, từ đó giảm đau và thư giãn cơ bắp vùng vai gáy, cổ, lưng trên và cánh tay.
Giảm cứng khớp: Huyệt giúp cải thiện sự linh hoạt của các khớp vùng vai và cổ, giảm tình trạng cứng khớp, khó vận động.

Hỗ trợ điều trị suyễn và viêm khí quản:

Tuyên phế, thanh nhiệt: Huyệt có tác dụng khai thông phế khí, thanh nhiệt phế, làm giảm các triệu chứng như ho, khó thở, tức ngực thường gặp ở người bị suyễn và viêm khí quản.
Hóa đờm: Châm cứu, bấm huyệt này sẽ làm loãng và tống xuất đờm ra khỏi cơ thể, cải thiện tình trạng ho có đờm, giúp người bệnh dễ thở hơn.

Huyệt có tác dụng điều trị đau nhức vai gáy

Kỹ thuật châm cứu và bấm huyệt Kiên Trung Du

Huyệt Kiên Trung Du có thể được tác động bằng hai phương pháp chính là châm cứu và bấm huyệt.

Châm cứu

Châm cứu nên được thực hiện bởi chuyên gia y tế có trình độ và kinh nghiệm để tránh các biến chứng không mong muốn.

Chuẩn bị:

Sát khuẩn da vùng huyệt trước khi châm cứu để đảm bảo vệ sinh.
Sử dụng kim châm cứu đã được tiệt trùng và tuân theo các quy trình chuẩn về an toàn y tế.
Người bệnh có thể nằm sấp hoặc ngồi thẳng lưng, hai tay buông thõng tự nhiên.

Các bước thực hiện:

Đưa kim chếch một góc khoảng 30 – 45 độ so với da, sâu khoảng 0.5 – 0.8 thốn.
Giữ kim trong khoảng 15 – 20 phút trước khi rút ra.

Bấm huyệt

Bấm huyệt có thể tự thực hiện tại nhà, nhưng cần chú ý lực ấn vừa phải, tránh gây đau hoặc tổn thương vùng da.

Chuẩn bị:

Đảm bảo tay sạch sẽ và ấm để tạo cảm giác thoải mái cho bệnh nhân.
Có thể sử dụng dầu massage để làm tăng hiệu quả bấm huyệt.

Các bước thực hiện:

Dùng đầu ngón tay cái hoặc một ngón tay khác để ấn nhẹ lên huyệt.
Bắt đầu ấn nhẹ nhàng, sau đó tăng dần áp lực tùy theo cảm nhận của bệnh nhân trong 30 giây đến 1 phút.
Thực hiện động tác này từ 3 – 5 lần, có thể kết hợp với xoa bóp nhẹ nhàng quanh vùng vai để thư giãn cơ bắp.

Lưu ý: Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như đau nhức dữ dội, tê bì lan rộng, nên ngừng bấm huyệt và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Bấm huyệt đảm bảo đúng kỹ thuật để hiệu quả đạt được tốt nhất

Phối huyệt Kiên Trung Du với huyệt đạo khác

Để nâng cao hiệu quả điều trị các vấn đề sức khỏe, huyệt Kiên Trung Du thường được phối hợp với một số huyệt đạo khác tạo thành các bộ huyệt bổ trợ cho nhau.

Phối cùng huyệt đạo Đại Trữ (Bq 11) + huyệt đạo Kiên Ngoại Du (Ttr 14): Giúp điều trị thần kinh quanh vai đau (theo Trung Quốc Châm Cứu Học).
Phối cùng huyệt đạo Khúc Viên (Ttr 13) + huyệt đạo Nhu Hội (Ttu 13) + huyệt đạo Thiếu Hải (Tm 3): Chữa tình trạng thần kinh quanh vai viêm, đau (theo Trung Quốc Châm Cứu Học).
Phối cùng huyệt đạo Chi Câu (Ttu 6) + huyệt đạo Đại Chùy (Đc 14) + huyệt đạo Kiên Tỉnh (Đ 20): Có tác dụng điều trị vai lưng đau (theo Châm Cứu Học Giản Biên).
Phối cùng huyệt đạo Chí Dương (Đc 9) + huyệt đạo Khổng Tối (P 6) + huyệt đạo Thân Trụ (Đc 12): Điều trị khí quản dãn (theo Châm Cứu Học Thượng Hải).
Phối cùng huyệt đạo Nội Quan (Tb 6) + huyệt đạo Phế Du (Bq 13) + huyệt đạo Túc Tam Lý (Vi 36): Điều trị phế quản viêm (theo Châm Cứu Học Thượng Hải).

Việc áp dụng các kỹ thuật châm cứu hoặc bấm huyệt Kiên Trung Du một cách chính xác và an toàn có thể hỗ trợ tích cực trong quá trình điều trị và phòng ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, luôn tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi thực hiện bất kỳ biện pháp can thiệp nào lên huyệt đạo.