Huyệt Độc Tỵ: Vị Trí, Công Dụng Và Cách Khai Thông Huyệt
Theo dõi Viện y dược dân tộc trênHuyệt Độc Tỵ là huyệt đạo quan trọng, có tác động trực tiếp tới khớp gối. Vậy huyệt này nằm ở vị trí nào trên cơ thể, có công dụng chữa bệnh như thế nào? Tất cả sẽ được chúng tôi giải thích chi tiết ở bài viết dưới.
Giới thiệu tổng quan về huyệt Độc Tỵ
Huyệt Độc Tỵ còn được gọi là huyệt Độc Tỵ. Theo Đông y giải nghĩa thì “Tỵ” có nghĩa là mũi, “Độc” có nghĩa là con trâu. Vì vị trí của huyệt đạo này nằm có hõm ở hai bên giống như hai lỗ mũi của con trâu (Theo Trung Y Cương Mục).
Huyệt Độc Tỵ là huyệt đạo thứ 35 trong Vị kinh. Có nguồn gốc xuất xứ Thiên bản du (thuộc Linh khu 2).
Theo khoa học giải phẫu huyệt Độc Tỵ được thể hiện như sau: Bên dưới lớp da là khe nằm giữa cơ 4 đầu đùi và gân cơ căng đùi, góc ngoài bờ dưới của xương bánh chè và khe của khớp đầu gối. Thần kinh thực hiện nhiệm vụ vận động cơ là các nhánh dây thần kinh đùi và nhánh của dây thần kinh của bờ mông trên. Da tại vùng huyệt Độc Tỵ được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L3.
Huyệt Độc Tỵ nằm ở đâu? Trong đông y, việc xác định chính xác vị trí của các huyệt đạo đóng vai trò quyết định trong việc điều trị bệnh. Chúng ta có 2 cách xác định vị trí huyệt Độc Tỵ như sau:
- Quan sát bằng mắt thường: Huyệt nằm ở phần nối tiếp giữa xương bánh chè và đầu trên của xương chày, hõm bờ dưới phía ngoài xương đầu gối.
- Dựa vào cử động: Chúng ta ngồi ở tư thế thoải mái sao cho cẳng chân vuông góc với đùi. Lúc này sẽ thấy xuất hiện một chỗ lõm ở góc dưới phía ngoài xương bánh chè và có đường gân nổi lên. Ngay phía ngoài gân này chính là huyệt Độc Tỵ.
Công dụng của huyệt Độc Tỵ
Biết được cách xác định huyệt Độc Tỵ sẽ giúp dễ dàng hơn trong việc điều trị bệnh đau khớp đầu gối. Bởi huyệt đạo này có vai trò tác động trực tiếp đến các dây thần kinh quanh khớp gối. Chính vì thế châm cứu, bấm huyệt Độc Tỵ là phương pháp được áp dụng để trị các bệnh liên quan đến xương khớp như thoái hóa, đau nhức khớp gối và phần mềm quanh khu vực khớp gối.
Theo ghi chép của các tài liệu đông y cổ truyền thì huyệt Độc Tỵ có tác dụng hoạt lạc, sơ phong, chỉ thống và khu lợi quan tiết.
Cách châm cứu, bấm huyệt Độc Tỵ trong điều trị bệnh xương khớp
Thông thường để tác động vào huyệt Độc Tỵ nhằm điều trị bệnh, người ta sẽ áp dụng 2 phương pháp là bấm huyệt và châm cứu.
- Bấm huyệt là sử dụng ngón tay, cùi tay để thực hiện các động tác day, ấn, miết trong khoảng thời gian nhất định để tác động tại vị trí huyệt đạo, giúp giảm đau nhức.
- Châm cứu là sử dụng kim chuyên dụng, cắm vào vị trí huyệt đạo. Đây được coi là cách tác động sâu nhất, mạnh nhất đến vùng huyệt và các dây thần kinh quanh huyệt.
Thực hiện châm cứu huyệt Độc Tỵ như sau:
- Châm kim hướng vào phía trong, giữa đầu gối, châm sâu từ 1 đến 1,5 thốn, cứu 5 đến 7 tráng, Ôn cứu trong khoảng từ 5 đến 10 phút.
- Ngoài ra, cũng có thể thực hiện châm luồn kim dưới gân giữa bánh chè thông sang huyệt Tất nhân ở phía trong. Cứu 3 mồi, hoặc hơ từ 5 phút đến 10 phút.
Xem thêm: Huyệt Thừa Phù: Vị Trí, Cách Châm Cứu Và Lưu Ý Cần Biết
Cách bấm huyệt trị viêm khớp, thoái hóa khớp gối
Đầu gối là vị trí trung tâm của chân, là cầu nối liên kết giữa xương đùi, xương bánh chè và xương cẳng chân, đóng vai trò nâng đỡ toàn bộ cơ thể. Đầu gối thường xuyên chịu tác động do hoạt động ngồi, đứng, di chuyển. Vì vậy mà khớp gối là vị trí rất dễ bị tổn thương và mất nhiều thời gian để hồi phục do phải cử động liên tục.
Đau nhức đầu gối là tình trạng khá phổ biến không chỉ ở người cao tuổi mà ngày càng trẻ hóa. Ở người lớn tuổi, khớp gối bị thoái hóa, các mô sụn khớp không còn dồi dào khiến khớp gối trở nên khô cứng. Ở những độ tuổi khác, đau khớp gối có thể xảy ra do chấn thương, viêm khớp, thoái hóa, gout…
Cho dù ở lứa tuổi nào thì đau khớp gối cũng khiến người bệnh gặp nhiều trở ngại trong sinh hoạt. Do vậy, bấm huyệt trị bệnh đau đầu gối là phương pháp được nhiều lương y thực hiện, giúp người bệnh giảm đau, vận động dễ dàng hơn.
