Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Bạch chỉ là vị thuốc quý, có công năng và dược tính đa dạng. Theo tài liệu Y học cổ truyền, dược liệu có tác dụng trừ phong hàn, bài nùng (trừ mủ), sinh cơ, phá huyết, minh mục. Hiện nay, Y học hiện đại cũng đã công nhận vị thuốc có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, giảm đau, gây hưng phấn ở trung khu thần kinh. Dược liệu còn được dùng trong các sản phẩm làm đẹp, chăm sóc da.
Mô tả dược liệu bạch chỉ
1. Tên gọi, phân nhóm
- Tên gọi khác: Đỗ nhược, Chỉ hương, Phương hương, Ly hiệu, Xuyên bạch chỉ, Thần hiêu, An bạch chỉ, Hưng an bạch chỉ, Hương bạch chỉ,…
- Tên khoa học: Angelica Dahurica Benth. Et Hook. F.
- Tên dược: Radix Angelica Dahurica
- Họ: Bạch chỉ/ Hoa tán – Apiaceae
2. Đặc điểm thực vật
Bạch chỉ thuộc thực vật thân thảo, có chiều cao trung bình từ 1 – 1.5m, cây sống lâu năm. Thân cây rỗng, đường kính khoảng 2 – 3cm, thân dưới nhẵn, phần thân phía trên có lông ngắn, mặt ngoài màu hồng tím. Phần rễ mọc thẳng (đôi khi phân nhánh) và phát triển thành củ.
Lá có cuống dài, phần cuống thường phát triển thành bẹ, ôm lấy thân dưới. Lá kép lông chim sẻ 2 – 3 lần, thuỳ lá hình trứng rộng khoảng 1 – 3cm, dài khoảng 6cm, mép có răng cưa.
Hoa của cây mọc thành từng cụm ở kẽ lá hoặc ở đầu cành, mỗi cụm hoa có 1 cuống chung dài khoảng 4 – 8cm, cuống tán dài khoảng 0.7 – 1cm. Hoa bạch chỉ có màu trắng, quả có hình hơi tròn hoặc bầu dục, dài khoảng 0.5 – 0.6mm.
Cây ra hoa vào khoảng tháng 5 – tháng 7 mỗi năm. Các bộ phận rễ, thân và lá của cây đều có mùi thơm đặc trưng.
3. Phân bố
Dược liệu bạch chỉ thường phân bố chủ yếu ở Trung Quốc và một số tình thành phía Bắc nước ta như Vĩnh Phúc, Hải Dương, Lào Cai, Hưng Yên, Ninh Bình,…
4. Bộ phận dùng
Phần củ rễ của loài cây này được thu hoạch dùng làm thuốc chữa bệnh và chăm sóc sắc đẹp.
5. Thu hái – sơ chế
Nhân dân thu hái vị thuốc bạch chỉ vào mùa thu khi lá úa vàng. Đào lên cả cây, cắt bỏ phần thân và rễ con. Mang đi rửa sạch rồi đốt cho vào vại vôi ủ kín, Sau 1 tuần thì lấy dược liệu ra phơi khô hoặc sấy khô rồi dùng dần.
Một số cách bào chế vị thuốc bạch chỉ khác:
- Cách 1: Cạo vỏ dược liệu, sau đó thái mỏng rồi cho vào nồi đồ cùng với hoàng tinh. Đến khi chín thì lấy bạch chỉ ra, phơi khô, bảo quản để dùng dần.
- Cách 2: Rửa sạch phần rễ bạch chỉ, ủ trong vòng 3 tiếng cho dược liệu mềm. Sau đó thái thành từng lát mỏng, mang đi phơi trong râm đến khi dược liệu khô hoàn toàn thì có thể dùng được.
6. Bảo quản
Dược liệu sau khi sơ chế thì bảo quản ở nơi khô thoáng, tránh ẩm ướt, nấm mốc.
7. Thành phần hoá học
Các nghiên cứu dược lý hiện đại tìm thấy trong rễ cây bạch chỉ chứa tinh dầu và các thành phần hoá học như Oxypeucedanin, Isoimperatorin, Neobyak Angelicol, Xanthotoxin, Byak-Angelicin, Scopetin, Iso Byakangelicol,…
Vị thuốc bạch chỉ
1. Tính vị
- Tính ấm, vị hơi ngọt, cay (theo Trấn Nam Bản Thảo).
- Tính ấm, vị cay (theo Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển, Đông Dược Học Thiết Yếu, Trung Dược Đại Từ Điển)
- Vị cay, mùi hôi, hơi có độc (theo Dược Vật Đồ Khảo).
2. Quy kinh
- Quy vào kinh Vị, Can, Đại trường (theo Bảo Thảo Kinh Giải)
- Quy vào kinh Bàng Quang (theo Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển)
- Quy vào kinh Đại trường, Vị, Phế (Theo Trân Châu Nang, Đồn Dược Học Thiết Yếu)
- Quy vào kinh Phế, Vị, Tỳ (theo Trung Dược Đại Từ Điển, Lôi Công Bào Chích Luận)
3. Tác dụng dược lý
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại:
- Tác dụng kháng khuẩn đối với Shigella, Salmonella (theo Trung Dược Học)
- Tác dụng kháng khuẩn đối với liên cầu (Streptococcus Hemolyticus), tụ cầu vàng (Staphylococcus Aureus), chủng phế cầu (Diplococcus Pneumoniae), Enterococus, Bacillus Typhi, Shigella sonnei, Shigella Shiga, Bacillus Subtilis (ococus, Bacillus Typhi và Bacillus Subtilis (theo Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam)
- Tác dụng giảm đau thần kinh mặt, đau đầu do cảm cúm, đau răng và lợi, đau đầu sau sinh (theo Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược)
- Gây đau ở chuột nhắt trắng sau khi tiêm dung dịch acid acetic 6%. Sau đó tiêm bạch chỉ với liều 10g/ kg, kết quả nhận thấy có tác dụng giảm đau (theo Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam)
- Dùng ở liều nhỏ nhận thấy vị thuốc có tác dụng hưng phấn trung khu hô hấp, trung khu vận động huyết quản, dây thần kinh phế vị làm cho hơi thở kéo dài, nôn mửa, mạch chậm, tăng huyết áp. Dùng ở liều cao có thể dẫn đến co giật, liệt toàn thân (theo Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược).
- Ức chế vi khuẩn lao hiệu quả (theo Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược)
- Ức chế vi khuẩn G+, trực khuẩn lỵ, thương hàn (theo Hiện Đại Thực Dụng Trung Dược)
- Hạn chế tình trạng loét giác mạc do bỏng ánh sáng (theo Trung Dược Học)
- Trong thực nghiệm gây viêm ở chuột nhắt trắng với Kaolin, sau đó dùng bạch chỉ với liều lượng 10g/ kg nhận thấy công dụng chống viêm.
- Bột tán từ bạch chỉ và băng phiến có tác dụng trị đau răng, đau đầu (theo Trung Dược Học).
Theo y học cổ truyền:
- Trị nữ giới bị sưng âm đạo, xích đới, lậu hạ, cơ nhục sưng, huyết bế, đầu phong, chảy nước mắt, nóng lạnh (theo Bản Kinh)
- Trị tiểu ra máu, đau răng, vết thương do đâm chém, chảy máu mũi, xoang mũi, xương chân mày đau nhức, bon, giải độc do rắn cắn, huyện vận (theo Bản Thảo Cương Mục)
- Hoạt lạc, chỉ thống, bổ huyết mới, phá huyết hư, bổ thai lậu, sinh cơ, bài nùng. Chủ trị lở ngứa, sưng đau vú, mụn nhọt, loa lịch, mắt đỏ, mắt có mộng, trĩ lậu, phát bối (theo Nhật Hoa Tử Bản Thảo)
- Táo thấp, giải biểu, giải độc, chỉ thống, khu phong. Chủ trị lông mi đau, răng đau, xoang mũi viêm, đầu đau, mụn nhọt, bỏng nhiệt, ghẻ lở, đau vùng trước trán, rắn cắn, xích bạch đới, ngứa ngoài da (theo Trung Dược Đại Từ Điển)
- Trị phong tà, nôn mửa, chóng mặt, khát lâu ngày, hông sườn đau, ngứa mắt (theo Biệt Lục)
- Trừ mủ, làm sáng mắt, cầm nước mắt, trị phong tà, phụ nữ băng huyết, tiểu ra máu, bụng lưng đau, ói nghịch (theo Dược Tính Luận)
- Trị ngứa da do lạnh, đau bụng kinh do khó lạnh, cơ thể đau nhức do phong thấp ứ trệ (theo Trấn Nam Bản Thảo).