Huyệt Độc Tỵ là một trong những huyệt đạo có tác dụng chủ trị đau khớp gối, Bởi đây là huyệt đạo tại chỗ của khớp gối nên có khả năng kích thích khả năng vận động, khắc phục các triệu chứng của bệnh đau đầu gối rất hiệu quả.
Bấm huyệt Độc Tỵ trị bệnh thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Xác định vị trí huyệt độc tị bằng cách ngồi chân vuông góc. (theo hướng dẫn ở trên)
- Bước 2: Sử dụng đầu ngón tay cái, hoặc ngón giữa đặt lên vị trí huyệt. Day ấn theo chiều kim đồng hồ từ nhẹ đến mạnh trong khoảng 1 đến 2 phút. ngón giữa, hoặc ngón tay cái bấm day từ nhẹ đến mạnh trong khoảng 1-2 phút. Người bệnh có thể tác động lần lượt hoặc song song cả hai bên đầu gối.
Bấm huyệt là phương pháp trị bệnh đã được lưu truyền và được công nhận về tính hữu hiệu của nó. Ngay cả khi ngành y học hiện đại phát triển, đông y vẫn được nhiều người tín nhiệm bởi sự an toàn, lành tính và hiệu quả.
Phối huyệt đạo trong trị bệnh
Các huyệt đạo trên cơ thể đều có sự tương thông lẫn nhau. Vì vậy, để việc điều trị bệnh hiệu quả hơn, lương y sẽ phối hợp các huyệt cùng khu vực hoặc huyệt ở bộ phận khác để chữa bệnh tại chỗ.
Bạn có thể tham khảo một vài cách phối huyệt Độc Tỵ với các huyệt khác như sau:
- Phối huyệt Dương Lăng Tuyền (Đ.34) + huyệt Tất Quan (Đ.33) + huyệt Túc Tam Lý (Vi.36): Trị bệnh đau ở đầu gối.
- Phối huyệt Dương Lăng Tuyền (Đ.34) + huyệt Tất Quan (Tư Sinh Kinh): Trị chứng tê bì, mất cảm giác ở đầu gối.
- Phối huyệt Dương Lăng Tuyền (Đ.34) + huyệt Lương Khâu (Vi.34) (Châm Cứu Học Thượng Hải): Trị bệnh viêm khớp gối
- Phối huyệt Lương Khâu (Vi.34) + huyệt Tất Nhãn + huyệt Uỷ Trung (Bq.40) (Châm Cứu Học Thượng Hải): Trị bệnh viêm, thoái hóa khớp gối
Sở dĩ người ta phối hợp các huyệt theo kinh là bởi kinh lạc trên cơ thể con người đóng vai trò quan trọng trong vận hành khí huyết. Khi khí huyết lưu thông thì sức khỏe sẽ tốt lên, bệnh tình sẽ thuyên giảm.
Ngoài ra, xu hướng vận hành khí huyết của các kinh lạc là điều chuyển kinh khí đến vùng tổn thương để chữa lành. Nhờ đó, việc phối huyệt giúp tăng hiệu quả điều trị bệnh tốt hơn.
Lưu ý khi bấm huyệt trị bệnh
Bấm huyệt giúp lưu thông khí huyết, tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, để phương pháp bấm huyệt phát huy hiệu quả tối đa, Viện Y Học Cổ Truyền Dân Tộc cho biết bạn cần lưu ý những điều sau khi thực hiện bấm huyệt Độc Tỵ nói riêng và các huyệt đạo khác nói chung:
- Tuyệt đối tuân theo chỉ định của thầy thuốc, bác sĩ khi châm cứu, bấm huyệt. Thực hiện đầy đủ các bước, đủ liệu trình, không nên bỏ dở quá trình điều trị.
- Không nên tự ý châm cứu, bấm huyệt tại nhà hoặc các cơ sở đông y chưa được cấp phép.
- Nếu bạn có kỹ thuật có thể thực hiện tại nhà, cần vệ sinh tay, khử trùng sạch sẽ.
- Trao đổi với bác sĩ chủ trị nếu tình trạng bệnh không được cải thiện để tìm ra nguyên nhân, giải pháp.
- Khi thực hiện châm cứu, bấm huyệt nên chọn nơi ít có gió lùa để tránh trường hợp bị trúng gió.
- Tăng cường bổ sung canxi vào chế độ ăn, kết hợp với tập luyện cường độ vừa phải.
- Chú ý uống nhiều nước và hạn chế sử dụng các chất kích thích.
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn nhận biết được vị trí, công dụng và phương pháp châm cứu, bấm huyệt Độc Tỵ để chữa các cơn đau ở khớp gối. Mặc dù bấm huyệt trong Đông y được đánh giá khá an toàn nhưng để đảm bảo hiệu quả, bệnh nhân không nên tự ý làm tại nhà mà nên tìm tới các cơ sở Đông y có chuyên môn, kỹ năng cao để thực hiện.
Xem thêm:
- Huyệt Âm Lăng Tuyền – Vị Trí Và Cách Tác Động Hiệu Quả
- Giới Thiệu Về Huyệt Nội Đình Trong Y Học Cổ Truyền
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!