- Giảm đau, hoạt huyết, tiêu mủ, táo thấp, trừ phong hàn, sinh da non, ung nhọt (theo Đông Dược Học Thiết Yếu)
- Ngoài ra, bột bạch chỉ còn dùng làm nguyên liệu điều chế các sản phẩm chăm sóc da, làm đẹp nhờ vào tác dụng hoạt huyết, trừ vết nám đen, trắng da, chống nếp nhăn.
4. Cách sử dụng – liều dùng
Vị thuốc bạch chỉ có thể dùng để sắc nước uống, tán bột làm hoàn, tán bột hít mũi,… để chữa bệnh. Do có chứa lượng độc nhỏ chỉ sử dụng từ 4 – 8g/ ngày. Ngoài ra, tuỳ thuộc vào chứng bệnh cụ thể, thầy thuốc có thể chỉ dẫn liều dùng phù hợp.
Một số bài thuốc chữa bệnh, làm đẹp từ vị thuốc bạch chỉ
Bạch chỉ thường được dùng trong các bài thuốc sắc, hoàn tán để chữa các chứng bệnh thường gặp và làm đẹp. Vì có độc tính nên những bài thuốc từ dược liệu không được khuyến khích thực hiện trong thời gian dài.
Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh và làm đẹp từ dược liệu được áp dụng rộng rãi trong dân gian:
Bài thuốc làm giảm vết nám đen trên mặt:
- Chuẩn bị bạch chỉ 30g, hoa đào tươi 250g, 1 lít rượu trắng
- Thực hiện: Các dược liệu sau khi rửa sạch, để ráo thì mang đi ngâm với rượu trắng. Sau 1 tháng thì có thể dùng, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 1 chén nhỏ
Mặt nạ giúp dưỡng trắng da:
- Chuẩn bị 3 muỗng bột bạch chỉ, 3 muỗng mật ong rừng, 3 muỗng sữa tươi nguyên chất
- Thực hiện: Trộn đều tạo thành hỗn hợp sệt và đắp lên mặt sau khi đã được rửa sạch. Mỗi tuần thực hiện 3 lần để giúp da mặt mềm mịn, trắng sáng.
Bài thuốc giúp khu phong hoạt huyết, chống các nếp nhăn trên da mặt, làm mềm và trắng da:
- Chuẩn bị bạch truật 30g, bạch chỉ 30g, bạch liễm 30g, bạch cập 15g, bạch phụ tử 9g, bạch tế tân 9g, bạch linh (bỏ vỏ) 9g.
- Thực hiện: Các dược liệu mang đi sấy khô, tán bột mịn rồi trộn với lòng trắng trứng gà. Vo thành viên bằng đầu ngón tay út và bảo quản trong lọ để dùng dần. Mỗi tối sau khi rửa mặt dùng nước ấm hoà với thuốc để tạo thành chất lỏng sệt và bôi một lớp mỏng trên mặt, để khoảng 1 giờ rồi rửa lại bằng nước sạch.
Bài thuốc trị đau đầu phong (đau đầu do nhiễm lạnh):
- Chuẩn bị thạch cao, uất kim, bạch chỉ, bạc hà, mang tiêu với liều lượng bằng nhau.
- Thực hiện: Các dược liệu mang tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 1 ít bột thổi vào mũi để cải thiện chứng đau đầu
Bài thuốc chữa đau đầu kèm hoa mắt:
- Chuẩn bị bạch chỉ 16g, ô đầu (sống) 4g
- Thực hiện: Các vị thuốc mang tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 1 ít thuốc bột uống cùng với nước trà
Bài thuốc chữa chứng phong gây đau đầu, sản phụ trúng phong cảm mạo, tinh thần không tỉnh táo:
- Chuẩn bị: Hương bạch chỉ (nấu nước sôi 4 – 5 lần)
- Thực hiện: Mang dược liệu tán thành bột mịn rồi trộn với mật ong làm thành hoàn (viên bằng viên đạn). Mỗi lần uống 1 viên hoàn
Bài thuốc chữa đau nửa đầu:
- Chuẩn bị tế tân, nhũ hương, một dược (đem bỏ đầu), thạch cao, bạch chỉ lượng bằng nhau.
- Thực hiện: Các vị thuốc mang đi tán nhuyễn thành bột, mỗi lần lấy 1 ít bột thuốc thổi vào mũi. Nếu đau bên trái thì thổi vào mũi bên phải, ngược lại
Bài thuốc chữa chứng trường phong:
- Chuẩn bị hương bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu mang đi tán thành bột mịn, mỗi lần lấy 1 ít bột uống cùng với nước cơm
Bài thuốc trị chứng chảy nước mũi trong:
- Chuẩn bị hành tươi và bạch chỉ
- Thực hiện: Hành giã nát, bạch chỉ tán thành bột mịn. Đem trộn đều và làm thành hoàn. Mỗi lần dùng 8 – 12 uống cùng với trà nóng, ngày uống 2 lần.
Bài thuốc chữa đau mắt do đờm, phòng và nhiệt:
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Đem tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 8g uống cùng với nước trà
Bài thuốc trị thương hàn cảm cúm:
- Chuẩn bị cam thảo sống (sống) 20g, hành 3 củ, gừng 3 lát, đậu xị 50 hạt, bạch chỉ 40g, táo 1 quả.
- Thực hiện: Cho tất cả dược liệu vào ấm cùng với 2 chén nước và sắc lấy nước uống. Uống khi còn ấm để ra mồ hôi là khoẻ.
Bài thuốc trị xoang mũi:
- Chuẩn bị tân di, bạch chỉ, phòng phong mỗi loại 3.2g, cam thảo 1.2g, thương nhĩ tử 4.8g, xuyên khung 2g, tế tân 2.8g
- Thực hiện: Các vị thuốc tán thành bột, hoà với nước và bôi lên xung quanh rốn. Trong thời gian áp dụng bài thuốc, người bệnh cần kiêng thịt bò.
Bài thuốc chữa chứng rốn lạnh đau, bạch đới ruột có mủ máu, tiểu đục:
- Chuẩn bị đơn diệp hồng la quỳ căn 80g, bạch phàn, dược căn mỗi vị 20g, bạch chỉ 40g
- Thực hiện: Các vị thuốc mang đi tán thành bột mịn, trộn đều với sáp để làm thành viên bằng hạt ngô đồng. Mỗi lần uống từ 10 – 15 viên cùng với nước cơm khi bụng đói.
Bài thuốc trị sốt ở trẻ nhỏ:
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Cho dược liệu vào nồi cùng với lượng nước vừa đủ, dùng nước sắc được tắm cho trẻ để cơ thể ra mồ hôi là khoẻ.
Bài thuốc chữa chứng phong ở đầu và mặt:
- Chuẩn bị bạch chỉ và củ cải trắng
- Thực hiện: Củ cải đem sắc lấy nước rồi cho bạch chỉ xắt lát vào tẩm, phơi khô rồi tán bột. Mỗi lần lấy 1 ít bột thuốc thổi vào mũi hoặc lấy khoảng 8g bột thuốc uống cùng với nước sôi.
Bài thuốc chữa trĩ ra máu:
- Chuẩn bị: Bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu sau khi tán thành bột mịn thì cho vào lọ bảo quản. Mỗi lần dùng khoảng 4g gam bột thuốc uống cùng với nước cơm. Kết hợp dùng bạch chỉ sắc lấy nước ngâm rửa hậu môn để tăng tác dụng chữa trị.
Bài thuốc trị đau 2 đầu lông mày do nhiệt, đờm và phong:
- Chuẩn bị bạch chỉ và hoàng cầm (sao rượu) lượng bằng nhau
- Thực hiện: Các dược liệu mang tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 8g bột thuốc uống cùng với nước trà.
Bài thuốc trị bệnh trĩ lở loét, sưng đau:
- Bài thuốc 1: Dùng tạo giác đốt hun khói rồi trộn đều với mật vịt, bột bạch chỉ và thoa lên búi trĩ.
- Bài thuốc 2: Dùng xuyên ô đầu (nửa sống nửa chín), xuyên khung (sao) mỗi vị 40g, bạch chỉ (sao) 100g. Các vị thuốc tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 4g bột uống cùng với nước sắc bạc hà và tế tân.
Bài thuốc chữa đau răng do phong nhiệt:
- Bài thuốc 1: Dùng bạch chỉ và ngô thù với lượng bằng nhau. Cho dược liệu hoà với nước và ngậm để làm giảm đau răng.
- Bài thuốc 2: Chuẩn bị bạch chỉ 40g, chu sa 2g. Các vị thuốc sau khi tán thành bột thì trộn đều với mật và làm thành viên to bằng hạt súng. Mỗi ngày, dùng 1 viên xát vào chân răng để làm giảm đau, chảy máu.
Bài thuốc chữa các chứng bệnh ở mắt:
- Chuẩn bị hùng hoàng, bạch chỉ với lượng bằng nhau
- Thực hiện: Dược liệu đem tán thành bột mịn rồi trộn đều với mật ong và làm thành viên bằng hạt nhãn. Kế đến dùng chu sa bọc bên ngoài. Mỗi lần dùng 1 viên, ngày dùng 2 lần đến khi khỏi bệnh.
Bài thuốc chữa chứng mắc xương:
- Chuẩn bị bạch chỉ và bán hạ với liều lượng bằng nhau
- Thực hiện: Các vị thuốc sau khi tán thành bột mịn thì cho vào lọ bảo quản. Mỗi lần dùng 9g bột thuốc uống cùng với nước sắc mộc thông và cảm thảo.
Bài thuốc trị thối chân răng:
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị bạch chỉ tán nhỏ, mỗi lần lấy 4g uống sau khi ăn
- Bài thuốc 2: Chuẩn bị bạch chỉ và xuyên khung với lượng bằng nhau. Các vị thuốc mang đi tán thành bột mịn thì làm thành viên to bằng hạt sung, dùng ngậm hàng ngày để cải thiện tình trạng đau nhức răng.
Bài thuốc trị đổ mồ hôi trộm:
- Chuẩn bị bạch chỉ 40g, thần sa 20g
- Thực hiện: Các dược liệu mang đi tán bột, mỗi ngày lấy 8g bột thuốc uống cùng với rượu nóng
Bài thuốc chữa chứng đau nhức ống chân:
- Chuẩn bị bạch giới tử, bạch chỉ lượng bằng nhau
- Thực hiện: Mang các dược liệu trộn với nước gừng rồi đắp vào chân để giảm tình trạng đau nhức
Bài thuốc trị táo bón do phong độc:
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu sau khi tán thành bột mịn thì cho vào lọ bảo quản. Mỗi lần dùng 8g bột uống cùng với nước cơm trộn với 1 ít mật ong nguyên chất.
Bài thuốc chữa chứng bạch đới:
- Chuẩn bị bạch chỉ 160g, thạch hôi 640g
- Thực hiện: Các dược liệu mang đi ngâm trong 3 đêm, bỏ vôi chỉ lấy bạch chỉ. Xắt dược liệu thành từng lát mỏng, sao vàng và tán bột. Mỗi lần dùng 8g bột uống cùng với rượu, ngày uống 2 lần.
Bài thuốc chữa thủng độc, nhiệt thống:
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu mang đi tán bột, hoà với giấm rồi thoa đều lên chỗ bị đau
Bài thuốc chữa chứng chảy máu cam không cầm được:
- Chuẩn bị bột bạch chỉ và máu chảy
- Thực hiện: Dùng máu cam chảy trộn đều với bột bạch chỉ và đắp vào sơn căn (vị trí nằm ở dưới huyệt Ấn đường)
Bài thuốc chữa chứng đi tiêu ra máu do ruột trúng phong độc:
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu mang tán thành bột, mỗi lần dùng 4g uống cùng với nước cơm
Bài thuốc chữa đinh nhọt mới phát:
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị 40g gừng sống, 1 chén rượu, bạch chỉ 4g. Giã nát dược liệu, sắc uống khi còn ấm cho ra mồ hôi.
- Bài thuốc 2: Chuẩn bị khô phàn, bạch thược mỗi thứ 20g, bạch chỉ 40g, hồng quỳ 80g. Các vị thuốc mang đi tán thành bột mịn. Mỗi lần lấy 1 ít bột uống cùng với nước cơm khi đói. Nên giảm liều khi ung nhọt thuyên giảm.
Bài thuốc giải độc từ thạch:
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu đem đi nghiên nát, mỗi lần lấy 8g uống cùng với nước giếng để giải độc từ thạch
Bài thuốc chữa chứng tiểu ra máu:
- Chuẩn bị bạch chỉ và đương quy lượng bằng nhau
- Thực hiện: Mỗi lần dùng 8g uống
Bài thuốc trị trẻ nhỏ bị đơn độc:
- Chuẩn bị bạch chỉ và hàn thuỷ thạch với liều lượng bằng nhau
- Thực hiện: Các dược liệu mang đi tán thành bột mịn, trộn đều với nước hành và dán vào vị trí bị đau.
Bài thuốc trị xích thủng, âm thử:
- Chuẩn bị bạch chỉ và đại hoàn với lượng bằng nhau
- Thực hiện: Các vị thuốc tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 6g bột thuốc uống cùng với nước cơm.
Bài thuốc chữa rắn cắn, rết cắn:
- Chuẩn bị hùng hoàng, nhũ hương và cách chỉ với lượng bằng nhau
- Thực hiện: Các dược liệu uống cùng với rượu ấm để giải độc
Bài thuốc trị viêm tuyến vú, rắn cắn, ung nhọt sưng tấy:
- Chuẩn bị bạch chỉ, tử hoa địa đinh, liên kiều, qua lâu, bối mẫu mỗi vị 12g, kim ngân hoa, bồ công anh mỗi vị 16g, cam thảo 4g
- Thực hiện: Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ đun trên lửa nhỏ. Chia lượng nước thuốc sắc được thành nhiều lần và uống hết trong ngày.
Bài thuốc chữa bệnh cảm khiến đầu đau nhức (đau nhiều ở trước trán):
- Chuẩn bị: Kinh giới, khương hoạt, hoàng cầm mỗi vị 8g, cam thảo, xuyên khung mỗi vị 4g, bạch chỉ, phòng phong mỗi vị 12g
- Thực hiện: Các dược liệu đem đi sắc lấy nước uống. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.
Bài thuốc trị hôi miệng:
- Chuẩn bị: Bạch chỉ và xuyên khung mỗi vị 30g
- Thực hiện: Các dược liệu mang đi tán thành bột mịn, trộn với mật ong và làm thành viên to bằng hạt ngô. Mỗi ngày ngậm từ 2 – 3 viên để khử mùi hôi, giữ răng miệng chắc khỏe.
Bài thuốc trị lở sơn (chàm, các bệnh viêm da liên quan đến dị ứng):
- Chuẩn bị bạch chỉ
- Thực hiện: Dược liệu mang đi mài rượu rồi thoa lên vùng da bị tổn thương
Một số lưu ý khi áp dụng các bài thuốc từ bạch chỉ
Bạch chỉ được xem là một trong những vị thuốc quý trong Đông y có dược tính và công năng đa dạng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả khi sử dụng vị thuốc này, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Không dùng dược liệu cho người bị huyết nhiệt., nôn mửa do hoả, âm hư hoả kết, lậu hạ, xích bạch đới, nhức đầu do huyết hư, đinh nhọt/ mụn nhọt đã vỡ miệng.
- Bạch chỉ kỵ với tuyền phúc hoa nên không sử dụng đồng thời
- Vị thuốc này có thể làm tổn thương khí huyết nên chỉ sử dụng trong trường hợp cần thiết, không lạm dụng trong thời gian dài.
- Phụ nữ mang thai, đang cho con bú và người mắc các bệnh nội khoa (cao huyết áp, tiểu đường, lupus ban đỏ,…) nên tham vấn chuyên khoa trước khi áp dụng các bài thuốc từ bạch chỉ.
- Dược liệu có tác dụng cầm máu nên có thể tương tác với một số loại thuốc ảnh hưởng đến tốc độ đông máu như thuốc cầm máu, thuốc chống đông,… Để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng đồng thời bạch chỉ với các loại thuốc.
- Hiện nay có nhiều cơ sở kinh doanh dược liệu kém chất lượng, không có nguồn gốc rõ ràng. Vì vậy, bạn cần lựa chọn địa chỉ uy tín khi tìm mua vị thuốc bạch chỉ.
Bạch chỉ là vị thuốc quý có tác dụng chỉ thống, phá huyết xấu, minh mục, trừ phong tà, bài nùng,… Tuy nhiên, vị thuốc này có độc tính nên bắt buộc bạn tham khảo ý kiến bác sĩ/ thầy thuốc trước khi sử dụng. Việc tự ý thực hiện các bài thuốc từ dược liệu có thể gây ra tác dụng phụ và rủi ro.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!